Kuduz Hastalığı Kuduz Hastalığı Kuduz hastalığı hayvanlardan insanlara geçen ve merkezi sinir sistemini tutan viral bir hastalıktır Hastalığa etmen olan virus insanlara genel olarak etkeni içeren hayvanın ısırması sonucu gelişir Ama sık olamamakla birlikte etkenin göze bulaşması veya laboratuar şartlarında solunum aracılığıyla bulaşabildiği bilinmektedir Etken virüs derinin bütünlüğü bozulup infekte tükürüğün içeri girmesine niçin olan ısırma sonucunda vücuda girer Burada virüs saklanacağı kas dokusuna geçer Virüs buradan periferik sinirlere geçer ve bu yolla merkezi sinir sistemine ilerler Virüs merkezi asap sistemine vardığında tez yayılarak hastalığı oluşturur Eğer iyi tedavi edilmezse kısa süre sonra ölüme neden olabilir Bugün Amerika’da insanlarda yılda 12 kuduz vakası görülmekte iken, diğer ülkelerde görülme sıklığı daha yüksektir Buna ilaven bu ülkeler her sene binlerce infekte hayvan tespit edilmektir Kuduz virüsünün kuluçka süresi 10 gün ile 2 yıl arasında değişmektedir bununla beraber pek çok vaka virüsün alınmasından 2090 gün ardından ortaya çıkmaktadır Ilk 210 gün boğaz ağrısı, halsizlik, çabuk sinirlenme, depresyon, alev yada kusma gibi sinsi ve kararsız semptomlar vardır Kesin spesifik semptomlar ise ısırma uygun kaşınma, ağrı yada karıncalanma hissidir Daha sonraki dönemlerde vakalrın %80’inde saldırganlık, %20’inde kasılmalar görülür Ajitasyon, hiperaktivite ilginç davranışlar, ense sertliği, boğaz ağrısı, ses kısıklığı görülebilir Hidrofobi dediğimiz su korkusu görülebilir Bir Takım olgularda ısırılan bacakta kasılmalar başlar, daha sonra öteki bacağa yayılır Kranial sinirlerin tutulumu sonucu mimiksiz yüz oluşur Tüm bu dönmelerden daha sonra koma gelişir, 2 haftaya kadar devam edebilir ve az kalsın tamamı ölümle sonuçlanır Kuduz aşısı yapılmadıkça vefat kaçınılmazdır Bazen ısırılma sonucu kuduz virüsünün haricen başka bir enfeksiyöz casus bulaşabilir ve kuduz hastalığını taklit edebilir Bu noktad ayırıcı tanını yapılması çare şeklinin belirlenmesi açısından önemlidir Hayvanlarda kuduz bulguları çok akıcı olmakla beraber hayvan için tipik olmayan davranışlar önemlidir Yani pasif hayvanın agresif ayla gelmesi, gece ortay meydana çıkan hayvanların gündüz dolaşması gibi Ağızda köpük görülmesi de yaygındır Hastalığın izlenmesi ve tedavinin şekillenmesi açısından ısıran hayvanın tipi, hayvanın yerinin saptanıp gözlem altına darılma olasılığı, hayvan ve hastanın kuduz açısından daha önce aşılanıp aşılanmadığı önemlidir Laboratuar açısından kuduz da klinik bulgular ortaya çıkmadan infeksiyonu belirleyecek bir usul bulunmamaktadır bununla beraber belirtiler bir kere ortaya çıktığında ölüm meydana gelmeden önce dağıtılmış yöntemlerle laboratuar tanısı konabilir Kuduz virüsünün insandan insana geçişi bulunmamaktadır Tedavi İnfeksiyonu önlemenin birincil basamağı virüsü yıkayarak mekanik olarak uzaklaştırmak yada sinirlere yapışıp içine girme şansına olmadan inaktive etmektir Yara oldukça çok sabunlu su ile yıkanmalıdır Eğer bere fazla derin ise mutlaka hastane şartlarında yaranın en derin noktalarına kadar temizlenmesi gerekmektedir İnsan kuduz immunglobulini kuduz infeksiyonu riski yüksek olduğu aşina herhangi bir vahşi hayvan ve sağlığı iyi olmayan evcil köpek yada kedi tarafından ısırılan ve 10 gün boyunca hayvanın gözlem aşağı tutulabileceği durumlarda yapılmalıdır İnaktif kuduz aşısının uygulanması içinde yukardaki şartlar aranır Aşı karşılaşmadan sonradan 0,3,7,14 günlerde koldan kas içine yapılır Eğer hayvanda yapılan testlerle kuduz bulunmadığı ispat edilirse aşıya son verilir Rastlama sonrası yapılan aşıya aşırı alınganlık reaksiyonu gelişebilir Bu şart öteki alerjik reaksiyonlar gibi çare edilmeli ve aşılamaya benzer şema ve maymun diploid hücresinden elde edilen kuduz aşısı ile devam edilmelidir Bazı tehlikeli kişilerde kuduz virüsü ile karşılaşmadan önce aşılama yapılabilir Karşılaşmadan önce aşılama yapılabilecek kişiler arsaında veteriner hayvan bakıcıları sayılabilir Kişiler kuduz tehlikesine karşı özellikle kaba hayvanlarda boşboğaz temaslarda kaçınmalıdırlar Evde hayvan besleyenlerin hayvanlarını elbette aşılatmaları gerekir Amerika’da oral yolla aşı taşıyan besinlerin yedirilmesi ile barbar hayvanların aşılanmasına yönelik incelemeler sürdürülmektedir