Kıskançlığın Hastalık Seviyesi: Othello Sendromu

Bugün; kısa ya da uzun, önemli ya da gayriciddi, flört ya da evlilik fark etmeksizin ilişki yaşayan her insanın başına ömrü boyunca en az bir kez gelebilecek, kıskançlığı hastalık boyutlarına taşımış bireylere değineceğiz.

Othello Sendromu ile bilimsel olarak resmen bir hastalığa bürünen bu durum, tedavi edilmezse vefata bile sebebiyet verebilecek kadar tehlikeli. Hazırsanız; son görülmelerinizi kapatın, Othello Sendromu evrakını sizler için açıyoruz.

Kısaca Othello Sendromu ve isminin esin kaynağı


Othello Sendromu; en kısa tabiriyle sanrılı (gerçekte var olmayana varmışçasına inanmak), patolojik, ölümcül ya da hastalıklı kıskançlık olarak tanım edilebilir.

Sendromun ismi, pek çoğumuzun da iddia edebileceği üzere, dünyanın gelmiş geçmiş en âlâ muharrirlerinden biri olan William Shakespeare’in Othello oyunundaki Othello karakterinden geliyor. Othello karakteri, bilindiği üzere kıskançlık ve yanlış anlamalar üzerine evvel eşini öldürmüş akabinde da intihar etmişti.

Patolojik kıskançlığa, birinci defa İngiliz Psikiyatrist John Todd tarafından 1955 yılında Othello’ya benzerliğinden dolayı Othello Sendromu ismi verildi.

Hepimiz şimdi çocukken Othello ile farkında olmadan tanıştık





Çocukken; pek çoğumuz televizyonda Sihirli Annem dizisinin başlamasını iple çeker, başlayınca da bitene kadar ekran başından ayrılmazdık. Sihirli Annem'de hayatını köpek olarak sürdüren Tacettin (Taci) karakteri de maalesef Dudu Peri'nin Othello Sendromu'na maruz kalan bir karakterdi. Dizinin ilerleyen kısımlarında de sık sık Dudu Peri'nin, Tacettin'i Perihan karakterinden "gereksiz ve abartılı" bir biçimde kıskandığına şahit olduk.

Seven elbette kıskanır, Othello diğer bir şey!


Kıskanılmaktan şikayet eden bireylerin etrafından duyduğu ya da duyacağı birinci kelam “seven kıskanır” olabilir. Bu kelamın altı da boş sayılmaz lakin Othello, sıradan bir kıskanma olayı değildir.

Bu kıskançlığı, alışık olduğumuz kıskançlıktan ayıran en temel fark; alışık olduğumuz kıskançlıkta; bireyin sahip olmadığı şeye sahip olma duygusu hakimdir ve bir ölçü kelam hususudur. Othello Sendromu’nda ise sahip olunan şeyi kaybetme korkusu vardır hem de gerçekte var olmayan şeyleri varmış üzere kurgulayarak.

Mantık şöyle bir köşede dursun


Othello Sendromu’nda kişi, mantık ile uyuşmayan münasebetlere sığınarak ya da dayanarak birtakım kanılara bürünür ve vakitle paranoya ile harmanlayarak bu kanıları geliştirir.

Othello Sendromu’ndaki kişi, daima huzursuzdur. Esasen, birçok vakit ortada huzursuz olmasını gerektirecek bir şey kelam konusu değildir lakin kendi içerisinde, alaka yaşadığı partnerinin (erkek ya da bayan fark etmeksizin) kendisini aldattığını, palavra söylediğini düşünür.

Bu belirtiler ile tehlike adeta geliyorum diyor


Yukarıda da söz ettiğimiz üzere Othello Sendromu’nun birinci ve en büyük belirtisi, kişinin devamlı kendisine palavra söylediğini, aldatıldığını, aldatılmak üzere olduğunu hissetmesidir. Buna bağlı olarak da kişi, daima olarak partnerini kısıtlar, aktivitelerini pürüzler, arkası gerisi kesilmeyen sorular sorar, hatta tıpkı ya da benzeri soruları daima tekrarlar.

Othello Sendromu, gelişen dünyamıza ahenk sağlamış bir rahatsızlıktır. Bu sebeple belirtiler ortasına; partnerinin toplumsal medya geçmişini takip etmek, son görülme ve çevrim içi olma saatlerini izlemek, beğendiği ya da takip ettiği şahısları gözetlemek, telefonunu ya da toplumsal medya hesaplarını kurcalamak üzere aktüel belirtileri de ekleyebiliriz.

Sosyal medya hesaplarının şifresini istemek, önemli bir belirti olabilir


Othello’da kişi genelde aldatılmadığı halde aldatıldığından emindir ve aslında aldatıldığını ispat edebilmek için delil aramaktadır. Öbür bir ihtimalde ise aldatılmadığının farkında lakin her an aldatılmak üzere olduğunu düşünür. Bundan dolayı avuçlarındaki kuşu sıkı sıkıya sarar, ta ki kuş nefes almayı bırakana kadar...

Othello Sendromlu (kısaca Othello) bireyler, genelde mantıksız görünen her münasebetten aldatılma ibaresi yaratabilir ve bu bahiste tereddüt bile etmezler. Bilhassa günümüzde toplumsal medyadan da yararlanarak partnerlerini daima nezaret altında meblağlar. Partnerinin öbür bir insanın fotoğrafını beğenmesinden bile apayrı bir kıssa yazıp, öykünün sonucunu aldatılmaya bağlayabilirler.

Şifreyi alsa bir türlü almasa bir türlü...


Othello bireyler, güvensizliklerinden dolayı partnerlerinden toplumsal medya hesaplarının şifrelerini isterler. Bu istek karşısında aslında verilen her iki karşılık da tatmin edici değildir. Şifreyi partneriniz ile paylaşmazsanız; kişi, kurduğu kıssaların üzerine kendisini destekleyen yeni öyküler ekleyecektir. Paylaşmanız halinde ise, saf bir dost sohbetinden bile yeni aldatılma kıssaları yazılacaktır.

Şifre paylaşmamak yeni kıssalara yol açabiliyor


Othello birey, yaşadığı tasalardan dolayı partnerinin toplumsal medya hesaplarının şifrelerini elde etmek ister, elde edemediği hesapları öteki formda elde etmek için tahliller arar. Hatta kendince şifreler dener. Bilhassa de güvendiği şifrelerin başarısız olmasıyla aldatılma hissiyatı daha da kuvvet kazanır.

Günümüzde en sık rastlanan belirtilerden biri de partnerinin Telegram, Whatsapp, Instagram ya da Facebook üzere toplumsal medya uygulamalarında çevrim içi olduğu ya da olacağı anları gözetlemektir. Bu esnada partnerinin kim ya da kimlerle bağlantı halinde olduğunu merak eder ve kurgularlar. Kurguladıkça da sendrom gelişir ve daha kuvvetli belirtiler meydana gelir.

Her Othello bireyin altında bir dedektif yatar


Othello bireyin öyküleri arttıkça gelişmeler de yaşanır. Örneğin kişi, partnerinin mesken ve ferdî eşyalarını karıştırır, daima bir delil bulma uğraşı içerisine girer. Alakasız pek çok şey, Othello birey için ispat olabilir. Bazen partnerinin kendi saç örneği bile aldatma için bir ipucudur.

En huzursuz oldukları durum: Son görülmelerin kapalı olması


Othello Sendromlu bir partnere karşı yapılabilecek en büyük hata, tahminen de hassas olduğu pek çok hususta istediği şeyleri ondan kaçırmaktır. Örneğin; kimle konuşuyorsun, neredeydin, ne yaptın, kimle birlikteydin, kimler vardı, son görülmen neden kapalı ya da neden açmıyorsun, neden çevrim içisin, neden takip ettin, neden takip ediyorsun, şifren ne, şifreni neden saklıyorsun üzere sorulara dikkatli karşılık vermek olayları yatıştırmanın püf noktası olarak göze çarpıyor.

Hikâyenin mümkün acı sonları


Her Othello öyküsünde olmasa da, kimi Othello kıssaları maalesef bir ya da birden fazla kayıp ile sonlanabiliyor. Yaşanmış Othello Sendromu olaylarında kişi bazen partnerine şiddet uygulayabiliyor, partnerinin canına kıyabiliyor, intihar edebiliyor ya da büsbütün alakasız üçüncü bir şahsı cezalandırmayı da seçebiliyor. Burada bizlerin üzerine düşen misyon, geç olmadan tedavi sürecine giriş yapabilmek.

Othello Sendromu’nun altında yatan sebep ya da sebepler


Tahmin edebileceğiniz üzere hiç kimse dünyaya Othello Sendromu ile birlikte "merhaba" demiyor. Çeşitli süreçler ya da sebepler sonucunda bireylerde Othello Sendromu meydana gelebiliyor. Ardından gelişen süreçlere nazaran durum daha da kötüleşebiliyor ya da yanlışsız yaklaşım ve tedaviyle denetim altına alınabiliyor.

Uzmanlara nazaran Othello Sendromu, çeşitli tetikleyiciler ile ortaya çıkan bir rahatsızlık olabilir. Bu tetikleyiciler ortasında ismine çok da yabancı olmadığımız anksiyete bozuklukları, kişilik bozukluğu, nörolojik sorunlar ve ağır travmalar bulunuyor.

Uzmanlar bilhassa de paranoid şizofreni ve borderline kişilik bozuklukları ile huntingon ve parkinson rahatsızlıklarının çok büyük tetikleyiciler olabileceğini düşünüyor.

Bazen her şeyin farkındalar lakin dürtüler...


Her Othello hadisesinde olmamakla birlikte, bazen Othello bireyler yaşadıkları bu tuhaf durumun büsbütün farkındadır ve sık sık kendilerine “bir daha yapmayacakları” tarafında kelamlar verirler lakin tüm yeterli niyetli gayretlerine karşın dürtülerine genelde yenik düşerler. Uzman dayanağı olmadan bu savaştan galip gelmeleri nitekim çok güçtür.

Tedavi mümkün, doğal geç kalmamak şartıyla


Othello bireylerin tedavisi günümüzde elbette mümkün. Öncelikle tedavi için ikna edilen bireye, bilimsel olarak teşhis koyabilmek için Amerikan Psikiyatri Birliği’nin hazırladığı üniversal bir test olan DSM-V (The Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders)’nin içerisindeki Othello Testi uygulanır.

Eğer bireyde Othello Sendromu olduğu uzmanlar tarafından belirlenirse; öncelikle sendromun altında yatan sebep araştırılır (nörolojik bir sebep mi yoksa ruhsal mi vs). Daha sonra buradan çıkan sonuçlar ışığında bir tedavi süreci izlenir. Elde edilen bilgilere nazaran terapi ya da ilaç tedavisiyle Othello Sendromu büsbütün ortadan kaldırılabilir.

Bugün sizlerle, teknolojinin gelişmesi ve toplumsal medyanın hayatımızda artan hissesi ile daha da sık karşılaştığımız Othello Sendorumu’nu inceledik. Sizler Othello Sendromu hakkında neler düşünüyorsunuz? Daha evvel Othello Sendromu yaşadınız mı ya da Othello Sendromu’na maruz kaldınız mı? Othello Sendromu ile ilgili niyetlerinizi yorumlar kısmında bizlerle paylaşabilirsiniz.

Not: Bu kere siz sormadan biz söyleyelim dedik. Editör; Othello Sendromu’na maruz kalmadı, kalmıyor ve Othello Sendromlu bir birey olduğunu da düşünmüyor.

Kaynak: 1* / 2 / 3 / 4 / 5 / 6 /

* Katkı ve dayanaklarından dolayı Uzm. Dr. Hasret Bora'ya teşekkürler...