Londra piyasasında gecelik TL swap faizi yüzde 1000'i aştı

Londra swap piyasalarında gecelik vadede lira faizleri Türk bankalarının Londra piyasalarına lira akışını durdurmalarıyla Nisan 2019'da yüzde 1.200'e sert yükseldikten sonra odak noktası haline gelmişti.

Londra swap piyasasında lira likidite elde eden yabancı bankalar bu likiditeyi vakit zaman spot piyasada liranın kıymet kaybedeceğine yönelik yeni durum almak için kullanıyordu. Geçen yıl bunu engellemek ismine evvel Türk bankaları ilgili piyasaya fon sağlama eğilimini kesmiş akabinde da BDDK bankaların ilgili süreçlerini özkaynakları ile orantılı olarak hayli sınırlamıştı.

Dünya'nın aktardığına göre Rabobank'ta gelişmekte olan piyasalar döviz stratejisti Piotr Matys, "Görünüşe nazaran tıpkı aracı daha evvel kullandıkları ve lirayı mümkün olduğunca kıymetli hale getirmeye çalışarak piyasayı lirayakarşı bahse girmekten vazgeçmeye çalıştıkları anlaşılıyor. Bunun dolar/liranın 7 ruhsal düzeyini savunma stratejisinin bir modülü olduğunu ve liradaki son devirdeki satış baskısı ve düşen döviz rezervleri ile ilgili artan kaygıları yansıttığını düşünüyorum" dedi.



BDDK'nın geçen yıl para swapı, forward, opsiyon ve öteki türev süreçlerin toplamının bankaların yasal özkaynakları ile sınırlaması sonrası ise bu piyasalarda süreç hacimleri yok denecek kadar azaldı. BDDK, liranın 2018'de tarihi tepeyi test etmesinin akabinde, Ağustos 2018'de swap süreçlerinin özkaynak toplamına oranını evvel yüzde 50'ye akabinde kademeli olarak birtakım süreçlerde yüzde 1'e kadar indirdi.

Swap sınırlamasını piyasada tesirli olan bir araç olarak tanımlayan Matys, "Asıl problem istikrarsız ve kırılgan para ünitesi. Bu (swap adımı), liranın dolar karşısında istikrar kazanmasına imkan tanıyabilir, lakin yapısal problemlerin devam ettiği ve düzgün bir formda ele alınmadığı bir vakitte yalnızca kısa vadeli olur... bu tıp sert araçları yine kullanmak zorunda kalınması liranın ne kadar kırılgan olduğunun bir teyidi" dedi.

Gecelik TL swap faizi Nisan 2019'da yüzde 1200'e yükseldikten sonra vakit zaman yaşanan sıçrama hariç tutulduğunda genel olarak yatay bir seyir izliyordu. Swap getirlieri vakit zaman dalgalansa da 2019 Nisan'dan beri 800 puanı hiç aşmamıştı.

Merkez Bankası'nın rezervlerine yönelik dertlerin artmasıyla son günlerde TL, satış baskısı altındaydı.

Dolar/TL kuru güne 6.95'ten başladı ve bir orta 6.98'e yükseldi.

Türk Lirası 2020'de dolara karşı yüzde 16'dan fazla kıymet kaybetti.

SWAP NEDİR



TCMB'nin (Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası) tabirler sözlüğünde swap şu formda açıklanıyor:

"İki tarafın bir varlık yahut yükümlülüğe bağlı olan nakit akışını ortalarında değiştirdikleri süreçtir. Örneğin on yıllık sabit faizli borca sahip bir firma ile misal lakin dalgalı faizli borca sahip bir firma birbirlerinin yükümlülüklerini değiştirebilir.

Swap süreçlerinde, faiz oranları ile döviz kurlarındaki değişmeler sonucunda ortaya çıkan riski en aza indirmek amaçlanmaktadır."

Swap, TCMB'nin tabirler sözlüğünde de aktarıldığı üzere bilhassa döviz kurlarında oynaklığın yaşandığı vakitlerde yatırımcının bu oynaklıktan kaynaklanan riskinin önünü alması için değerli bir araç olarak ortaya çıkıyor.

BDDK GEÇEN YIL SWAP SÜREÇLERİNİ SINIRLAMIŞTI

BDDK, geçen yıl Ağustos ayında Türk Lirası'nda yaşanan süratli paha kaybının ve oynaklığın önüne geçmek için bankaların swap süreçlerine kısıtlama getirmişti.



Bankaların yurt dışı yerleşiklerle yaptığı bir bacağı döviz öbür bacağı TL olan para swaplarının ve swap gibisi süreçlerinin, bankaların yasal özkaynaklarının yüzde 25'ini geçemeyeceğini açıklamıştı.

Bu sınırlamaya, bankaların vadeli TL alım istikametinde gerçekleştirecekleri forward, opsiyon ve gibisi swap dışındaki türev süreçlerin de dahil edildiği belirtilmişti.

BDDK'nın aldığı bu tedbir, TL'nin kayıplarını geri almasında ön ayak olmuştu. BDDK, aldığı tedbirler kapsamında TL'nin yaşadığı oynaklığı engellemek için swap süreçlerine kısıtlama getirerek spekülatif süreçlerin önünü kesti.