Kolon polipleri ve tedavisi

Kolon polipleri ve tedavisi Sütun polipleri, kolon (kalın bağırsak) yüzeyinde ortaya çıkan minik hücreli yığınları olarak tanımlanabilir Birçok kolon polipleri zararsız olsa da zamanla kansere yol açan türleri de bulunmaktadır Herkeste görülebilmekle birlikte 50 yaş ve üstünde, sigara içenlerde, fazla şişman olanlarda, aşırı yağlı ve düşük lifli gıdalarla beslenenlerde ve ailesinde sütun polipi öyküsü olan kişilerde görülme riski daha yüksek olmaktadır Polipler genelde bulgu vermez böylece uzmanlar belirli aralıklarla taramalar yapılmasını önermektedir Erken evrelerde tespit edilen poliplerin ortadan kaldırılması ve çare edilmesi kolay olmaktadır Ama geç kalınan vakalarda çare güçleşmekte ve alt komplikasyonlar oluşabilmektedir Bu yüzdene erken tanı öteki tüm hastalıklarda olduğu gibi kolon poliplerinde de yaşamsal siklet taşımaktadır 59785 59785 kolonpoliplerivetedavisi5c4f5d9565bc6kolonpoliplerivetedavisi5c4f5d9565bc6 333 630 Kolon polipleri ve tedavisi 2jpg59785 Kolon polipleri ve tedavisi 2jpg59785 BELİRTİLERİ Sütun polipleri çoğunlukla hiçbir belirtiye neden olmazYapılan testler ile saptama edilmediği takdirde belirtiler ile fark edilmesi zorlama olmaktadır Oysa ara sıra keskin bir takım şikâyetler tahminde bulunulmasını kolaylaştırmaktadır: ** Rektal kanama: Tuvalet ihtiyacı giderildikten daha sonra tuvalet kâğıdı üstünde kan görülmesi sütun polipleri veya sütun kanserinin bir belirtisi olabilir Bunun yanına rektal kanama basur veya fissür gibi diğer koşulların da belirtisi olabilirBunun netleştirilmesi için bir takım testlerin yapılması gerekecektir ** Dışkıda kan: Kan, dışkı içinde kırmızı çizgiler şeklinde ayrım edilebilir ya da dışkının rengini koyulaştırabilir Tabiki dışkıdaki renk değişikliği defalarca bir sorun olduğu anlamına gelmez Çünkü demir takviyeleri ve bir takım anti – ishal ilaçlar da dışkıda koyuluğa yol açar ** Kabızlık, ishal veya dışkının incelmesi: Bir haftadan daha uzun süren dışkılama değişikliği büyük bir sütun polipinin varlığını gösterebilir, bununla birlikte diğer bir dizi koşuldan da kaynaklanabilir ** Ağrı veya kolon tıkanması: Ara Sıra büyük sütun polipleri bağırsağın bir kısmının tıkanmasına ve daralmasına yol açarak karın ağrısı, bulantı, kusma ve şiddetli kabızlık gibi şikâyetlerine neden olur Ne vakit doktora görünmelidir? Aşağıdaki belirti ve belirtilerle karşılaştığınızda bir doktora başvurunuz: • Karın ağrısı • Dışkıda kan • Dışkılama alışkanlığında bir haftadan uzun süren bir değişiklik gibi Hem polipler açısından 50 yaş veüzeri yaşlı olanlar ile ailesinde sütun polipleri ve kolon kanseri öyküsü olanların tehlike durumlarından dolayı uyumlu olarak tarama yaptırmaları önemlidir NEDENLERİ Sindirim sisteminin son bölümü kalın bağırsak olarak adlandırılır Sütun ise kalın bağırsağın çoğuna verilen isimdir Rektum ve anüs ise kalın bağırsağın sırık kısmını oluşturur Kolonun asıl işlevi sütun içeriğinden su, tuz ve diğer mineralleriabsorbe etmektir Geri kalan kısım ise anüsten dışkı olarak atılana değin kolonda bekletilir Polipler neden oluşur? Poliplerin çoğunluğu kanserli yani fena huylu değildir gerçi çoğu kanser türünde olduğu gibi anormal hücre büyümeleri sonucu polipler meydana gelir Dinç hücrelerindüzenli bir şekilde çoğalması ve bölünmesi süreci iki gen türü kadar denetim edilmektedir Bu genlerde meydana gelen mutasyonlar, gerekli olmadığı halde yeni hücrelerin oluşturulmasına neden olur Kolon ve rektumdaki bu derme çatma artma ve bölünmeler poliplerin oluşmasına neden olur Bu poliplerin uzun bir vakit varlığı bazılarınınmalign (fena huylu) olmasına yol açabilir Polipler kalın bağırsağın herhangi bir yerinde görülebilir Minik ya da büyük, düzveya mantar şeklinde olabilirler genellikle, daha büyük olan poliplerin kansere çevirme riski daha büyüktür Sütun poliplerinin üç asıl çeşidi vardır: • Adenomatöz: Tüm poliplerin yaklaşık üçte ikisi bu kategoriye girer Bu poliplerin sadece minik bir yüzdesi gerçekte kanserli ışık halkası gelmesine karşın, az kalsın tüm malign polipler adenomatöz olmaktadır •Hiperplastik: Kalan poliplerin çoğu hiperplastiktir Bu polipler en sık sol kolon ve rektum bölgesinde ortaya çıkar Dörtte birinden azı5 mmboyutunda olmaktadır ve çok arada bir fena huyludurlar • Enflamatuar: Bu polipler ülseratif kolit ya da sütun Crohn hastalığına maruz kalanlarda ortaya çıkmaktadır Polipler kendileri manâlı bir tehdit olmamakla birlikte, ülseratif kolit veya Crohn hastalığı ile birlikte ortaya çıkmaları kolon kanseri riskini artırır TEHLIKE FAKTÖRLERİ Bir dizi etmen sütun polipleri ve kolon kanseri oluşumunda rol oynayabilir Bu faktörler şunlardır: • Yaş: Kolon polipleri olan hastaların birçok 50 yaş ve üzerindedir • İltihaplı bağırsak: Ülseratif kolit ve Crohn hastalığı gibi kolonda uzun süreli sürekli iltihabik hastalıklar polip oluşma riskini artırır • Aile öyküsü: Ailede ebeveyn veya kardeşlerden birinde kolon polipleri ya da kanserinin olması da polip riskini arttırır Bu durumun ansızın fazla aile bireyinde olması riski daha da arttırır Bazı durumlarda ilişki kalıtsal veya kalıtımsal olmamaktadır Mesela benzer aile içinde kansere yakalanan bireyler benzer çevresel faktörlere maruz kaldıkları için ya da aynı yaşam biçimi faktörlerine sahip oldukları için yakalanırlar • Sigara ve alkol: Sigara sütun polipleri ve sütun kanseri riskini önemli ölçüde artırır Artı içki tüketimi bilhassa aşırı bira içilmesi de benzer şekilde kolon polipleri için risk unsurudur • Sedanter bir yaşam biçimi: İnaktif ve tembel bir yaşam tarzı çoğu hastalık için risk oluşturduğu gibi sütun polipleri için de risk kaynağıdır Hem benzer risk sütun kanseri için de geçerlidir Bunun nedeni hareketsizliğin dışkının bağırsakta daha uzun vakit kalmasına niçin olmasıdır • Kilo: Öteki tehlike faktörlerinden biri de fazla kilolu veya obez olunmasıdır Dingin yaşam biçimi gibi artı şişman edinmek da birçok hastalık ve kanser türü için ortak tehlike faktörleri arasında yer alır • Irk: Zenci ya da Doğu Avrupa kökenli olunmasının sütun kanserine yakalanma riskini arttırdığı saptama edilmiştir Kalıtsal gen mutasyonları Sütun polipleri için öteki bir risk faktörü genetik mutasyonlardır Kolon kanserlerinin ufak bir kısmı gen mutasyonları sonucu meydana gelmektedir Bu kanserlerin bazıları “otozomal baskın tır Ebeveynlerinden birinden yalnızca bir kusurlu gen alınmasıyla oluşmaktadır Bir ebeveynde mutasyona uğramış gen bulunması mutasyonun genetik yoluyla aktarılma şansını yüzde 50 yapmaktadır Kusurlu bir genin kalıtım aracılığıyla geçmesi büyük ölçüde riski artırmasına rağmen herkeste kansere neden olmaz • Ailesel adenomatöz polipozis (FAP): Gençlik yıllarından başlayarak kolon yüzeyinde yüzlerce, hatta binlerce polip gelişmesine neden olan ırsi bir hastalıktır Çare edilmediği takdirdekolon kanserine yakalanma riski 40 yaşından önce genel olarak yüzde 100 civarındadırYeni gelişmeler ile yapılan kalıtımsal testler neticesinde rahatsızlık riski aşağı olup olmadığınız belirlenebilmektedir FAP olan kişilerde özellikle duodenum ve ince bağırsak kanseri riski de bulunmaktadır • Gardner sendromukolonpoliplerivetedavisi5c4f5d958688balt Big Grin aha az yaygın karşılaşılan bu sendrom da FAP’ın bir çeşididir Bunda kolon ve ince bağırsak baştan başa polipler gelişirAyrıca cilt (yağ kistleri ve lipomlar biçiminde), kemikler (osteomalann) ve karın bölgesi (desmoid) dahil edinmek üzere vücudun diğer bölgelerinde de kanserli olmayan tümörler gelişebilir • MYH ilişkili polipozis (MAP): Bu ırsi durum da FAP’a aynı MAP olan kişilerde genel olarak genç yaşta “multipladenomatöz polipleri ve kolon kanseri gelişir Yapılan genetik testler MYH genindeki mutasyonların niçin olduğu MAP açısından tehlike durumunu belirlemeye yardımcı olur • Lynch sendromu: Kolorektal kanser olarak da adlandırılan bu koşul ırsi kolon kanserinin en sık görülen şeklidir Lynch sendromlu insanlarda nispeten daha eksik sayıda sütun polipleri gelişme eğilimindedirAncak bu polipler çabuk malign (fena huylu) olabilir ya da, Lynch sendromu olan insanlarda meme, mide, ince bağırsak, idrar yolu, yumurtalık ve sütun dadahil almak üzere öteki organlarda da tümörler görülebilir •Peutz – Jeghers sendromu (PJS): Bu genetik şart genel olarak dudaklar, diş etleri ve ayaklar dahil olmak üzere tümvücutta çil gelişmesiyle kendini gösterir Arkasında bağırsaklar baştan başa iyi kalpli poliplergelişir Bu polipler malign olabildiği için bu durumda olan kişilerde sütun kanseri riski artmıştır KOMPLİKASYONLAR Bir Takım kolon polipleri zamanla kötü huylu (kanserli) ayla gelebilir Erken alınan poliplerde bu tehlike daha azdır Sponsorlu Bağlantılar