Levye Titreşim Uyarısı Nedir?

Stick shaker durumu, mekanik bir uyarıdır ve herhangi bir şekilde ikaz dikkat ışığı ile pilotlara bildirilmez Stick shaker ’ın Türkçe karşılığı ?levye titreşimi ’dir ?
Stick shaker bir uçağın seyir hızının olması gerekenden daha düşük olduğu durumlarda sözkonusu olurMesela bir Boeing 757 en az seyir hızı olan 180knottan daha eksik bir hız da ilerlerse uçak hemen stick shaker durumuna geçer, bu koşul pilotların hiç rastlamak istemedikleri bir durumdur hatta 1996 öncesine dek çoğu pilot bu durumu simulasyonda dahi yaşamamıştır Stick shaker durumu minimum hızda seyir halinde olan uçağın bir kademe daha aşağı hızda ilerlemeye çalışması esnasında hidrolik sisteminin pilotların levyelerine verdiği yüksek oranda titreme halidir
Titreşimin olmasının sebebi, uçağın motorlarının neredeyse duracak devirde çalışmasından ötürüdür Levye titreme uyarısı kendisini uçağın düşük irtifada olduğu ve asılma durumlarında gösterir, böyle bir durumda uçağın hızının, burnunun dalışa getirilerek artırılması gerekir somurtkan halde uçağın motorlarının durması kaçınılmazdır motorları duran bir uçak zahmetsizce kontrolden çıkar ve buda ölümcül kazalara sebep olur Levye titreme yani stick shaker uyarısı olduğu zaman uçağın kontrolü oldukça güçleşir böyle bir durumla karşılaşan pilot şaşırıp ne yapacağını bilemeyebilir Öyle ancak, 1996 ’da Santa Domingodan Frankfurta uçan Birgen Aira ait bir 757 pitot tüplerinden birinin tıkanması nedeniyle pilotları seyrettikleri sürat konusunda hataya düşürmüş ve uçak stick shaker uyarısı vermiştir bu uyarıya rağmen kaptan pilot zorunlu olan hamleyi uygun bir şekilde yapamadığı için uçak Atlas Okyanusuna çakılmıştır Bu kazanın ardından pilotaj eğitimlerinde stick shaker durumunda ne yapılması gerektiği konusunda ders verilmeye başlanıldı
Stick shaker durumuyla daha önce karşılaşılmamış ise, bu koşul pilotlar için bir kabustur bunun nedeni levye titreme uyarısı sırasında en 2 bambaşka uyarının daha meydana gelmesidir Pat Diye fazla uyarıya karşı soğuk kanlılıkla tepki vermesi gereken pilotlar ara sıra bu soğuk kanlılıklarını korumayı beceremiyorlar Bu duruma en iyi misal, 1996 ’da meydana gelen bir kazasıdır, bu kazada Aero Peruya ait bir 757 stick shaker uyarısı verip Okyanusa çakılmıştır