Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Üretimde bir sorun olmamasına karşın, kırmızı et ve kıymada neredeyse her kasap ve markette bu devirde oluşan fiyat farkları dikkat çekiyor. Hem Kovid-19 süreci, hem de Ramazan öncesi oluşan farklarla ilgili pek çok tez var.
Kasapların daha az müşteriyle maliyetlerini karşılamaya çalışması bir etken. Lakin bu süreçte ‘fırsatçılar’ da olduğu belirtiliyor. Mahalle kasaplarında kıyma kilo fiyatı 54 ile 74 lira ortasında değişirken bu fiyat, eseri direkt tedarik zinciriyle raflarına taşıyan marketlerde 44 lira. Küçük marketlerde ise tekrar 50 liradan 66 liraya kadar değişen fiyat aralığı mevcut. Dana kuşbaşı kilo fiyatı da 52-80 lira ortasında değişiyor.
10 TL’ye kadar olağan
Büyük zincir marketlerde üreticiye direkt ulaşıp eseri tedarik eden sistem ile tarım/hayvancılık eserlerinde aşikâr bir düzey korunabiliyor.
Mahalle ve semt marketleri ile kasaplarda durum daha farklı. Eserin üzerine eklenen maliyetler değişebiliyor.
Bu nedenle kıymanın kilo fiyatında 10 liraya kadar bir fiyat aralığını olağan bulan uzmanlar, bundan sonrasının ise ‘fazla kar’ olarak algılanacağını belirtiyor.
Kırmızı Et Sanayicileri ve Üreticileri Birliği Derneği Lideri Ahmet Yücesan, mevcut periyotta toptan, kesimhane ve perakende olarak tedarik sisteminde fiyatları takip etmenin güçleştiğini söyledi.
‘Maliyet arttı, müşteri azaldı’
Fazlı Yalçındağ Türkiye Kasaplar Federasyonu Lideri
“Kırmızı et kalitesine nazaran fiyat alıyor, iş yerlerinin personelinden, elektriğine her birinin durumu da farklı. İşin en başta yüzde 50’si maliyet. Kasap esnafı sattığının üzerinden bir ölçü kazanıp geçimini sağlar. Hiçbirimizin bir zenginliği yok. Mesela ben Ankara’da işyerimi açamıyorum, sokağa çıkma yasağı olan yaş grubundayım. 81 vilayette, her semtte fiyatların birbirinden farklı oluşunun temelinde bunlar var. Son vakitlerde ise yemek servisi yapan pek çok yer kapalı. Diyelim ki bir kasap günde 30 kilo et satıyorsa bu müşterinin yarısı yok, yalnızca konutunda yemeğine alan Ayşe teyze var. Maliyet artıyor, çıkar düşüyor.”
‘Hayvan naklinde problem var’
Ahmet Yücesan Kırmızı Et Sanayicileri ve Üreticileri Birliği Derneği Bşk.
“Kovid-19 krizi öncesi talep artışı öngörüsüyle fiyatlar bir ölçü artmıştı. Lakin bu krizle birlikte otel, restoran, dönerci üzere ana alıcıların birçoklarının kapalı olması talep azlığıyla birlikte fiyatı da evvelki düzeye getirdi. Toptan fiyatlar 39 liraya çıkmıştı, tekrar 35 lira düzeyine düştü. Tarım ve Orman Bakanlığı’na iletmek için bir yazı hazırladık. Hayvan nakillerinde, yani vilayetten ile hayvan taşınmasında sorun var. Vilayetten ile geçişler müsaadeye bağlı. Lakin mülki yönetimler bu genelgeyi hayvan geçişlerinde nasıl uygulanacağını bilmedikleri için kaygı edebiliyorlar. Karışıklığın giderilmesi için harekete geçtik, kısa müddette netleştireceklerine inanıyorum. Bir ilçede hayvan azalınca fiyat artıyor, bol ise fiyat düşüyor.”
‘3 kasap gezin en uygunu alın’
Bülent Tunç Türkiye Kırmızı Et Üreticileri Merkez Birliği Lideri
“Bir ortalama alırsak 54 lira olağan bir fiyat ancak bunun üstü fazla. Her yerde satılan et aşağı üst tıpkı özellikte. Kasaplar çalışıyor, yani et ulaşılabilir durumda. Münasebetiyle panik yapmaya, yüksek fiyatla almaya gerek yok. Tüketici mesela 3 kasap gezsin en uygun olandan alsın. Et üretimiyle ilgili dert yok. Yerli üretim artarak devam edecek. Hayvanlar var. Bu türlü bir durumdan ve Ramazan öncesi çıkar sağlamak isteyenler olabilir. Öbür taraftan ise esnafın maliyeti artmış olabilir. Lakin artık daha az karlılıkla çalışma devri. Beşerler işini kaybediyor, birçok esnaf kapalı. Bu müddette en azından dükkan dönüyorsa memnun olunmalı. Etin üreticiden çıkış fiyatı 35-38 lira bandında. Yüzde 20 kemik, yüzde 8 KDV ve üzerine dükkan masrafları eklenir.”
His Erdoğan/Milliyet
