kısırlık hk Milli Üreme Tıbbı ve Tüp Bebek Cemiyeti Başkanı, Anatolia Tüp Bebek Merkezi Sorumlusu Prof Dr Hakan Yaralı, evli çiftlerin yüzde 10 ila 15′nde çocuk sahibi olamama probleminin baş gösterdiğini söyledi Son 25 yıllık vakit diliminde kısırlık ve üreme alanlarında fazla manâlı teknolojik gelişmelerin yaşandığına uyarı çeken Prof Dr Zarar Görmüş, 1990′lardan daha sonra erkekten elde edilen tek bir spermle çocuk sahibi olunabildiğini; daha sonraki yıllarda ise hiç sperm olmaması durumunda bile çiftlerin çocuk sahibi olabilecekleri yöntemlerin geliştiğini açıklama etti Prof Dr Zarar Görmüş, erkek kısırlığı konusundaki başı dönen uygulamaları da dile getirdi İnfertilite (kısırlık) tanımı hakkında data verir misiniz? İnfertilite, yani kısırlık tanımına kısaca görmek icabında, bir sene süreyle korunmaksızın uyumlu ilişkide bulunulmasına rağmen hamile kalınamaması durumu olarak tanımlanır Sağlıklı bir çiftin bir ay her tarafında düzenli ilişkide bulunmaları durumunda hamile kalabilmeleri şansı ise takriben yüzde 2025′tir Üreme çağındaki çiftlerin takriben yüzde 1015 kadarını etkileyen bu koşul, hekimlerin oldukça manâlı bir alaka alanını oluşturmaktadır Gerçekten infertil çiftlerin toplumdaki oranında son yılarda belirgin bir büyüme olmasa da Tüp Bebek ve Kısırlık Klinik ve Merkezlerine başvuru formu sayısı epeyce artmıştır Size kısırlık şüphesiyle başvuran çiftlere hangi tetkikleri uyguluyorsunuz? Kısırlık problemiyle başvuran çiftlerde, kısırlık nedenini açıklamaya yönelik bir takım tetkikler yapılması gerekebilir Bunlardan ilki erkekte yapılan sperm analizi ve kadında ise rahim ve tüplerin geçirgenliğini değer biçmek nedeniyle rahim filmi çekimidir Hem tekrar kadının hormonal durumu ve yumurtalıklarının kapasitesini değerlendirmeye yönelik bir takım hormonal ve ultrasonografik testler, belli hasta gruplarında adet kanamasının üçüncü gününde yapılabilir Kısırlık konusunda en fazla hangi problemler yaşanıyor? 1990′ların başındaki gelişmeler bizi daha fazla şiddetli erkek infertilitesine ve ağır sperm sorunu olan çiftlere yönelmiştir Erkek kısırlık olgularında spermin üretim ve olgunlaşma bozuklukları en çok rastlanılan sorundur Imal bozukluğu, sperm sayısıyla ilgili olabileceği gibi bayan yumurtasının döllenmesini engelleyen sperm hareketlerinin zayıflığı veya sperm şekillerinin anormalliğiyle de ilgili olabilir Birçok etken spermiogenezi (sperm hücrelerinin üretimi ve olgunlaşması) negatif yönde etkileyebilir TESE yöntemi nasıl uygulanıyor? TESE yönteminde testislerden açık cerrahi yöntemlerle biyopsiler alınır ve bu biyopsiler mikroskop aşağı incelenerek olgun sperm elde edilmeye çalışılır Sperm elde etme şansı, nonobstruktif hastalarda yaklaşık yüzde 50 civarındadır ve elde edilmesi durumunda ICSI uygulanarak yüzde 55′lere ulaşan hamilelik oranları elde edilir Elde edilen embriyolarda biyopsiyle yalnızca bir tane hücresel elde ederek kalıtımsal tanı edebilmek, (preimplantasyon kalıtımsal teşhis, PGD) ve daha evvelden varlığı bilinen ailesel hastalıklar açısından tanı koyabilmek mümkün olabilmektedir Tedavide başarı oranı yüksek Erkek kısırlığında uygulanan tedavi yöntemleri nelerdir? Erkek infertilitesindeki gelişmeler, yardımlı döllenme ya da mikroenjeksiyon tekniklerini ortaya çıkarmıştır Parsiyel zona kesilmesi (PZD), zona altına sperm enjeksiyonu (SUZI) sınırlı bir oranda ek başarı sağlamışsa da, 1992 yılında ortaya çıkan intrasitoplazmik sperm enjeksiyonu (ICSI) ile arzulanan başarı seviyelerine daha da yaklaşılmıştır ICSI tekniğinde kadından elde edilen bir osite, eşinden elde edilen bir adet sperm enjekte edilmekte ve dolayısıyla bir adet sperm bile çiftin çocuk sahibi olabilmesi için yeterli olabilmektedir Bu usul ülkemizde de halen en yaygın olarak kullanılan teknik olup, yalnızca sperm sorunu olan çiftlerde yok, yüzde 55′leri bulan hamilelik oranlarıyla öteki infertil çiftlerde de uygulanabilmektedir ICSI günümüzde, şiddetli erkek infertilitesinde alternatifi olmayan bir çare yöntemi haline gelmiştir Ama yöntemin tarifinden de anlaşılacağı gibi başarılı bir dölleme için en azından bir adet olgun sperm hücresine ihtiyaç vardır Hiç sperm hücresi bulunmaması olarak tarif edebileceğimiz azospermi durumunda ise, cerrahi sperm elde etme yöntemleri gündeme gelmektedir ilk olarak 1994 yılında uygulanarak hamilelik elde edilen bu yöntemler; TESA, TESE, MESA ve PESA alt başlıklarına sahiptir oysa en çok kullanılan usul TESE’dir Çiftler bundan böyle daha uğurlu Kısırlık tedavilerinde son gelişmeler neler? Son 25 takvim zaman aralığında infertilite ve üreme endokorinolojisi alanlarında çok önemli gelişmeler meydana gelmiştir Bunlardan birincisi; asistan üreme tekniklerinin gereklilik sahibi kişilere ulaşımındaki kolaylıklar olmuştur 1970′lerin sonlarından itibaren ortaya çıkan yeni teknolojiler ve bunların klinik kullanımları, ayrıca infertiliteye yol açan nedenlerin daha iyi anlaşılmasını keza de vaktiyle çare şansı olmayan çiftlere günümüzdeki modern infertilite tedavi yöntemlerinden kullanım ve çocuk sahibi olabilme şansını tanımıştır Üreme tıbbı için devir sayılabilecek ilk gelişme 1978 yılında, bilateral tüplerinde tıkanıklık olan bir kadında, in vitro fertilizasyon (IVF) yöntemiyle gerçekleşmiştir Louis Brown adlı ilk tüp bebeğin dünyada duyurulmasıyla başlanan süreçte gelinen nokta doğrusu baş döndürücüdür Önceleri tüp tıkanıklığı olan kadınlarda kullanılan bu yöntem, daha sonra daha geniş başvuru formu alanları bulmuş ve erkek infertilitesi, açıklanamayan infertilite, endometriozis gibi birçok durumda uygulanır olmuştur IVF işlemleri sonucunda artı embriyo elde edilmesi ve bunların dondurularak başarısızlık durumunda çözülerek hastaya transfer edilmesi tekniği ise 20 yılı aşkın bir süredir uygulanmaktadır Dondurmaçözmeyle ilk gebelik 1983′te elde edilmiş ve bu yöntem kümülatif gebelik oranlarının artmasını sağlamıştır