Son yıllarda doğal afet ve siber tehditler üzere riskler global çapta endüstride çok daha sık ve ağır bir formda şoklar yaratıyor. Covid-19 salgını ise bunların en şiddetlisi oldu.
YILLIK 4.6 TRİLYON DOLAR
Bu kapsamda “Risk, Dirençlilik ve Küresel Kıymet Zincirlerini Tekrar Dengelemek” isimli bir rapor hazırlayan McKinsey Küresel Enstitüsü, yaşanan sürecin “dirençliliği” sanayide muvaffakiyetin temel faktörlerinden biri kıldığını vurguladı. 23 sanayide çeşitli kriz senaryolarını inceleyerek şokların maliyetlerini ve üretimde muhtemel değişimi ele alan çalışmaya nazaran sanayiler, ortalama her 3.7 yılda, bir ay süren yıkıcı tesirlere maruz kalıyor. Bunlar ortalama 10 yılda şirketlerin yıllık kârlılığının yüzde 40’ına mal olabiliyor.
Uzmanlar ise bu tesirlerden korunmak isteyen kurumların tedarik zincirlerini tekrar yapılandırmaları gerektiğini vurguladı. Ayrıyeten operasyonel seçim ve tedarik ağı yapısı da yine ele alınmalı. Bu alanda, gelecek 5 yılda global ticaret akışı (ihraç edilen ürünler) yüzde 15-25 ortası (yıllık 2.9-4.6 trilyon dolar) bir oranda farklı ülkelere taşınabilir.
Bu kararların alınmasında ise temelde, “üretimi öbür yere taşımanın maliyeti üzere ekonomik” ve “kritik bulunan eserlerin yerli imalatına karar verilmesi üzere politik” nedenler tesirli olacak. Hükümetler de yaşanan bu değişimden güçlenerek çıkmak için üretim ağlarını ülkelerine çekecek aksiyonlar alabilir.
‘YATIRIM YAPMALIYIZ’
Raporu yorumlayan ve bu yeni devirde Türkiye’nin fırsatlar ve risklerle karşı karşıya olduğuna değinen McKinsey & Company Türkiye Ülke Yöneticisi Can Kendi, “Türkiye’nin bu dönüşümde öncü bir rol alacak halde kendini hazırlamasının kıymetli olduğunu düşünüyoruz. Bir yandan altyapı, işgücü ve teknoloji alanlarına yatırım yapılırken bir yandan da değişen memleketler arası ticaret dinamiklerine uygun uygulamaların hayata geçmesi Türkiye’nin gücüne güç katacaktır. İnanıyoruz ki ülkemiz işbirliği içerisinde hareket ederek ve işin geleceğine yatırım yaparak, potansiyelini gerçeğe dönüştürecektir” dedi.