Maddenin Ayırt Edici Ozellikleri
Maddenin Ayırt Edici Ozellikleri nedir
maddenin ayırt edici ozellikleri nelerdir
MADDENİN AYIRT EDİCİ OZELLİKLERİ
Ozkutle (Yoğunluk):
Maddelerin 1 cm3 ’unun gram cinsinden kutlesine oz kutle denir Oz kutle (d) ile gosterilir
Kutle (m) ve hacim (V) arasında d mv bağıntısı vardır Oz kutlenin birimi gcm3 dur
Saf maddelerin (element ve bileşik) oz kutleleri sabittir Karışımların oz kutleleri ise sabit değildir
Bir maddenin oz kutlesinden soz ederken sabit bir sıcaklıktaki oz kutlesinden soz edilmelidir Sıcaklık değiştiğinde maddenin hacmi değişeceğinden oz kutlesi de değişir Ozellikle gazlardaki değişiklik daha belirgindir
Oz kutle, maddenin karakteristik ozelliği olmasına rağmen yalnız oz kutlesi bilinen bir maddenin hangi madde olduğu anlaşılamayabilir Bir maddenin hangi madde olduğunun anlaşılabilmesi icin birden fazla ayırt edici ozelliğinin incelenmesi gerekir
Aşağıdaki tabloda bazı maddelerin gcm3 cinsinden oz kutleleri verilmiştir
Madde Oz kutle Madde Oz kutle
Altın 19,30 Zeytin yağı 0,910
Kurşun 11,30 Benzin 0,879
Bakır 8,92 Etilalkol 0,780
Demir 7,86 Oksijen 1,4310–3
Aluminyum 2,70 Hava 1,2910–3
Kloroform 1,49 Azot 1,2510–3
Su (+4°C) 1,00 Helyum 1,7810–4
Erime ve Donma Noktası:
Katı maddelerin ısıtıldığında sıvı hale gectiği sıcaklığa erime; sıvıların sıvı halden katı hale gectiği andaki sıcaklığa donma sıcaklığı denir
Katı ve sıvılar icin ayırt edicidir
Kaynama Noktası:
Isıtılan bir sıvının gaz fazına gectiği sıcaklıktır
Kaynama sırasında sıvının buhar basıncı acık hava basıncına eşittir
Sıvılar ve gazlar icin ayırt edici bir ozelliktir, cunku kaynama sıcaklığı yoğunlaşma sıcaklığına eşittir
1 atmosfer basınc altında 20°C sıcaklığa sahip bir buz parcasının ısıtılması olayının grafiği aşağıdadır
Grafiğin II ve IV bolgelerinde hal değişimi sırasında sıcaklıkta değişiklik yoktur
I III ve V bolgelerde sıcaklık artmaktadır I bolgede verilen ısı buzun ısınmasında, II bolgede verilen ısı buzun erimesinde, III bolgede verilen ısı suyun ısınmasında, IV bolgede verilen ısı suyun buharlaşmasında, V bolgede verilen ısı su buharının ısınmasında kullanılmaktadır
Kaynama Sıcaklığına Etki Eden Faktorler :
a) Acık Hava Basıncı : Kaynama sıcaklığı atmosfer basıncıyla doğru orantılı olarak artar ya da azalır Yukseklere cıkıldıkca dış basınc duştuğunden sıvıların kaynama sıcaklıkları da duşer
b) Sıvının Cinsi : Kaynama sıcaklığı her sıvı icin farklıdır Orneğin saf su 100 0C de , C2H5OH 78 0C de kaynar
c) Sıvının Saflığı: Saf sıvılar sabit basınc altında her zaman sabit bir sıcaklıkta kaynarlar Fakat sıvıya, sıvıda cozunebilen bir katı eklendiği zaman kaynama sıcaklığı yukseldiği gibi, donma sıcaklığı da duşer
Saf su 1 atm basıncta 100 0C de kaynadığı halde tuzlu su 100 0C nin uzerindeki bir sıcaklıkta kaynar ve kaynarken sıcaklık sabit kalmaz
Kaynama noktası buhar basıncıyla ters orantılı olup buhar basıncı yuksek olan sıvıların kaynama noktaları duşuktur Alkolun kaynama noktası saf sudan duşuk olup buharının yaptığı basınc saf sudan fazladır
Sıvının miktarı yada ısıtıcı kaynağın gucu kaynama sıcaklığını değiştirmez sadece sıvının kaynamaya başlaması icin gerekli olan sureyi değiştirebilir
Buhar basıncı madde miktarına bağlı değildir Sadece sıvının cinsine ve sıcaklığına bağlıdır
Cozunurluk:
Doymuş cozeltideki 100 gram suda cozunmuş olan madde miktarı, o maddenin o sıcaklıktaki cozunurluğudur
Cozunurluk, cozucunun cinsine, cozunenin cinsine, sıcaklık, basınc ve ortak iyonun varlığına bağlıdır
Sıcaklığın değiştirilmesi maddelerin cozunurluğunu değiştirir Genellikle sıcaklığın artırılması ile katılarda cozunurluk artarken gazlarda azalır
Katısıvıgazlar icin ortak ayırt edici bir ozelliktir
Genleşme:
Genleşme, ısıtılan cisimlerin, boyunda, yuzeyinde veya hacmindeki değişmedir
Genleşme katı ve sıvılar icin ayırt edici bir ozelliktir Her katı ve sıvının farklı bir genleşme katsayısı vardır
Aynı şartlarda eşit hacimdeki iki gaz orneği ozdeş ısıtıcılarda aynı surede ısıtıldıklarında hacimleri eşit miktarda artar Butun gazların genleşme katsayısı (hacimlerinin 1273 ’u oranında) aynıdır ve bu sebepten gazlar icin ayırdedici bir ozellik değildir
Yandaki resimde sıcak su icerisindeki hava genleştiğinden balon şişerken, soğuk sudaki balonda değişiklik olmamaktadır
Esneklik:
Esneklik yalnız katılar icin ayırt edici bir ozelliktir
Sıvı ve gaz maddelerin esneme ozellikleri yoktur
İletkenlik:
Uzerinden gecen elektrik akımına karşı maddelerin gosterdiği kolaylık iletkenliktir
Bir madde elektrik akımına karşı ne kadar az direnc gosterirse o kadar iyi iletkendir
Maddelerdeki elektrik akımı iletkenliği elektronların hareketi ve iyonların hareketi ile ilgilidir
Elementlerden metaller elektrik akımını iletir, ametaller iletmez
İyonik bağlı katı kristaller elektrik akımını iletmezler Bunlar sıvı halde ve sulu cozelti halinde elektrik akımını iletirler
Cozeltilerde elektrik
akımı iletkenliği
Işık yananlar iletir
Saf Su NaCL Cozeltisi HCL Cozeltisi Sekerli Su
Maddenin Ayırt Edici Ozellikleri nedir
maddenin ayırt edici ozellikleri nelerdir
MADDENİN AYIRT EDİCİ OZELLİKLERİ
Ozkutle (Yoğunluk):
Maddelerin 1 cm3 ’unun gram cinsinden kutlesine oz kutle denir Oz kutle (d) ile gosterilir
Kutle (m) ve hacim (V) arasında d mv bağıntısı vardır Oz kutlenin birimi gcm3 dur
Saf maddelerin (element ve bileşik) oz kutleleri sabittir Karışımların oz kutleleri ise sabit değildir
Bir maddenin oz kutlesinden soz ederken sabit bir sıcaklıktaki oz kutlesinden soz edilmelidir Sıcaklık değiştiğinde maddenin hacmi değişeceğinden oz kutlesi de değişir Ozellikle gazlardaki değişiklik daha belirgindir
Oz kutle, maddenin karakteristik ozelliği olmasına rağmen yalnız oz kutlesi bilinen bir maddenin hangi madde olduğu anlaşılamayabilir Bir maddenin hangi madde olduğunun anlaşılabilmesi icin birden fazla ayırt edici ozelliğinin incelenmesi gerekir
Aşağıdaki tabloda bazı maddelerin gcm3 cinsinden oz kutleleri verilmiştir
Madde Oz kutle Madde Oz kutle
Altın 19,30 Zeytin yağı 0,910
Kurşun 11,30 Benzin 0,879
Bakır 8,92 Etilalkol 0,780
Demir 7,86 Oksijen 1,4310–3
Aluminyum 2,70 Hava 1,2910–3
Kloroform 1,49 Azot 1,2510–3
Su (+4°C) 1,00 Helyum 1,7810–4
Erime ve Donma Noktası:
Katı maddelerin ısıtıldığında sıvı hale gectiği sıcaklığa erime; sıvıların sıvı halden katı hale gectiği andaki sıcaklığa donma sıcaklığı denir
Katı ve sıvılar icin ayırt edicidir
Kaynama Noktası:
Isıtılan bir sıvının gaz fazına gectiği sıcaklıktır
Kaynama sırasında sıvının buhar basıncı acık hava basıncına eşittir
Sıvılar ve gazlar icin ayırt edici bir ozelliktir, cunku kaynama sıcaklığı yoğunlaşma sıcaklığına eşittir
1 atmosfer basınc altında 20°C sıcaklığa sahip bir buz parcasının ısıtılması olayının grafiği aşağıdadır
Grafiğin II ve IV bolgelerinde hal değişimi sırasında sıcaklıkta değişiklik yoktur
I III ve V bolgelerde sıcaklık artmaktadır I bolgede verilen ısı buzun ısınmasında, II bolgede verilen ısı buzun erimesinde, III bolgede verilen ısı suyun ısınmasında, IV bolgede verilen ısı suyun buharlaşmasında, V bolgede verilen ısı su buharının ısınmasında kullanılmaktadır
Kaynama Sıcaklığına Etki Eden Faktorler :
a) Acık Hava Basıncı : Kaynama sıcaklığı atmosfer basıncıyla doğru orantılı olarak artar ya da azalır Yukseklere cıkıldıkca dış basınc duştuğunden sıvıların kaynama sıcaklıkları da duşer
b) Sıvının Cinsi : Kaynama sıcaklığı her sıvı icin farklıdır Orneğin saf su 100 0C de , C2H5OH 78 0C de kaynar
c) Sıvının Saflığı: Saf sıvılar sabit basınc altında her zaman sabit bir sıcaklıkta kaynarlar Fakat sıvıya, sıvıda cozunebilen bir katı eklendiği zaman kaynama sıcaklığı yukseldiği gibi, donma sıcaklığı da duşer
Saf su 1 atm basıncta 100 0C de kaynadığı halde tuzlu su 100 0C nin uzerindeki bir sıcaklıkta kaynar ve kaynarken sıcaklık sabit kalmaz
Kaynama noktası buhar basıncıyla ters orantılı olup buhar basıncı yuksek olan sıvıların kaynama noktaları duşuktur Alkolun kaynama noktası saf sudan duşuk olup buharının yaptığı basınc saf sudan fazladır
Sıvının miktarı yada ısıtıcı kaynağın gucu kaynama sıcaklığını değiştirmez sadece sıvının kaynamaya başlaması icin gerekli olan sureyi değiştirebilir
Buhar basıncı madde miktarına bağlı değildir Sadece sıvının cinsine ve sıcaklığına bağlıdır
Cozunurluk:
Doymuş cozeltideki 100 gram suda cozunmuş olan madde miktarı, o maddenin o sıcaklıktaki cozunurluğudur
Cozunurluk, cozucunun cinsine, cozunenin cinsine, sıcaklık, basınc ve ortak iyonun varlığına bağlıdır
Sıcaklığın değiştirilmesi maddelerin cozunurluğunu değiştirir Genellikle sıcaklığın artırılması ile katılarda cozunurluk artarken gazlarda azalır
Katısıvıgazlar icin ortak ayırt edici bir ozelliktir
Genleşme:
Genleşme, ısıtılan cisimlerin, boyunda, yuzeyinde veya hacmindeki değişmedir
Genleşme katı ve sıvılar icin ayırt edici bir ozelliktir Her katı ve sıvının farklı bir genleşme katsayısı vardır
Aynı şartlarda eşit hacimdeki iki gaz orneği ozdeş ısıtıcılarda aynı surede ısıtıldıklarında hacimleri eşit miktarda artar Butun gazların genleşme katsayısı (hacimlerinin 1273 ’u oranında) aynıdır ve bu sebepten gazlar icin ayırdedici bir ozellik değildir
Yandaki resimde sıcak su icerisindeki hava genleştiğinden balon şişerken, soğuk sudaki balonda değişiklik olmamaktadır
Esneklik:
Esneklik yalnız katılar icin ayırt edici bir ozelliktir
Sıvı ve gaz maddelerin esneme ozellikleri yoktur
İletkenlik:
Uzerinden gecen elektrik akımına karşı maddelerin gosterdiği kolaylık iletkenliktir
Bir madde elektrik akımına karşı ne kadar az direnc gosterirse o kadar iyi iletkendir
Maddelerdeki elektrik akımı iletkenliği elektronların hareketi ve iyonların hareketi ile ilgilidir
Elementlerden metaller elektrik akımını iletir, ametaller iletmez
İyonik bağlı katı kristaller elektrik akımını iletmezler Bunlar sıvı halde ve sulu cozelti halinde elektrik akımını iletirler
Cozeltilerde elektrik
akımı iletkenliği
Işık yananlar iletir
Saf Su NaCL Cozeltisi HCL Cozeltisi Sekerli Su