Kitaplara İman

İlâhî Kitap Kavramı ve Kitaplara İman

Kitap, sözlükte yazmak ve yazılı belgeanlamına gelir Terim olarak ise, Allah Teâlâ'nın kullarına yol göstermek ve aydınlatmak üzere peygam berine vahyettiği sözlere ve bunun yazıya geçirilmişşekline denilir Çoğulu kütübdür Hıristiyan ve yahudilere ilâhî kitap olarak İncil ve Tevrat verildi ğinden onlara Ehli kitapdenilmiştir İlâhî kitaplara Allah katından indiril miş olması sebebiyle kütübi münzeleveya semavî kitaplarda denilir

Kitaplara iman, Allah tarafından bazı peygamberlere kitaplar indirildiğine ve bu kitapların içeriğinin tümüyle doğru ve gerçek olduğuna inanmak de mektir Yüce Allah Hz Peygamber'e, İşte onun için sen (tevhide) davet et ve emrolunduğun gibi dosdoğru ol Onların heveslerine uyma ve de ki: Ben Allah 'ın indirdiği kitaba inandım ve aranızda adaleti gerçekleştirmekle emrolundum(eşŞûrâ 4215) diye hitap etmiş, müminlere de Ey iman edenler, Allah'a, peygamberine, peygamberine indirdiği kitaba ve daha önce indirdiği kitaba iman ediniz Kim Allah'ı, meleklerini, kitaplarını, peygamberle rini ve kıyamet gününü inkâr ederse tam mânasıyla sapıtmıştır(enNisâ 4136) buyurarak, kitaplara inanmanın bir iman esası olduğunu belirtmiştir İslâm'da iman esasları birbiriyle bağlantılı ve birbirinden ayrılmaz olduğu için kitaplara iman diğer esaslardan ayrılmaz Allah'a inanmak, bizi O'nun birer yol gösterici olan peygamberler gönderdiğini kabul etme sonucuna götürür Peygamberlere iman da onların Allah'tan getirip tebliğ ettiklerini tasdik etmeyi gerektirir Peygamberlerin tebliğ ettikleri şeyler de Allah'ın kitaplarıdır
Her ilâhî kitap bir peygamber aracılığıyla gönderilmiştir Kendisine kitap indirilen peygamber de, ondaki emir ve yasakların uygulanmasını göstermiş ve bunların yaşanabilir olduğunu ortaya koymuştur

İlâhî kitaplar konusu Allah'ın kelâm sıfatı ile ilgilidir, bu sıfatın eseridir Peygamberlerine vahiy yoluyla bildirildiği mesajının ortaya çıkmışşeklidir Peygambere indirilen kitaplara ilâhî kitap denilmesinin sebebi, bu kitapların Allah tarafından gönderilmesi, söz ve içerik olarak onlarda hiçbir beşer kat kısının bulunmamasıdır

Bizler bugün kitapların şu andaki şekillerine değil, Allah'tan gelen bo zulmamışşekillerine inanmakla yükümlüyüz Çünkü ilâhî kitaplara inanma dıkça kişinin imanı gerçekleşemez İlâhî kitaplardan bir kısmı tamamen kay bolmuş, bugün için elimizde ondan hiçbir şey kalmamıştır Hz İbrâhim'in sahifeleri böyledir Tevrat, Zebur ve İncil ise zamanla insanların iyi veya kötü niyetli müdahaleleri sonucu değişikliğe ve bozulmaya uğramıştır Al lah'ın vahyettiği şekilde varlığını korumuş, hiçbir bozulma ve değişikliğe uğramadan günümüze kadar gelmiş ve kıyamete kadar da bu özelliğini sür dürecek olan yegâne kitap Kur'ânı Kerîm'dir: Kur'an'ı kesinlikle biz indir dik Elbette onu yine biz koruyacağız(elHicr 159) âyetiyle Allah, insan lara Kur'an'ın ilâhî koruma altında bulunduğunu ve kıyamete kadar değişik liğe uğramadan kalacağını bildirmektedir

Kur'ânı Kerîm, kendinden önceki kitapları tasdik etmiş, fakat onların koymuş olduğu bazı hükümleri ortadan kaldırarak yeni hükümler getirmiş tir Mümin olabilmek için, Hz Peygamber'e ve ona indirilen Kur'an'a uy mayı ısrarla vurgulamıştır (bk Âli İmrân 331; enNisâ 447; elMâide 515; elEn‘âm 6153; elA‘râf 73) Buna göre Ehli kitabın mümin diye nitelene bilmesi ve kurtuluşa erişebilmesi için Hz Peygamber'i ve Kur'an'ın hüküm lerini gönülden benimsemesi gerekmektedir

Peygamber göndermek ve kitap indirmek Allah için bir görev ve zorun luluk değildir Fakat insanların peygamberlere ve kitaplara ihtiyacı vardır Gerçi insan yaratılırken birtakım yeteneklerle donatılmıştır Bu yetenekler sayesinde insan kendi gayretiyle kendisi, çevresi ve diğer yaratıklar hakkın da bazı bilgiler edinebilir, birtakım gerçekleri kavrayabilir Fakat bütün bun lar sınırlı ve kendi gücü oranındadır İnsanın gücünü aşan hususlarda, ye terli olmadığı konularda ilâhî yardıma, vahye ve kutsal kitaba olan ihtiyacı ortadadır İnsanın bu ihtiyacını en iyi bilen Allah, kuluna bir lutuf ve ikram olarak peygamberleri aracılığıyla kitaplar indirmiş ve yol göstermiştir İlâhî kitaplar indirildiği ümmet için Allah'ın hükümlerinin açıklandığı ilk kay naktır Dinin inanç esasları, amelî ve ahlâkî hükümleri, farz ve haramlar kitap ile belirlenir

İlâhî kitaplar doğrudan Allah katından gelir Bu bakımdan hem söz hem de mâna açısından Allah kelâmıdır İlâhî kitapların hedefi ise insanlığı sa pıklıktan kurtarmak, hidayete, iyiliğe, aydınlığa çıkarmak ve sonunda iki dünyada mutlu kılmaktır

İlâhî Kitaplar

İlâhî kitaplar Allah kelâmı olmak bakımından aralarında farklılık bulun mamasına rağmen, hacimleri ve hitap ettikleri kitlenin büyüklüğüne göre, suhuf ve kitap olmak üzere ikiye ayrılırlar

Suhuf

Sahife kelimesinin çoğulu olan suhuf, dar bir çevrede, küçük topluluklara, ihtiyaçlarına cevap verebilecek şekilde indirilen birkaç sayfadan oluşmuş kü çük kitap ve risâlelere denilir Kur'ânı Kerîm'de Hz İbrâhim ve Mûsâ'ya indi rilen sayfalardan bahseden iki âyet vardır (enNecm 533637; elA‘lâ 8714 19) Bunun dışında Kur'an'da ve mütevâtir hadislerde suhuf ile ilgili bir bilgi bulunmamaktadır Ebû Zer'den rivayet edilen bir zayıf hadise göre sayfaların sayısı 100 olup şu peygamberlere indirilmiştir: Hz Âdem'e 10 sayfa, Hz Şît'e 50 sayfa, Hz İdrîs'e 30 sayfa, Hz İbrâhim'e 10 sayfa (bk Süyûtî, edDürrü'l mensûr, VIII, 489; Âlûsî, Rûhu'lmeânî, XV, 141142) Bugün bu sayfalardan elimizde hiçbir şey yoktur

Suhufa göre daha hacimli ve kitap şeklinde olan ve evrensel mesajlar içeren ilâhî kitaplar ise Tevrat, Zebur, İncil ve Kur'an olmak üzere dört tanedir

Tevrat

Tevrat İbrânîce bir kelime olup kanun, şeriat ve öğretianlamlarına ge lir Hz Mûsâ'ya indirilmiştir Tevrat'a Ahdi Atîk ve Ahdi Kadîm de (Eski Ahit) denilir Tevrat'ın aslının Allah kelâmı ve peygamberine indirdiği kutsal bir kitabı olduğuna inanmak her müslümana farz olup, bunu inkâr etmek kişiyi küfre düşürür Çünkü Kur'ânı Kerîm'de Tevrat'ın Allah'ın kutsal ki taplarından biri olduğu açıklanmıştır: Biz, içinde doğruya rehberlik ve nur olduğu halde Tevrat'ı indirdik(elMâide 544)

Tevrat Hz Mûsâ aracılığıyla İsrâiloğulları'na gönderilmiştir Ancak onlar tarihte yaşadıkları sürgün ve esirlik dönemlerinde Tevrat'ın Allah'tan gelen şeklini koruyamamışlardır Tevrat'ın asıl nüshası kaybolunca, yahudi din bilginleri tarafından kaleme alınan Tevrat nüshaları ortaya çıkmıştır Bugün elde mevcut olan Tevrat tahrif edilmiş, bütünüyle ilâhî kitap olma özelliğini yitirmiştir

Zebur

Kelime olarak “yazılı şey ve kitap anlamına gelen Zebur, Hz Dâvûd'a indirilmiş olan ilâhî kitabın adıdır Bu konuda Kur'an'da şöyle buyurulur: Gerçekten biz, peygamberlerin kimini kiminden üstün kıldık Dâvûd'a da Zebur'u verdik(elİsrâ 1755)

Zebur, ilâhî kitapların en küçüğü olup, yeni dinî hükümler getirmemiştir Bugün elde mevcut olan Zebur nüshaları, lirik söyleyiş ve ilâhîlerden, Al lah'a övgü ve hikmetli sözlerden ve birtakım nasihatlardan meydana gel miştir Mezmûrlar adıyla Eski Ahid'de yer almaktadır

İncil

İncil kelime olarak “müjde, tâlim ve öğretici anlamına gelir Hz Îsâ ara cılığıyla İsrâiloğulları'na indirilmiştir: Kendinden önce gelen Tevrat'ı doğru layıcı olarak peygamberlerin izleri üzerinde, Meryem oğlu Îsâ'yı arkalarından gönderdik Ve ona, içinde doğruya rehberlik ve nur bulunmak, önündeki Tevrat'ı tasdik etmek, sakınanlara bir hidayet ve öğüt olmak üzere İncil'i verdik(elMâide 546)

İncil'e, Allah'tan Hz Îsâ'ya indirildiği şekliyle inanmak imanın gerekle rindendir Fakat bugün İncil'in orijinal metni de diğer bozulmuş kitaplar gibi elde yoktur Bozulmuş ve insanlar tarafından müdahaleye mâruz kalmış şekli vardır İncil'e Ahdi Cedîd de (Yeni Ahit) denilir

Bir müslümana önceki kutsal kitaplarda bulunan bir hususun haber veril mesi durumunda; eğer bu husus, Kur'an ve sahih hadislerdeki bilgilere uy gunsa kabul edilir Âyet ve hadislere aykırı ise reddedilir Âyet ve hadislerde hiç bahsedilmiyor ve İslâm'ın temel prensiplerine de zıt düşmüyorsa Hz Pey gamber'in şu tavsiyesi doğrultusunda hareket edilir: Ehli kitabı tasdik de etmeyin, tekzip de (yalanlamayın) Biz Allah'a, bize indirilene, İbrâhim'e indirilene inandık deyin(Buhârî, “Tefsîr, sûre: 211; “İ‘tisâm, 25)

Kur'an

Allah tarafından gönderilen ilâhî kitapların sonuncusu olan Kur'ânı Ke rîm, son peygamber Hz Muhammed'e indirilmiştir Sözlükte toplamak, oku mak, bir araya getirmekanlamına gelen Kur'an terim olarak şöyle tarif edilir:
Hz Peygamber'e indirilen, mushaflarda yazılı, Peygamberimiz'den bize kadar tevâtür yoluyla nakledilmiş, okunmasıyla ibadet edilen, insanlığın benzerini getirmekten âciz kaldığı ilâhî kelâmdır Bu tarifte bazı hususlar göze çarpmaktadır: Peygambere indirilenderken Hz Muhammed kaste dilmektedir Tevâtür yoluyla nakledilmiş olanderken, her devirde yalan üzerine birleşmelerini aklın imkânsız gördüğü bir topluluk tarafından nakle dildiği ve nesilden nesile böyle geçtiği için onun, Allah'a ait oluşunun kesin liği ifade edilmektedir Okunmasıyla ibadet edilenderken de, okumanın ibadet olduğuna, namaz ibadetinde vahyedilen metnin okunması gerekti ğine ve Kur'an tercümelerinin namazda okunmasının câiz ve geçerli olmadı ğına işaret edilmektedir