Kul hakkı hariç bütün günahlarınızın affedilmesini istiyor musunuz?

Kul hakkı hariç bütün günahlarınızın affedilmesini istiyor musunuz?O zaman aşağıdaki namazı kılın kardeşlerim ben elimden geldiğince kılmaya çalışıyorum hadisi şerifleri yazıcam inşaAllah Rabbimiz bütün günahlarımızı affeder bu namazı mutlaka ömrümüzde bir kere kılalımŞimdi sizi bahsettiğim TESBİH NAMAZInın açıklamasını sunuyorum banada dua etmeyi unutmayın lütfen

Tesbîh Namazı



1297 Abdullah b Abbas (ra)'dan rivayet edildiğine göre, Rasûlullah (sa) Abbâs b Abdi'lMuttalib'e şöyle buyurmuştur:

Ey Abbâs, ey amcam! Sana bir ikramda bulunayım, seni mentellendireyim mi? Sana iyilikte bulunayım da sana, işlediğin takdir*de Allah'ın on haslet olan günâh(Iar)ının ilkini de sonuncusunu da eskisini de yenisini de, bilerek yapılanını da yamlarak yapılanını da, küçüğünü de büyüğünü de; gizlisini de açığını da bağışlayacağı bir ameli haber vereyim mi? (îşte günahın çeşitleri olan bu on hasleti arıtan amel, teşbih namazıdır O'nu)dört rekat (olarak) kılarsın Her rekatında Fa*tiha süresiyle diğer bir sûreyi okursun (Bunları) okumayı bitirince rükû'dan önce, ayakta iken onbeş kere sübhânellahi velhamdülillâhi velâ ilahe illallâhü vellâhü ekberdersin Sonra rükû'a varırsın Bun*ları on kere de rüku'dayken söylersin, sonra rukû'dan başım kaldırıp bunları jtfn kere (daha) söylersin Sonra secdeye gidersin on kere de secde de söylersin, sonra secdeden başını kaldırıp on kere, sonra (ikinci) secdeye kapanıp on kere, sonra başını (ikinci secdeden) kaldırıp on kere (daha) bu kelimeleri söylersin Bunlar(ın) bir rekatte(ki toplamı) yetmiş beştir Bu namazı günde bir kere kılmaya gücün yeterse (her gün bir kere) kıl, eğer yapamazsan her cuma (günü) bir kere (kıl, bunu da) yapamazsan her ay bir kere (kıl, bunu da) yapamazsan senede bir ke*re (kıl Bunu da) yapamazsan (hiç değilse) ömründe bir kere (kıl)260



Açıklama


Metinde geçen aşre hisâlkelimesi on günahdemektirBazılarına göre ise, bu kelimenin başında muzâf (tamlanan) olarak bulunması gereken mükeffirkelimesi hazf edilmiştir Terkibin as*lı mükeffirü aşrî hisâlinşeklindedir ki, ayrı ayrı özellik taşıyan on ayrı günâhı örten şeyanlamına gelir Biz tercümemizde bu ikinci görüşü esas aldık

On günâhtan maksat ise, metinde sayılan 1) ilk günahlar, 2) Son gü*nâhlar, 3) Eski günahlar, 4) Yeni günâhlar, 5) Bilerek, işlenenler, 6) Yanılarak işlenenler, 7) Küçük günâhlar, 8) Büyük günâhlar, 9) Gizlice işlenen günahlar, 10) Açıktan işlenen günahlardır Kısaca kul hakkı dışındaki bü*tün günahlardır

Metinde tarif edildiği şekilde ve ihlasla kılınan teşbih namazı bu gü*nahların meleklerden gizli kalıp kayıtlara geçmemesine, meleklere gizli kal*mamaları hâlinde ise onların bağışlanmalarına sebep olur

Bazılarına göre de aşre hisâlsözünden maksat kıyamın dışındaonar defa tekrarlanan sübhanellâhi ve'lhamdüliHâhi velâ ilahe illallâhü vellahu ekber: Allah'ı her türlü eksikliklerden tenzih ederimHamd Allah'a mah*sustur Allahtan başka ilâh yoktur Allah en büyüktürteşbihidir Ancak fahri kâinat Efendimiz, Ümmetimden hatâ (yanılma), unutma ve üzerine zorlandıkları şey kaldırılmıştır261 buyurarak ümmetinden bu üç şeyin hü*küm ve mes'uliyetlerinin kalktığını haber verdiği halde metinde yamlarak işlenen günâhları da bağışlardenilmesi izaha muhtaç bir meseledir Çünkü Allah kullarını, yamlarak işledikleri günâhlardan mes'ul tutmazifâdesi ile bu günahların test ıh namazı ile affedilebileceğiifâdesi görünüşte birbirine zıttır Bu meselenin anlaşılması için hatâ kelimesinin dinî bir terim olarak ne mânâ ifâde ettiğini iyi bilmek gerekir

Hat^kelimesi, iki mânâda kullanılır; Yanlış (doğrunun zıddı) ve yanıl*ma (Bir şeyin kusurlu bir kasıtla yapılması) İşte burada ikinci mânâ söz ko*nusudur İnsan oruçlu iken burnunu temizlemek için su alır o da boğazına kaçarsa, burada kasıt vardır Fakat kastın yönü boğaz değil burundur Şu halde hatada irâde ve kasıt var, ama kasıt meydana gelen fiile yönelmiş de*ğil, hata edenin aklı başında ve bedi yerindedir Bu sebeple bu gibi hatalar sorumluluk ehliyetine bir engel teşkil etmezler Hadleri düşürürlerse de keffâretleri düşürmezler Çünkü dikkat ile bu gibi hatalardan kurtulmak müm*kündür Bazı hatalardan korunmak, beşerin takati dışında ise de bazıları takati dahilindedir Hata eseri olarak yutulan bir zehirin zararı yokturdemle*meyeceği gibi, hata eseri olarak işlenen günahların bir zararı yokturda denilemez Binaenaleyh hadiste geçen yanlışlıkla yapılan günâhsözünden maksad, insanın dikkat etmek suretiyle korunması mümkün ve dolayısıyla sorumluluğu gerektiren hatalardır Bazılarına göre, buradaki günahtan mak*sat, gerçek mânâda günah değil, ecrin ve sevabın noksanlığıdır Esasen Arap*ça'da günah mefhûmu çeşitli kelimelerle izah edilir Zenb, hıns, ism, cürm ve saire gibi Zenb kelimesi hâriç, bu kelimelerin hepsi hakiki günah mana*sına kasden işlenmiş fiillere denir Fakat zenbherhangi yanlış bir iş için kullanılan bir kelimedir İster kasdî olsun, ister olmasın, ister yanlışlıkla, is*ter sehven, ister yanlış anlayış neticesi olsun, bunların hepsine zenbde*nir Hakikatte bu, ümmetin avamı için günâh değildir Fakat Peygamberlerin ve havassın bu hususta gafletlerinden dolayı muahezeleri mümkündür Hasenâtü'lebrâr seyyi'atü'lmukarrabîn iyilerin iyilikleri, mukarreblerin fenalıkları gibidirsözü bu bâbta söylenmiştir Kur'anı Kerim'de Hz Peygamber'in istiğfarı hususunda daima zenb kelimesi kullanıldığı görülmek*tedir Cürm, hıns veya ism kelimeleri kullanılmamaktadır Zenb lafzı ise, kabahat, zuhûl ve gafletten başlayıp isyana kadar çıkar262

Hadiste geçen zenb kelimesine bu açıdan bakan bazı ilim adamları bura*daki yanlışlıkla işlenen günâh tan maksadın, hakiki günâh olmayıp ebrârın seyyiâtıcinsinden bir günah olabileceği kanaatine varmışlardır

Bilindiği gibi Tesbîh Namazı mendub olan namazlardandır Bu her rekatinde yetmişbeş defa Sübhanallâhi ve'1hamdülillâhi velâ ilahe illallâhu vellâhu ekberdiye tesbîh edilen dört rekatlı bir namazdır Selâmın iki re*katta bir mi, yoksa dört rekatta bir mi verileceği konusu mezhepler arasında ihtilaflıdır Biz bu mesele ile ilgili görüşleri 1295 numaralı hadisin şerhinde naklettik Bu namazı kılmak için belirtilen belirli bir vakit yoktur Özellikle mübârek gecelerde kılınırsa, daha iyi olur Bu namaz hiç olmazsa haftada veya ayda bir defa bu da olmazsa ömürde bir defa kılınmalıdır

Hanefi Mezhebine göre Teşbih Namazının kılınışı: Önce Allah rızası için nafile namaza niyet edilir Allahu ekberdiyerek namaza başlanır Sübhanekeden sonra 15 defa yukarıda geçen ifâdeyle teşbih okunur Fatiha ve Zammı sureden sonra da 10 defa aynı teşbih okunur Rukû'a varılır ve üç defa sübhâne rabbiye'1azîmdendikten sonra 10 kez aynı teşbihler söyle*nir Rükû'dan doğrulduktan sonra semi'allahu liman hamidenve Rab*bena leke'lhamdi takiben on defa aynı teşbih okunur Sedceye varılır sübhâne rabbiye'la'Iâdendikten sonra 10 defa bu teşbih okunur Secde*den kalkınca yine 10 defa bu teşbihler söylenip ikinci secdeye gidilir ve 10 teşbih okunur Böylece bir rekati e 75 teşbih okunmuş olur Sonra ikinci re*kata kalkılarak önce onbeş tesbîh okunur yine birinci rekatteki gibi hareket edilerek oturulur Ettehhiyyât ve salavât okunur Selâm verilir veya selâm vermeden ayağa kalkılır Üçüncü ve dördüncü rekatlar da bu şekilde kılınır Teşbih adedi de 300'e ulaşmış olur Hanefî ulemasının bu mevzudaki delili Tirmizî'nin rivayet ettiği Abdullah b elMübârek hadisidir263

Şâfiîlere göre ise tesbîh namazı şöyle kılınır: Bu namazı kılan bir kimse her rekatta kıraatten sonra onbeş kere sübhanallahi velhamdü lillâhi velâ ilahe illallâhu vellâhu ekberteşbihini okur ve yine bu teşbihi her rükû'da, rükû'dan kalkınca, secdelerde, secde aralarında istirahat oturmasında teşehhüdden evvel, veya sonra onar kere okur Eğer teşbihlerin adedinde şüpheye düşerse en azına itibar ederek onun üzerine sayar264 Delilleri ise konumu*zu teşkil eden Ebû Dâvûd hadisidir

Hadis hafızlarından bazıları bu hadisin zayıf olduğunu söylemişlerse de gerçekten bu hadis sabittir ve kendisiyle amel caizdir, tbn Huzeyme ile Hâ*kim bu hadisin sahih olduğunu söylerken, bazıları da hasen olduğunu söyle*mişlerdir Hadis ilminde büyük ve haklı bir şöhrete erişen tbn Hacer elAskalanî ise, bu hadis hakkında şunları söylemiştir: Bu hadis hasen de*recededir İbnu'lCevzî bu hadisin mevzu olduğunu söylemekle hata etmiş*tirAslında bu hadis üç ayrı yoldan rivayet edildiği için bu rivayetler birbirini takviye ettiğinden hadis zayıf olmaktan çıkar İbn Hacer'in dediği gibi ha*sen derecesine yükselir265



1298 Abdullah b Amr (ra)'dan, demiştir ki:

Peygamber (sa) (bir gün) bana; yarın gel de sana ikramda ve bağışta bulunayımbuyurdu Ben de bana maddî bir bağışta bulu*nacak zannettim (Ertesi gün huzuruna varınca bana);

Gün (batıya) meyledince kalk, dört rekat namaz kılbuyur*du (Râvi sözlerine devam ederek bir önceki hadisin geri kalan kısmı*nı) benzeri (kelimeler) ile nakl(e devam)etti (ve sonra şunları) söyledi:

Sonra ikinci seleden başını kaldırıp oturarak doğrul ve on keresübhanallphrm fere elhamdülillahon kere Allahu ekberon kere lâ ikine illallahdemeden ayağa kalkma Bunu dört rekatta da yaparsın, dünyanın en büyük günahkârı bile olsan, bununla bağışla*nırsın(Abdullah b Amr) dedi ki:

Ya bunu bu saatte kılamazsam? dedim

Gecede veya gündüzde kıT'diye cevab verdi266

Ebû Dâvûddedi kiHabbân b Hilâl, Hilâlü'rRâî'nin dayısıdır

Bu hadisi Müstemir b Fjyyân da Ebu'lCevzâ vasıtasıyla mev*kuf olarak Abdullah b Amr'den rivayet etti

Ravh b elMüseyyeb ile Cafer b Süleyman da Amr b Mâlik enNtik:'sden (O da) Ebu'lCevzâ'dan (O da) Abbas'dan, Abbâs'ın sözü Aarak nakletti (Rajh'ın talebesi olan Yahya b Yahya) dedi ki iiavh'ın kndisinde (îbn Abbas'; Ben (bu sözü) Peygamber saüAllahü ahyhi ve sellemdm naklediyorum (dediği tesbit edilmiştir)267



Açıklama


Bu hadisi şerifle ilgili açıklama bir önceki hadiste geçmiştirGörüldüğü gibi bu hadiste Tesbîh Namazının nasıl kılınacağına dair ayrıntılı açıklama yapılmadığı halde sadece ikinci secdeden doğrulunca ayağa kalkmadan on kere tesbihatta bulunulacağı meselesi üzerinde durulmaktadır Çünkü diğer namazlarda birinci rekatın ikinci secdesinden doğ ulunca hiç oturmadan doğrudan doğruya ayağa kalkıldığı için tesbîh na*mazında du böyle yapılacağı akla gelebilir İşte bu şüpheyi yerinde görerek, ikinci secdeden sonra oturulup tesbîhat okunacağını iyice açıklığa kavuştur*mak maksadıyla bu mesele üzerinde özel olarak durmaya ve tekrara lüzum görülmüştür

Her ne kadar metinde on kere sübhanallah Allah (cc) hazretlerini her türlü noksan sıfatlardan tenzih ederimon kere elhamdülillah olanca hümdü senalar Allah içindir, on kere Allahu ekber Allah en büyük*tür; on kere de lâ ilahe illallah Allah'dan başka bir ilâh yokturteş*bihleri ayrı ayrı zikredilmişse de buna bakarak bu teşbihlerin hepsinin sırayla ve ayrı ayrı onar kere okunacağı zannedilmemelidir Teşbihlerin sübhanallahi ve'lhamdülillahi velâ ilahe illalahu vellahu ekberşeklinde birleştirile*rek on defa tekrarlanacağı unutulmamalıdır

Müellif Ebû Dâvûd, metnin sonuna talik ilâve etmekle bu hadisin başka yollarla da rivayet edildiğini ve dolayısıyla zayıf olmadığını ifâde etmek istemiştir pirinci tâlikde hadisin râvilerinden Hibbân'ın kimliğini iyice açıklığa kavuşturarak, hakkında herhangi bir iltibasa yer bırakmamak için Hilâlü'rre'y'in dayısı olduğunu açıklamıştır

İkinci ve üçüncü taliki de yine bu hadisin sağlam olduğunu ispat için getirmiştir

Nitekim Ebû Bekr elHallâl Kitâbü'1îlelisimli eserinde Ali b Sa'id'den şunları nakletmektedir: Ben Ahmed b Hanbel'e teşbih namazını sor*dumBana;

Benim yanımda teşbih namazıyla ilgili sağlam bir haber yokturdiye cevab verdi Bunun üzerine ben:

Abdullah b Amr hadisi var ya! Ona ne dersin? dedim

Onu rivayet edenlerin hepsi de Amr b Mâlik'den rivayet etmişler, di*ye cevap vererek, Amr b Mâlik aleyhinde tenkîdler bulunduğunu söylemek istedi Bunun üzerine ben de:

Fakat bu hadisi Müstemir b Reyyân da Ebu'lCevzâ'dan rivayet etti, deyince hayretle:

Bunu sana kim söyledi? diye sordu Ben:

Müslim, b İbrahim deyince;

Müstemir sağlam ve güvenilir bir râvidir, cevabım verdi268



Bazı Hükümler


1 Tesbîh namazı kılmak müstehabdır

2 Teşbih namazım zevalden sonra ve öğle namazın*dan önce kılmak caizdir

3 Teşbih namazı için belli bir zaman yoktur Mekruh vakitlerin dışın*da her zaman kılınabilir

4 Tesbih namazı münferiden kılınmalıdır269



1299 elEnsârî (ra); Resûhıllah sallallahü aleyhi ve sellem'in, şu (bir önceki) hadisi (ve içinde geçen teşbih namazıyla ilgili sözle*ri) Cafer (b Ebi Tâlib)'e de söyledidedi Ve (râvi Ebû Tevbe, bir Önceki hadisin senedinde bulunan) bu kimselerin (sözlerinin) benzeri*ni nakletti (Ve Ensarî) birinci rekatın ikinci secdesi ile ilgili olarak da (Abdullah b Amr b elAs'ın bir önceki) Mehdî b Meymûn hadisindeki sözlerinin benzerini nakl etti270



Açıklama


Bu hadisle ilgili açıklama 1288 1289 numaralı hadislerin şerhinde geçmiştir Ancak burada şunu ilâve etmek isteriz ki, daha önce de ifâde ettiğimiz gibi müellif Ebû Davud'un bu bâbda rivayet ettiği hadisten biraz farklı olarak, Tirmizî'nin de Abdullah b Mübârek'ten rivayet ettiği bir hadis daha vardır ki Hanefî ulemâsı bu hadis*le amel ederler Sözü geçen hadis şu şekilde tercüme edilebilir: Tekbir al*dıktan sonra subhâneke'llâh'ümıne ve bihamdik ve tebârekesmük ve teflla ceddük ve lâilâhe ğayrukduasını okur, sonra onbeş kere subhânellahi velhamdülillâhi velâ ilahe illallahu vellahu ekberder, sonre eûzu çeker ve bes*mele, Fatiha ve bir sûre okur, sonra on kere subhânellahi velhamdülillâhi velâ ilahe illallahü vellahü ekberder, sonra rukû'a gider ve onu on kere rükû'da söyler, sonra on kere rükû'dan kalkınca, sonra on kere de secdeye va*rınca, on kere secdeden kalkınca, on kere ikinci secdeye varınca söyler ve bu şekilde dört (rekat) kılar, işte bu bir rekatta 75 teşbih eder Her rekata onbeş teşbih ile başlar, sonra (Fatiha ile bir sûre) okur, (kıraatten) sonra da on teşbih getirir271

Bu hadiste tarif edilen teşbih namazında ikinci secdeden sonra teşbih için oturmak gerekmediğinden Hanefî mezhebine daha uygundur Çünkü Ha*nefî mezhebinde istirahat celsesi mekruhtur272 Teşbih namazı da bir nafile olduğuna göre, bunun da üçten fazla kişinin bir imama uyarak cemaatle kıl*ması mekruhtur Üç kişi bir kişiye uymaları suretinde kılınacak teşbih na*mazında imam geceleyin kılarken kıraati açıktan teşbihleri gizli okur Zira namazdaki okunan kıraat, teşbih, dua ve tehiyyâtlardan ancak kıraatin açık*tan, diğer teşbih ve duaların ise gizlice okunacağı genel kaide halindedir273

260 Tirmizî, vitr 19; İbn Mâce, ikâme 190

Süneni Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Şamil Yayınları: 58688

261 Hadisin değişik rivayetleri ve sıhhati hakkında bilgi için bk Aclûnî, Keşfu'lhafâ, I, 433

262 Nedvî, Seyyid Süleyman Asrı Saadet, (Tebligat ve ta'Ifmat) I, 148

263 Tirmizî, vitir 19

264 Özdemir, M Said, Şafii ilmihâli, s 147

265 Süneni Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Şamil Yayınları: 58890

266 Tirmizî, vitr 19

267 Süneni Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Şamil Yayınları: 59192

268 bk elMenhel, VII, 212

Süneni Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Şamil Yayınları: 59293

269 Süneni Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Şamil Yayınları: 593

270 Süneni Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Şamil Yayınları: 59394

271 bk TuhfelülAhvezî, II, 599

272 lbn Âbidin, Reddu'lMuhtftr, I, 463

273 Süneni Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Şamil Yayınları: 594