Kulak Çınlaması Nelerin Habercisi?

Kulak çınlaması, yaş ve cinsiyet gözetmeksizin toplumun yüzde 1015’inde görülüyor Sürekliliği halinde uykusuzluk, çabuk sinirlenme, huzursuzluk ve bazı klinik depresyonlara niçin olabilen kulak çınlamalarının zaman kaybetmeden tedavi edilmesi gerekiyor Tedavi edilmemesi halinde yaşam kalitesini bozan kulak çınlamaları dış etkenlerin yanı sıra, kişilerin sistemik rahatsızlıkları ve buna bağlı olarak uygulanan ilaç tedavileriyle de tetiklenebiliyor Kulak Burun Boğaz Uzmanı Dr M Engin Çakmakçı’dan kulak çınlamasına dair merak edilenleri öğrendik Kulak Çınlaması Nedir? Tıp dilinde ‘tinnitus’ olarak adlandırılan kulak çınlaması, sahiden tek başına bir rahatsızlık yok, belirti Kişinin, ortamda var olmayan sesleri kulağında veya kafasının içinde duyması olarak tanımlanıyor Çınlamalar süresine, şiddetine ve şekline göre de betimleme edilebiliyor Bu ses sürekli olabileceği gibi, pulsatil yani nabız türünden veya gidip gelen olarak duyulabiliyor Çınlamanın şiddeti de farklılıklar gösterebiliyor Kişinin duymasını bozacak derecede şiddetli olabileceği gibi, sadece sessiz ortamda da duyulabiliyor Çınlama sesleri şekline göre tek bir tonda veya karışık sesler biçiminde de olabiliyor Daha çok tiz tonlarda olan çınlama sesi, hastalar tarafından çoğunlukla zil sesi, uğuldama, rüzgar sesi, dalga sesi, motor gürültüsü, sinek vızıltısı, ıslık sesi, elektrik akımının çıkardığı ses, televizyonun vınlaması, çekirge veya cırcır böceği sesi gibi öyle çok şekilde tanımlanıyor Çınlamaların büyük çoğunluğu subjektif (öznel) oluyor Bu çınlama türü, hasta dışarıda kimse kadar duyulamıyor, tarif edilemiyor Genellikle kulak ve işitme sinirini ilgilendiren sorunlar ile boyun ve baştaki bir takım hastalıklar nedeniyle oluşuyor Nadir görülse de, yakınındaki bir kişi tarafından da duyulan tarafsız (objektif) çınlamalar da oluyor Bu çınlamalar damarlarla ilgili sebepler (ateroskleroz, anevrizma gibi) ve nöromüsküler sebeplerden (yutak ve geniz arasında bulunan bazı kasların istemsiz kasılması yani seğirmesi) kaynaklanabiliyor Bu nesil hastalarda omzun, başın veya çenenin hareketi ile çınlama şiddeti ya da şekli değişim gösterebiliyor Görülme Sıklığı Yaşa Göre Değişiyor Mu? Kulak çınlamaları çocuklar dahil almak üzere her yaşta görülebiliyor Toplumda görülme sıklığı yüzde 1015 aralarında olan kulak çınlaması, 40 yaşından sonradan artarak, 5565 yaş aralığında daha da bariz ülkü geliyor En yaygın 6579 yaş grubunda görülen bu rahatsızlık, 80 yaşından daha sonra azalmaya başlıyor Bilhassa 5565 yaş grubunda olan her beş kişiden birinde kulak çınlaması görülebiliyor Sosyal yaşamı bozacak derecede ciddi çınlaması olan hastaların oranı ise yüzde 05 Genellikle erkeklerde kadınlara oranla biraz daha artı görülen kulak çınlamasının sebebi ise erkeklerin çalıştıkları işlerde, kadınlara tarafından daha fazla gürültüye maruz kalmaları olabiliyor Bu Şart Günlük Yaşamı Nasıl Etkiliyor? Sürekli kulak çınlaması; asabiyet, rahatsızlık, yorgunluk, uykuya dalmada zorluk ve bir takım durumlarda klinik depresyona bile niçin olabiliyor Özellikle çocuklarda uyarı dağınıklığı ve tutum bozukluğu olarak kendini gösteriyor Çınlama sürekli hale geldiğinde, özellikle beyin ile ilgili hastalıklar olabilir endişesiyle, kişiler doktora başvuruyorlar Tehlike Faktörleri Neler? Bazı faktörler kulak çınlamasına neden olabiliyor veya şiddetini artırıyor Özellikle hipertansiyon ve geçmişte sigara kullanımı ile kulak çınlamasının ortaya çıkması aralarında içten orantılı bir ilişki bulunuyor Keza günümüzde gençlerin kullandığı ve yüksek sesli müzik dinledikleri kulaklıkların iç kulakta yarattığı ‘yankı travma’ da kulak çınlamasının kayda değer hazırlayıcıları arasında sayılıyor Kulak Çınlaması Hangi Hastalıkların Belirtisi? Öyle fazla faktör ya da hastalık, kulak çınlamasının sebebi olabiliyor Kulak çınlamasının mekanizması henüz tam olarak bilinmese de, bilhassa iç kulakta işitmeyi sağlayan iç ve dış tüylü hücrelerin yıpranmasına bağlı olduğu kabul ediliyor Öteki yanlamasına kulak ve işitme siniri dışındaki sebeplerde, beyin sapındaki işitme çekirdeğinde çaprazlaşan sinir liflerinin bu sorunun ortaya çıkmasında pay sahibi olduğu da düşünülüyor Kulak hastalıkları geçici, kesik kesik veya daimi çınlama sebeplerinin başında geliyor Özellikle iç kulak tipi işitme kayıplarında kulak çınlaması yüzde 80 oranında görülüyor Kulak çınlaması olan hastaların yüzde 8’inin işitmesi alışılagelmiş oluyor Ama işitme kaybı arttıkça çınlama oranı da artıyor Alerjik nezle, geniz eti, sinüzit, öteki nezleler gibi burun tıkanıklığı ve geniz akıntısına sebep olacak her şey kulak problemine de yol açabileceği için çınlama nedeni olabiliyor Dış kulak yolunu tıkayan kirler, orta kulak enfeksiyonları, seröz otit denen ve çoğunlukla çocuklarda görülen orta kulakta negatif basınç ve istikrarsız birikimi ile gelişen durumlar, kulak zarı delinmeleri, kulağa olan künt travmalar ile çene eklemi sızı sendromu ve hastalıkları da çınlama nedenleri arasında sayılıyor Ne Vakit Doktora Uygulamak Gerekiyor? Kulak çınlaması program metni kazanmışsa, baş dönmesi eşlik ediyorsa ve bilhassa tek taraflı ise bir kulak burun boğaz uzmanına gerekiyor Kulak çınlamasının şiddeti artmışsa, jurnal yaşantıyı ve iletişimi bozacak konsantrasyon problemi oluşturur ışık halkası gelmişse mutlaka tedavi edilmesi öneriliyor “Yapılan incelemeler, 4 yıldan eksik olmamak kaydıyla, her gün 10 dakika ve daha pozitif cep telefonu ile konuşanlarda kronik kulak çınlamasının katlanarak arttığını gösteriyor” Muhakkak Tanı Nasıl Konuluyor?Hastanın öyküsü ve muayene bulguları tartma taşıyor Bu bilgiler kulak çınlamasına niçin olabilecek hastalık hakkında kayda değer ipuçları verebiliyor Yapılacak işitme testleri ve MRI gibi radyolojik testler ise tanıda yardımcı oluyor Beyin sapı uyarılmış potansiyellerinin ölçümü (ABR) de bazı durumlarda yol gösteriyor En kayda değer konu ise altta yatan, ileri tedavi gerektirebilecek ve bu çare ile çınlamayı ortadan kaldırabilecek bir hastalığın saptanması Ama nicel olarak tinnitusun varlığını ortaya düzenlemek zorlama oluyor Objektif tinnitusta, yaygın olarak kullanılmasa da dışarıdan bahşedilen ses frekansı ile şiddeti (dB), çınlama frekansında ve 5 dB daha yüksek ise çınlama duyulmuyor Bu da çınlamanın frekans ve şiddetinin saptanmasını sağlıyor Kulak Çınlaması Çare Edilebiliyor Mu?Subjektif tinnitusun tedavisini kesin olarak sağlayacak hap demin bulunamadı Çınlamaya niçin olabilecek etkenlerin ortadan kaldırılması, altta yatan sebebin saptanması ve ardından bu sebebin tedavi edilmesi gerekiyor Hiçbir sebep bulunamamışsa şikayetlerin azaltılmasına yönelik ilaçlar kullanılıyor Tedavinin arkasında sigara, içki ve kafeinden uzakta durmak, yüksek sesli ortamlardan kaçınmak, bir takım ilaçları zorunlu kalmadıkça kullanmamak da rahatsızlığın ortadan kalkmasına asistan oluyor Kulak Çınlamasından Korunmanın Yolları Yüksek şiddetteki gürültüden (7090 dB arasında aralıksız bir ses veya 100 dB üzerindeki patlar tarzdaki seslerden) akustik travma yaratabileceği için uzaktan durulmalı Çınlamaya yol açabilecek ilaçlar, eğer fazla gerekli değilse kullanılmamalı Hipertansiyon ve şeker hastalığı çare edilmeli Artı tuz yiyeceklerden uzaktan durulmalı ve kan basıncı düzenli şekilde teftiş ettirilmeli Daha hareketli bir yaşam tarzı benimsenmeli Çünkü hareketli yaşam, kan dolaşımının daha iyi düzenlenmesini de sağlıyor Sensorinöral işitme azlığı yapabilecek kolesterol ve trigliserid yüksekliği için perhiz uygulanmalı Kulakta çınlamaya yol açabilecek hastalıklar (Meniere hastalığı, buşon, eksternal otit, tümörler) çare edilmeli, östaki disfonksiyonu ve alerjik hastalıklar için yerinde tedavi yapılarak orta kulak havalanması artırılmalı