Kutsal Ahit Sandığı

Tanrısal Ahit Sandığı



Sandığın tekerlekli bir otomobil üzerindeki olağan görünümü: Celile'de Kafernaum'daki sinagogda 4 yüzyıldan kalma bir röliyef Sandık burada kaplama kapılı, kenarları sütunlu bir Bizans tapınağı olarak betimlenmiş


Zaman: İÖ 13 yüzyıl?
Mekân: İsrail

Ve vaki olurdu ki, sandık göç ettiği zaman Musa derdi: Kalk, ya Rab ve düşmanların dağılsınlar ve senden dehşet edenler senin önünden kaçsınlar Ve konduğu süre derdi; Ya Rab, İsrail'in on binlerce binlerine dön SAYILAR 10: 3536

Eski İsrail tarihçelerinde Tanrısal Ahit Sandığı, pek fazla rolü üstlenmiş muamma bir olgudur İsrailoğulları Mısır'dan çıktıktan derhal daha sonra çölde yapılan Tanrısal Ahit Sandığı, Tanrı'nın Sina Dağı'nda Musa'ya verdiği Ahit Levhaları'nın taşındığı kutuydu Levhalar ve onların içinde bulunduğu sandık böylece Tanrı ile İsrailoğulları arasındaki ahdin tanıklığıydı Tanrı'nın belli buyruğu üzerine (Çıkış 25: 10) sandık akasya ağacından yapılmıştı, uzunluğu iki buçuk, eni bir buçuk ve yüksekliği de bir buçuk arşındı, içi ve dışı saf altınla kaplıydı ve üstünde altın pervaz vardı

Altın kapağının üstünde kanatlarıyla sandığı koruyan iki çocuk melek vardı Sandığın kenarındaki halkalara, akasya ağacından, altın kaplama sırıklar takılır ve sandık bu sırıklarla taşınırdı Kollar sandığın halkalarında takılı kalır, ondan ayrılmaz ve Tanrı'nın verdiği şehadet sandığın içinde saklanırdı Sandık gidilen her yere taşınacak ve kamp kurulduğu zaman bütün orta yerde yer alan, halis altın iplikle dokunmuş ve Kefaret Örtüsüde denilen bir örtünün altında korunacaktı

Çıkış 25: 22'de Tanrı Musa'ya şöyle der: Ve seninle orada buluşacağım ve seninle Kefaret Örtüsü Üzerinden, Tanrısal Ahit Sandığı üstündeki melekler arasından söyleşeceğimböylece sandık kimi zaman Tanrı'nın bacak taburesi ve kimi süre da Merhamet İskemlesi olarak görülür

İsrailoğulları'nı Kenan ülkesine götüren ve oraya vardıktan sonradan Eriha'nın düşüşünde aracı olan sandıktı Sandık kendi başına da savaşabilirdi ve bir keresinde Ebenezer Savaşı'nda Filistinliler kadar ele geçirildiğinde sahte bir putu parçalamıştı Hatta kendisine müsade verilmeden dokunan bir İsrailoğlu'nu bile öldürmüştü

Tanrısal Ahit Sandığı daha sonra Kral Davud tarafından Kudüs'e getirildi ve sonradan Süleyman kadar yeni tapınağının en tanrısal yerine yerleştirildi Sandık milletin en değerli ve önemli malı ve atalarının Tanrı ile girdiği özel ahit ilişkisinin zinde bir hatırlatıcısıydı



(Solda) Tanrısal Ahit Sandığı, geleneksel olarak savaşlarda taşınırdı Jean Fouquet'nin (142580) bu tablosunda sandık, Eriha çevresinde dolaştırılarak İsrailliler'in kenti ele geçirmelerine yardımcı oluyor (Sağda) Suriye'de DuraEuropos'ta 3 yüzyıldan kalma sinagogdan bir freskte Filistinliler sandığı gönderiyorlar

SANDIĞIN AKIBETİ

Oysa bu, Kutsal Ahit Sandığı'nı saran mistikliğin yalnızca başlangıcıdır Vakit her tarafında farklı kültürel geçmişten insanların hayallerine hâkim olan Sandık efsanesi âdeta canlı bir durum almıştır

Fazla kimse sandığın Babilliler'in Kudüs'ü İÖ 5876'da ele geçirip yıktıkları vakit yok edildiğine inanır Oysa daha sonraki yıllarda Hahamlar, sandığın kaderi hakkında ayrı görüşleri benimsemişlerdir Peygamber Yeremya'nın sandığı Nebo Dağı'na sakladığına, Kral Yeşua'nın (İÖ 639609) Tapınak Dağı'nın bir mağarasına gizlediğine, Kral Yehoaş'ın Babil'e sürgüne bu arada yanına götürdüğüne inanılır En acayip inanç da sandığın sunak ateşi için odunların depolandığı odun sundurmasının altına saklanmış olduğudur




(Solda) Roma'da Titus Kemeri'nden röliyef Muzaffer Roma askerleri 70 yılında Kudüs'ü yağmaladıktan sonradan tapınak eşyalarını götürüyorlar Son zamanlardaki bir kurama göre sandık, Romalılar tapınağı yakmadan önce Lût Gölü kıyısındaki Kumran'a kaçırılmıştır (Sağda) İÖ 98 yüzyıldan kalma küçük bir fildişi panoda bir sfenks Şayet de sandığı koruyan melekler buna benziyorlardı

Öteki diğer acayip inanışlar da vardır Diğer öyle fazla şeyin yanı sıra sandığın Tapınak Dağı'na döneceği ve Mesih Çağı'nı kabul için yapılacak yeni bir tapınağın en kutsal yerine yerleştirileceğine inanılmaktadır Eski Arap vakanüvisleri sandığın Arabistan'da tehlikesiz bir yere götürüldüğünü yazarlar Tapınak Şövalyeleri, Haçlı Seferi esnasında Kudüs'ü ele geçirdiklerinde sandığı aramışlar lakin bulamamışlardır Yine sandığın Vatikan mahzenlerinde saklandığı bahis edilmiştir

Bazıları onun Darı Firavunu Şişak (Şoşenk olarak da bilinir, İÖ 945924) Kenan ülkesine girdiğinde götürüldüğünü düşünürler Yakın zamanlarda ileri sürülen bir kurama göre Romalılar 70 yılında ikinci tapınağı yaktıklarında sandık yeraltı tünellerinden otuz kilometre ötedeki Kumran civarına taşınmıştır ve hâlâ orada gömülüdür

Bir diğer efsaneye tarafından sandık, tapınağa yerleştirildikten derhal daha sonra çalınmış ve Kral Süleyman ile Seba Kraliçesi'nin oğlu Menelek kadar Habeşistan'a götürülmüştür Habeşistan'daki Falaşalar, sandığa Habeşistan'a götürülürken eşlik eden Yahudiler'in soyundan geldiklerini iddia etmektedirler

Habeş hükümdarının geleneksel unvanlarından biri de Yahuda Aslanıydı ve eski Habeş kraliyet ailesi Davud ile Süleyman'ın soyundan geldiklerini bahis ederlerdi Habeş Kilisesi yüzyıllardır sandığın kendi aralarında saklı olduğunu söylemiştir

Kutsal Ahit Sandığı efsanelerinin esrarı ne olursa olsun, özgün sandığın Musa'nın zamanından günümüze kadar 3000 yıldır kalmış olması muhtemel değildir Büyük bir muhtemelen sandık, Babilliler İÖ 587 yılında Kudüs'ü ele geçirip Süleyman tapınağını yerle bir ettikleri zaman yıkım edilmiştir *