iltasyazilim
FD Üye
Mağara Turizmi Nedir ?
Mağara Turizmi
Jeolojik yapısı nedeni ile Türkiye ’de fazla sayıda mağara bulunmaktadır Büyük bölümü Güney Anadolu ’da yoğunlaşan mağaralar, ülkenin öbür yerlerine de serpilmiştir Türkiye ’nin 25 ’i mağara gelişimine yerinde eriyebilir kayalardan meydana gelmiştir Bariz dağ kuşakları şeklinde uzanan bu kayalar üstünde 20000 den pozitif mağaranın bulunabileceği sanılmaktadır Bu mağaralardan ama 1200 tanesinin incelenebildiği Türkiye, mağara yoğunluğu açısından Avrupa ülkeleri arasında birincil sıralarda yer alır ve “mağara cenneti ülke olarak tanımlanır
Türkiye ’nin en uzun mağarası, 16 km ’den artı olan Isparta ’daki Pınargözü Mağarası; en derin mağarası ise –1453 ile Mersin ’deki Peynirlikönü Mağarasıdır Türkiye ’de 20 ’nin üzerinde mağara turizme gevşemiş olup, bunların dışarıda yalnızca uygun ekipman sağlanarak rehber eşliğinde girilebilecek özel ilgi gruplarına yönelik bir fazla mağara bulunmaktadır
Bakanlığımızca bu güne dek 13 adet mağara turizmin hizmetine sunulmuştur Oysa ülkemizde turizm amaçlı ziyaret edilebilen mağara sayısı daha fazladır
Mağaralar, sahip oldukları doğal ve kültürel değerleri ile birlikte Bakanlığımızca turizm amaçlı değerlendirilebilmeleri amacıyla mağaraların birtakım özelliklere de sahip olması gerekmektedir Bunlar;
• Mağaraların ön etüdünün Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü ’nce yapılarak turizm amaçlı kullanıma elverişli olduğunun belirlenmelidir,
• Turizmin yoğun olduğu yerleşme merkezlerine yakın olmalıdır
• Günübirlik ulaşım kolay ve gizli sağlanabilmelidir (Yerleşim merkezlerine azami mesafe iki saat olmalı)
• Acayip morfolojik oluşumlara ve kültürel değerlere sahip olmalıdır
• Mağara büyükminik herkesin ziyaretini dar yapabileceğidüzenlenebileceği mekanlara sahip olmalıdır
Mağaralar oluşumları ve bulundukları ortamlar açısından değerlendirildiğinde fazla ayrı özellikler sunmaktadır Mağaraların turizme açılabilmesi için ilk önce laf konusu mağaraya ait lüzum jeolojik – jeomorfolojik jeoteknik, gerekse de insan sağlığına olumsuz etki yapabilecek hususlarda ön araştırmasının Maden Muayene ve Arama Genel Müdürlüğü tarafından yapılarak, mağara ekolojisi açısından mağaranın turizme açılabilir nitelikte olduğu belirlenmelidir
Bir mağaranın turizm amaçlı kullanımına karar verilmişse, mağaraya ait mimari, elektrik, çevre düzenleme, tehlike ve koruma projeleri ile işletme master planını içeren kullanım projelerinin, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü ’nce veya denetiminde hazırlanması gerekmektedir Bu kapsamda laf konusu projelerin hazırlanması aşamasında istek edilmesi halinde Bakanlığımızca da teknik yön belirleme yapılabilmektedir
Mağaraların yukarıda belirtilen özelliklere sahip olmasının yanında Bakanlığımız bütçe imkanları doğrultusunda öncelikleri belirlenen turizm yatırımlarına Bakanlığımızca bedensel katkı sağlanabilmektedir
Bakanlığımız yalnızca “Turizm Merkezleri ile “Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgelerin de bulunan kültürel ve doğal değerlerin kullanımına ilişkin yetkiye sahiptir Bu alanlar dışındaki turizm yörelerinde Bakanlığımız yönlendirici olarak işlevini sürdürmektedir Ancak hakkında kayıt kararı yer alan mağaralar için Bakanlığımız Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü ’nden müsade alınması gerekmektedir Ülkemizde mağaralar konusunda demin hukuki bir düzenleme bulunmamaktadır Bu açıdan hiçbir kurum bu konuda gönder yetkiye sahip değildir Keza mağaralar bulunduğu arzın değil, devletin hüküm ve tasarrufu altındadır
Bakanlığımızca turizmin çeşitlendirilerek turizmi yalnızca kıyı kesiminde değil, iç bölgelerimize de çekmek ve bu bölgelerimizde de kalkınmayı çalışmak çalışmalarımız arasında yer almaktadır Mağara Turizmi Projesi de doğal ve kültürel değerlerimizin korumakullanım dengesi içerisinde turizme kazandırılması nedeniyle başlatılmış projelerimiz arasındadır Bu güne kadar Mağara Turizmi projesi zarfında Bakanlığımızca turizme açılması amacıyla 13 adet mağaraya bedensel katkı maddesi sağlanmış olup, yurt dışı temsilciliklerinde tanıtım çalışmaları sürdürülmektedir
Oluşumları milyonlarca sene süren bu doğal değerlerimizin tekrar ve kısa sürede yerine gelemeyeceğinin bilincinde olarak öncelikle korumamız gerektiğinin bilincinde olarak turizme açarken ekolojik dengesinin bozulmaması amacıyla projelendirilerek mağara içinde ve dıştan yapılacak düzenlemelerin projesine uygun şekilde yapılmasına özellikle uyarı edilmektedir
*
Mağara Turizmi
Jeolojik yapısı nedeni ile Türkiye ’de fazla sayıda mağara bulunmaktadır Büyük bölümü Güney Anadolu ’da yoğunlaşan mağaralar, ülkenin öbür yerlerine de serpilmiştir Türkiye ’nin 25 ’i mağara gelişimine yerinde eriyebilir kayalardan meydana gelmiştir Bariz dağ kuşakları şeklinde uzanan bu kayalar üstünde 20000 den pozitif mağaranın bulunabileceği sanılmaktadır Bu mağaralardan ama 1200 tanesinin incelenebildiği Türkiye, mağara yoğunluğu açısından Avrupa ülkeleri arasında birincil sıralarda yer alır ve “mağara cenneti ülke olarak tanımlanır
Türkiye ’nin en uzun mağarası, 16 km ’den artı olan Isparta ’daki Pınargözü Mağarası; en derin mağarası ise –1453 ile Mersin ’deki Peynirlikönü Mağarasıdır Türkiye ’de 20 ’nin üzerinde mağara turizme gevşemiş olup, bunların dışarıda yalnızca uygun ekipman sağlanarak rehber eşliğinde girilebilecek özel ilgi gruplarına yönelik bir fazla mağara bulunmaktadır
Bakanlığımızca bu güne dek 13 adet mağara turizmin hizmetine sunulmuştur Oysa ülkemizde turizm amaçlı ziyaret edilebilen mağara sayısı daha fazladır
Mağaralar, sahip oldukları doğal ve kültürel değerleri ile birlikte Bakanlığımızca turizm amaçlı değerlendirilebilmeleri amacıyla mağaraların birtakım özelliklere de sahip olması gerekmektedir Bunlar;
• Mağaraların ön etüdünün Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü ’nce yapılarak turizm amaçlı kullanıma elverişli olduğunun belirlenmelidir,
• Turizmin yoğun olduğu yerleşme merkezlerine yakın olmalıdır
• Günübirlik ulaşım kolay ve gizli sağlanabilmelidir (Yerleşim merkezlerine azami mesafe iki saat olmalı)
• Acayip morfolojik oluşumlara ve kültürel değerlere sahip olmalıdır
• Mağara büyükminik herkesin ziyaretini dar yapabileceğidüzenlenebileceği mekanlara sahip olmalıdır
Mağaralar oluşumları ve bulundukları ortamlar açısından değerlendirildiğinde fazla ayrı özellikler sunmaktadır Mağaraların turizme açılabilmesi için ilk önce laf konusu mağaraya ait lüzum jeolojik – jeomorfolojik jeoteknik, gerekse de insan sağlığına olumsuz etki yapabilecek hususlarda ön araştırmasının Maden Muayene ve Arama Genel Müdürlüğü tarafından yapılarak, mağara ekolojisi açısından mağaranın turizme açılabilir nitelikte olduğu belirlenmelidir
Bir mağaranın turizm amaçlı kullanımına karar verilmişse, mağaraya ait mimari, elektrik, çevre düzenleme, tehlike ve koruma projeleri ile işletme master planını içeren kullanım projelerinin, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü ’nce veya denetiminde hazırlanması gerekmektedir Bu kapsamda laf konusu projelerin hazırlanması aşamasında istek edilmesi halinde Bakanlığımızca da teknik yön belirleme yapılabilmektedir
Mağaraların yukarıda belirtilen özelliklere sahip olmasının yanında Bakanlığımız bütçe imkanları doğrultusunda öncelikleri belirlenen turizm yatırımlarına Bakanlığımızca bedensel katkı sağlanabilmektedir
Bakanlığımız yalnızca “Turizm Merkezleri ile “Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgelerin de bulunan kültürel ve doğal değerlerin kullanımına ilişkin yetkiye sahiptir Bu alanlar dışındaki turizm yörelerinde Bakanlığımız yönlendirici olarak işlevini sürdürmektedir Ancak hakkında kayıt kararı yer alan mağaralar için Bakanlığımız Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü ’nden müsade alınması gerekmektedir Ülkemizde mağaralar konusunda demin hukuki bir düzenleme bulunmamaktadır Bu açıdan hiçbir kurum bu konuda gönder yetkiye sahip değildir Keza mağaralar bulunduğu arzın değil, devletin hüküm ve tasarrufu altındadır
Bakanlığımızca turizmin çeşitlendirilerek turizmi yalnızca kıyı kesiminde değil, iç bölgelerimize de çekmek ve bu bölgelerimizde de kalkınmayı çalışmak çalışmalarımız arasında yer almaktadır Mağara Turizmi Projesi de doğal ve kültürel değerlerimizin korumakullanım dengesi içerisinde turizme kazandırılması nedeniyle başlatılmış projelerimiz arasındadır Bu güne kadar Mağara Turizmi projesi zarfında Bakanlığımızca turizme açılması amacıyla 13 adet mağaraya bedensel katkı maddesi sağlanmış olup, yurt dışı temsilciliklerinde tanıtım çalışmaları sürdürülmektedir
Oluşumları milyonlarca sene süren bu doğal değerlerimizin tekrar ve kısa sürede yerine gelemeyeceğinin bilincinde olarak öncelikle korumamız gerektiğinin bilincinde olarak turizme açarken ekolojik dengesinin bozulmaması amacıyla projelendirilerek mağara içinde ve dıştan yapılacak düzenlemelerin projesine uygun şekilde yapılmasına özellikle uyarı edilmektedir
*