Major depresyon nasıl tedavi edilir?

Major buhran nasıl çare edilir? majör depresyon tedavisi depresanlar uzun süre kullanıldığında vücudu nasıl etkiler majör bunalım nasıl tedavi edilir stablon antidepresan stablon kullananlar Yalnızca depresyon atakları olan (aralıklı veya yineleyen) bireylerde, kimsesiz antidepreson (buhran giderici tedavi) tedavisi etkilidir Araştırmalar, destekleyici öğütlerle birleştirilmiş ilaç tedavisinin diğer bir deyişle destekleyici ve bilişsel psikoterapi ile hap tedavisinin birlikte sürdürülmesinin en etkili tedavi olduğunu göstermiştir Bazı deprese hastalar, yalnızca bir büyük depresyon atağı geçirir ve katiyen tekrarlama olmaz Bazı durumlarda, uzun dönem antidepresan kullanımı gerekli olmayabilir Kimlerin sürekli olarak hap tedavisi görmesinin zorunlu olduğu bütünüyle tanımlanmamıştır Depresif atakların sayısı ve şiddeti, yarar ve rikslere karar vermeye yardımcıdır Bir Takım tek uçlu hastalarda, tekrarlayıcı depresyonun nükslerini önlemede lityum kullanılabilir Elektrokonvülzif çare (şok tedavisi), öteki tedavilere dirençli önemli vakalarda ve bilhassa yemeyen, akışkan almayan ileri derecede çevreyle iletişimini kesmiş, hap reddi olan ve intihar girişiminde bulunmuş ya da ağır intihar riski olan hastalarda etkin olabilir Son zamanlardaki klinik deneyler, depresyonları baştan başa Trisiklik antidepresan veya Monoaminooksidaz inhibitörlerini kullanan iki uçlu hastalarda gözden kaçırılmaması gereken bir duruma göze çarpan etmektedir: Bir Takım hastalar için bu cins ilaçların kullanımı hipomani ya da maninin ortaya çıkmasına niçin olabilir ve atakların geliş sıklığını arttırabilir Akut ya da tekrarlayıcı depresyonların tedavisinde değişik tipte antidepresanlar kullanılır Bunların, ast etkileri ve etki düzeyleri birbirinden farklıdır Tipik antidepresanlar için,yani imipramin, (Tofranil) gibi trisiklik grubunu antidepresanlar için alışkın jurnal oral (ağızdan alım) doz 150300 mg civarındadır Çoğu yaş grubu için antidepresanlar tek dozda ve çoğunlukla yatma vaktinde güvenli bir şekilde alınabilir Antidepresanlardan yanıt, tipik olarak yavaş alınır Depresyonun bir takım belirtilerinin rahatlaması (özellikle enerji azlığı ve çökkün ya da coşmuş duygudurumu) 34 hafta ya da daha uzun vakit alırken, uykusuzluk birkaç gün içinde iyiye gidebilir Bir Takım hastalar, kendilerini hemencecik daha iyi hissetmezlerse, ilaçların asistan olmadığını düşünürler; lakin onlar, tatmin edici kan seviyesinde en azından birkaç hafta hap alımını sürdürmelidirler Çünkü sözü edilen bu cins Antidepresan ilaçların yardımcı etkileri oysa yerinde tedavi edici dozda en az 23 hafta ahenkli kullanımdan sonra ortaya çıkabilmektedir Ülkemizdeki Antidepresanların en yaygın tiplerinin yani en sık olarak reçete edilenlerin bazıları şunlardır: Amitriptyline (Amitriptilin, Laroxyl) Imipramine (Toframil) Klomipramine (Anafranil) Maprotiline (Maprotil, Ludiomil) Fluvoxamin (Faverin) Fluoxetin (Prozac) Sertralin (Lustral) Antidepresanların bağlı etkileri nelerdir? Antidepresan tedavisine başlamadan önce hekim reçete edilen antidepresanın alt etkilerini açıklamalıdır Eğer açıklamadıysa hasta onlar hakkında hekime soru sormalıdır Yukarıda örnekleri bahşedilen trisiklik ve öteki heterosiklik antidepresanların en çok görülen emrindeki etkileri: Ağız kuruluğu, Görme bulanıklığı, Terleme, Oturur durumdan ayağa kalkarken baş dönmesi (ortostatik hipotansiyon), id Uyuklama, aşıkı uyku ya da aşırı uyanıklık durumu, uykusuzluk, İdrar yapma güçlüü, kabızlık, Nabız hızlanması ya da yavaşlaması, baştan savma yürek ritmi (aritmiler), Elektrokardiyografi de (EKG) zararsız geçici değişiklikler, Titreme (özellikle ellerde hafif ince tremor), Kilo alma, ara sıra kilo kaybı, Dikkat ve konsantrasyonda bozukluk (özellikle araba sürmek gibi yoğun dikkat gerektiren işlerde sorun yaratabilir) Bu alt etkiler çoğunlukla vakit geçtikçe azalır ya da doz azaltılması veya yerine başka bir antidepresan verilmesiyle azaltılabilir Çoğunlukla bu tabi etkiler ilaca başlanmasının birincil 12 haftasında görülür böylece ruh hekimi genellikle tesir bunalım çare dozuna tedricen arttırarak ulaşmayı, bu nedenle rahatsız edici alt etkilerin daha hafif düzeylerde hissedilerek ilaca uyumu sağlamayı tercih eder Bu dönemde doktor hastasını mümkün bağlı etkiler açısından ve yerinde tedavi dozuna ulaşılana dek düşük çare yanıtı açısından bilgilendirir bu nedenle bu tür antidepresan ilaç kullanımına başlayan hastalar rahatsız oldukları emrindeki etkiler ya da ilaçtan bekledikleri mucizevi faydayı görememekten ötürü kendiliklerinden ilacı bırakma yoluna gitmemeli, böyle bir durumda mutlaka doktorlarına danışmalıdırlar Bu tür ilaçların intihar vb sebeplerle fazla dozda alımını manâlı ve ara sıra ölümcül zehirlenme tablolarına neden olduğundan, bu gibi durumlarda hiç zaman kaybetmeden doktor ile temasa geçilmeli ve hemen en yakın ivedi çare ünitesine başvurulmalıdır Özel bir antidepresan çeşitli olarak serotonin geri alım önleyicileri Yakın zamanda geliştirilen antidepresanlar arasında yer alan serotonin geri alım önleyicileri(Seretonin Reuptake Inhibitörleri SSRİ) bir özel nörotransmitter (sinir hücresinin verdiği mesajı öteki bir asap hücresine iletilmesini sağlayan beyindeki bir takım Seretonin, Noradrenalin gibi maddeler) sisteminde seçici etki gösterir Citalopram 5cipram), Fluoxetine (Prozac, Depreks gibi), Sertraline (Lustral, Seralin, Serdep gibi), Paroxetine (Seroxat) ve Fluvoksamin (Faverin) serotonerjik sistemde dosdoğru etki gösterir; göreceli olarak daha eksik tabi etkiye sahiptir ve böylece yaygın olarak reçete edilmektedir Antidepresan etki için genellikle 35 hafta dek zaman gereklidir Ama yine de bilinen tipik trisiklik antidepresanlara tarafından daha çabuk, fakat azıcık daha az faaliyet ortaya çıkardıkları bilinmektedir Ülkemizde yer alan ve bilhassa son 5 yıl içinde yaygın kullanıma giren öteki antidepresanlardan, Serotonin geri alınımını arttırarak etki gösteren Tianeptin (Stablon) hem Noradrenalin ayrıca de Seretonin geri alınımını önleyen ( SNRİ) Venlafaxine (Efexor), Noradrenalin ve Seratonin seçici serbestleştirici ( NaSSA) Mirtazepin (Remeron) Nefazodon (Serzone) vb sayılabilir Bu nesil ilaçların muhtemel yan etkileri baş ağrısı, bulantıkusma, ellerde ve bazen vücutta titreşim, iştahsızlık ve kilo kaybı, arada bir iştah artışı, uykusuzluk ve ara sıra uyuklama hissi gibi gelip geçici, daimi sorun yaratmayan ve aşırı rahatsızlık vermeyen etkilerdir Ara Sıra cinsel fonksiyonlarda ve istekte azalma görülebilirse de, bu tabi etki de tedavinin sonlandırılmasından sonra kendiliğinden geçeceği için hiçbir tetkike ve üdahaleye ihtiyaç göstermez Öbür hap gruplarından (Trisiklik, SSRİ, SNRİ vb gibi) bir diğerine geçiş gerektiğinde eğer doktor değişikliği laf konusu ise, bir takım ilaç etkileşimleri olabileceğinden, mutlaka yeni hekim, bir önceki hekimin tedavi şekli açısından hasta, hasta yakınları ya da önceki hekim kadar bilgilendirilmelidir Sıklıkla Seretonin üzerinden etkin olan ilaçların aşırı doz alınımında (zehirlenmelerde), trisiklik antidepresanlara kadar daha tehlikesiz olduğu, yani ölümcül tablolara sebep olamayabileceği bilinmektedir Ama tüm ilaçlarla olduğu gibi, bunlarla da kişisel farklılıklar olabileceğinden, böyle zehirlenme durumlarında ivedi tedaviye mutlaka başvurulmalıdır Monoamin Oksidaz İnhibitörleri (MAOİ) Monoamin oksidaz inhibitörelri sıklıkla bezginlik, fazla uyuma ve yeme ile görülen atipik depresyonlu bireylerde ve zihni aralıksız sağlığıyla meşgul olanlar (hipokondriyazis), asabiyet, açık alan korkusu (açık ya da topluluk yerlerden korkma), sosyal fobi ya da enerji kaybında etkilidir