Kur’an’ın Amacı ve Muhtevası hakkında bilgi

Kur’an’ın Amacı ve Muhtevası hakkında bilgi

Kur’anı Kerim’in gonderiliş amacı insanların inanclarını duzeltmek, ahlakını
guzelleştirmek, dunya hayatlarını duzene koymak; ilahi irade, rıza ve duzene uygun bir
dunya hayatından sonra ve bu sayede onlara ebedi saadetlerini kazandırmaktır Bu amaca
ulaşabilmek icin:
Emir ve yasaklara ihtiyac vardır
Bu emir ve yasakların hayata gecmesi, bunların kaynağının, “yaratıcı, varlığı
zaruri, kemal sıfatlarına sahip, her ceşit eksiklik ve kusurdan uzak bulunan Allah
olduğunun bilinmesine bağlıdır
Bu iman, bilgi ve şuuru desteklemek uzere de mukafat ve ceza vaadi gerekir
Kur’anı Kerim’e giriş mahiyetinde olan Fatiha sUresinin başından “yevmu’ddine kadar
bu hususların birincisi, “mustakime kadar ikincisi ve buradan sonuna kadar da ucuncusu
veciz bir şekilde ifade edilmiştir Ucuncu kısımda mukafat ve ceza vaadi ile –konuları
desteklemek, canlı bir şekilde tasvir etmek ve gecmişten ibret alınmasını sağlamak uzere
verilen– Kur’an kıssalarının ozu yer almış bulunmaktadır Kur’anı Kerim’in bilgi, irşad ve
talimatla ilgili butun muhtevası “bilinmesi ve inanılması gerekenlerle “yapılması
gerekenler diye ikiye ayrılabilir Birincisinde Allah, peygamberlik, gayb alemi hakkında
bilgilerle oğutler, misaller, hikmetler ve kıssalar vardır İkincisinde ise ibadetler ve hayat
duzeni gibi ameli ve ahlaki hukumler, oğretiler yer almaktadır
Kur’anı Kerim’in gonderiliş amacı ve muhtevası hakkında ozlu bilgi veren Şah
Veliyyullah şunları ifade etmektedir: Kur’anı Kerim’in geliş amacı Araplar’ın ve başka
kavimlerin, gocerlerin ve yerleşiklerin, hasılı butun insanların nefislerini terbiye etmektir
Kur’an’ın doğrudan (lafzı, mantUku) ifade ettiği bilgiler beş bolume ayrılabilir
1 İbadetler, sosyal, hukuki ve siyasi hayatla ilgili hukumler (farzlar, vacipler,
menduplar, mubahlar, mekruhlar, haramlar) Bu konulardaki bilgilerin acıklanıp
geliştirilmesini fıkıhcılar ustlenmişlerdir
2 Yahudiler, hıristiyanlar, muşrikler ve munafıklardan ibaret bulunan –doğru yoldan
sapmış– dort grupla mucadele bilgisi Bu bilginin acıklaması kelamcılara aittir
3 Yer ve goklerin yaratılması, Allah’ın kemal sıfatlarının acıklanması ve kullara
gerekli bulunan diğer bilgilerin ilham edilmesi kabilinden olan ilahi nimet ve lutufların
(alaullah) hatırlatılması
4 İnsanlık tarihi boyunca itaat edenlerin odullendirilmesi ve isyan edenlerin
cezalandırılmasıyla ilgili olayların (eyyamullah) bilgisi
5 Olum ve sonrasıyla ilgili bilgiler Bu bilgileri, ilgili hadislerden de yararlanarak
detaylandırma işini de vaiz ve eğitimciler uzerlerine almışlardır (elFevzu’lkebir, s 1 vd)
Bazı tefsirciler Kur’anı Kerim’in muhtevasıyla ilgili olarak aşırıya kacan
acıklamalar yapmışlar; beşerin Kur’an’dan once ve sonra elde ettiği ve edeceği butun
14
bilgilerin bu kitapta bulunduğunu ileri surmuşler, bu abartılı iddiayı haklı gostermek icin
zorlama urunu acıklamalara girişmişlerdir İşin doğrusu şudur ki Kur’anı Kerim’in asıl
muhtevası, yukarıda acıklanan ve amacını gercekleştirmek icin zaruri bulunan bilgi
kumelerinden ibarettir Bunların dışında ceşitli sUrelerde temas edilen bilgiler, verilen
ornekler, yapılan benzetmeler asıl muhtevayı acıklamaya, zihin ve gonullere yerleştirmeye
yonelik olup bu olculer icinde verilmiştir