iltasyazilim
FD Üye
Kubbealtı ne çağırmak,osmanlı Kubbealtı kurumu
Kubbealtı
Topkapı Sarayında başta sadrâzam elde etmek üzere Osmanlı devlet adamlarının toplanıp, devlet işlerini görüşerek karara bağladıkları yer Buraya Dîvân yeri de denilirdi
Topkapı Sarayının her göre görülen dört köşeli büyük kulesinin üzerinde olan kubbealtına orta kapıdan girilir Bina, beyaz mermer ve yeşil parafinden gâyet güzel sütunlar üstüne saçak konularak inşâ edilmiştir Saçak, önündeki taşlığın üzerini de örtmektedir Ilk kubbealtı, Fâtih Sultan Mehmed Han devrinde yapılmıştı Şimdiki kubbealtı binâsı Üçüncü Selim ile İkinci Mahmûd Han zamânında tâmir edildiklerine dâir iki kitâbe taşımaktadır
Kubbealtındaki üç salonun soldakinde dîvân toplanırdı Salonun etrâfındaki sedirlerde dîvân âzâları, ortadaki makamda ise sadrâzam otururdu Pâdişâh bu salona açılan Kasrı Adil adı bahşedilen kafesli pencereden dîvân müzâkerelerini tâkib ederdi İkinci salon Dîvânı Hümâyun Kalemi olup, dîvân kânunları burada onay edilirdi Kubbealtının arkasındaki dört köşeli yüksek kuleden etrafta olan hâdiseler seyredilirdi
Üçüncü kubbenin altındaki salonda devletin ana defter ve kayıtlarını kapsayan ruznâmeler, piyâde ve süvârî mukabeleleri, cizye mukataa, mevkufat gibi defterler sandıklar içerisinde saklanırdı Burası her dîvân günü sadrâzamdaki mühri hümâyûn ile mühürlenirdi Ilk kubbe arasındaki yerde reisülküttap ile dîvânı hümâyun kâtipleri otururdu Bu üç kubbenin dışarıya, sekiz kubbealtında dış hazîne saklanırdı
Kubbealtında devleti idâreye memur olan heyet toplanırdı Burada devlet işleri görüşüldüğü gibi halkın önemli dâvâlarına da bakılırdı Dîvân toplantıları; Pazartesi, Salı, Cumartesi ve Pazar günleri olurdu Görevliler sadrâzamdan önce kazanç beklerlerdi Sadrâzam gelince tüm görevliler karşılar, onun selâm verip odaya girmesinden daha sonra arkasından onlar da içeri girerlerdi Vezirler, kâdıaskerler, defterdarlar ve nişancı yerlerini alırlar özel merâsimle görüşme açılırdı
Görüşme bittikten sonra kubbealtında yemek yenirdi Üç sofra kurulur, cümbür cemaat kendi sofrasındaki yerine otururdu Yemekten sonradan yapılan işler hakkında sadrâzam pâdişâha arzda bulunur ve emirlerini alırdı Belli günlerin hâricinde, ordunun harbe gidiş ve gelişlerinde, bayramlarda, saltanat değişikliklerinde, yabancı elçiliklerin kabûlünde kubbe altında toplantılar olurdu
Devlet meseleleri Bâbıâli ’de görüşülmeye başladıktan sonradan, kubbealtı kısmen önemini kaybetti *
Kubbealtı
Topkapı Sarayında başta sadrâzam elde etmek üzere Osmanlı devlet adamlarının toplanıp, devlet işlerini görüşerek karara bağladıkları yer Buraya Dîvân yeri de denilirdi
Topkapı Sarayının her göre görülen dört köşeli büyük kulesinin üzerinde olan kubbealtına orta kapıdan girilir Bina, beyaz mermer ve yeşil parafinden gâyet güzel sütunlar üstüne saçak konularak inşâ edilmiştir Saçak, önündeki taşlığın üzerini de örtmektedir Ilk kubbealtı, Fâtih Sultan Mehmed Han devrinde yapılmıştı Şimdiki kubbealtı binâsı Üçüncü Selim ile İkinci Mahmûd Han zamânında tâmir edildiklerine dâir iki kitâbe taşımaktadır
Kubbealtındaki üç salonun soldakinde dîvân toplanırdı Salonun etrâfındaki sedirlerde dîvân âzâları, ortadaki makamda ise sadrâzam otururdu Pâdişâh bu salona açılan Kasrı Adil adı bahşedilen kafesli pencereden dîvân müzâkerelerini tâkib ederdi İkinci salon Dîvânı Hümâyun Kalemi olup, dîvân kânunları burada onay edilirdi Kubbealtının arkasındaki dört köşeli yüksek kuleden etrafta olan hâdiseler seyredilirdi
Üçüncü kubbenin altındaki salonda devletin ana defter ve kayıtlarını kapsayan ruznâmeler, piyâde ve süvârî mukabeleleri, cizye mukataa, mevkufat gibi defterler sandıklar içerisinde saklanırdı Burası her dîvân günü sadrâzamdaki mühri hümâyûn ile mühürlenirdi Ilk kubbe arasındaki yerde reisülküttap ile dîvânı hümâyun kâtipleri otururdu Bu üç kubbenin dışarıya, sekiz kubbealtında dış hazîne saklanırdı
Kubbealtında devleti idâreye memur olan heyet toplanırdı Burada devlet işleri görüşüldüğü gibi halkın önemli dâvâlarına da bakılırdı Dîvân toplantıları; Pazartesi, Salı, Cumartesi ve Pazar günleri olurdu Görevliler sadrâzamdan önce kazanç beklerlerdi Sadrâzam gelince tüm görevliler karşılar, onun selâm verip odaya girmesinden daha sonra arkasından onlar da içeri girerlerdi Vezirler, kâdıaskerler, defterdarlar ve nişancı yerlerini alırlar özel merâsimle görüşme açılırdı
Görüşme bittikten sonra kubbealtında yemek yenirdi Üç sofra kurulur, cümbür cemaat kendi sofrasındaki yerine otururdu Yemekten sonradan yapılan işler hakkında sadrâzam pâdişâha arzda bulunur ve emirlerini alırdı Belli günlerin hâricinde, ordunun harbe gidiş ve gelişlerinde, bayramlarda, saltanat değişikliklerinde, yabancı elçiliklerin kabûlünde kubbe altında toplantılar olurdu
Devlet meseleleri Bâbıâli ’de görüşülmeye başladıktan sonradan, kubbealtı kısmen önemini kaybetti *