Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Bebeklerde en sık görülen rahatsızlıklardan biri kusmadır. Süt evlatlarının en az yarısı beslendikten sonra bir ölçü ana sütü yahut mamayı kusabilir. Bebek bu esnada rahatsızlık hissetmez ve rastgele bir kusma uğraşı de görülmez. Bu olağan kusmalara tıp lisanında “regurgitasyon” ismi verilir. Külliyen fizyolojik bir hadise olup gaz çıkarma ve geğirmeye de eşlik edebilir. Evlat büyüdükçe bu vukuat giderek azalır ve kaybolur.
“Ruminasyon” (geviş getirme) tekrar küçük bebeklerde vakit devir görülen bir durum olup ana sütü yahut mamanın evladın ağzına geldikten sonra tekrar yutulmasıdır. Bazen zeka özürlü büyük çocuklarda da görülebilir. Bu durum reflü belirtisi de olabilir.
“Gastroözofageal reflü” yahut kısaltılmış ismi ile “reflü” mide içeriğinin yemek borusuna geri gelmesi halidir. Reflü marazının çocuklarda ortalama % 8-10 nispetinde olduğu kestirim edilmektedir. Bebeklerde en sık belirtisi kusmadır. Kusmalar yemek sırasında yahut sonrasında görülebileceği üzere öğün aralarında velev gece uyurken dahi görülebilir. Birtakım bebeklerde yattığı hengam huzursuzluk, huysuzluk ve öksürük nöbetleri görülebilir.
Mide likidi asid (HCl) ve besinleri sindiren pepsin üzere enzimleri içerdiği, pH’sı asid olduğu ve de yemek borusu bu hususlara karşı hassas olduğundan reflülü çocuklarda bir vade sonra yemek borusunda kızarma (özofajit) ve yaralar (ülser) oluşabilir. Bu durum iştahsızlık, yemeyi reddetme, beslenirken ağlama üzere belirtilerin ortaya çıkmasına yol açar. Büyük evlatlar yanma, ekşime, kaynama üzere belirtiler yanında karın ağrısı, göğüs kemiği ardında yanma ve acıma, yutma güçlüğünden yakınabilir. Ağızda koku olması da bilinen belirtilerden biridir.
Hiçbir yakınması yokken kanama ile gelebilen bebek ve evlatlar olabileceği üzere, yalnızca kansızlık, tekrarlayan üst (farenjit, larenjit, sinüzit, orta kulak iltihabı) ve alt teneffüs yolları enfeksiyonları (bronşit, zatürre) da reflünün tek belirtisi olabilir.
Reflü tanısı için öncelikle illetten şüphelenmek gerekir. Yukarıda sayılan belirtiler varsa ve bebeklerde kusmaya yol açabilen idrar yolu enfeksiyonu gibisi diğer bir hastalık yoksa öncelikle reflü düşünülmeli ve tedavi önerilmelidir. Tedaviye alınacak karşılık reflü tanısını doğrulayacaktır. Tedaviye karşılık alınamazsa yahut atipik belirtiler nedeni ile reflü tanısı doğrulanmak istenirse öncelikle yapılması gereken tetkikler özofagoskopi (yemek borusunun endoskop isimli cihazla incelenmesi) ve özofagusun 24 saatlik pH incelemesidir. Endoskopik inceleme yemek borusundan alınacak bir minik doku örneği ile desteklendiğinde % 90’ın üzerinde gerçek tanı koydurur. Münasebetli koşullarda ve ehil eller tarafından yapıldığında çok yalın bir süreçtir. Özofagusun pH incelemesinin ise 24 saat hastanede kalmayı gerektirmesi yanında alkalen ve nötral reflüyü gösterememek üzere dezavantajı vardır. Geçmiş yıllarda çok sık yapılan radyolojik inceleme % 50’ye yakın orantılarda yanlış sonuçlara yol açtığından günümüzde birinci tanı maksadıyla neredeyse hiç kullanılmamaktadır. Sintigrafik inceleme de birçok devir metoduna münasebetli yapılmadığı ve radyoaktif unsur kullanıldığı için birinci seçilmesi gereken bir sistem değildir.
Reflü tanısı konan bir evladın tedavisinde birinci yapılacak olan şey yatağın baş tarafını en az 30 kademe yukarı kaldırmaktır. Bebeklerde baş daha yukarıda sol yan durumda yatırmanın en yeterli yatış hali olduğu gösterilmiştir.
Mide içeriğini yoğunlaştırarak reflü ve kusmaları azaltmak mümkündür. Bu nedenle içine keçi boynuzu tozu katılmış AR (anti-reflü) mamalar kullanılabilir. Sair taraftan yemek borusu kapağının basıncını azaltan ve mide asidini arttıran çikolata, çok yağlı, baharatlı, acılı, ekşili azıkların (cips, ketçap, mayonez, hardal, soğan, sarımsak…), asitli, gazlı içeceklerin (kola, hazır meyva suları, gazozlar, içki…) yasaklanması yahut azaltılması önerilir.
Karın içi basıncını azaltmak hedefiyle evlatlara çok sıkı elbiseler giydirilmemesi, kemerlerin çok sıkılmaması ve şişman evlatların zayıflatılması da alınacak tedbirler arasında sayılabilir.
Tabipler tarafından kullanılan ilaçlar ise yemek borusu kapakçığının basıncını arttıran, mide boşalımını kolaylaştıran, mide asidini nötralize eden yahut azaltan ilaçlardır. Lakin bu ilaçların, tahminen de uzun yıllar tedavi gerekeceğinden, bir tabip teftişinde kullanılması kuraldır.
Tedaviye cevap alınamadığında ve çok önemli reflü belirtileri olduğunda cerrahi teşebbüs de tedavi seçenekleri arasına dahil edilir. Ama apne (geçici teneffüs durması), ani bebek mevti tehdidi üzere önemli belirtiler varsa, darlık gelişirse yahut zeka özürlü çocuklarda anti-reflü ameliyatı düşünülür. Günümüzde evlatlara çok sık uygulanan bir tedavi değildir.
“Ruminasyon” (geviş getirme) tekrar küçük bebeklerde vakit devir görülen bir durum olup ana sütü yahut mamanın evladın ağzına geldikten sonra tekrar yutulmasıdır. Bazen zeka özürlü büyük çocuklarda da görülebilir. Bu durum reflü belirtisi de olabilir.
“Gastroözofageal reflü” yahut kısaltılmış ismi ile “reflü” mide içeriğinin yemek borusuna geri gelmesi halidir. Reflü marazının çocuklarda ortalama % 8-10 nispetinde olduğu kestirim edilmektedir. Bebeklerde en sık belirtisi kusmadır. Kusmalar yemek sırasında yahut sonrasında görülebileceği üzere öğün aralarında velev gece uyurken dahi görülebilir. Birtakım bebeklerde yattığı hengam huzursuzluk, huysuzluk ve öksürük nöbetleri görülebilir.
Mide likidi asid (HCl) ve besinleri sindiren pepsin üzere enzimleri içerdiği, pH’sı asid olduğu ve de yemek borusu bu hususlara karşı hassas olduğundan reflülü çocuklarda bir vade sonra yemek borusunda kızarma (özofajit) ve yaralar (ülser) oluşabilir. Bu durum iştahsızlık, yemeyi reddetme, beslenirken ağlama üzere belirtilerin ortaya çıkmasına yol açar. Büyük evlatlar yanma, ekşime, kaynama üzere belirtiler yanında karın ağrısı, göğüs kemiği ardında yanma ve acıma, yutma güçlüğünden yakınabilir. Ağızda koku olması da bilinen belirtilerden biridir.
Hiçbir yakınması yokken kanama ile gelebilen bebek ve evlatlar olabileceği üzere, yalnızca kansızlık, tekrarlayan üst (farenjit, larenjit, sinüzit, orta kulak iltihabı) ve alt teneffüs yolları enfeksiyonları (bronşit, zatürre) da reflünün tek belirtisi olabilir.
Reflü tanısı için öncelikle illetten şüphelenmek gerekir. Yukarıda sayılan belirtiler varsa ve bebeklerde kusmaya yol açabilen idrar yolu enfeksiyonu gibisi diğer bir hastalık yoksa öncelikle reflü düşünülmeli ve tedavi önerilmelidir. Tedaviye alınacak karşılık reflü tanısını doğrulayacaktır. Tedaviye karşılık alınamazsa yahut atipik belirtiler nedeni ile reflü tanısı doğrulanmak istenirse öncelikle yapılması gereken tetkikler özofagoskopi (yemek borusunun endoskop isimli cihazla incelenmesi) ve özofagusun 24 saatlik pH incelemesidir. Endoskopik inceleme yemek borusundan alınacak bir minik doku örneği ile desteklendiğinde % 90’ın üzerinde gerçek tanı koydurur. Münasebetli koşullarda ve ehil eller tarafından yapıldığında çok yalın bir süreçtir. Özofagusun pH incelemesinin ise 24 saat hastanede kalmayı gerektirmesi yanında alkalen ve nötral reflüyü gösterememek üzere dezavantajı vardır. Geçmiş yıllarda çok sık yapılan radyolojik inceleme % 50’ye yakın orantılarda yanlış sonuçlara yol açtığından günümüzde birinci tanı maksadıyla neredeyse hiç kullanılmamaktadır. Sintigrafik inceleme de birçok devir metoduna münasebetli yapılmadığı ve radyoaktif unsur kullanıldığı için birinci seçilmesi gereken bir sistem değildir.
Reflü tanısı konan bir evladın tedavisinde birinci yapılacak olan şey yatağın baş tarafını en az 30 kademe yukarı kaldırmaktır. Bebeklerde baş daha yukarıda sol yan durumda yatırmanın en yeterli yatış hali olduğu gösterilmiştir.
Mide içeriğini yoğunlaştırarak reflü ve kusmaları azaltmak mümkündür. Bu nedenle içine keçi boynuzu tozu katılmış AR (anti-reflü) mamalar kullanılabilir. Sair taraftan yemek borusu kapağının basıncını azaltan ve mide asidini arttıran çikolata, çok yağlı, baharatlı, acılı, ekşili azıkların (cips, ketçap, mayonez, hardal, soğan, sarımsak…), asitli, gazlı içeceklerin (kola, hazır meyva suları, gazozlar, içki…) yasaklanması yahut azaltılması önerilir.
Karın içi basıncını azaltmak hedefiyle evlatlara çok sıkı elbiseler giydirilmemesi, kemerlerin çok sıkılmaması ve şişman evlatların zayıflatılması da alınacak tedbirler arasında sayılabilir.
Tabipler tarafından kullanılan ilaçlar ise yemek borusu kapakçığının basıncını arttıran, mide boşalımını kolaylaştıran, mide asidini nötralize eden yahut azaltan ilaçlardır. Lakin bu ilaçların, tahminen de uzun yıllar tedavi gerekeceğinden, bir tabip teftişinde kullanılması kuraldır.
Tedaviye cevap alınamadığında ve çok önemli reflü belirtileri olduğunda cerrahi teşebbüs de tedavi seçenekleri arasına dahil edilir. Ama apne (geçici teneffüs durması), ani bebek mevti tehdidi üzere önemli belirtiler varsa, darlık gelişirse yahut zeka özürlü çocuklarda anti-reflü ameliyatı düşünülür. Günümüzde evlatlara çok sık uygulanan bir tedavi değildir.
