iltasyazilim
FD Üye
Şiddet nasıl ölçülür
Bir kuvvetin büyüklüğü, elastik cisimlerin şeklini değişiklik (uzama ya da sıkıştırma) özelliğinden yararlanılarak ölçülebilir kuvvetin büyüklüğünü ölçmeye yarayan araçlar dinamometre adıyla anılır
Dinamometreye bir kütle asıldığında dinamometrenin yayı uzar Yayınlama uzama miktarı asılan kütlenin büyüklüğüyle içten orantılı olarak artar Bu Nedenle dinamometre kuvvetleri ölçmemize ve kuvvetleri karşılaştırmamıza olasılık sağlar
1 kg kütleli cisme tesir eden yer çekim kuvvetinin dinamometrede meydana getirdiği uzamayı yapan kuvvetin yaklaşık onda biri (110'u), şiddet birimi olarak alınır bu birime newton (nevton) denir, özetle N sembolü ile gösterilir
Ağırlık bir zorlama olduğundan, kuvveti ölçen dinamometreler aynı zamanda tartı değer biçmek için de kullanılır Ağırlığını değerlendirmek amacıyla dinamometreye bir cisim astığımızda bu cisme uygulanan yer çekim kuvvetinin etkisi ile dinamometrenin içindeki yay aşağıya dürüst çekilir bu arada dinamometrenin göstergesi de aşağıya dürüst hareket eder Dinamometrenin göstergesinde ölçülen bedel, cisme tesir eden yer çekimi kuvvetinin değeridir Dolayısıyla ölçülen bu kuvvet cismin ağırlığıdır
Ama kütle, madde miktarı ile ilgili bir büyüklüktür ve eşdeğer kollu terazi ile ölçülür Eşdeğer kollu terazide kefenin birinde kütlesi ölçülecek vücut, diğerinde bu cismi dengeleyen standart kütleler yer alır bu nedenle eşit kollu terazi ile ölçülen bedel, yer çekiminden bağımsızdır ve evrenin hiçbir yerinde değişmeyen Ağırlık ise yerin çekim alan siddetine bağlıdır Yerin çekim alan siddeti değiştikçe cismin ağırlığı da değişir
Bir cismin ağırlığı Dünya 'da, diğer gezegenlerde ya da uydularda farklıdır bunun nedeni, çekim bölge siddetinin gezegenden gezegene, uydudan uyduya deişiyor olmasıdır örneğin dünya da kütlesi 72 kg, ağırlığı 720 N olan bir astronotun Ay'daki kütlesi tekrar 72 kg iken, ağırlığı 120 N'dur Bunun nedeni, Ay'daki çekim kuvvetinin Dünya'daki yer çekim kuvvetinin 16'sı dek olmasıdır
Bir cismin ağırlığı, Tartma Kütle x çekim bölge siddeti bağıntısıyla hesaplanır Dünya için çekim bölge siddeti 9,8 Nkg (takriben 10 Nkg), Ay için ise bunun altıda biri kadardır *
Bir kuvvetin büyüklüğü, elastik cisimlerin şeklini değişiklik (uzama ya da sıkıştırma) özelliğinden yararlanılarak ölçülebilir kuvvetin büyüklüğünü ölçmeye yarayan araçlar dinamometre adıyla anılır
Dinamometreye bir kütle asıldığında dinamometrenin yayı uzar Yayınlama uzama miktarı asılan kütlenin büyüklüğüyle içten orantılı olarak artar Bu Nedenle dinamometre kuvvetleri ölçmemize ve kuvvetleri karşılaştırmamıza olasılık sağlar
1 kg kütleli cisme tesir eden yer çekim kuvvetinin dinamometrede meydana getirdiği uzamayı yapan kuvvetin yaklaşık onda biri (110'u), şiddet birimi olarak alınır bu birime newton (nevton) denir, özetle N sembolü ile gösterilir
Ağırlık bir zorlama olduğundan, kuvveti ölçen dinamometreler aynı zamanda tartı değer biçmek için de kullanılır Ağırlığını değerlendirmek amacıyla dinamometreye bir cisim astığımızda bu cisme uygulanan yer çekim kuvvetinin etkisi ile dinamometrenin içindeki yay aşağıya dürüst çekilir bu arada dinamometrenin göstergesi de aşağıya dürüst hareket eder Dinamometrenin göstergesinde ölçülen bedel, cisme tesir eden yer çekimi kuvvetinin değeridir Dolayısıyla ölçülen bu kuvvet cismin ağırlığıdır
Ama kütle, madde miktarı ile ilgili bir büyüklüktür ve eşdeğer kollu terazi ile ölçülür Eşdeğer kollu terazide kefenin birinde kütlesi ölçülecek vücut, diğerinde bu cismi dengeleyen standart kütleler yer alır bu nedenle eşit kollu terazi ile ölçülen bedel, yer çekiminden bağımsızdır ve evrenin hiçbir yerinde değişmeyen Ağırlık ise yerin çekim alan siddetine bağlıdır Yerin çekim alan siddeti değiştikçe cismin ağırlığı da değişir
Bir cismin ağırlığı Dünya 'da, diğer gezegenlerde ya da uydularda farklıdır bunun nedeni, çekim bölge siddetinin gezegenden gezegene, uydudan uyduya deişiyor olmasıdır örneğin dünya da kütlesi 72 kg, ağırlığı 720 N olan bir astronotun Ay'daki kütlesi tekrar 72 kg iken, ağırlığı 120 N'dur Bunun nedeni, Ay'daki çekim kuvvetinin Dünya'daki yer çekim kuvvetinin 16'sı dek olmasıdır
Bir cismin ağırlığı, Tartma Kütle x çekim bölge siddeti bağıntısıyla hesaplanır Dünya için çekim bölge siddeti 9,8 Nkg (takriben 10 Nkg), Ay için ise bunun altıda biri kadardır *