Kurtuluş savaşı öncesi ve sonrası

Kurtuluş savaşı öncesi ve sonrası
Kurtuluş savaşı öncesi ve sonrası özet



KURTULUŞ SAVAŞI ÖNCESİ ve Sonrası özet:

Osmanlı Devletinin Birinci Dünya Savaşındaki yenilgisini belirleyen Mondros Mütareke Antlaşması (30 Ekim 1918) ile Anadolu ve Trakya her türlü işgale açık bir duruma geliyordu Çünkü Mondros mütareke hükümleri galip devletlere zorunlu gördükleri her yeri işgal etme hakkı tanıyordu Ülke işgale uğrarken Padişah için kayda değer olan; saltanatın, halifeliğin ve hanedanın selameti idi Bu mukavele çok ağır koşulları içerirken, İstanbul Hükümeti ileride yapılacak barıştırma görüşmelerinde bu koşulları hafifletebileceğini umuyordu
Mondros Ateşkes antlaşmasının derhal gerisinde işgaller başladı Bu antlaşmanın 7 inci maddesine göre, İtilaf devletleri güvenliklerini tehdit eden bir durumu gerekçe ederek istedikleri bölgeleri işgal edebileceklerdi
Boğazlar İngilizlerin kontrolüne geçti İngilizler Çanakkale, Musul, Batum, Antep, Konya, Maraş, Samsun, Bilecik, Merzifon, Urla ve Karsı işgal ettiler Fransızlar ise; Trakyadaki demiryolunun manâlı istasyonlarını, Dörtyol, Mersin, Adana ve Afyon istasyonunu işgal ettiler İngilizler göre işgal edilen, Güney Doğudaki bazı iller daha sonradan Fransızlara terk edilmiştir İtalyanlar ise Antalya, Kuşadası, Bodrum, Fethiye ve Marmarisi işgal ettiler Konya ve Akşehire de asker yolladılar Mondros Mütarekesinin Doğu Anadoluda 6 vilayetin Ermenilere bırakılacağına ilişkin maddesi Ermenileri harekete geçirdi Ermeniler kurdukları Alaylarla Doğu Anadoluda yayılmaya ve bölgedeki Türklere cefa ve baskı yapmaya başladılar Kozan, Osmaniye, Mersin ve Adanaya Fransızlarla birlikte Ermeni çetecileri de geldi

Yunanlılar kendilerine vaat edilen Ege Bölgesini fethetmek üzere, İngiliz, Amerikan ve Fransız savaş gemilerinin koruması aşağıda, 15 Mayıs 1919da İzmiri işgale başladılar İzmirin işgaline tepki olarak gazeteci Hasan Tahsin göre düşmana atılan birincil kurşun Kurtuluş Savaşımızın başlangıcı olmuştur

Mondros mütareke antlaşmasından daha sonra işgallerin başlamasına karşılık Padişah ve Osmanlı Hükümeti işgallere karşı ses çıkarmamışlar, orduyu geliştirip güçlendirmeye yönelmemişler, sadece kendi çıkarlarını düşünmüşler, utangaç ve ürkek davranmışlar, ülkeyi içinde bulunduğu durumdan kurtarmak için hiçbir önlem almamışlardır
Kurtuluş savaşımızda işgallere karşı birincil silahlı direniş Güneydoğu Anadoluda Fransızlara aleyhinde başlamışsa da, ilk Kuvayı Milliye hareketi Batı Anadoluda Yunanlılara karşısında oluşturulmuştur Yunan birliklerinin İzmiri işgal etmesi ve Anadolu içlerine ilerlemeye başlamasına seyirci kalan Osmanlı Hükümetinden bundan böyle hiçbir şey beklenemezdi Bu durum, Kuvayı Milliyenin doğuşunu ve Milli Mücadelenin başlamasını kolaylaştırıcı etkenler olmuştu

19 Mayıs 1919'da Atatürk Samsun'a çıkmıştırAmasya genelgesi yayınlanmıştırDaha sonra Erzurum ve Sivas kongreleri gerçekleştirilmiştir

İstanbulun işgali edilmesi ve Meclisi Mebusanın kapatılmasıyla Osmanlı yönetimi çökmüştür Padişah İtilaf Devletlerin esiri haline gelmişti Böyle bir durumda millet kendisini yönetmeye başlamalıdır Ulusu temsil eden, halk adına karar veren yetkili organa gereklilik vardır Bu da yeni bir meclistir 23 Nisan 1920de 338 milletvekilinin katılımı ile TBMM açıldı

Osmanlı Devleti ile İngiltere, Fransa, İtalya, Japonya, Ermenistan, Belçika, Yunanistan, Hicaz, Polanya, Romanya, SırpHırvatSloven ve Çekoslavakya devletleri arasında imzalanan, Türkün ölüm fermanı olarak bilinen Sevr anlaşması imzalanmıştır

TBMMnin Sevr Antlaşmasına tepkisi çok sert olup, bu antlaşmayı imzalayanları ve onaylayanları vatan haini saymaya karar vermiştir

Doğu cephesi,Güney cephesi,Batı cephesi,III İnönü savaşları ve son olarak Sakarya meydan muharebesi savaşları verilmiştir

Büyük Taarruz ve Başkomutanlık Meydan Muharebesi ile Anadolunun sonsuza kadar Türk yurdu olarak kalacağı tüm dünyaya kanıtlanmıştır

Mudanya mütareke ardındaki Lozan uzlaştırma anlaşması imzalanmış Yeni Türk Devleti tüm dünyaya kabul ettirilmiştir Bu Nedenle Türkiye tüm sömürge uluslara misal olmuştur

*