iltasyazilim
FD Üye
maddenin özellikleri, maddenin özellikler
maddenin özellikleri ile ilgili sorular
Madde Nedir?
Evrende yer kaplayan kütlesi,hacmi ve eylemsizliği olan her şeye madde denir
Iki Taraflı özellikler:Kütle,hacim ve eylemsizliktir
Ayırt edici özellikler:Özkütle,erime sıcaklığı,kaynama sıcaklığı,özısı,genleşme katsayısı ve çözünürlük cins
Kontrollü şartlar altında vasıta ve gereç kullanılarak yapılan işlem ve gözleme Deney denir
Beş duyu organımızı,bazı araç ve gereçler kullanarak yaptığımız incelemeye Gözlem denir
Üç değişken örneğinin(SU,etil içki ve amonyak çözeltisi) incelenmesi deneyi yapılarak maddelerin aynı madde olup olmadıkları açıklanır
SI birim sisteminde Uzunluk,kütle,zaman,eğilim şiddeti,kelvin sıcaklığı,madde miktarı ışık şiddeti temel büyüklüklerdirBunlardan türemiş birimlerde vardır
Maddelerin hacmi ölçülürken hacim ölçüleri kullanılır1litre 1000cm3 Hacim birimi m3 cins
Geometrik biçimli cisimlerin hacimleri ölçümler yardımı ile hesaplanır
Hacim birimi SI birim sisteminde m3 nesil Üst katları dam3,hm3,km3 emrindeki katları:dm3,cm3,mm3 cins
1m3 1000dm3 , 1dm3 1 L 103 m3 , 1cm3 1mL 106 m3 , 1mm3 109 m3
Hacim ölçüsü birimleri 1000 er 1000 er büyür ve küçülürler
Litrenin tabi ve üstteki katları 10 ar 10 ar büyür ve küçülür
Düzgün olmayan cisimlerinde hacimleri ölçülebilir
Bunun için dereceli bir barbar bir miktar su konularak bedel ölçülürHacmi Ölçülecek cisim silindirin içine atılarak son değer de okunarak not edilirİki layık arasındaki fark cismin hacmidir
Diğer bir yoldanda ölçüm yapılabilirBir dereceli kap tamamı ile su ile doldurulduktan sonra geniş bir kap içine konulur ve hacmi ölçülecek karoser içine atılırtaşan su dereceli kap ile ölçülerek cismin hacmi bulunur
Minik tanecikli cisimlerin hacimleri dereceli silindirle ölçülebilirfakat bu ölçümlerde değer hakiki değildir
Dereceli kaba su konulur bedel okunup anekdot edilirDiğer bir dereceli vahşi kum konulur layık not edilirBu ikisi birisinde karıştırılırBir süre beklendikten sonradan son değer okunurBu bedel olması gereken hacim toplamından yetkisiz çıkacaktırBunun sebebi:Kum taneleri içinde hava olmasından dırhava çıkar içine su dolarBöylece havanın hacmi dek hacim toplamı eksik çıkar
Vkum VokunanVsu Vhava VbeklenenVkum bağıntıları ile reel ölçümler hesaplanabilir
Sıvıların hacimleri ölçülebilirSıvılar akışkandır ve bulunduğu kabın şeklini alırDereceli kaplarla sıvı hacimleri ölçülür
Birbiri içinde çözünen sıvılarında hacimleri dereceli silindirle ölçülür ve eski değerleri ile karşılaştırılırKarışımın hacmi azda olsa ufak çıkar
Suda çözünen bir katı ile su karışımının hacmide ölçülebilirkatı maddede boşluklar olduğu için hacimler aldatıcı olabilir
Gazların hacimleri ve kayıtlı şekilleri yokturHacimleri bulundukları kabın hacmi kadardırBu durumda bulundukları kabın hacmini ölçmekle içindeki gazın hacmini bulabilirizÖrneğin bir topun içindeki havanın hacmini ,topun hacmini hesaplayarak buluruz
Madde miktarının karşılaştırılmasında hacim güvenlimidir?Tartışınız
Bir kadeh su ile bir kadeh zeytinyağı madde miktarı olarak benzer değildirTamamen dolu minik bir şişe süt ile büyük şişe sütün madde miktarı olarak farklı ve büyük şişenin artı olduğunu söylemek hatalı olmazBu durumda aynı cins sıvıların madde miktarını hacimlerini ölçme yolu ile karşılaştırabileceğimiz sonucuna varırızÖrneğin bir tüpgaz kullanıldıkça kütlesi azalır ama gazın hacmi benzer kalır(tüpün hacmi değin)
Demekki hacim ölçme yolu ile gazların miktarını karşılaştırmak tehlikesiz bir yol değildir
Aynı kesitli aynı uzunluktaki iki bakır çubuktaki madde miktarı aynıdır Aynı şekilde :Benzer kesitli bambaşka uzunluktaki iki bakır çubuğun madde miktarları da farklıdırÖrnekleri çoğaltabilirizBu durumda madde miktarlarını karşılaştırmak için güvenli bir yol varmıdır?maddelerin içerdiği madde miktarlarını güvenilir bir şekilde karşılaştırabilirmiyiz?
ÖRNEKLER
Dikdörtgenler prizması şeklindeki bir binanın boyutları 2,5 m,3 m,4 m ölçülüyorBu binanın hacmini metreküp ve litre cinsinden bulunuz
ÇÖZÜM:
Yapı Hacmi V abc 2,534 30 m3
1m3 1000dm3 1000L olduğundan; 30m31000L1m3 30000 L bulunur
Bir kenar uzunluğu 6 cm olan bir küp içine yarıçapı 1 cm olan kürelerden kaç taneyerleştirilebilir? Küp içinde kalan boşluğun hacmi nedir(P:3)
ÇÖZÜM: Kürenin yarıçapı 1 cm ise çapı 2 cm dirbir kenarı 6 cm olan küpün bir ayrıtına 2cm çaplı kürelerden 3 tane sığabilirTabanına toplam 9 küre sığacak demektirBu sıra defalarca 3 sıra olacağından küpün tamamına 39 27 küre sığabilir
Boşluk ne kadardır onu bulalım:
Küpün hacmi 666 210 cm3, Bir kürenin hacmi: 43 P r3 den 43313 4 cm3
Küre sayısı 27 olduğuna göre toplam hacim:274 108 cm3
Kalan haylazlık:210108 102 cm3 olur
Bir kenarı 10 cm olan küpün içine Yarıçapı 1 cm olan kürelerden kaç tane sığar?( P:3)
ÇÖZÜM:
Küpün bir kenarı 10 cm olduğu için tabanında bir sıraya çapı 2cm olan kürelerden 5 tane yerleşirtaban alanının tamamına bu beşlik banal 5 sıra yerleşeceğine tarafından tabana toplam 25 tane küre yerleşirÜst üste 5 sıra olacağından 525 125 adet küre yerleştirilebilir
İçinde 20 cm3 su yer alan bir vahşi bir taş parçası atıldığında okunan hacim 22 cm3 oluyorTaşın hacmi nedir?
ÇÖZÜM:
2220 2 cm3 (taşın hacmi )
İçinde 60 cm3 kuru kum bulunan bir dereceli barbar 50 cm3 su ilave edildiğinde hacim 90 cm3 oluyor
aKum taneleri aralarında ne değin hava vardır?
bHakiki kum hacmi nedir?
cHavanın reel kum hacmi içindeki yüzdesi nedir?
ÇÖZÜM:
aOlmasıgereken hacim:60+50 110 cm3
Okunan değer :90 cm3
Havanın hacmi :11090 20 cm3
bReel kum hacmi :6020 40 cm3
c60cm3 kumda 20 cm3 hava varsa
100 cm3 kumda X cm3 hava var demektir X 2010060 33,3 yani yüzde 33,3 hava vardır
İçinde 60 cm3 kuru kum yer alan vahşi 30 cm3 su ilave edilince toplam hacim 75 cm3 olarak tesbit ediliyor
aKum taneleri arasındaki hava hacmi nedir?
bReel kum tanelerinin hacmi nedir?
cHava kuru kumun yüzde kaçıdır?
ÇÖZÜM:
aOlması gereken:60+30 90cm3
Okunan değer:75 cm3
Havanın hacmi:9075 15 cm3
b6015 45 cm3
c1001560 25 cm3 yani yüzde 25 i havadır
Dereceli kapta bulunan 40 cm3 kuru kum içine 50 cm3 su eklenince okunan değer 82cm3 nesil
aKum taneleri arasındaki hava hacmi nedir?
bHakiki kum tanelerinin hacmi nedir?
cKuru kumun yüzde kaçı havadır?
ÇÖZÜM:
aOlması gereken:90
Okunan:82
Hava:8 cm3
b408 32 cm3
c100840 20 cm3 yüzde 20
30 cm3 kuru kum içine35 cm3 su katılınca toplam hacim 60 cm3 oluyor
aKum içindeki hava hacmi nedir?
bGerçek kum hacmi nedir?
cKuru kumun yüzde kaçı havadır?
dHavanın kuru kuma oranı kaçtır?
e12 m3 kuru kum içinde ne kadar hava vardır
ÇÖZÜM:
AOlması gereken:30+35 65cm3
Okunan:60 cm3
Hava:6560 5 cm3
b 305 25 cm3
c100530 5030 516,6 cm3 yüzde 16,6
d530 16
ekuru kumdaki havanın oranı 16 olduğundan 5 m3 kum içinde 1216 2 m3 hava vardır
Taban yarıçapı 2 cm yüksekliğ 5 cm olan silindir biçiminde bir kap ile taban yarıçapı 4 cm yüksekliği 10 cm olan silindir bir bardağa kaç kap su koyarsak dolar?yanıt:4 kap
Boyutları 3x4x6 m olan bir depoya boyutları 0,2x0,3x0,3 m olan sandıklardan kaç tane sığabilir
(cevap4000 adet sığar) *
maddenin özellikleri ile ilgili sorular
Madde Nedir?
Evrende yer kaplayan kütlesi,hacmi ve eylemsizliği olan her şeye madde denir
Iki Taraflı özellikler:Kütle,hacim ve eylemsizliktir
Ayırt edici özellikler:Özkütle,erime sıcaklığı,kaynama sıcaklığı,özısı,genleşme katsayısı ve çözünürlük cins
Kontrollü şartlar altında vasıta ve gereç kullanılarak yapılan işlem ve gözleme Deney denir
Beş duyu organımızı,bazı araç ve gereçler kullanarak yaptığımız incelemeye Gözlem denir
Üç değişken örneğinin(SU,etil içki ve amonyak çözeltisi) incelenmesi deneyi yapılarak maddelerin aynı madde olup olmadıkları açıklanır
SI birim sisteminde Uzunluk,kütle,zaman,eğilim şiddeti,kelvin sıcaklığı,madde miktarı ışık şiddeti temel büyüklüklerdirBunlardan türemiş birimlerde vardır
Maddelerin hacmi ölçülürken hacim ölçüleri kullanılır1litre 1000cm3 Hacim birimi m3 cins
Geometrik biçimli cisimlerin hacimleri ölçümler yardımı ile hesaplanır
Hacim birimi SI birim sisteminde m3 nesil Üst katları dam3,hm3,km3 emrindeki katları:dm3,cm3,mm3 cins
1m3 1000dm3 , 1dm3 1 L 103 m3 , 1cm3 1mL 106 m3 , 1mm3 109 m3
Hacim ölçüsü birimleri 1000 er 1000 er büyür ve küçülürler
Litrenin tabi ve üstteki katları 10 ar 10 ar büyür ve küçülür
Düzgün olmayan cisimlerinde hacimleri ölçülebilir
Bunun için dereceli bir barbar bir miktar su konularak bedel ölçülürHacmi Ölçülecek cisim silindirin içine atılarak son değer de okunarak not edilirİki layık arasındaki fark cismin hacmidir
Diğer bir yoldanda ölçüm yapılabilirBir dereceli kap tamamı ile su ile doldurulduktan sonra geniş bir kap içine konulur ve hacmi ölçülecek karoser içine atılırtaşan su dereceli kap ile ölçülerek cismin hacmi bulunur
Minik tanecikli cisimlerin hacimleri dereceli silindirle ölçülebilirfakat bu ölçümlerde değer hakiki değildir
Dereceli kaba su konulur bedel okunup anekdot edilirDiğer bir dereceli vahşi kum konulur layık not edilirBu ikisi birisinde karıştırılırBir süre beklendikten sonradan son değer okunurBu bedel olması gereken hacim toplamından yetkisiz çıkacaktırBunun sebebi:Kum taneleri içinde hava olmasından dırhava çıkar içine su dolarBöylece havanın hacmi dek hacim toplamı eksik çıkar
Vkum VokunanVsu Vhava VbeklenenVkum bağıntıları ile reel ölçümler hesaplanabilir
Sıvıların hacimleri ölçülebilirSıvılar akışkandır ve bulunduğu kabın şeklini alırDereceli kaplarla sıvı hacimleri ölçülür
Birbiri içinde çözünen sıvılarında hacimleri dereceli silindirle ölçülür ve eski değerleri ile karşılaştırılırKarışımın hacmi azda olsa ufak çıkar
Suda çözünen bir katı ile su karışımının hacmide ölçülebilirkatı maddede boşluklar olduğu için hacimler aldatıcı olabilir
Gazların hacimleri ve kayıtlı şekilleri yokturHacimleri bulundukları kabın hacmi kadardırBu durumda bulundukları kabın hacmini ölçmekle içindeki gazın hacmini bulabilirizÖrneğin bir topun içindeki havanın hacmini ,topun hacmini hesaplayarak buluruz
Madde miktarının karşılaştırılmasında hacim güvenlimidir?Tartışınız
Bir kadeh su ile bir kadeh zeytinyağı madde miktarı olarak benzer değildirTamamen dolu minik bir şişe süt ile büyük şişe sütün madde miktarı olarak farklı ve büyük şişenin artı olduğunu söylemek hatalı olmazBu durumda aynı cins sıvıların madde miktarını hacimlerini ölçme yolu ile karşılaştırabileceğimiz sonucuna varırızÖrneğin bir tüpgaz kullanıldıkça kütlesi azalır ama gazın hacmi benzer kalır(tüpün hacmi değin)
Demekki hacim ölçme yolu ile gazların miktarını karşılaştırmak tehlikesiz bir yol değildir
Aynı kesitli aynı uzunluktaki iki bakır çubuktaki madde miktarı aynıdır Aynı şekilde :Benzer kesitli bambaşka uzunluktaki iki bakır çubuğun madde miktarları da farklıdırÖrnekleri çoğaltabilirizBu durumda madde miktarlarını karşılaştırmak için güvenli bir yol varmıdır?maddelerin içerdiği madde miktarlarını güvenilir bir şekilde karşılaştırabilirmiyiz?
ÖRNEKLER
Dikdörtgenler prizması şeklindeki bir binanın boyutları 2,5 m,3 m,4 m ölçülüyorBu binanın hacmini metreküp ve litre cinsinden bulunuz
ÇÖZÜM:
Yapı Hacmi V abc 2,534 30 m3
1m3 1000dm3 1000L olduğundan; 30m31000L1m3 30000 L bulunur
Bir kenar uzunluğu 6 cm olan bir küp içine yarıçapı 1 cm olan kürelerden kaç taneyerleştirilebilir? Küp içinde kalan boşluğun hacmi nedir(P:3)
ÇÖZÜM: Kürenin yarıçapı 1 cm ise çapı 2 cm dirbir kenarı 6 cm olan küpün bir ayrıtına 2cm çaplı kürelerden 3 tane sığabilirTabanına toplam 9 küre sığacak demektirBu sıra defalarca 3 sıra olacağından küpün tamamına 39 27 küre sığabilir
Boşluk ne kadardır onu bulalım:
Küpün hacmi 666 210 cm3, Bir kürenin hacmi: 43 P r3 den 43313 4 cm3
Küre sayısı 27 olduğuna göre toplam hacim:274 108 cm3
Kalan haylazlık:210108 102 cm3 olur
Bir kenarı 10 cm olan küpün içine Yarıçapı 1 cm olan kürelerden kaç tane sığar?( P:3)
ÇÖZÜM:
Küpün bir kenarı 10 cm olduğu için tabanında bir sıraya çapı 2cm olan kürelerden 5 tane yerleşirtaban alanının tamamına bu beşlik banal 5 sıra yerleşeceğine tarafından tabana toplam 25 tane küre yerleşirÜst üste 5 sıra olacağından 525 125 adet küre yerleştirilebilir
İçinde 20 cm3 su yer alan bir vahşi bir taş parçası atıldığında okunan hacim 22 cm3 oluyorTaşın hacmi nedir?
ÇÖZÜM:
2220 2 cm3 (taşın hacmi )
İçinde 60 cm3 kuru kum bulunan bir dereceli barbar 50 cm3 su ilave edildiğinde hacim 90 cm3 oluyor
aKum taneleri aralarında ne değin hava vardır?
bHakiki kum hacmi nedir?
cHavanın reel kum hacmi içindeki yüzdesi nedir?
ÇÖZÜM:
aOlmasıgereken hacim:60+50 110 cm3
Okunan değer :90 cm3
Havanın hacmi :11090 20 cm3
bReel kum hacmi :6020 40 cm3
c60cm3 kumda 20 cm3 hava varsa
100 cm3 kumda X cm3 hava var demektir X 2010060 33,3 yani yüzde 33,3 hava vardır
İçinde 60 cm3 kuru kum yer alan vahşi 30 cm3 su ilave edilince toplam hacim 75 cm3 olarak tesbit ediliyor
aKum taneleri arasındaki hava hacmi nedir?
bReel kum tanelerinin hacmi nedir?
cHava kuru kumun yüzde kaçıdır?
ÇÖZÜM:
aOlması gereken:60+30 90cm3
Okunan değer:75 cm3
Havanın hacmi:9075 15 cm3
b6015 45 cm3
c1001560 25 cm3 yani yüzde 25 i havadır
Dereceli kapta bulunan 40 cm3 kuru kum içine 50 cm3 su eklenince okunan değer 82cm3 nesil
aKum taneleri arasındaki hava hacmi nedir?
bHakiki kum tanelerinin hacmi nedir?
cKuru kumun yüzde kaçı havadır?
ÇÖZÜM:
aOlması gereken:90
Okunan:82
Hava:8 cm3
b408 32 cm3
c100840 20 cm3 yüzde 20
30 cm3 kuru kum içine35 cm3 su katılınca toplam hacim 60 cm3 oluyor
aKum içindeki hava hacmi nedir?
bGerçek kum hacmi nedir?
cKuru kumun yüzde kaçı havadır?
dHavanın kuru kuma oranı kaçtır?
e12 m3 kuru kum içinde ne kadar hava vardır
ÇÖZÜM:
AOlması gereken:30+35 65cm3
Okunan:60 cm3
Hava:6560 5 cm3
b 305 25 cm3
c100530 5030 516,6 cm3 yüzde 16,6
d530 16
ekuru kumdaki havanın oranı 16 olduğundan 5 m3 kum içinde 1216 2 m3 hava vardır
Taban yarıçapı 2 cm yüksekliğ 5 cm olan silindir biçiminde bir kap ile taban yarıçapı 4 cm yüksekliği 10 cm olan silindir bir bardağa kaç kap su koyarsak dolar?yanıt:4 kap
Boyutları 3x4x6 m olan bir depoya boyutları 0,2x0,3x0,3 m olan sandıklardan kaç tane sığabilir
(cevap4000 adet sığar) *