Kripto Para Birimi ve Bitcoin Düzenlemeleri Ne Aşamada?

Son dönemlerin en çok konuşulan yatırım araçlarından kripto paralar, ülkemizdeki yatırımcıların da iştahını kabartıyor. Yaşanan gelişmeler, Türkiye'de kripto para birimlerine giderek artan bir ilginin olduğunu gözler önüne seriyor. Ancak hükümet yetkilileri tarafından yapılan son açıklamalar, kripto paralarla ilgili resmi bir düzenlemenin geleceğini gözler önüne serdi. Bu da haliyle, yatırımcı vatandaşları endişelendirmeye başladı. 2014 yılından beri hizmet vermekte olan Türkiye'nin ilk kripto para haber kanallarından CoinTürk ise hazırladığı bir makale ile sürecin nasıl bu noktaya geldiğini ve üzerinde çalışılan düzenlemelerin ne durumda olduğunu tüm detaylarıyla anlattı. İşte o makalenin detayları;

Son yıllarda Türkiye’nin kripto para kullanımı konusunda tüm dünyada üst sıralarda yer aldığı çeşitli araştırma sonuçlarında ortaya çıkmıştı. Dünya Ekonomik Forumu’nun (World Economic Forum) Şubat ayında paylaştığı bir anket sonucuna göre Türkiye kripto para kullanımı konusunda Avrupa’da 1. ve dünyada 4. sırada yer alıyor.

Ülkemizde kripto para birimlerinin kullanımının artması ile yasal düzenlemeler ve vergilendirme konuları da daha sık gündeme gelmeye başladı. Bu durumun görmezden gelinemez bir hal alması ile de düzenleyici kurumlardan arka arkaya haberler ve açıklamalar geldi.

Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın “Kaygılıyız” Açıklaması

1 Mart 2021 tarihinde Türkiye Cumhuriyeti Hazine ve Maliye Bakanlığı resmi bir basın bülteni ile kripto para birimlerinin yakından takip edildiğinin ilk sinyallerini verdi. Bakanlık konuyla ilgili yaptığı açıklamalarda, “Kripto paralarla ilgili dünya genelinde oluşan kaygıları biz de paylaşıyoruz. Konuya ilişkin gelişmeler ve ülkemizdeki durum Bakanlığımız tarafından yakından takip edilmektedir. Bu çerçevede Bakan Yardımcımız başkanlığında; Merkez Bankası, BDDK, SPK ve ilgili diğer kurumlarla işbirliği halinde çalışmalar yürütülmektedir.” sözleri kullanılmıştı.


Aslında bu açıklamalar ilk etapta “bir vergilendirme mi geliyor” sorularına yol açsa da bakanlığın açıklaması geçtiğimiz günlerde kripto paralar ile ilgili gelen yasakların sinyalini vermiş gibi görünüyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın açıklamasından sonra bir açıklama da Türkiye Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank’tan geldi. Varank yaptığı açıklamalarda, kripto para birimlerinin çok riskli olduğunu ve bu alanı boş bırakmayacaklarını dile getirmişti ve “Kripto paralar dolandırıcılığa çok müsait bir alan. Risk barındıran kripto para alanını başı boş bırakmayacağız. Kripto paralar konusunda negatiftim ama bugün etkin olduklarını görüyoruz.” sözlerini kullanmıştı.

Bu noktada Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Varank’tan önce yaptığı açıklamalarda, dijital paranın teknolojik ve hukuki altyapısının oluşturulduğunu ifade ettiğini belirtmek gerekiyor. Buna ek olarak Ekonomi Reform Takvimine göre Türkiye Merkez Bankası dijital para biriminin altyapısının da 2021 yılı sonuna kadar hazır olacağı ifade ediliyor.


Kripto Paralar İle İlgili İlk Yönetmelik

CoinTürk adlı kripto para haber sitesinde de belirtildiği gibi 16 Nisan’da Türkiye’de kripto para birimleri ile ilgili ilk yasal adım atıldı ve kripto para birimleri ilk kez Türkiye tarafından “kripto varlık” olarak tanındı. Her ne kadar yönetmelik bazı engellemeleri beraberinde getirse de Türkiye’de kripto para birimlerinin tanınması yönünde atılan çok önemli bir adım olarak nitelendiriliyor. Peki, bu yönetmelik ile Türk kripto para ekosisteminde neler değişti?

İlk olarak “Ödemelerde Kripto Varlıklarının Kullanılmamasına Dair Yönetmelik” başlığını taşıyan belge ile ülkemizde kripto para birimlerinin yasaklanmadığını ve Bitcoin’in yasadışı ilan edilmediğini belirtmek gerekiyor. Ancak yönetmelik ile birlikte artık ülkemizde kripto para birimleri ile alışveriş yapılması ve ödeme kuruluşlarının borsalar ile çalışması engellenmiş oldu. Bilindiği gibi Bitcoin fiyatı ve kripto para fiyatları oldukça volatil olarak değerlendiriliyor. Bu sebeple de Bitcoin ve kripto para birimleri karşılığında mal ya da hizmet alım satımının yapılması riskli olarak nitelendiriliyor. Dolayısıyla tüketicinin korunması için böyle bir adım atıldığı düşünülüyor.


Buna ek olarak ülkemizde bazı dijital para ödeme kuruluşları hem yurtiçi hem yurtdışı kripto para borsalarına para transferinin yapılmasına imkan tanıyordu ve pek çok kişi de bu hizmetten faydalanıyordu. Ancak 16 Nisan’da yayınlanan ve 30 Nisan itibari ile uygulanmaya başlayan yönetmelik ile artık bu kuruluşların borsalar ile çalışması yasaklanmış oldu. Türkiye’de artık kripto para borsalarına para transferi yapmak isteyen kişiler bankalar aracılığı ile işlemlerini gerçekleştirebiliyor.

Bu yönetmelik sonrasında ise Thodex ve Vebitcoin olaylarının yaşanması ile birlikte Türkiye’de kripto para borsalarının düzenlenmesi gündeme geldi. Dolayısıyla aslında korkulduğu gibi ilk ele alınan konu vergilendirme değil borsaların düzenlemesi oldu. Bu noktada ülkemizde bulunan ve faaliyet gösteren bazı kripto para işlem platformlarının zaten halihazırda sanki düzenlemeler varmış gibi hareket ettiğini belirtmek gerekiyor.


Yapılan son açıklamalara göre Türkiye’deki kripto para borsaları için Takasbank benzeri kurumsal bir yapının oluşturulması ihtimali bulunuyor. Eğer böyle bir model uygulanırsa ülkemizdeki kripto para borsalarının kripto para saklama ya da transfer etme yetkililerinin kısıtlanacağı ve merkezi bir otoriteye bağlanacağı ifade ediliyor.

Bunlara ek olarak Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı (MASAK), kripto para borsaları için geçtiğimiz günlerde bir rehber yayınladı. 23 sayfalık rehberde kripto para borsalarının dikkat etmesi gereken durumlardan ve kullanıcıların hangi durumlarda suç işlemiş sayılacağından bahsediliyor.


Tüm bu adımlara bakıldığında, net bir şekilde Türkiye’de Bitcoin’in ya da kripto para birimlerinin yasaklanmadığı ifade edilebilir. Ancak ülkemizde uzun zamandır gerçekleşmesi beklenen düzenleyici adımların engelleyici yönde atılmış olması Türk kripto para ekosistemini rahatsız etmiş gibi görünüyor.