Komplikasyon ismi verilen kavram tıp içersinde“oluşması olası risk” olarak kullanılmaktadır. Yargılanma bir hukuksal kavramdır. Yargılanma olması için ise hata olmalıdır. Malpraktis ise “hatalı hekimlik uygulamaları” olarak kullanılan hukuksal bir tabirdir. Malpraktisin kelam konusu olması için ise hekimlik mesleğinin yanlış yapılması kelam konusu olmalıdır. Malpraktisin değerlendirilebilesi için hekimlik mesleğinin anlaşılması ve bilinmesi gereklidir. Yahut hekimlik mesleği uygulayıcılarına danışılması gereklidir. Yani hekimlik tatbiklerinin sahih ve yanlış olduğunun kıymetlendirilmesi için tıp kitapları ve literatür ana belirleyicidir. Hukuk gerek komplikasyon mu? Yoksa değil mi kavramını çözmek içingerekse mevzunun malpraktis içine girip girmediğinin kıymetlendirilmesi için tıp kitaplarına ve literatüre muhtaçlık vardır. Her iki bahiste tıp içersinde kıymetlendirilmesi gerekendurumlar olarak önümüze çıkmaktadır.
Lakin bu mevzuda temel yanlışlık bir marazı tarifleyen tıp kitaplarına inancın çok yüksek olduğu kadar tıpkı kitapların komplikasyon olarak tariflediği durumlara inancın çok yüksek olmamasıdır. Hal bu ki her ikisini de belirleyen tıp bilmidir.Bur da bir ikili standart kelam mevzusudur. Komplikasyon ismi verilen kavram tıp bilmi içersinde varsa inanmak zorundasınızdır.
Bu mevzuyla ilgili yazı yazanlara bakıldığında tabiplerin komplikasyonlar ardına gizlendiğine inanlar olduğu kadar komplikasyonların topluluk vicdanında açıklanamayacağına inananlar da vardır. Hangisine inanırsa inansınlar her iki öbeğinde insan nedir? ve komplikasyon nedir? neden oluşur ? kavramını bilmedikleri açıktır.
Kişisi yapan kamyonu, arabayı,televizyonu yapan üzere bir insan değildir. Kişilerin yaptığı tüm teknolojik aletleri tekrar insan yönetir. Kişisi ise kendisi yönetir. Kişilerin yaptığı tüm teknolojik aletler birbirinin birebirdir. Ve cansızdır. İnsan ise farklı yapılar içerir. Metobolizmaları farklı farklıdır.
Kişisi öldürüp tüm organlarını çıkartıp tekrar takıp kaldıramazsınız lakin kişilerin yaptığı tüm teknolojik aletleri söküp takıp tekrar çalıştırabilirsiniz. Tüm benzinli otomobillere dizel yakıt koyduğunuz hengam tüm benzinli otomobillerin yanıtı aynıyken İnsan için karşılık farklı farklı olabilir. Kimi insan al et yiyemez, kimi insan balık yiyemez, kimi insan acı yiyemez üzere.Bu örnekler çok çok artırılabilir.
Komplikasyon aslında insanın değişkenliğinden, bilinmezliğinden,tespit edilememesinden,gizliliğinden kaynaklanan bir durumdur. Tıp bilmi var nispeten olması mecburilik olan bir durumdur. Bunlar ne demektir? Nasıl insan bilinemez,tepit edilemez, bilinmeyen olabilir.
Bir bademcik ameliyatını ele alalım. Her yıl binlerce insan bademcik ameliyatı geçirmektedir. Bu hastaların %99 u sağlıklı bir halde ve dertsiz yaşamaktadır.%1 inde ise meseleler gelişmiş velev geçirmektedir. Velev kimileri ise hayatlarını kaybetmişlerdir. Hayatlarını kaybeden beşerler çevrçevesinden bakıldığında “yürüyerek gittiğimiz hastaneden ölüsünü çıkardık”, “basit bir bademcik ameliyatından insan öldü” “doktor adamı öldürdü” “bizim başımıza geldi oburunun başına gelmesin” üzere cümleler kullanılır. Lakin tıp çerçevesinden bakıldığında “komplikasyon” terimi kullanılır. Sonuçta bir irtihal vardır kimi muhitler bunu topluluk vicdanına sığmayacağını belirtir. Kimi muhitler ise tabip komplikasyon gerisine gizleniyor diyebilir. Aslında bunun üzere yargılarda bulunanların hepsi tabibin cezalandırılmasını istemektedir. Evet neden?
Doktorun cezalandırılması, velev ölmesi kime ek sağlayacağı meçhul bir durumdur. Aslında bu durum doktor içinde her gün her an yaşayacağı, korkacağı çekineceği bir travmadır aslında.Şimdi örnekteki hikayesi 2 istikametten ele alalım;
Bademciği oluşturan tabip değildir. Bademciğin alınmasının belli nedenleri vardır. Sık tekrarlayan sinüzit, sık tekrarlayan kulak iltihapları, akut eklem romatizmasının varlığı, teneffüs sorunlarının olması üzere gibi. Bunları yapanda doktor değildir. Doktor bedemcik ameliyatı olmasını önerendir. Ameliyatı bana olacaksın diye zorlamaz, ilada olacaksın demez. Karar verici hasta ve yakınıdır. Doktor bu hastayı ameliyat etse de tabiptir. Etmese de doktordur. Tabibin buradaki hedefi kendi haberleri, görgüleri doğrultusunda hastaya yardımcı olmak istemektir. Yani tabip kendisinin yol açmadığı bir durum için hastaya yardım edendir. Hasta yahut yakını karar verir ameliyat olunur. %99 insan Allah Razı olsun diyecek %1 insan ise Allah Belanı versin diyecektir. Hastada sorunlar geliştiğinde velev kaybedildiğinde meseleler başlar. Artık “ameliyatı yapan beğenilmeyen tabiptir.Hastasını öldürendir. Hal bu ki %99 insan Allah Razı olsun demektedir. Artık neden vefat olmuştur? Yahut neden problemler gelişmiştir soruları sorulacaktır? Yahut neden ameliyat edilmiştir? Ameliyat olmasaydı olmazmıydı? Soruları gündeme gelecektir.
Tabip çerçevesinden bakıldığında tahminen yüzlerce binlerce yapmış olduğu ameliyatta bu türlü bir mesele yaşamasa da yaşayan olmuştur. Lakin var olan durum önünde kendini yargılayacak ve vicdanıyla hesaplaşacak, şöylemi yapsaydım, nerde günah yaptım diyecektir. Fakat ne yaparsa yapsın yanıtlarını bulamıyacaktır. Zira meteryal canlı, reaksiyonları farklı farklı, anatomileri farklı farklı, metabolizmaları farklı farklı, algıları,istekleri farklı farklı olan kişidir.
Zira bademcik denilen rahatsızlık farklı farklıdır. Özellikleri farklı farklıdır. Damarsal yapıları farklı farklıdır. Damarların boyutları farklı farklıdır. Komşulukları farklı farklıdır. Kimselerin pıhtılaşma özellikleri farklı farklıdır. Var olan enfeksiyonların durumları ve şiddetleri farklı farklıdır. Tüm güvenlik tedbirlerini alsanız dahi çok düzgün cerrah olsanız dahi bu faktörleri yönetemeyeceğiniz açıktır.
Artık zıddını düşünelim. Risk varsa ameliyat yapılmasın. O hengam da tekrarlayan sinüzit atakları sonucu dimağ apsesi geliştiğinde, sık akciğer enfeksiyonları geçirip akciğer hastası olduğunda, tekrarlayan orta kulak iltihapları nedeniyle duyma kaybolduğunda, akut eklem romatizması nedeniyle böbrek ve kalp kapak hastası olduğunda ne yapacaksınız.
Tıp biliminin bir özelliği vardır. Her yaptığınız tatbikte az yahut çok risk vardır. Şayet bir hastaya tedavi uyguladığınızda ortaya çıkabilecek risk tedavi uygulamadığınızda ortaya çıkabilecek riskten düşükse tedavi uygulamak yarardır. Yani tıp bilmi risklerin istikrarıdır. Risksiz bir tıp bilmi laf konusu değildir.
Artık de doktor bu ameliyatı yapmakla ne kazanacaktır? Sorusuna yanıt arayalım.Düz mantıkla cevaplanacak. Sesi duyar üzere oluyorum para. Ne kadar kazanacaktır? Örneğin 100 lira. Şayet bu ameliyattan sıkıntılı çıkarsa ne kadar kaybedecektir. 25.000 lira. Yani bu tabibin 250 tane bademcik ameliyatı yapması lazım ki bu parayı kazanabilsin. 250 tane ameliyattan da tekrar problemli olanın çıkmayacağının da garantisi yoktur. Günahlı çıkarsa ki bu bedel çok daha ağır olacaktır.
Artık gelinen nokta tıp bilmi için bu olmuştur maatteessüf. 2 küme doktor camiası gelişmiştir artık 1.grup tıp bilminin gereklerini yapmaya çalışan 2.grup ise kendini muhafazaya alan. Maatteessüf her geçen gün 1.grup tıp bilminin gereklerini yapmaya çalışan küme süratli bir biçimde küçülmeye başlamıştır. Ve bu türlü giderse hiç kalmayacaklardır.
Tıp bilmi yapılan pratiklerle ve cezalandırma formülleri ile bilir bilmez tefsirlerle yıpratılmaya devam etmektedir. Esas sorun tıp biliminin uygulayıcıları ile yasal uygulayıcılar arasında ayıklamayı yapacak mercilerin olmamasıdır. Yani tıp bilimini bilen yasal uygulayıcıların yokluğudur. Bu sorun tıp biliminin siyasal olarak kullanılmasına müsaade vermektedir. Sorun halbuki ağırdır. Gelecek risk altındadır. Sıhhatsiz, gereği yapılmayan pratiklerle yıpranmış bir topluluk bizi beklemektedir. Bu nedenle tıp bilimi çatışı içinde yasal tatbikler çatısı içinde olmalıdır. Yasal pratikler bilmin uygulanmasında kusur arka niyetvarsa devreye giren olmalıdır. Yoksa tıp bilmi içersinde yüzyılların birikimleri ile oluşan haber bankaları,literatürlerin,tüm kitapların komplikasyon dediği kavramlar üzerinde olmamalıdır.
Bu makalenin özeti gelişen komplikasyonları yasal uygulayıcılar malpraktis içine alırlarsa tıp bilminin memleketimiz için yok olma noktasına geleceğinin unutulmamasıdır.
Lakin bu mevzuda temel yanlışlık bir marazı tarifleyen tıp kitaplarına inancın çok yüksek olduğu kadar tıpkı kitapların komplikasyon olarak tariflediği durumlara inancın çok yüksek olmamasıdır. Hal bu ki her ikisini de belirleyen tıp bilmidir.Bur da bir ikili standart kelam mevzusudur. Komplikasyon ismi verilen kavram tıp bilmi içersinde varsa inanmak zorundasınızdır.
Bu mevzuyla ilgili yazı yazanlara bakıldığında tabiplerin komplikasyonlar ardına gizlendiğine inanlar olduğu kadar komplikasyonların topluluk vicdanında açıklanamayacağına inananlar da vardır. Hangisine inanırsa inansınlar her iki öbeğinde insan nedir? ve komplikasyon nedir? neden oluşur ? kavramını bilmedikleri açıktır.
Kişisi yapan kamyonu, arabayı,televizyonu yapan üzere bir insan değildir. Kişilerin yaptığı tüm teknolojik aletleri tekrar insan yönetir. Kişisi ise kendisi yönetir. Kişilerin yaptığı tüm teknolojik aletler birbirinin birebirdir. Ve cansızdır. İnsan ise farklı yapılar içerir. Metobolizmaları farklı farklıdır.
Kişisi öldürüp tüm organlarını çıkartıp tekrar takıp kaldıramazsınız lakin kişilerin yaptığı tüm teknolojik aletleri söküp takıp tekrar çalıştırabilirsiniz. Tüm benzinli otomobillere dizel yakıt koyduğunuz hengam tüm benzinli otomobillerin yanıtı aynıyken İnsan için karşılık farklı farklı olabilir. Kimi insan al et yiyemez, kimi insan balık yiyemez, kimi insan acı yiyemez üzere.Bu örnekler çok çok artırılabilir.
Komplikasyon aslında insanın değişkenliğinden, bilinmezliğinden,tespit edilememesinden,gizliliğinden kaynaklanan bir durumdur. Tıp bilmi var nispeten olması mecburilik olan bir durumdur. Bunlar ne demektir? Nasıl insan bilinemez,tepit edilemez, bilinmeyen olabilir.
Bir bademcik ameliyatını ele alalım. Her yıl binlerce insan bademcik ameliyatı geçirmektedir. Bu hastaların %99 u sağlıklı bir halde ve dertsiz yaşamaktadır.%1 inde ise meseleler gelişmiş velev geçirmektedir. Velev kimileri ise hayatlarını kaybetmişlerdir. Hayatlarını kaybeden beşerler çevrçevesinden bakıldığında “yürüyerek gittiğimiz hastaneden ölüsünü çıkardık”, “basit bir bademcik ameliyatından insan öldü” “doktor adamı öldürdü” “bizim başımıza geldi oburunun başına gelmesin” üzere cümleler kullanılır. Lakin tıp çerçevesinden bakıldığında “komplikasyon” terimi kullanılır. Sonuçta bir irtihal vardır kimi muhitler bunu topluluk vicdanına sığmayacağını belirtir. Kimi muhitler ise tabip komplikasyon gerisine gizleniyor diyebilir. Aslında bunun üzere yargılarda bulunanların hepsi tabibin cezalandırılmasını istemektedir. Evet neden?
Doktorun cezalandırılması, velev ölmesi kime ek sağlayacağı meçhul bir durumdur. Aslında bu durum doktor içinde her gün her an yaşayacağı, korkacağı çekineceği bir travmadır aslında.Şimdi örnekteki hikayesi 2 istikametten ele alalım;
Bademciği oluşturan tabip değildir. Bademciğin alınmasının belli nedenleri vardır. Sık tekrarlayan sinüzit, sık tekrarlayan kulak iltihapları, akut eklem romatizmasının varlığı, teneffüs sorunlarının olması üzere gibi. Bunları yapanda doktor değildir. Doktor bedemcik ameliyatı olmasını önerendir. Ameliyatı bana olacaksın diye zorlamaz, ilada olacaksın demez. Karar verici hasta ve yakınıdır. Doktor bu hastayı ameliyat etse de tabiptir. Etmese de doktordur. Tabibin buradaki hedefi kendi haberleri, görgüleri doğrultusunda hastaya yardımcı olmak istemektir. Yani tabip kendisinin yol açmadığı bir durum için hastaya yardım edendir. Hasta yahut yakını karar verir ameliyat olunur. %99 insan Allah Razı olsun diyecek %1 insan ise Allah Belanı versin diyecektir. Hastada sorunlar geliştiğinde velev kaybedildiğinde meseleler başlar. Artık “ameliyatı yapan beğenilmeyen tabiptir.Hastasını öldürendir. Hal bu ki %99 insan Allah Razı olsun demektedir. Artık neden vefat olmuştur? Yahut neden problemler gelişmiştir soruları sorulacaktır? Yahut neden ameliyat edilmiştir? Ameliyat olmasaydı olmazmıydı? Soruları gündeme gelecektir.
Tabip çerçevesinden bakıldığında tahminen yüzlerce binlerce yapmış olduğu ameliyatta bu türlü bir mesele yaşamasa da yaşayan olmuştur. Lakin var olan durum önünde kendini yargılayacak ve vicdanıyla hesaplaşacak, şöylemi yapsaydım, nerde günah yaptım diyecektir. Fakat ne yaparsa yapsın yanıtlarını bulamıyacaktır. Zira meteryal canlı, reaksiyonları farklı farklı, anatomileri farklı farklı, metabolizmaları farklı farklı, algıları,istekleri farklı farklı olan kişidir.
Zira bademcik denilen rahatsızlık farklı farklıdır. Özellikleri farklı farklıdır. Damarsal yapıları farklı farklıdır. Damarların boyutları farklı farklıdır. Komşulukları farklı farklıdır. Kimselerin pıhtılaşma özellikleri farklı farklıdır. Var olan enfeksiyonların durumları ve şiddetleri farklı farklıdır. Tüm güvenlik tedbirlerini alsanız dahi çok düzgün cerrah olsanız dahi bu faktörleri yönetemeyeceğiniz açıktır.
Artık zıddını düşünelim. Risk varsa ameliyat yapılmasın. O hengam da tekrarlayan sinüzit atakları sonucu dimağ apsesi geliştiğinde, sık akciğer enfeksiyonları geçirip akciğer hastası olduğunda, tekrarlayan orta kulak iltihapları nedeniyle duyma kaybolduğunda, akut eklem romatizması nedeniyle böbrek ve kalp kapak hastası olduğunda ne yapacaksınız.
Tıp biliminin bir özelliği vardır. Her yaptığınız tatbikte az yahut çok risk vardır. Şayet bir hastaya tedavi uyguladığınızda ortaya çıkabilecek risk tedavi uygulamadığınızda ortaya çıkabilecek riskten düşükse tedavi uygulamak yarardır. Yani tıp bilmi risklerin istikrarıdır. Risksiz bir tıp bilmi laf konusu değildir.
Artık de doktor bu ameliyatı yapmakla ne kazanacaktır? Sorusuna yanıt arayalım.Düz mantıkla cevaplanacak. Sesi duyar üzere oluyorum para. Ne kadar kazanacaktır? Örneğin 100 lira. Şayet bu ameliyattan sıkıntılı çıkarsa ne kadar kaybedecektir. 25.000 lira. Yani bu tabibin 250 tane bademcik ameliyatı yapması lazım ki bu parayı kazanabilsin. 250 tane ameliyattan da tekrar problemli olanın çıkmayacağının da garantisi yoktur. Günahlı çıkarsa ki bu bedel çok daha ağır olacaktır.
Artık gelinen nokta tıp bilmi için bu olmuştur maatteessüf. 2 küme doktor camiası gelişmiştir artık 1.grup tıp bilminin gereklerini yapmaya çalışan 2.grup ise kendini muhafazaya alan. Maatteessüf her geçen gün 1.grup tıp bilminin gereklerini yapmaya çalışan küme süratli bir biçimde küçülmeye başlamıştır. Ve bu türlü giderse hiç kalmayacaklardır.
Tıp bilmi yapılan pratiklerle ve cezalandırma formülleri ile bilir bilmez tefsirlerle yıpratılmaya devam etmektedir. Esas sorun tıp biliminin uygulayıcıları ile yasal uygulayıcılar arasında ayıklamayı yapacak mercilerin olmamasıdır. Yani tıp bilimini bilen yasal uygulayıcıların yokluğudur. Bu sorun tıp biliminin siyasal olarak kullanılmasına müsaade vermektedir. Sorun halbuki ağırdır. Gelecek risk altındadır. Sıhhatsiz, gereği yapılmayan pratiklerle yıpranmış bir topluluk bizi beklemektedir. Bu nedenle tıp bilimi çatışı içinde yasal tatbikler çatısı içinde olmalıdır. Yasal pratikler bilmin uygulanmasında kusur arka niyetvarsa devreye giren olmalıdır. Yoksa tıp bilmi içersinde yüzyılların birikimleri ile oluşan haber bankaları,literatürlerin,tüm kitapların komplikasyon dediği kavramlar üzerinde olmamalıdır.
Bu makalenin özeti gelişen komplikasyonları yasal uygulayıcılar malpraktis içine alırlarsa tıp bilminin memleketimiz için yok olma noktasına geleceğinin unutulmamasıdır.