Kronik Bronşit

Kronik Bronşit nedir?
Kronik Bronşit Hastalığı
Kronik bronşit sessiz başlayıp yavaş bir ilerleme gostererek yıllar boyu suren ve sonunda ağır solunum yetmezliğine yol acan bir hastalıktır, iki yıldan uzun bir sure zaman zaman yinelemelerle aylarca suren oksuruk ve balgam yakınmaları olan bir hastaya, verem gibi aynı belirtileri veren başka bir hastalık olasılığı elendikten sonra kronik bronşit tanışı konabilir

Nedenleri :
Kronik bronşitin nedenleri tam ve acık bicimde ortaya konamamıştır Doğrudan hastalık nedeni değilse de hazırlayıcı uc onemli etken olarak sigara dumanı, hava kirliliği ve solunum yolları enfeksiyonları gosterilebilir Bu etkenler yalnız kronik bronşite değil, yatkınlığı olan kişilerde başka koşullarla birleşerek solunum yolu hastalıklarına da yol acmaktadır Doğumdan başlayarak var olan kişisel yatkınlığın pek onemli olmadığı, hastalığın gelişmesinde kotu sağlık koşullarının ve kotu alışkanlıkların belirleyici olduğu kabul edilmektedir

Sigara dumanı ve hava kirliliği bronş ağacında mukus yapımım artıran en onemli etkenlerdir Bunlara bir enfeksiyonun da eklenmesiyle bronş mukozasının hastalanması kolaylaşır Hava kirliliğine yol acan gaz ve tozların ozellikle sanayi bolgelerinde oldukca belirleyici etkisi vardır Amonyak, aseton, asetik asit, hidroklorik asit, hidrofluorik asit, metal buharları, hidrojen sulfur ve kukurt dioksit son derece zararlıdır Hava kirliliğinin onemini belirlemeye yonelik istatistik incelemeler, kronik bronşit olgulannın ve bu hastalıktan olum oranının artışı ile mevsimlik sis yoğunluğunun ozellikle de havadaki kukurt dioksit ve sisle karışık duman (smog) yoğunluğunun artışı arasında cok yakın bir ilişki olduğunu gostermiştir

Belirtileri
Hastalığın en onemli belirtisi kuru ya da balgamlı oksuruktur Ama balgam yutağa gelince dışarı atılmak yerine yutulabilir Ateş genellikle hafiftir Solunum zorlaşmıştır ve solunum sorunları on plandadır Nefes darlığı, fiziksel guc harcama durumunda hastanın hareketlerim kısıtlayacak olcude artabilir Nefes darlığının nedenim anlamak icin kronik bronşite bağlı olarak akciğerlerde ortaya cıkan değişiklikleri bilmek gerekir Bronşların hava gecişini sağlayan ic boşluğu, bir yandan eksuda ve mukoza salgısının artarak birikmesi, ote yandan bronş duvarının damarlardan sızan sıvı nedeniyle şişerek kalınlaşması sonucunda onemli olcude daralmıştır Hastalık sırasında bronş duvarındaki esnek liflerin yerini sert bağdoku lifleri alır Bu nedenle esnekliği azalan bronşlar solunum sırasında yeterince genişleyemez Butun bu değişiklikler solunum hareketlerine karşı direnen bir guc oluşturur Akciğerlere giren hava akımı aşın olcude sınırlanır ve ancak dinlenme sırasındaki gereksinimi karşılayabilir

Vucudun oksijen gereksinimini artıran kas hareketleri sırasında butun dengeler altust olur Nefes darlığı, yani son derece zorlukla surdurulen yetersiz solunum gozlenir Hasta dinlenmek zorunda kalır Nefes darlığı nedeniyle karşılanamayan hızlı soluma gereksinimi, akciğerlerin daha cok kanı oksijenlendirebilmek icin daha hızlı calışmak zorunda kalmasının sonucudur Fiziksel guc harcandığında dokularda oksijen gereksinimi ve karbon dioksit uretimi artar Bronşitli hastanın akciğerleri, kana yeterli oksijen sağlayabilecek durumda değildir Sonucta dolaşımdaki kanda oksijen miktarı azalır Oksijen acığım kapatmak icin solunum hareketleri daha sık ve derindir Hasta sıkıntıyla hava gereksinimi duyar, yani nefes darlığından yakınır

Tedavi
Alınması gereken ilk onlem sigaranın bırakılmasıdır Kronik bronşitin gelişmesinde sigaranın baş sorumlu olduğu genel olarak kabul edilen bir gercektir Uzun sure sigara icen bir hasta sigarayı bıraktığında ya da azalttığında ozellikle sabah yataktan kalkınca yaşanan sıkıntılı oksuruk nobetleri ve cıkarılan balgamın kısa surede ortadan kalktığı, solunumun kolaylaştığı ve genel sağlık durumunun hızla duzeldiği gozlenir Boylece sigaranın kronik bronşit gelişimindeki etkisi, sigara bırakıldığında gozlenen sonuclara bakılarak kolayca kanıtlanabilir

Hava kirliliği onemli bir sorundur Coğu zaman bireysel cozumlerin otesine taşmakla birlikte, kirli havayı solumaktan ozenle kacınmak gerekir Solunum sisteminin hava kirliliğine de bağlı olarak gelişen kronik hastalıklarından olum oranı son derece yuksektir Bu durum sanayi merkezleri ve buyuk şehirlerden elde edilen istatistik verilerde acık bicimde ortaya cıkar Bu verilere gore kronik solunum sistemi hastalıklarından olum, kalp damar hastalıklarından olum oranının ardından ikinci sırayı almaktadır Bu nedenle kronik bronşit hastalarının havanın kirli olduğu yerlerden uzak durması yaşamsal bir onem taşır Bu hastalar yılın belirli zamanlarını, ozellikle kış aylarında sis gorulmeyen, nem oranı duşuk, yumuşak ve ılıman bir havası olan bolgelerde gecirmeye ozen gostermelidirler Bronşitin yinelenme ve kronikleşme eğilimi gosterdiği hastaların, tozlu ya da zararlı gazlara acık bir ortamda calışıyorlarsa, meslek değiştirmeleri gerekebilir

Kronik bronşitin ilerlemesine ya da giderek kotuleşmesine neden olan enfeksiyonlar da onemlidir Enfeksiyon etkeni olan bakteri ve viruslerin solunum yollarına girişi engellenemez; ama kış aylarında gorulen salgın hastalıklarda bulaşmaya karşı genel onlemler alınabilir Ote yandan mikropların gelişmesine uygun bir ortamın oluşması da engellenebilir

Kış aylarında yaygın olarak gorulen akut bronşit olgularında yatakta dinlenmeye ozen gosterilmeli, iyileşme donemi evde gecirilmelidir Boylece hem soğuktan ve ani sıcaklık değişimlerinden korunma sağlanır, hem de solunum yolları icin son derece zararlı olan sis ve kirli dumanın solunması onlenir Aşırıya kacmamak koşuluyla hastanın bulunduğu ortam iyi ısıtılmalı, nem oranı yeterli olmalıdır Bu nedenle radyator ya da sobaların ustunde su bulundurulmalıdır

Kronik bronşitli hastaların tedavisinde kullanılan ilaclar hastanın ve hastalığın durumuna gore secilir Her şeyden once balgamın akışkanlığım artırıcı ve yoğunluğunu azaltıcı ilaclar kullanılır Bronş mukozasındaki iltihap icin iltihap giderici ilaclara başvurulur Ayrıca hem bronşit sonucu gelişen daralmayı onlemek, hem de salgılanan balgamın daha kolay atılabilmesini sağlamak icin bronş genişletici ilaclar kullanılmalıdır Doğrudan solunum yoluna uygulanan ilaclar ve solunum alıştırmaları kronik bronşitte cok yararlı olmaktadır Solunum tedavisi uygun bir alet ile ceşitli ilacların aerosol olarak puskurtulmesi biciminde uygulanır Bu yontemle antibiyotik, balgam sokturucu, bronş genişletici ve iltihap giderici ilaclar verilebilir İlacın doğrudan solunum yoluna verilmesi, sindirim sisteminden ve kandan gecerek zararlı etkiler yaratmasını engeller Bu yontemle ilac, etkilenmesi istenen dokuya doğrudan ulaştırılabilir

Solunum alıştırmalarının tedaviden cok, koruyucu etkileri vardır Bu yolla hastaya nasıl daha iyi soluk alıp verebileceği oğretilir

Antibiyotik tedavisi yıllarca son derece gelişi guzel uygulanmıştırAntibiyotik tedavisi yalnızca ateş, oksuruk ve aşırı balgam cıkarma gibi enfeksiyon belirtilerinin alevlendiği durumlarda uygulanır Bu uygulama icin sorumlu bakterileri ve doğru antibiyotiği saptamak amacıyla balgam kulturu alınmalı, antibiyogram yapılmalıdır Boylece hastalık etkenine karşı etkili olan antibiyotik belirlenebilir

Alıntı