Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
KUTADGU BİLİG
Kutadgu Bilig, her iki Dünya'da da mutluluğa kavuşmak için gidilmesi gereken yolu uygulamak maksadıyla yazılmıştır Yusuf Has Hâcib'e kadar, öbür Dünya'yı için bu Dünya'dan el etek çekerek sadece ibadetle zaman vermek doğru değildir Çünkü böyle bir insanın ne kendisine ne de toplumuna bir yararı vardır; ancak başkalarına faydalı olmayanlar ölülere benzer; bir insanın erdemi, oysa diğer insanlar arasındayken emin olur Esas din yolu, kötüleri iyileştirmek, cefaya karşısında vefa göstermek ve yanlışları bağışlamaktan geçer İnsanlara hizmet vermek suretiyle fayda sağlamak, bir kimseyi, keza bu Dünya'da ayrıca de öbür Dünya'da mutlu kılacaktır
Yusuf Has Hâcib bu yapıtında bilimin değerini de tartışır Ona göre, alimlerin ilmi, halkın yolunu aydınlatır; ilim, bir meşale gibidir; geceleri yanar ve insanlığa doğru yolu gösterir bu nedenle alimlere derin saygı uygulamak ve ilimlerinden yararlanmaya amaçlamak gerekir Eğer uyarı edilirse, bir alimin ilminin diğerinin ilminden farklı olduğu görülür Mesela hekimler hastaları tedavi ederler; astronomlar ise yılların, ayların ve günlerin hesabını tutarlar Bu ilimlerin hepsi de insanlar için faydalıdır Alimler, koyun sürüsünün önündeki koç gibidirler; başa geçip sürüyü dürüst yola sürerler
ATABETÜ'LHAKAYIK
Atabetü'lHakayık, Edip Ahmet Yükneki'nin, Karahanlı beylerinden Muhammed Dâd Sipehsalar'a hediye ettiği, hadis ve Arapça beyitlere dayanarak yazdığı şiirlerle, ahlaklı insan olmanın yollarını, etik ilkelerini açıklamış, farklı alanlara yönlendirilmiş ahlakî öğütlerde bulunmuş, İslamî zihin ve görüşlere yol gösterici olmuştur
Çağdaş zamanda ilk bilindiğinde Hibetü'lHakayıkveya Aybetü'lAkayıkolarak, hatalı bir şekilde isimlendirmiştir Eserde dünyayı, Allah'ı, insanı bilmenin sadece bilim yoluyla olabileceği anlatılır Bilginin faydası ve bilgisizliğin zararı hakkında olan konuyu işlemiştir
Nazım birimi beyit ve dörtlüklerden oluşan bu eserini şair, Yusuf Has Hacib'in Kutadgu Bilig ’i gibi aruz vezniyle ve Kaşgar Türkçesi ile yazmıştır Şairin bu eserini nerede ve ne zaman yazdığı kesin olarak bilinmemektedir Atabetü'lHakayık'ın Kaşgar şivesiyle, Uygur harfleriyle yazılı birincil yazması İstanbul'da Ayasofya Kütüphanesi'nde bulunmaktadır
Özellikleri
Konusu din ve ahlaktır Didaktik (öğretici) bir eserdir Gazel ve kaside denilebilecek tarzda şiirler vardır Eser mesnevi tarzında yazılmıştır 46 beyit ve 101 dörtlükten oluşmaktadır Aruz ölçüsüyle yazılmıştır Telmih (hatırlatma) sanatı kullanılmıştır Eser 14 bölümden oluşur Baştaki 5 bölüm giriş, şairin neviadını verdiği 8 bölüm başlıca konu, sondaki 1 bölüm de bitiriş bölümüdür Antre bölümleri kaside biçimiyle (aa ba ca da), ana konu ile ilgili bölümler ve bitiriş bölümü dörtlüklerle (aaba) yazılmıştır Giriş bölümünde 40 beyit, başlıca konu ve bitiriş bölümlerinde 101 mısra vardır Eserin tamamı 484 dizeden oluşur Eser geçiş dönemi edebiyatı ürünüdür *
Kutadgu Bilig, her iki Dünya'da da mutluluğa kavuşmak için gidilmesi gereken yolu uygulamak maksadıyla yazılmıştır Yusuf Has Hâcib'e kadar, öbür Dünya'yı için bu Dünya'dan el etek çekerek sadece ibadetle zaman vermek doğru değildir Çünkü böyle bir insanın ne kendisine ne de toplumuna bir yararı vardır; ancak başkalarına faydalı olmayanlar ölülere benzer; bir insanın erdemi, oysa diğer insanlar arasındayken emin olur Esas din yolu, kötüleri iyileştirmek, cefaya karşısında vefa göstermek ve yanlışları bağışlamaktan geçer İnsanlara hizmet vermek suretiyle fayda sağlamak, bir kimseyi, keza bu Dünya'da ayrıca de öbür Dünya'da mutlu kılacaktır
Yusuf Has Hâcib bu yapıtında bilimin değerini de tartışır Ona göre, alimlerin ilmi, halkın yolunu aydınlatır; ilim, bir meşale gibidir; geceleri yanar ve insanlığa doğru yolu gösterir bu nedenle alimlere derin saygı uygulamak ve ilimlerinden yararlanmaya amaçlamak gerekir Eğer uyarı edilirse, bir alimin ilminin diğerinin ilminden farklı olduğu görülür Mesela hekimler hastaları tedavi ederler; astronomlar ise yılların, ayların ve günlerin hesabını tutarlar Bu ilimlerin hepsi de insanlar için faydalıdır Alimler, koyun sürüsünün önündeki koç gibidirler; başa geçip sürüyü dürüst yola sürerler
ATABETÜ'LHAKAYIK
Atabetü'lHakayık, Edip Ahmet Yükneki'nin, Karahanlı beylerinden Muhammed Dâd Sipehsalar'a hediye ettiği, hadis ve Arapça beyitlere dayanarak yazdığı şiirlerle, ahlaklı insan olmanın yollarını, etik ilkelerini açıklamış, farklı alanlara yönlendirilmiş ahlakî öğütlerde bulunmuş, İslamî zihin ve görüşlere yol gösterici olmuştur
Çağdaş zamanda ilk bilindiğinde Hibetü'lHakayıkveya Aybetü'lAkayıkolarak, hatalı bir şekilde isimlendirmiştir Eserde dünyayı, Allah'ı, insanı bilmenin sadece bilim yoluyla olabileceği anlatılır Bilginin faydası ve bilgisizliğin zararı hakkında olan konuyu işlemiştir
Nazım birimi beyit ve dörtlüklerden oluşan bu eserini şair, Yusuf Has Hacib'in Kutadgu Bilig ’i gibi aruz vezniyle ve Kaşgar Türkçesi ile yazmıştır Şairin bu eserini nerede ve ne zaman yazdığı kesin olarak bilinmemektedir Atabetü'lHakayık'ın Kaşgar şivesiyle, Uygur harfleriyle yazılı birincil yazması İstanbul'da Ayasofya Kütüphanesi'nde bulunmaktadır
Özellikleri
Konusu din ve ahlaktır Didaktik (öğretici) bir eserdir Gazel ve kaside denilebilecek tarzda şiirler vardır Eser mesnevi tarzında yazılmıştır 46 beyit ve 101 dörtlükten oluşmaktadır Aruz ölçüsüyle yazılmıştır Telmih (hatırlatma) sanatı kullanılmıştır Eser 14 bölümden oluşur Baştaki 5 bölüm giriş, şairin neviadını verdiği 8 bölüm başlıca konu, sondaki 1 bölüm de bitiriş bölümüdür Antre bölümleri kaside biçimiyle (aa ba ca da), ana konu ile ilgili bölümler ve bitiriş bölümü dörtlüklerle (aaba) yazılmıştır Giriş bölümünde 40 beyit, başlıca konu ve bitiriş bölümlerinde 101 mısra vardır Eserin tamamı 484 dizeden oluşur Eser geçiş dönemi edebiyatı ürünüdür *
