Köpeklerin Tüy Dökmesi

Köpeklerin Tüy Dökmesi
Köpeklerde Tüy Dökülmesi
köpeklerin tüy dökme sorunu

Köpeklerde öyle fazla nedene yan olarak görülen ve bütün pet sahiplerinin iki taraflı şikayeti olan tüy dökülmeleri en yaygın problemlerden biridir

Allopecia yani tüy dökülmesi, sözlük anlamı ile vücudun genel ya da bölgesel olarak tüysüz kalmasıdır Doğmasal veya edinsel (bir etkene yan) olarak şekillenebilir

Doğal olarak her kılın bir ömrü vardır ve bu süre sonunda tüyler canlılığını yitirir ve dökülür Dökülen bu ölü tüylerin yerine yenisi çıkar Çoğunlukla yılda iki kere özellikle bahar aylarında görülen aşırı tüy dökülmeleri kimi vakit tüm yıl her tarafında sürebilir Oysa adi sanılan bu dökülmeleri patolojik tüy dökülmelerinden fark gözetmek gerekir Bu amaçla bir baytar hekimin klinik muayene ya da mikroskobik bakı ile dökülen tüylerin yapısını yoklama etmesi faydalıdır Bayağı olarak ölü tüyler mat, kabarık ve cansızdır keza elle çekildiğinde zahmetsizce yerinden çıkar Bazen öbek öbek olan bu kıl dökülmesine karşın deride her hangi bir lezyon ve tüylerde açılım yoktur Bu tüyün mikroskobik bakısında ise kılın kök ve gövde yapısı akıcı olarak tespit edilir



Köpeklerde mevsimsel olarak tüy değişimi dışarıda ara sıra takılan tasmanın sürtünmesine tabi olarak mekanik bir tüy dökülmeside söz konusudur Sık Sık görülebilen bu durumda genelde patolojik değildir Oysa sürtme sebebiyle deride yaraların oluşması ve enfekte olması nedeniyle tüysüz alanların yaygınlaşması gibi bir durumda laf konusu olabilir

Iri ırk köpeklerde özellikle dirsek bölgesinde şekillenen tüy dökülmeleri de mekanik olarak sürtme sebebiyle şekillenir ve alışılagelmiş kabul edilir

Köpeklerde sıradan olarak kabul edilen bu tüy dökülmelerinin dışarıda keza doğmasal olarak kılsız ırklar olan Mexican Hairless Dog, Chinese Crested Dog, Inca Hairless Dog ve American Hairless Terrier ırklarındaki kılsızlıkta normaldir Doğmasal olarak kılsızlığın öteki bir sebebi ise aykırılık olarak görülen kıl folliküllerinin yetersizliği veya yokluğudur Doğmasal hipotrikozis olarak adlandırılan bu şart oldukca nadir olarak görülür

Patolojik bir tüy dökülmesi söz konusu olduğunda genellikle dökülen tüylerin yerine yenisi çıkmaz ve tüysüz alanlar şekillenir Yaygın veya yöresel alanlar şeklindeki bu bölgelerde etkene bağlı olarak değişen deri lezyonları da görülebilir Bu tür bölgelerden alınan kıl örneklerinin mikroskobik bakısında çoğu süre kıl yapısı deforme olmuştur ve tüy dökülmesine niçin olan etkene (mantar, parazit gibi) ait bulgularda saptama edilebilir

Paraziterler, mantarlar, iç salgı bezleri sistem bozuklukları, otoimmun sistem bozuklukları, stres, travmalar, besin bozuklukları, dermatitisler ve allerji gibi böylece fazla nedenle patolojik tüy dökülmeleri görülebilir

Tüm bu etkenlere yan olarak görülen tüy dökülmesi bu hastalıkların karşılıklı belirtisi olmasına karşın, dökülmenin bölgesine, yaygın ya da lokal oluşuna, kaşıntının olup olmamasına, deride lezyonların varlığına ve tüylerin baştan çıkışına değin böylece çok ayrım vardır Bu farklar hastalıkların ayrıcı tanısının yapılmasında büyük tartı taşır Örneğin endokrin sisteme ait hormonal bir bozukluk olan hyportroidizme bağlı olarak görülen tüy dökülmeleri iri millet genç köpeklerde genel bir tüy dökülmesine neden olurken, hyperadrenocortizme yan olarak şekillenen tüy dökülmeleri küçük millet köpeklerin özellikle karın altı bölgesinde daha artı görülür

İleri derecede cilt hasarına ve tüy dökülmesine neden olabilen otodectes, demodex, notoedres ve sarcoptes türü uyuz etkenleri tarafından oluşturulan cilt hastalıklarında karakteristik semptom kaşıntı ve tüy dökülmesidir Bu lezyonlarda tüy dökülmesi kimi süre kaşınmaya tabi travma gibi mekanik bir etkiyle zeka şekillenebilir Ancak bu hastalıklarda genelde tüyün morfolojik yapısında önemli deformasyonlar laf konusudur ve kıl follikülleri ileri derecede etkilenebilir Bu uyuz etkenlerinin tümü köpeklerde hastalığa niçin olabilir Oysa Demodex canis ve Sarcoptes scabiei kadar oluşturulan uyuza köpeklerde daha sık rastlanılır

Dermatophysosis; microsporum ve tricophytosis türü mantarlar tarafından oluşturulan bir deri hastalığıdır Bilhassa ağız ve burun çevresi ile çene aşağı elde etmek üzere pati araları ve tırnak çevresi de dahil edinmek üzere bütün vücutta yerel lezyonlara ve tüy dökülmesine neden olabilir Köpeklerde hem Candidiasis ve Malasseziasis'e yan tüy dökülmeleri kaşıntı, eritem, renk değişiklikleri ve cilt kalınlaşmaları ile karakterize şekilde yaygın ya da bölgesel olarak şekillenebilir

Pire allerjisi ve buna emrindeki tüy dökülmeleri de köpeklerde sık rastlanılan problemlerden birisidir Genel Olarak karın altı, kalça ve arka bacaklarda görülen dökülmelerle birlikte deride kızarıklıkta belirgindir Tüylerin dökülmesinde kaşınmaya alt mekanik etkide sözkonusudur

Keza tüy dökülmesinin bir nedeni de enjeksiyon allerjisi olarak tanımlayabileceğimiz ve bazı grup ilaçlara karşısında derinin gösterdiği allerjik reaksiyonlardır Özellikle glikokortikoid, progesteron enjeksiyonu ve droncit ile kuduz aşısının deri altı uygulamaları ardından görülebilen lezyonlar sınırlı plaklar biçiminde kalınlaşmalar ve kaşıntı ile belirgindir Çoğunlukla bu tür dökülmelerde tüyler bir zaman daha sonra kendiliğinden çıkar Kronik vakalarda ise birçok vakit operatif olarak hasarlı bölgenin alınması tercih edilir

Tüy dökülmesine neden olan manâlı faktörlerden birisi de besin bozukluklarıdır Esansiyel yağ asitlerinin azlığı, A vitamini fazlalığı, diyetin dengesiz olması, aşırı protein alımına yan olarak şekillenen allerjiler ve sistemik bozukluklar tüy yapısının bozulmasına, tüylerin güçsüzleşmesine ve tüy dökülmelerine sebep olabilir Mesela Labrador, Golden Retriever gibi ırklarda yiyecek allerjisine tabi tüy dökülmeleri epeyce yaygındır

Stres tüm türlerde olduğu gibi köpeklerde de tüy dökülmesinin sebebi olabilir Yerel olabileceği gibi yaygın olarak bütün vücutta görülebilen bu dökülmelerin tedavisi oysa strese neden olan faktörlerin ortadan kaldırılması ile mümkündür

Bütün bu nedenlerden öbür olarak bazı köpek ırklarında spesifik olarak görülen tüy dökülmeleri vardır Bunlar aracısız olarak kalıtımsal yapıyla ilgili olarak şekillenir ve sadece emin ırklarda görülür Mesela Doberman Pincher'larda görülen ve kıl gövdesinde anormal melanin dağılımı ile ilişkili olan gelişim bozukluğu sonucu görülen renk mutant anomalisi veya Greyhoundların nedeni bilinmeyen uyluk kelliği, Dachshundlarda ergenlik döneminden başlayarak artan ve nedeni demin bilinmeyen Canine pattern baldness olarak adlandırılan bölgesel simetrik tüy dökülmeleri gibi Bu durum ayrıca Chihuahua, Whippet, Manchester terrier gibi kısa tüylü ırklarda da görülebilir American ve Portekiz su spaniellerinde öbür bir formda da olsa aynı bir şart görülebilmektedir

Alıntı *