Koku alma nasıl gercekleşir?

Koku alma nasıl gercekleşir?
Koku alma nasıl olur ?
Nasıl koku alırız ?
​

Ben bu sene oğrenmiştim fen dersinde imageskokualmanasilgerceklesir5afb301459db0gif

Nasıl Koku Alırız?


Duyu organlarımız bize dış dunya ile ilgili bilgileri aktarırlar Bu bilgilerin yuzde 80'ini gozlerimizle, yuzde 1'ini ise burnumuzla alırız Ancak nezle veya grip olup burnumuz tıkandığında, koku alamayınca, yediğimiz yemeklerin tadını bile alamayız, dunyadan aldığımız zevk azalır Eğer burnunuzu parmaklarınızla iki yandan sıkarsanız, bir dilim ciğ patates mi yoksa elma mı yediğinizi soylemekte bile gucluk cekersiniz

Koku duyumuz anlaşılması en guc olan duyumuzdur Bellek ve duygularımızla cok ilgilidir Bir toprak yolda yururken yağmur kokusu aldığımızda, birden bir cocukluk anımız canlanabilir

Peki bir koku duyduğumuz zaman ne oluyor? Bu kokuyu diğerlerinin arasından nasıl tanıyoruz? Beynimiz bu farklı uyarıları nasıl algılıyor? Bir kokunun oranı, bir litre havanın icinde bir miligramın milyonda birinden bile kucuk olsa onu nasıl ayırt edebiliyor?

Aslında tek bir koklama ile hemen hemen yeterli algılamayı sağlarız Normal bir insan dakikada 30 litre havayı icine cekip koklayabilir Ancak belli bir zaman sonra algılama suratle azalır, yani bir kokunun icinde uzun zaman kalırsak artık onu duymamaya başlarız Kokunun hangi yonden geldiğini ise burun deliklerimize gelişi arasındaki anlık farktan anlarız

Koku alma kapasitemiz şuphesiz koku kaynağının gucune de bağlıdır Havanın bir litresinde 5,83 miligram eter olunca kokuyu ancak hissederiz de 0,0000004 miligram sarımsak kokusu bile hemen hissedilebilir En guclu koku curuk yumurta kokusudur Bu kokunun molekulleri havada 100 bin molekul icinde bir tane dahi olsa burnumuz tarafından hemen algılanır Bir kokunun artıp azaldığını hissedebilmek icin, onun hava icindeki oranının en az yuzde 30 değişmesi gerekir

İnsanlar gun başlarken daha iyi koku alırlarken kahvaltıdan sonra koku hissi azalır İlkbahar ve yazın ise kışa gore daha kuvvetlidir Koku alma duyusunu sıcaklık, ac veya tok olma ve alınan ilaclar da buyuk olcude etkiler Kadınlar erkeklerden daha iyi koku alırlar Bu duyu 60 yaşından sonra azalmaya başlar Koku alma duyusu eğitimle arttırılabilir

Burnumuzun boşlukları icinde, her biri birer metal para buyukluğunde iki koklama mukozası vardır Buralarda milyonlarca algılama hucresi bulunur Bu sinir hucrelerinin tuylu ucları, nefes aldığımız zaman havada bulunan koku veren molekulleri yakalarlar Aldıkları bilgileri beyin kokundeki koklama soğanına iletirler

Gorulduğu gibi koklama mekanizması biliniyor da sistem nasıl calışıyor tam belli değil Bir goruşe gore her koku molekulu kendine ozgu bir frekansta titreşim yapıyor ve burnumuzdaki koku sinirleri bu ozel titreşimleri algılıyor Bu durumda koku seste olduğu gibi dalgalar halinde yayıldığından sinir hucreleri ile molekuller arasında doğrudan bir temas olması da gerekmiyor

Bir başka goruş ise kokuyu renklere benzetiyor Nasıl butun renkler aslında temel renklerden oluşuyorsa, bir kac kokunun, butun diğer kokuların temelini oluşturduğu ileri suruluyor

Bazı bilim insanları ise her bir kokunun kendisinin başlı başına ayrı bir koku olduğunu, her koku icin hucrelerin ozel olarak ayrı ayrı gorev yaptıklarını, beynin uyarının hangi hucreden geldiğine bakarak karar verdiğini duşunuyorlar Bunun ispatlanması icin her bir sinir hucresinin ayrı bir koku ile uyarılıp test edilmesi gerekir ki bu da imkansızdır

Gorulduğu gibi burnumuz ve koku alma hissimizin sırları tam cozulebilmiş değil Kokulan burnumuz gibi olağanustu bir hassasiyetle ve bir saniyeden cok az bir zamanda algılayıp, ayırt edebilecek bir makineyi gunumuzun gelişmiş teknolojisi bırakın yapmayı tasarlayamamaktadır bile