Küçük Ağa Kitap Özeti, Konusu, Ana Fikri

Küçük Ağa Kitap Özet Ufak Ağa Kitap Konusu Minik Ağa



1)KİTABIN KONUSU :
Birinci Dünya Savaşı ile birlikte Osmanlı Devleti eski gücünü,heybetini kaybetmeye başlamış,isyanlar ve işgallerle çelimsiz duruma düşmüştürKitapta , bir Anadolu kasabası olan Akşehir'den yola çıkılarak ,kurtuluş mücadelesinin bir bölümü anlatılmaktadırOlaylar Akşehir ’in bir kasabasında başla ve gelişir

2) KİTABIN ÖZETİ :
Dünya Savaşı resmi olarak sona ermiş olmakla birlikte , Osmanlı Devleti üstünde yarattığı etkiler var gücüyle devam emektedirSavaş sonrası bir fazla asker memleketlerine geri dönmüştürZayiatın büyüklüğü evlerine dönen erlerin çoğunun gazi oluşuyla daha da iyi anlaşılmıştırBu erlerden biri de Salih adlı Akşehirli bir askerdirMemleketine döndüğünde kaybettiği kolunun acısıyla beraber , ülkenin durumunu daha acı bir şekilde anlayan Salih gittiğinden beri fazla şeyin değiştiğini görürÖnceleri dost olarak yaşamış Rumlar ve kendi halkı acilen birbirinden soğumuşturSalih ’in dostça arkadaşı olan Niko da bir Rum dur ve gelişmelerden o da etkilenmiştirYavaş yavaş Yunan ve İngiliz ordularının işgal haberleri gelmekte ve iki halkın birbirine olan düşmanlığı artmaktadırSalih ise yüzyıllardır Osmanlı himayesinde rahatça yaşamış Rumların bu davranışını bir ihanet olarak görmekle beraber arkadaşı Niko ’dan kopamamaktadırRumlarla olan dostluğu kasabalı kadar ayrım edilir ve kasabalı Salih ’i dışlarSalih bundan böyle kesintisiz Niko ve O ’nun çevresiyle dolaşır olmuşturArtık Osmanlı ve Padişaha olan güvenci de sarsılmıştırKaybettiği kolunun hayatına tesiri büyük olmuşturKimsenin O ’na hak ettiği saygıyı göstermediğine inanan Salih kendini namazdan niyazdan çekmiştirÖte yandan halk işgallere tepkisiz kalmama kararı almıştır lakin bunun kimin önderliğinde yapılacağı karmaşası vardır

Salih günler geçtikçe kendi kasabalısının tepkisini kazanmış ve bundan böyle istenilmeyen biri olmuşturBu sırada kasabaya İstanbullu Öğretmen adında bir öğretmen gönderilirİstanbul ’dan gönderiliş amacı kasabada padişaha ve Osmanlı ’ya bağlılığı teşvik edici düşünceyi sağlamaktırHoca fiilen de fazla etkin bir insandır ve halkın büyük beğenisini ve takdirini kazanırVaazlarda cemaate Osmanlı padişah ve din lehinde düşüncelerini aktarmaktadırBu sırada memlekette Öğretmen ’nın düşüncesine tam ters olmamakla birlikte , kurtuluş ümidi olabilecek bir örgüt kurulmaktadırKuvayı Milliye adı verilen bu örgüt Anadolu ’da işgalleri durdurmak ve İstanbul ve padişah yönetiminin boyunduruğundan kurtulmak için kurulmuşturFakat Kuvayı Milliye ’nin işi çok güçtürMemlekette işgallere aleyhinde ya da işgallerden yanlamasına bir fazla örgüt vardır Kuvayı Milliye önce bu örgütleri kendi tarafına çekmeli ya da bertaraf etmelidirHocanın vaazları da Kuvayı Milliye ilkelerine ters düşmektedirHoca her fırsatta padişaha bağlılıktan bahsetmektedir , Kuvayı Milliye ise padişahtan kurtulmak ,yeni bir idare belirlemek amacını gütmektedirİşte tüm bu ihtilaflar dolayısıyla Kuvayı Milliye yandaşları ve Hoca arasında bir elektriklenme ve zıtlaşma meydana gelirHoca ise halka kendini fazla sevdirmiştir çünkü her yönüyle iyi ve doğru bir insandırFakat Hoca da kendi içinde bir yanlamasına yaptığı işin gerçekten doğru olup olmadığının sorgulamasını , padişaha olan güvencinin doğruluğunun şüphesini yoklamaktadırKuvvacılarla Öğretmen arasındaki çatışma zamanla en ince ayrıntısına kadar açık şeklini alır ve vaazlarda karşıt fikirler açıklanır

Olaylar gelişirken Salih ise unutulmuşluk ve terkedilmişlikten bir kaçış olarak Kuvayı Milliye ’ye katılmaya verirO ’nu bu kararı vermeye zorlayan başka bir şey ise yakın arkadaşı Niko ’nun da sonunda Osmanlıya karşı savaşta yer almasıdırSalih bu ihanetin öcünün peşinden koşacak ve kurtuluş mücadelesinde büyük rol oynayacaktırKuvva bir türlü hizaya gelmeyen Hoca hakkında vefat emri çıkartırHoca evliliği ve çocuğu ve en önemlisi de halkın zorlamasıyla Akşehir ’den kaçar ve çete reislerine sığınırKuvva ile aralarında yaşanan kovalamacadan sağ kurtulur ve kendi başına yanında adam da alarak bir kasabaya sığınırKuvva ise Hocayı kaçırdığı için üzgündür ve Salih ’i O ’nu bulmakla görevlendirirHoca ise derhal hangi tarafta yer olmak gerektiğinin hesabını yapmaktadırKuvayı Milliye ise her geçen gün galibiyet kazanmakta ve güçlenmektedirSalih Hoca ’yı bulur ve O ’nu padişah hizmetinden vazgeçerek Kuvva yararına çalışmaya ikna ederBeraberce Çerkez Ethem ’in kardeşi Tevfik Bey ’in çetesine katılırlar Çerkez Ethem ve kardeşleri milli mücadelede en büyük rollerden birini üstlenmiş ve gerek düşman işgallerine gerekse ayaklanmalara karşısında başarılar sağlamışlardırFakat şimdi düzenli ordu ve İsmet Paşa ’nın emri altına girmek laf konusu olunca Çerkez Ethem ve kardeşleri ters bir söylev takınarak Kuvva ’ya ve Ankara ’ya aleyhinde ayaklanma bayrağı açmıştırHoca ise bu yolun yanlış olduğuna inanır ve onları bu yoldan döndürmek için planlar kurarHoca ’nın amacı Çerkez Ethem ve kardeşlerini Kuvva ’ya karşı cephe almaktan vazgeçirmek olmasa bile mümkün bir isyan halinde güçlerini zayıflatmaktırBu sırada Hoca Salih ’ i haber almak için Akşehir ’e yollarAkşehir ’de ise Hoca öldü bilinmektedirOysa Hoca hayattadır ve yeni kimliği “Ufak Ağa ile kuvva yararına çalışmaktadırHoca ’nın Kuvva yararına çalıştığı haberi Salih tarafından Akşehir ’de sadece Kuvvacı olan birkaç kişiye duyrulur ve memnuniyet yaratırBaşta Kuvayı Milliye hareketine büyük hizmet vermiş Hekim olmak üzere Kuvvacılar Öğretmen ’nın kendi saflarına katılışından büyük haz duyarlar

Öğretmen Ethem ’in İsmet Paşa hizmetine girmemek için yapacağı en büyük saldırı olan Kütahya saldırısında O ’na bir oyun oynayarak başarısızlığını sağlar ve Kuvayı Milliye ’ye en büyük hizmetini vermiş olurEthem ise Yunanlılara sığınacaktırHoca ise tüm bu tutku ve gücü elinde bulundurma tutkusuna kapılan insanlardan dehşet etmektedirArtık savaş alanından başka bir cephede de çaba verilmektedir , şu anda iktidar çekişmeleri büyük korkutma oluşturmaktadırHoca bunu acıyla farkederAnkara ise Öğretmen ’nın başarılarından haberdardır ve kendisini Ankara ’ya ziyafet ederDaveti kabul eden Öğretmen Ankara ’nın durumunu yakından görür ve cephede savaşmanın , bu iktidar kavgasında hatalı düşünenlere ve hainlere verilecek savaştan daha kolay olduğunu düşünürFevzi Paşa Hoca ’ya yakın olma gösterirHoca tüm bu kişiliklerin önemini daha iyi anlamaktadırMemleket zafere doğru gitmektedir ve bu noktada Ankara ve Melis ’e büyük meslek düşmektedirBu sırada Küçük Ağa yani İstanbullu Öğretmen Ankara'da kendisini Akşehir'den tanıyan ve bir zamanlar zıt fikirleri yüzünden tartıştığı Kuvvacı Doktor ile buluşurDoktor böyle saygıdeğer birinin kendi saflarına katılışından duyduğu mutluluğu Hoca ’ya söyler ve ana kimliğini bilenin yalnızca kendisi olduğunu , kendisi dışındakilerin O ’nu Ufak Ağa diye tanıdıklarını anlatırHoca ise bundan böyle özlediği eşi ve çocuğunun özlemiyle yanmaktadır

Ufak Ağa Fevzi Paşa ile birlikte Akşehir ’e kazanç ve burada da tanınmadığını ve Minik Ağa olarak bilindiğini görürEşi ve Çocuğu hakkında veri alır ve çocuğunu bulur lakin eşinin durumu kötüdürEşine geldiğini haber eder fakat bayan vefat etmek üzeredir ve oğlunu Hoca ’ya itimat ettiğini söylemekle kalır ve günler sonradan da ölür Hoca daha sonra Ankara ’ya döner ve mücadeleye devam eder


3)KİTABIN ESAS FİKRİ:
Vatan ve halk sevgisi , özgürlük duygusu Kurtuluş savaşının minik bir kasaba' dan görünüşü

4)KİTAPTAKİ OLAYLARIN VE ŞAHISLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ:

Küçük Ağa(İstanbullu Hoca):Kurtuluş mücadelesine büyük hizmetler vermiş binlerce kişiden biri

Salih:Birinci Dünya Savaşında sağ kolunu kaybetmiş ve hayatının anlamını Kurtuluş Mücadelesi ile tekrar şampiyon biri

Çerkez Ethem:Başlarda vatan ve halk için yeri tutulmaz hizmetler vermiş , cephede büyük başarılar göstermiş, fakat uyumlu orduya geçme kararı alındığında en ince ayrıntısına kadar ters fikirleri benimsemiş ve zararlı olmuş bir çete reisi

Doktor Haydar Beyünya Savaşında Yüzbaşı rütbesiyle devir yapmış ve ulusal çaba yıllarında Kuvayı Milliye ’ye büyük hizmetler vermiş bir asker

Ali Emmi:Kurtuluşu Kuvayı Milliye ’de görebilen ve koskocoman fedakarlıklarda yer alan yaşlı bir vatandaş

5)YAZARIN YAŞAMSAL
2 Eylül 1918 tarihinde Akşehir'de doğdu Birincil ve ortaokulu Akşehir'de okudu İstanbul Lisesi'nin yatılı kısmında okurken bu lisenin yatılı kısmının kapatılması üzerine kaydını Konya Lisesi'ne aldırdı ve liseyi burada bitirdi (1936) Lise yıllarında Tarık Nazım müstear ismiyle öykü ve şiirler yazmaya başlayan Tarık Buğra, İstanbul Üniversitesi Tıp ve Hukuk fakültelerinde bir süre okuduktan sonradan kaydolduğu Edebiyat Fakültesi Türk Dili Edebiyatı Bölümünün son sınıfında ayrıldı Askerlik hizmetinden sonra Şişli Terakki Lisesi'nde muallim muavini olarak işe başladı

Cumhuriyet gazetesinin açtığı yarışmada Oğlum(uz) adlı öyküsüyle bin liralık büyük ödüle bedel görüldüğü bildiri edildi (1948) Ama, Tarık Buğra'ya bu para yerine altın bir kalem ödül olarak verildi Benzer yarışmada Doğan Nadi'nin bölük komutanı birinci ilan edildi ve bu zatın hikayeci olarak namına ikinci bir kere daha rastlanılamadı gerçi bu ödül neticesinde aldığı yoğun meslek teklifleriyle basın hayatına atılma konusunda cesareti büyüyen Tarık Buğra, Akşehir'e dönerek Nasrettin Öğretmen Gazetesi'ni çıkardı (26 Temmuz 194928 Haziran 1952) Milliyet gazetesi, Vatan, Yeni İstanbul gazetesi (1952 1956), Yol Dergisi (1968) ve Tercüman gazetesinde (19701976) sanat sayfaları düzenledi, fıkralar yazdı, yazı işleri müdürlüğü yaptı Hisar dergisi ve Türkiye gazetesinde de yazan Tarık Buğra, 26 Şubat 1994 tarihinde İstanbul'da öldü

BAŞLICA YAPITLARI :
Bu Çağın Adı, Dönemeçte, Osmancık, Gençliğim Eyvah, Ufak Ağa, İbiş'in Dünyası, Firavun İmanı, Yarın Diye Bir şey Yoktur, Siyah Kehribar, Politika Dışı, Yağmur Beklerken, Yalnızlar *