Lozan barış antlaşması turk tarihinde neden bir donum noktasıdır

Lozan barış antlaşması turk tarihinde neden bir donum noktasıdır

Cevap: Lozan barış antlaşması turk tarihinde neden bir donum noktasıdır

Lozan Antlaşması, 24 Temmuz 1923 tarihinde İsvicre'nin Lozan şehrinde, Turkiye Buyuk Millet Meclisi temsilcileriyle Birleşik Krallık, Fransa, İtalya, Japonya, Yunanistan, Romanya, Bulgaristan, Portekiz, Belcika, SSCB ve Yugoslavya temsilcileri tarafından, Lozan Universitesi salonunda imzalanmış barış antlaşmasıdır

TBMM HukUmeti Lozan Konferansı'na katılarak Misakı Milliyi gercekleştirmeyi, Turkiye'de bir Ermeni devletinin kurulmasını engellemeyi, kapitulasyonları kaldırmayı, Turkiye ile Yunanistan arasındaki sorunları (Batı Trakya, Ege adaları, nufus degişimi, savaş tazminatı) cozmeyi ve Turkiye ile Avrupa devletleri arasındaki sorunları (ekonomik, siyasal, hukuksal) cozmeyi amaclamış Ermeni yurdu ve kapitulasyonlar hakkında anlaşma sağlanamazsa goruşmeleri kesme kararı almıştır

Yeni Turk Devleti temsilcileri, Lozana giderken son Osmanlı Mebuslar Meclisinin aldığı Misakı Milli kararlarını kabul ettirmek ve gercekleştirmekle vazifeliydiler Ancak, bunlardan hemen hemen hic biri Turkiye lehine halledilmediği gibi, verilen tavizlerden de gereği gibi faydalanılamadı Bunlardan onemli olanları:

1 Musul meselesi: İngilizler, Musulun arazisinden ziyade petrollerine talip bulunuyorlardı Ancak, İnonunun, oncelikle toprağa hakim olması gerekirken, petrollerde ısrar etmesi, İngilterenin reddine ve meselenin hallinin Milletler Cemiyetine bırakılmasına yol actı Milletler Cemiyeti ise, Musulu Iraka teslim ederken, Turkiyeye Musul petrollerinden, yirmi beş sene muddetle ve sadece yuzde on gibi cuz'i bir hisse verdi Ancak Turkiye, ileriki senelerde bu hisseyi de almaya muvaffak olamadı Irak ise, başlangıcta petrollerin gelirini İngiltereye bırakmakla birlikte, kısa bir sure sonra, bu hakların tamamına el koydu

2 Batı Trakya ve Ekalliyetler (azınlıklar) Meselesi: Sevr Antlaşması ile, Turkiye toprakları işgal altına alındığında, ilk once istiklal mucadelesini başlatan ve bir hukumet kurmağa muvaffak olan, Batı Trakya Turkluğu idi Ancak onların Yunan hakimiyetinden kurtulmak icin giriştikleri kanlı mucadele dikkate alınmadan, Batı Trakya, Lozanda feda edildi Bu arada İstanbulda yaşayan Rumlarla Batı Trakyada yaşayan Turkler dışında, Turkiyedeki butun Rumlarla Yunanistandaki butun Turkler değiştirilecekti (Bkz Ahali Mubadelesi) “Ekalliyetlerin himayesi bolumunde yer alan bu haklardan, Yunanistan azami olcude istifade ederken, Turklerin hic işine yaramadı Batı Trakya Turkluğu, unutulmaya ve Yunanlıların insafına terk edildi Neticede, aradan gecen 70 yıl icerisinde, Batı Trakyada Turkler, coğunluktan azınlık durumuna duşurulduler

3 Batum Meselesi: Misakı Milliye gore, Batumun geleceği, halkın oyuna muracaatla belirlenecekti Batum, Birinci Dunya Harbi sonunda imzalanan BrestLitovsk Antlaşması'yla da Anavatana kavuşmuştu Ancak, Moskova Antlaşmasıyla cuz'i bir yardım karşılığı Ruslara bırakılan Batum icin, Lozanda en kucuk bir girişimde dahi bulunulmadı

4 Kıbrıs ve 12 Adalar meselesi: Ayastefanos Antlaşması'nın ağır hukumlerini atlatabilmek maksadıyla, İkinci Abdulhamid Han, vaktiyle, gecici olarak Kıbrısın idaresini İngilizlere bırakmıştı Birinci Dunya Savaşının başlarında İngiltere, Kıbrısı tek taraflı olarak ilhak ettiğini bildirdi Turkiyenin tanımadığı bu ilhak kararı, Lozan Konferansına kadar problem olarak kaldı Lozan Muahedesinin 20 ve 21 maddeleriyle, Turk murahhasları, bu ilhakı kabul ve tasdik ettiler