iltasyazilim
FD Üye
Kul hakkı yemenin hükmü nedir? Kul hakkı nasıl ödenir?
Hz Peygamber (sav), üstünde kul hakkı yer alan kişilerin, yargı sahibi olan mazlumlardan helallik almalarını öğütlemiştir Bunun yapılmaması durumunda hesap gününde haksızlık yapan kişinin salih amellerinin, haksızlığı ölçüsünde alınarak adalet sahibine verileceğini, eğer verilecek salih amel bulunamazsa o zaman da mazlumun günahlarının zâlime yükleneceğini belirtir (Buhârî, Mezâlim, 10) Yeniden Peygamberimiz (sav), imkanı olduğu halde zamanı gelmiş bir borcu ödemeyenlerin kul hakkını ihlal ettiğini şöyle ifade eder: “Ödeme gücü olan varlıklı kişinin, ödemeyi ertelemesi zulümdür (Buhârî, Havâle, 1) Görüldüğü üzere kul hakkı, kişinin Cennet ya da Cehennem ’e gidişinde kayda değer ölçüde belirleyici bir rol oynamaktadır Allah ’ın huzuruna kul hakkı ile çıkmanın, fazla ağır bir vebâli vardır Çünkü böyle bir günahın Allah kadar bağışlanması, yargı sahibinin affetmesi şartına bağlanmıştır Yargı sahibi, hakkını almadıkça veya bu hakkından vazgeçmedikçe, Allah kul hakkı yiyenin bu günahını affetmemektedir Çünkü ilâhî adâlet, bunu gerektirir Veda hutbesinde Rasûlullah (sav) “Ey millet, sizin canlarınız, mallarınız, ırz ve namuslarınız, rabbinize kavuşuncaya dek birbirinize haramdır (dokunulmazdır) (Buhârî, Hacc, 132) buyurmuştur Buna göre, gasp, hırsızlık veya izinsiz alma gibi yollarla elde edilen haram para ya da mülk, sahipleri biliniyor ise kendilerine yoksa mirasçılarına, bilinmiyor ise fakirlere veya hayır kurumlarına onların adına sadaka olarak verilmelidir Ayrıca, yapılan bu kusurlardan nedeniyle da Allah ’tan bağışlama ve mağfiret dilenmelidir Mülk veya darp gibi şeylerle ilgili olmayan gıybet, bühtan gibi adalet ihlallerinde en açıkçası, hak sahibine durumu anlatıp helalleşmek olmakla beraber, her zaman bu şartı yapmak mümkün olmadığından ya da halk bundan çekindiklerinden, kendi adına pişmanlık edip, hak sahibi adına da istiğfar etmek, dua etmek veya hayır hasenat yaparak sevabını ona affetmek, bu nesil adalet ihlallerine keffaret olur (İbn Teymiyye, elFetâva ’lKübrâ, I, 113) *
Hz Peygamber (sav), üstünde kul hakkı yer alan kişilerin, yargı sahibi olan mazlumlardan helallik almalarını öğütlemiştir Bunun yapılmaması durumunda hesap gününde haksızlık yapan kişinin salih amellerinin, haksızlığı ölçüsünde alınarak adalet sahibine verileceğini, eğer verilecek salih amel bulunamazsa o zaman da mazlumun günahlarının zâlime yükleneceğini belirtir (Buhârî, Mezâlim, 10) Yeniden Peygamberimiz (sav), imkanı olduğu halde zamanı gelmiş bir borcu ödemeyenlerin kul hakkını ihlal ettiğini şöyle ifade eder: “Ödeme gücü olan varlıklı kişinin, ödemeyi ertelemesi zulümdür (Buhârî, Havâle, 1) Görüldüğü üzere kul hakkı, kişinin Cennet ya da Cehennem ’e gidişinde kayda değer ölçüde belirleyici bir rol oynamaktadır Allah ’ın huzuruna kul hakkı ile çıkmanın, fazla ağır bir vebâli vardır Çünkü böyle bir günahın Allah kadar bağışlanması, yargı sahibinin affetmesi şartına bağlanmıştır Yargı sahibi, hakkını almadıkça veya bu hakkından vazgeçmedikçe, Allah kul hakkı yiyenin bu günahını affetmemektedir Çünkü ilâhî adâlet, bunu gerektirir Veda hutbesinde Rasûlullah (sav) “Ey millet, sizin canlarınız, mallarınız, ırz ve namuslarınız, rabbinize kavuşuncaya dek birbirinize haramdır (dokunulmazdır) (Buhârî, Hacc, 132) buyurmuştur Buna göre, gasp, hırsızlık veya izinsiz alma gibi yollarla elde edilen haram para ya da mülk, sahipleri biliniyor ise kendilerine yoksa mirasçılarına, bilinmiyor ise fakirlere veya hayır kurumlarına onların adına sadaka olarak verilmelidir Ayrıca, yapılan bu kusurlardan nedeniyle da Allah ’tan bağışlama ve mağfiret dilenmelidir Mülk veya darp gibi şeylerle ilgili olmayan gıybet, bühtan gibi adalet ihlallerinde en açıkçası, hak sahibine durumu anlatıp helalleşmek olmakla beraber, her zaman bu şartı yapmak mümkün olmadığından ya da halk bundan çekindiklerinden, kendi adına pişmanlık edip, hak sahibi adına da istiğfar etmek, dua etmek veya hayır hasenat yaparak sevabını ona affetmek, bu nesil adalet ihlallerine keffaret olur (İbn Teymiyye, elFetâva ’lKübrâ, I, 113) *