Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Genel Olarak
Limited şirketlere bakıldığında, bu şirketlerin tam anlamıyla bir sermaye şirketi özelliği taşıdığı söylenemez Eksik müşterek ve ortakların birbirine olan güveni açısından bakıldığında limited şirketlerinin kişi şirketi özelliği taşıdığı görülmektedir Anonim şirketlerle aynı olarak, şirkete karşı ve sınırlı sorumluluk söz konusu olmaktadır Hem yenilenen TTK İle tek şahsiyet limited Şirketlere müsade verilmektedir Limited şirketler, anonim şirketlerden ayrı olarak, minik işletmelerin seçim ettiği bir şirket tipidir
Tanım; Limited şirketler, bir ya da daha artı hakiki ya da tüzel kişi tarafından, ticaret unvanı belirlenmesi ile kurulmaktadır Limited şirkette, ortaklar şirketin borçlarından nedeniyle mesuliyet taşımamakta, sadece vaat etmiş oldukları paylarını ödemek ile ve şirket sözleşmesinde öngörülmüş ilave ödeme veyahut bağlı edim yükümlülüklerini gerçekleştirmekle yükümlüdür Buradan anonim şirketlerde benimsenmiş olan tek borç ilkesinin, limited şirketlerde daha serbest olduğu sonucuna varılmaktadır Limited şirketler, kanun koyucu göre yasaklanmamış her değişiklik ekonomik kasıt için kurulabilir
Unsurları
1Kişi
Yenilenen TTK ile birlikte limited şirketler, bir veya birden artı hakiki veya tüzel birey ile kurulabilmektedir Limited şirketlerde, öteki şirketlerden ayrı olarak karşılıklı sayısı için bir üst hudut mevcuttur Buna tarafından müşterek sayısı 50 kişiyi aşamamaktadır
2Ticaret Unvanı
Tüzel birey tacir olmasından dolayı limited şirketler ticaret unvanı aşağı kurulmak zorundadır
3Ortakların Sınırlı Sorumluluğu
Tıpkı anonim şirketlerde olduğu gibi limited şirketlerde de kaide olarak şirket alacaklılarına aleyhinde ortaklar için herhangi bir yükümlülük yoktur Ortakların sorumluluğu, şirkete karşıdır ve vaat ettikleri miktarla sınırlıdır Yeni ticaret kanunu ile birlikte evvelden öngörülmemiş olan; şirket sözleşmesiyle ek ödeme ve ast edim yükümlülüğü getirebilme imkanı tanınmıştır Getirilmiş olan bu icat tek borç ilkesini esneten bir ibare olmuş ve bu ilkenin istisnasını oluşturmuştur Limited şirketi ortaklarına, vergi hukuku ile getirilmiş olan bir diğer istisna ise; emin koşullarda ulus borçlarından dolayı ortakların sorumluluk sahibi tutulabilecek olmasıdır
4Sermaye
Limited şirketlerin sermayesi, belirtilmiş olup anapara sistemi benimsenmiştir Ortakların esas anapara paylarının toplamı,başlıca sermayeyi ifade etmektedir Limited şirketin paylarına,esas hisse senedi denmektedir Limited şirketlerde, bugün için ödenmesi gereken en düşük anapara 10000 TL ’dir Önemle ayrıntıları ile belirtmek gerekir ama; anonim şirketlerde söz konusu olan sermayenin paylara bölünmesi, limited şirketlerde mevcut değildir Yani limited şirketlerde, anapara paylara bölünmez Bu yüzden anonim şirketlerdeki “pay kavramıyla, limited şirketlerdeki “ sermaye payı kavramı aynı kavrayış gelmemektedir sermaye payı, ortakların bir takım haklarının belirlenmesi amacıyla öngörülmüştür
5Konu
Kanun koyucu tarafından yasaklanmamış olan her türden ekonomik faaliyet amacı ile kurulabilir Spesifize Etmek gerekir ancak bankacılık ve sigortacılık bu etkinlikler dışındadır
Kuruluşu
Limited şirketin kuruluşu, anonim şirketlerin kuruluşuyla benzerlik gösterse de; bakanlık izni ve şirket sözleşmesi ile alakalı farklılıklar bulunmaktadır
AŞirket Sözleşmesi
Yazılı şirket sözleşmesinde, gerekli içerik olarak:
• Ticaret unvanı,
• Şirket merkezinin bulunduğu yer,
• İşletme konusu,
• sermayenin itibari değeri, başlıca hisse senedi sayısı, imtiyazlar, esas hisse senedi grupları,
• Müdürle alakalı bilgiler,
• Yapılacak ilanların şekli,
• Kurucu menfaatleri
Sözleşmede yer verildiği takdirde bağlayıcılık şampiyon arşiv:
• anapara paylarının devri ile alakalı kanun hükümleri haricinde sınırlandırmaya yönelik düzenlemeler,
• Ön alım, geri alım ve alım haklarının tanınması ile ilgili kayıtlar,
• Ilave ödeme ve tabi edim yükümlülüklerinin belirlenmesi,
• Kanun koyucunun belirlediğinin haricinde rekabet yasağını taşıyan hükümler,
• Genel kurulun toplantıya çağrılmasıyla alakalı tanınmış olan özel haklar ve bu toplantıda karar alma, oy hakkı, oy hakkının hesap edilmesi ile ilgili kayıtlar,
• Yönetimin üçüncü kişilere bırakılması ile ilgili yetki kayıtları,
• Bilanço karının nasıl kullanılacağı ile ilgili düzenlemeler,
• Çıkma hakkı ve bu hakkın kullanılmasının şartları, ayrılma akçesi ile ilgili düzenlemeler,
• Şirketten çıkarılmayla ilgili özel sebepleri gösteren kayıtlar,
• Şirketin sona erme sebepleri ile alakalı düzenlemeler
BNoter Onayı
Yazılı şirket sözleşmesinin, hazırlandıktan sonra noter onayından geçirilmesi zorunludur
CKurucular Beyanı
Şirket sözleşmesi hazırlandıktan sonra tescil edilebilmesi için belirli olan şirketin merkezinin bulunduğu yerdeki ticaret siciline başvurulması gerekir Ticaret sicil kaydının yapılabilmesi için kurucular beyanınında sunulması gerekmektedir
DSermaye
Limited şirketlere ayni olarak getirilebilecek sermayeler; üstünde sınırlı ayni hak, haciz veyahut önlem olmayan, bilançolaştırılabilen, devredilebilen, fikri sahiplik hakları gibi mal varlığı değerleridir Ayrıca hizmet edimleri, kişisel emek, ticari asalet, vadesi gelmemiş alacaklar limited şirkete anapara olarak getirilemez Nakdi olarak getirilecek anapara ise; taahhüt edilen payın itibari değerinin en az %25 ’inin tescilden önce, geri kalanınında 24 ay içinde ödenmesi suretiyle yerine getirilebilir
EBakanlık İzni
Limited şirketler için herhangi bir bakanlık izni aranmamaktadır
FTescil ve Ilan
Limited şirket, kurallara uygun bir şekilde düzenlenmiş yazılı şirket sözleşmesinde kurucuların iradelerini açıklaması, sermayenin taahhüt edilmesi, imzaların noter onayından geçmesi ile kurulur Noter onayından, ticaret siciline tescil aşamasına kadar geçen sürede bir ön şirket oluşmaktadır Limited şirketin tescili ile şirket tüzel karakter kazanmaktadır TTK ’nın hükmüne göre; şirket sözleşmesi hazırlanıp, noter onayı alındıktan sonradan 30 gün içinde şirket merkezinin bulunduğu yer ticaret sicilinde tescil ve duyuru olunur
GFesih Davası
Fesih davası ile ilgili olarak TTK m353 hükümleri, anonim şirketlerin yanına limited şirketler içinde geçerli olacaktır Buna kadar kanun koyucu tarafından belli emredici hükümlere kuraldışılık ve bu anomali sebebiyle doğacak zararların mevcudiyetinde fesih davası laf konusu olacaktır Fesih davasının açılabilmesi için 3 aylık yargı düşürücü bir süre öngörülmüştür Bu vakit, şirketin kayıt ve ilanından itibaren başlayacaktır
Organları
Limited şirketlerde, genel kurul ve müdürmüdürler edinmek üzere iki gerekli organ bulunmaktadır
1Genel Komite
Genel kurulun devredilmez yetkileri :
• Şirket sözleşmesinin değiştirilmesi,
• Müdürlerin atanma ve görevden alınmaları,
• Denetçilerin atanma ve görevden alınmaları,
• Finansal tabloların ve takvim faaliyet raporunun onaylanması,
• Kar payı hakkında karar verilmesi, kazanç paylarının belirlenmesi,
• Müdürlerin ücretinin belirlenmesi ve ibrası,
• Ortağın şirketten çıkarılması için mahkemeye başvurulması,
• Şirketin feshi,
• Şirketin kendi paylarını edinmesi konusunda müdürlerin yetkilendirilmesi ve onaylanması,
• Genel kurulun, şirket sözleşmesi veyahut kanun koyucu kadar görevlendirildiği ve müdürlerin genel kurula sunduğu konularda karar verilmesi
Limited şirket, tek ortaklı olarak kurulmuşsa; bu tek birey genel kurulun bütün yetkilerine sahiptir Ancak tek kişinin alacağı kararların geçerli olabilmesi için yazılı olması gerekmektedir Genel kurulun toplantıya çağrılması ile yetkili olan organ, müdürlerdir Kurulun olağan toplantı zamanı, her sene hesap döneminin sona ermesinden itibaren 3 aydır Yazılmış şirket sözleşmesi dikkate alınarak ve gerektikçe kurul mucizevi olarak toplantıya çağrılabilecektir Genel komite, toplantının yapılacağı günden asgari 15 gün önce toplantıya çağrılabilmektedir Limited şirketlerde genel kurulun, elektronik ortamda yapılabilmesi mümkündür Genel kurul toplantılarında, ortaklar kendilerini, iki taraflı olan ya da olmayan diğer bir birey ile temsil ettirebilirler Genel kurul toplantılarında, aksi kanun koyucu veya yazılı şirket sözleşmesinde belirlenmedikçe, tercih kararları da dahil almak üzere temsil edilen oyların salt çoğunluğu ile karar alınır Ancak ayrıntıları ile belirtmek gerekir ki; TTK, bir takım kayda değer kararların alınmasında istisnai olarak nitelikli genelde karar alınabileceğini öngörmüştür
2MüdürMüdürler
Müdür, bir ya da daha çok birey olabilmektedir Şirketin yöneticilik ve temsilcilik organıdır Tüzel kişilerinde müdür olabilmesi mümkündür Limited şirketlerde, şirketin yönetim ve temsili şirket sözleşmesinde düzenlenmelidir Sözleşmeyle, yönetme ve temsil yetkisi müdür sıfatını içeren müşterekortaklara ya da üçüncü kişilere verilebilir Kanun ve şirket sözleşmesi ile genel kurula bırakılmamış, yönetime ilişkin bütün konularda karar alma ve yürütme yetkisi müdürmüdürlerdedir Eğer pat diye artı müdür söz konusu ise genel komite tarafından bir müdürler kurulu başkanı seçilir Müdürlerin oylarının eşit çıkması durumunda seçilen başkanın oyu üstün sayılmaktadır
Müdürlerin devredilemez yetkileri:
• Üst düzey yönetim ve gerekli talimatların verilmesi,
• Kanun ve şirket sözleşmesi çerçevesinde idare örgütünün belirlenmesi,
• Gerekli hallerde muhasebenin, mali denetimin ve mali planlamanın oluşturulması,
• Idare yetkisi verilmiş şahısların kanunlara, şirket sözleşmesine, iç tüzüklere ve talimatlara uygunluğunu korumak,
• Ufak limited şirketler hariç risklerin erken teşhisi ve yönetimi komitesinin kurulması,
• Finansal tabloların, yıllık faaliyet raporunun zorunlu olduğunda düzenlenmesi,
• Genel kurul toplantısının hazırlanması ve kararların yürütülmesi,
• Borca batıklık durumunun, mahkemeye bildirilmesi
Müdürlerin, özen ve sadakat borcu aşağıda olduğunu ayrıntıları ile belirtmek gerekir Hatta ortaklar için öngörülmüş olan sadakât yükümlülüğüne tabilerdir aynı zamanda rekabet yasağıyla da bağlıdırlar Bu rekabet yasağının kaldırılabilmesi için ya şirket sözleşmesinde belirtilmesi ya da ortakların tümünün yazılı izni gereklidir Eşdeğer operasyon ilkesi, müdürler içinde geçerlidir Yani müdürler, ortaklara eşdeğer koşullarda eşdeğer operasyon yaparlar
Temsil Yetkisi; Şirket sözleşmesinde huysuz belirtilmedikçe ticari temsilciler, genel kurul aracılığıyla atanabilir ve yetkileri ancak genel komite tarafından sınırlandırılabilir
3Teftiş
TTK m397? nin beşinci ve altıncı fıkraları hariç anonim şirketlerin denetimine ve özel denetime ilişkin hükümler limited şirkete de uygulanmaktadır
Ortakların Hakları
• Kar payı ve hazırlık dönemi faizi,
• Tasfiye payı ve yeni payları alma hakkı,
• Genel kurula katılma ve oy hakkı,
• Bilgi alma ve inceleme hakkı,
• İptal davası açma hakkı,
• Şirketin feshini isteme,
• Pay devri, çıkma hakkı
Ortakların Borçları
• Sermaye taahhüdünü yerine getirme,
• Giz saklama, sadakât yükümü ve rekabet yasağı
Ortakların Sorumlulukları
Genel Olarak; Limited şirket ortaklarının sorumluluğu, şirkete aleyhinde ve sınırlı sorumluluktur Şirket alacaklılarının, ortaklara başvurması olası değildir Taahhüt edilen sermaye borcunun istek edilebilmesi yalnızca şirkete aittir
İstisnalar;
• Ek ödeme ve tabi edim yükümlülükleri (TTK ’ dan kaynaklı)
• Millet borçlarından sorumluluk (Ücret hukukundan kaynaklı)
Limited Şirketin Sona Ermesi
Limited şirketin sona erme halleri:
• Şirket sözleşmesinde öngörülmüş olan sona erme sebeplerinden birinin gerçekleşmesi,
• Genel kurulun alacağı karar ile,
• İflasın açılması ile birlikte,
• Kanun koyucu kadar öngörülmüş sona erme hallerinin gerçekleşmesi,
• Gerekli organların uzun süredir bulunmaması, genel kurulun toplanamaması halinde ortaklar ve şirket alacaklıları fesih başvurusunda bulunur Şirket merkezinin bulunduğu yer asliye ticaret mahkemesi, müdürlerin görüşünü alarak şirketin kanuna uygun hale getirilmesi için bir vakit belirler Buna karşın koşul düzeltilmezse şirketin feshine karar verilir,
• Haklı sebeplerin varlığında, her iki taraflı mahkemeden şirketin feshini isteyebilir
Limited Şirket ile Anonim Şirket Arasındaki Bazı Farklar
1) Anonim şirketlerde rüçhan hakkı yalnızca genel komite kararı ile sınırlandırılabilirken, limited şirketlerde genel kurul kararı ya da şirket sözleşmesi ile kaldırılabilir ve sınırlandırılabilir
2) Anonim şirketlerde ortağın haklı nedenle şirketten çıkması, çıkarılması ve ayrılma akçesi alması olası değildir Oysa limited şirkette bu hususlar olası kılınmıştır
3) Anonim şirketlerde tek borç ilkesi katı bir şekilde uygulanmaktadır Limited şirketlerde ise ek ödeme ve ast yükümlülükler getirilerek bu ilke esnetilmektedir
4) Anonim şirkette, yönetim kurulunda yapılan oylamalarda eşitlik çıkması durumunda, sonraki oylamada da denklik çıkarsa teklif reddedilmiş sayılıyor Limited şirketlerde ise müdürlerin yaptığı oylamada eşitlik laf konusu olduğunda müdür kurul başkanının oyu üstün sayılmaktadır
5) Payı devredebilme imkanı anonim şirketlerde tanınmışken limited şirketlerde ayrılma hakkı tanındığı için esas sermaye payının devri yasaklanmıştır
6) Anonim şirketlerde “haklı niçin kavramı fazla kısıtlıyken limited şirketlerde bu seziş daha geniş yer verilmiştir
7) Anonim şirketlerde haksız şekilde alınan kar payının iadesi için ortağın hem haksız hem de fena niyetli olması gerekir Limited şirkette ise iyi niyetli ortaktan da iade istenebilmektedir
8) Anonim şirketlerde ortakların sadakât ve sadakat yükümlülüğü yoktur bununla birlikte ortaklar için rekabet yasağı laf konusu değildir Limited şirketlerde ise ortakların şirkete sadakât yükümlülüğü vardır ve şirket sözleşmesi ile rekabet yasağına alt tutulabilmektedirler
9) Anonim şirketlerde sermaye paylara bölünmektedir Limited şirketlerde ise sermaye paylara bölünemez
10) Anonim şirketlerde ortaklar ulus borçlarından sorumluluk sahibi tutulmaz Limited şirketlerde bir takım şartlar aşağı ortakların halk borçlarından sorumluluk sahibi tutulabilmesi mümkündür
Kaynakça:
THEMISTamer BOZKURTŞirketler ve Kooperatifler Hukuku
ProfDr Oruç Hami ŞENEROrtaklıklar Hukuku
Türk Ticaret Kanunu
Limited şirketlere bakıldığında, bu şirketlerin tam anlamıyla bir sermaye şirketi özelliği taşıdığı söylenemez Eksik müşterek ve ortakların birbirine olan güveni açısından bakıldığında limited şirketlerinin kişi şirketi özelliği taşıdığı görülmektedir Anonim şirketlerle aynı olarak, şirkete karşı ve sınırlı sorumluluk söz konusu olmaktadır Hem yenilenen TTK İle tek şahsiyet limited Şirketlere müsade verilmektedir Limited şirketler, anonim şirketlerden ayrı olarak, minik işletmelerin seçim ettiği bir şirket tipidir
Tanım; Limited şirketler, bir ya da daha artı hakiki ya da tüzel kişi tarafından, ticaret unvanı belirlenmesi ile kurulmaktadır Limited şirkette, ortaklar şirketin borçlarından nedeniyle mesuliyet taşımamakta, sadece vaat etmiş oldukları paylarını ödemek ile ve şirket sözleşmesinde öngörülmüş ilave ödeme veyahut bağlı edim yükümlülüklerini gerçekleştirmekle yükümlüdür Buradan anonim şirketlerde benimsenmiş olan tek borç ilkesinin, limited şirketlerde daha serbest olduğu sonucuna varılmaktadır Limited şirketler, kanun koyucu göre yasaklanmamış her değişiklik ekonomik kasıt için kurulabilir
Unsurları
1Kişi
Yenilenen TTK ile birlikte limited şirketler, bir veya birden artı hakiki veya tüzel birey ile kurulabilmektedir Limited şirketlerde, öteki şirketlerden ayrı olarak karşılıklı sayısı için bir üst hudut mevcuttur Buna tarafından müşterek sayısı 50 kişiyi aşamamaktadır
2Ticaret Unvanı
Tüzel birey tacir olmasından dolayı limited şirketler ticaret unvanı aşağı kurulmak zorundadır
3Ortakların Sınırlı Sorumluluğu
Tıpkı anonim şirketlerde olduğu gibi limited şirketlerde de kaide olarak şirket alacaklılarına aleyhinde ortaklar için herhangi bir yükümlülük yoktur Ortakların sorumluluğu, şirkete karşıdır ve vaat ettikleri miktarla sınırlıdır Yeni ticaret kanunu ile birlikte evvelden öngörülmemiş olan; şirket sözleşmesiyle ek ödeme ve ast edim yükümlülüğü getirebilme imkanı tanınmıştır Getirilmiş olan bu icat tek borç ilkesini esneten bir ibare olmuş ve bu ilkenin istisnasını oluşturmuştur Limited şirketi ortaklarına, vergi hukuku ile getirilmiş olan bir diğer istisna ise; emin koşullarda ulus borçlarından dolayı ortakların sorumluluk sahibi tutulabilecek olmasıdır
4Sermaye
Limited şirketlerin sermayesi, belirtilmiş olup anapara sistemi benimsenmiştir Ortakların esas anapara paylarının toplamı,başlıca sermayeyi ifade etmektedir Limited şirketin paylarına,esas hisse senedi denmektedir Limited şirketlerde, bugün için ödenmesi gereken en düşük anapara 10000 TL ’dir Önemle ayrıntıları ile belirtmek gerekir ama; anonim şirketlerde söz konusu olan sermayenin paylara bölünmesi, limited şirketlerde mevcut değildir Yani limited şirketlerde, anapara paylara bölünmez Bu yüzden anonim şirketlerdeki “pay kavramıyla, limited şirketlerdeki “ sermaye payı kavramı aynı kavrayış gelmemektedir sermaye payı, ortakların bir takım haklarının belirlenmesi amacıyla öngörülmüştür
5Konu
Kanun koyucu tarafından yasaklanmamış olan her türden ekonomik faaliyet amacı ile kurulabilir Spesifize Etmek gerekir ancak bankacılık ve sigortacılık bu etkinlikler dışındadır
Kuruluşu
Limited şirketin kuruluşu, anonim şirketlerin kuruluşuyla benzerlik gösterse de; bakanlık izni ve şirket sözleşmesi ile alakalı farklılıklar bulunmaktadır
AŞirket Sözleşmesi
Yazılı şirket sözleşmesinde, gerekli içerik olarak:
• Ticaret unvanı,
• Şirket merkezinin bulunduğu yer,
• İşletme konusu,
• sermayenin itibari değeri, başlıca hisse senedi sayısı, imtiyazlar, esas hisse senedi grupları,
• Müdürle alakalı bilgiler,
• Yapılacak ilanların şekli,
• Kurucu menfaatleri
Sözleşmede yer verildiği takdirde bağlayıcılık şampiyon arşiv:
• anapara paylarının devri ile alakalı kanun hükümleri haricinde sınırlandırmaya yönelik düzenlemeler,
• Ön alım, geri alım ve alım haklarının tanınması ile ilgili kayıtlar,
• Ilave ödeme ve tabi edim yükümlülüklerinin belirlenmesi,
• Kanun koyucunun belirlediğinin haricinde rekabet yasağını taşıyan hükümler,
• Genel kurulun toplantıya çağrılmasıyla alakalı tanınmış olan özel haklar ve bu toplantıda karar alma, oy hakkı, oy hakkının hesap edilmesi ile ilgili kayıtlar,
• Yönetimin üçüncü kişilere bırakılması ile ilgili yetki kayıtları,
• Bilanço karının nasıl kullanılacağı ile ilgili düzenlemeler,
• Çıkma hakkı ve bu hakkın kullanılmasının şartları, ayrılma akçesi ile ilgili düzenlemeler,
• Şirketten çıkarılmayla ilgili özel sebepleri gösteren kayıtlar,
• Şirketin sona erme sebepleri ile alakalı düzenlemeler
BNoter Onayı
Yazılı şirket sözleşmesinin, hazırlandıktan sonra noter onayından geçirilmesi zorunludur
CKurucular Beyanı
Şirket sözleşmesi hazırlandıktan sonra tescil edilebilmesi için belirli olan şirketin merkezinin bulunduğu yerdeki ticaret siciline başvurulması gerekir Ticaret sicil kaydının yapılabilmesi için kurucular beyanınında sunulması gerekmektedir
DSermaye
Limited şirketlere ayni olarak getirilebilecek sermayeler; üstünde sınırlı ayni hak, haciz veyahut önlem olmayan, bilançolaştırılabilen, devredilebilen, fikri sahiplik hakları gibi mal varlığı değerleridir Ayrıca hizmet edimleri, kişisel emek, ticari asalet, vadesi gelmemiş alacaklar limited şirkete anapara olarak getirilemez Nakdi olarak getirilecek anapara ise; taahhüt edilen payın itibari değerinin en az %25 ’inin tescilden önce, geri kalanınında 24 ay içinde ödenmesi suretiyle yerine getirilebilir
EBakanlık İzni
Limited şirketler için herhangi bir bakanlık izni aranmamaktadır
FTescil ve Ilan
Limited şirket, kurallara uygun bir şekilde düzenlenmiş yazılı şirket sözleşmesinde kurucuların iradelerini açıklaması, sermayenin taahhüt edilmesi, imzaların noter onayından geçmesi ile kurulur Noter onayından, ticaret siciline tescil aşamasına kadar geçen sürede bir ön şirket oluşmaktadır Limited şirketin tescili ile şirket tüzel karakter kazanmaktadır TTK ’nın hükmüne göre; şirket sözleşmesi hazırlanıp, noter onayı alındıktan sonradan 30 gün içinde şirket merkezinin bulunduğu yer ticaret sicilinde tescil ve duyuru olunur
GFesih Davası
Fesih davası ile ilgili olarak TTK m353 hükümleri, anonim şirketlerin yanına limited şirketler içinde geçerli olacaktır Buna kadar kanun koyucu tarafından belli emredici hükümlere kuraldışılık ve bu anomali sebebiyle doğacak zararların mevcudiyetinde fesih davası laf konusu olacaktır Fesih davasının açılabilmesi için 3 aylık yargı düşürücü bir süre öngörülmüştür Bu vakit, şirketin kayıt ve ilanından itibaren başlayacaktır
Organları
Limited şirketlerde, genel kurul ve müdürmüdürler edinmek üzere iki gerekli organ bulunmaktadır
1Genel Komite
Genel kurulun devredilmez yetkileri :
• Şirket sözleşmesinin değiştirilmesi,
• Müdürlerin atanma ve görevden alınmaları,
• Denetçilerin atanma ve görevden alınmaları,
• Finansal tabloların ve takvim faaliyet raporunun onaylanması,
• Kar payı hakkında karar verilmesi, kazanç paylarının belirlenmesi,
• Müdürlerin ücretinin belirlenmesi ve ibrası,
• Ortağın şirketten çıkarılması için mahkemeye başvurulması,
• Şirketin feshi,
• Şirketin kendi paylarını edinmesi konusunda müdürlerin yetkilendirilmesi ve onaylanması,
• Genel kurulun, şirket sözleşmesi veyahut kanun koyucu kadar görevlendirildiği ve müdürlerin genel kurula sunduğu konularda karar verilmesi
Limited şirket, tek ortaklı olarak kurulmuşsa; bu tek birey genel kurulun bütün yetkilerine sahiptir Ancak tek kişinin alacağı kararların geçerli olabilmesi için yazılı olması gerekmektedir Genel kurulun toplantıya çağrılması ile yetkili olan organ, müdürlerdir Kurulun olağan toplantı zamanı, her sene hesap döneminin sona ermesinden itibaren 3 aydır Yazılmış şirket sözleşmesi dikkate alınarak ve gerektikçe kurul mucizevi olarak toplantıya çağrılabilecektir Genel komite, toplantının yapılacağı günden asgari 15 gün önce toplantıya çağrılabilmektedir Limited şirketlerde genel kurulun, elektronik ortamda yapılabilmesi mümkündür Genel kurul toplantılarında, ortaklar kendilerini, iki taraflı olan ya da olmayan diğer bir birey ile temsil ettirebilirler Genel kurul toplantılarında, aksi kanun koyucu veya yazılı şirket sözleşmesinde belirlenmedikçe, tercih kararları da dahil almak üzere temsil edilen oyların salt çoğunluğu ile karar alınır Ancak ayrıntıları ile belirtmek gerekir ki; TTK, bir takım kayda değer kararların alınmasında istisnai olarak nitelikli genelde karar alınabileceğini öngörmüştür
2MüdürMüdürler
Müdür, bir ya da daha çok birey olabilmektedir Şirketin yöneticilik ve temsilcilik organıdır Tüzel kişilerinde müdür olabilmesi mümkündür Limited şirketlerde, şirketin yönetim ve temsili şirket sözleşmesinde düzenlenmelidir Sözleşmeyle, yönetme ve temsil yetkisi müdür sıfatını içeren müşterekortaklara ya da üçüncü kişilere verilebilir Kanun ve şirket sözleşmesi ile genel kurula bırakılmamış, yönetime ilişkin bütün konularda karar alma ve yürütme yetkisi müdürmüdürlerdedir Eğer pat diye artı müdür söz konusu ise genel komite tarafından bir müdürler kurulu başkanı seçilir Müdürlerin oylarının eşit çıkması durumunda seçilen başkanın oyu üstün sayılmaktadır
Müdürlerin devredilemez yetkileri:
• Üst düzey yönetim ve gerekli talimatların verilmesi,
• Kanun ve şirket sözleşmesi çerçevesinde idare örgütünün belirlenmesi,
• Gerekli hallerde muhasebenin, mali denetimin ve mali planlamanın oluşturulması,
• Idare yetkisi verilmiş şahısların kanunlara, şirket sözleşmesine, iç tüzüklere ve talimatlara uygunluğunu korumak,
• Ufak limited şirketler hariç risklerin erken teşhisi ve yönetimi komitesinin kurulması,
• Finansal tabloların, yıllık faaliyet raporunun zorunlu olduğunda düzenlenmesi,
• Genel kurul toplantısının hazırlanması ve kararların yürütülmesi,
• Borca batıklık durumunun, mahkemeye bildirilmesi
Müdürlerin, özen ve sadakat borcu aşağıda olduğunu ayrıntıları ile belirtmek gerekir Hatta ortaklar için öngörülmüş olan sadakât yükümlülüğüne tabilerdir aynı zamanda rekabet yasağıyla da bağlıdırlar Bu rekabet yasağının kaldırılabilmesi için ya şirket sözleşmesinde belirtilmesi ya da ortakların tümünün yazılı izni gereklidir Eşdeğer operasyon ilkesi, müdürler içinde geçerlidir Yani müdürler, ortaklara eşdeğer koşullarda eşdeğer operasyon yaparlar
Temsil Yetkisi; Şirket sözleşmesinde huysuz belirtilmedikçe ticari temsilciler, genel kurul aracılığıyla atanabilir ve yetkileri ancak genel komite tarafından sınırlandırılabilir
3Teftiş
TTK m397? nin beşinci ve altıncı fıkraları hariç anonim şirketlerin denetimine ve özel denetime ilişkin hükümler limited şirkete de uygulanmaktadır
Ortakların Hakları
• Kar payı ve hazırlık dönemi faizi,
• Tasfiye payı ve yeni payları alma hakkı,
• Genel kurula katılma ve oy hakkı,
• Bilgi alma ve inceleme hakkı,
• İptal davası açma hakkı,
• Şirketin feshini isteme,
• Pay devri, çıkma hakkı
Ortakların Borçları
• Sermaye taahhüdünü yerine getirme,
• Giz saklama, sadakât yükümü ve rekabet yasağı
Ortakların Sorumlulukları
Genel Olarak; Limited şirket ortaklarının sorumluluğu, şirkete aleyhinde ve sınırlı sorumluluktur Şirket alacaklılarının, ortaklara başvurması olası değildir Taahhüt edilen sermaye borcunun istek edilebilmesi yalnızca şirkete aittir
İstisnalar;
• Ek ödeme ve tabi edim yükümlülükleri (TTK ’ dan kaynaklı)
• Millet borçlarından sorumluluk (Ücret hukukundan kaynaklı)
Limited Şirketin Sona Ermesi
Limited şirketin sona erme halleri:
• Şirket sözleşmesinde öngörülmüş olan sona erme sebeplerinden birinin gerçekleşmesi,
• Genel kurulun alacağı karar ile,
• İflasın açılması ile birlikte,
• Kanun koyucu kadar öngörülmüş sona erme hallerinin gerçekleşmesi,
• Gerekli organların uzun süredir bulunmaması, genel kurulun toplanamaması halinde ortaklar ve şirket alacaklıları fesih başvurusunda bulunur Şirket merkezinin bulunduğu yer asliye ticaret mahkemesi, müdürlerin görüşünü alarak şirketin kanuna uygun hale getirilmesi için bir vakit belirler Buna karşın koşul düzeltilmezse şirketin feshine karar verilir,
• Haklı sebeplerin varlığında, her iki taraflı mahkemeden şirketin feshini isteyebilir
Limited Şirket ile Anonim Şirket Arasındaki Bazı Farklar
1) Anonim şirketlerde rüçhan hakkı yalnızca genel komite kararı ile sınırlandırılabilirken, limited şirketlerde genel kurul kararı ya da şirket sözleşmesi ile kaldırılabilir ve sınırlandırılabilir
2) Anonim şirketlerde ortağın haklı nedenle şirketten çıkması, çıkarılması ve ayrılma akçesi alması olası değildir Oysa limited şirkette bu hususlar olası kılınmıştır
3) Anonim şirketlerde tek borç ilkesi katı bir şekilde uygulanmaktadır Limited şirketlerde ise ek ödeme ve ast yükümlülükler getirilerek bu ilke esnetilmektedir
4) Anonim şirkette, yönetim kurulunda yapılan oylamalarda eşitlik çıkması durumunda, sonraki oylamada da denklik çıkarsa teklif reddedilmiş sayılıyor Limited şirketlerde ise müdürlerin yaptığı oylamada eşitlik laf konusu olduğunda müdür kurul başkanının oyu üstün sayılmaktadır
5) Payı devredebilme imkanı anonim şirketlerde tanınmışken limited şirketlerde ayrılma hakkı tanındığı için esas sermaye payının devri yasaklanmıştır
6) Anonim şirketlerde “haklı niçin kavramı fazla kısıtlıyken limited şirketlerde bu seziş daha geniş yer verilmiştir
7) Anonim şirketlerde haksız şekilde alınan kar payının iadesi için ortağın hem haksız hem de fena niyetli olması gerekir Limited şirkette ise iyi niyetli ortaktan da iade istenebilmektedir
8) Anonim şirketlerde ortakların sadakât ve sadakat yükümlülüğü yoktur bununla birlikte ortaklar için rekabet yasağı laf konusu değildir Limited şirketlerde ise ortakların şirkete sadakât yükümlülüğü vardır ve şirket sözleşmesi ile rekabet yasağına alt tutulabilmektedirler
9) Anonim şirketlerde sermaye paylara bölünmektedir Limited şirketlerde ise sermaye paylara bölünemez
10) Anonim şirketlerde ortaklar ulus borçlarından sorumluluk sahibi tutulmaz Limited şirketlerde bir takım şartlar aşağı ortakların halk borçlarından sorumluluk sahibi tutulabilmesi mümkündür
Kaynakça:
THEMISTamer BOZKURTŞirketler ve Kooperatifler Hukuku
ProfDr Oruç Hami ŞENEROrtaklıklar Hukuku
Türk Ticaret Kanunu
