Londra Konferansı

Londra Konferansı
Londra Konferansı Nerede ve Ne Zaman Oldu
Londra Konferansı Amacı Neydi



Birinci İnonu Savaşı'nın kazanılması TBMM gerceğini İngilizlere de kabul ettirdi İngilizler işgal ettikleri MusulKerkuk yoresinde de yerli halkın direnişiyle karşılaştılar Revandiz'de cıkan ayaklanma uzerine İngilizler burayı terk ettiler Bu durum karşısında İtilaf Devletleri İstanbul, Ankara ve Atina'dan gonderilecek delegelerin katılmasıyla 21 Şubat 1921'de Londra'da bir konferans toplanmasına karar verdiler 26 Ocak'da Sadrazam Tevfik Paşa'ya durumu bildirdiler Tevfik Paşa 27 Ocak'ta M Kemal'e durumu bildirdi M Kemal Paşa verdiği yanıtta, Turkiye'in tek temsilcisi olarak TBMM'nin bulunduğunu ve İstanbul'un, Turk Ulusu adına karar verecek yerin BMM olduğunu kabul etmesi ve eğer İtilaf Devletleri hak ve adalet kurallarına gore bir cozum arıyorlarya TBMM'ni doğrudan cağırmaları gerektiğini bildirdi Sadrazama yolladığı ozel mektupta ise Padişah'ın TBMM'ni resmen tanıdığını ilan etmesini ve İstanbul'un Ankara'ya katılmasını istedi Fakat Tevfik Paşa, İstanbul Hukumeti'nin devamının gerekli olduğunu ve işbirliği yapılmasını onerdi

Yazışmalar bir sonuc vermemekle beraber, Tevfik Paşa, M Kemal'e karşı yakınlık duymaya başladı Yunanlılar'ın 21 Şubat 1921'de 7080 bin kişilik bir kuvvetle saldırıya gececeğinin haber alındığını M Kemal'e bildirdi Ayrıca M Kemal Paşa hakkında daha once alınmış olum kararı kaldırıldı ve milliyetciler icin kullanılması yasaklanmış olan Bey ve Paşa gibi unvanların yeniden kullanılması serbest bırakıldı

M Kemal Paşa, İtilaf Devletleri Turkiye'yi doğrudan cağırmadıkları takdirde konferansa katılmamak kararında idi M Kemal'in kararlı tutumu karşışsında İtilaf Devletleri, İtalya aracılığıyla TBMM'ni de konferansa cağırdılar Bekir Sami Bey Başkanlığındaki Turk heyeti Antalya uzerinden bir İtalyan gemisiyle Brendizi'ye ve oradan da Roma'ya vardı Heyet, Turkiye sorununda tek yetkili yerin TBMM olduğunu ve doğrudan cağırılmaları gerektiğini bildiren bir nota verdi Bunun uzerine Lloyd George, Ankara'yı konferansa cağırdı Turk delegeleri konferansa ancak 27 Subat'ta katıldılar Ve Londra Konferansı 12 Mart 1921'de son buldu TBMM delegesi Sevr diye birşeyi tanımadığını, dolayısıyla İtilaf Devletleri'nin Sevr'in yumuşatılması onerilerini kabul etmeyeceklerini belirtip, Misakı Milli esasları uzerinde goruşulebileceğini bildirdi Fakat İtilaf Devletleri Turk gerceğini bir turlu kabul etmek istemediler Sevr'in yumuşatılması konusunda oneri getirdiler Buna gore İzmir İli guya Turkiye'ye verilecek, fakat şehirde Yunan kuvveti bulunacak asayiş muttefik subaylarca sağlanacak, vali hristiyan olacak ve Milletler Cemiyeti tarafından atanacaktı Turkiye bu onerileri ulusal bağımsızlık ilkesine aykırı olduğu icin kabul etmedi

Londra Konferansı'na katılmayı kabul eden M Kemal, Misakı Milli'nin İtilaf Devletleri'nce kabul edilmeyeceğini biliyordu Fakat katılmakla, Turk Ulusu'nun sesini ve haklı davasını butun dunyaya duyurmak fırsatı doğdu İtilaf Devletleri TBMM'nin varlığını kabul ettiler Turkler barış istemiyorlar propogandalarına fırsat verilmedi Wilson'ın 14 maddesi ilkesine uygun olarak hazırlanmış bulunan Misakı Mili'nin Batılı devletlere ve batı kamuoyuna duyurulması saglandı

Londra Konferansı'ndan bir sonuc cıkmadı Zaten Yunanlılar 23 Mart 1921'den itibaren Batı Anadolu'da yeni saldırı hazırlıklarına başlamışlardı Yunanlılar Turk Orduları'nı yok etmeye guclerinin yeteceğini gostermek ve Turkleri Sevr'i kabule zorlamak icin saldırı kararı aldılar Kralın, M Kemal'in daha fazla dayanamıyacağı, geniş bir orduyu besleyip, donatamıyacağı iddialarını kabul eden Lloyd George Yunan saldırısını uygun buldu Oysa Fransız ve italyan askeri gozlemcileri Yunan goruşunu paylaşmıyorlardı Fakat yine de İngiliz Başbakanı'nı desteklediler Turk delegeleri daha yolda iken Yunan saldırısı başladı

Bekir Sami Bey Londra Konferansı surerken, İngiliz, Fransız, İtalyan temsilcileri ile ayrı ayrı goruşulerek antlaşmalar imzaladı (1112 Mart 1921) İngilizlerle esirlerin değiştirilmesi uzerine antlaşma yapıldı Buna ,gore Turkler, ellerinde bulunan İngilizleri serbest bırakacak, buna karşılık İngilizler Ermenilere ve İngiliz esirlerine zulum ve suistimal etmemiş olan Turk esirlerini iade edeceklerdi Fransa ile yapılan antlaşma gereğince guney cephesinde catışmaya son verilecek, bu bolgedeki Turk kuvvetleri silahtan arındırılacak, buna karşılık bu bolgede Fransızlara bazı idari yetkiler tanınacak, Diyarbakır ve Sivas şehirlerinin iktisadi kalkınması icin Fransız sermayesinden yararlanıp Fransızlara bu yoredeki iktisadi ayrıcalıklar verilecekti Buna karşılık Sevr'de belirtilen sınırlar uzerinde Turkiye lehine bazı değişiklikler yapılacaktı İtalya ile yapılan antlaşma ile de İtalya, İzmir ve Trakya'nın Turkiye'ye geri verilmesini Konferans'ta savunacaktı Buna karşılık İtalya'ya İzmir dışında, batı ve guney Anadolu şehirlerinde iktisadi ayrılacıklar verilecekti

Bekir Sami Bey bu antlaşmaları TBMM Hukumeti'nin onayını almadan imzalamıştı Turkiye'nin cıkarlarına ters duşen ve ulusal bağımsızlığa aykırı olan bu antlaşmaları imza ettiği icin Bekir Sami Bey, M Kemal ve Meclis tarafından sert şekilde eleştirildi Antlaşmalar Meclis tarafından onaylanmadı Bekir Sami Bey ise barış fırsatının kacırıldığı goruşunde idi Londra'dan dondukten sonra, M Kemal kendisinin Dışişleri Bakanlığı'ndan cekilmesini istedi Yerine, o sırada Moskova'da bulunan ve Moskova Antlaşması'nı imzalayan Yusuf Kemal Bey gecti