Bedensel ve zihinsel gelişimin devam ettiği okul çağı döneminde çocukların hem büyüme ve gelişmelerini sağlamak hem de okuldaki başarılarını arttırmak için beslenme büyük önem taşımaktadır. Ayrıca bu dönemde çocukların besinlere olan gereksinimi artmakta ve yeni beslenme alışkanlıkları oluşmaktadır. ileriki yaşları da etkileyecek olan bu alışkanlıkların olası sağlık problemlerinin önüne geçecek ve onların sağlıklı bir bedene sahip olmalarını sağlayacak özellikte olması gerekmektedir.
Çocukların bu süreci en iyi şekilde tamamlamalarının ve sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazanmalarının en iyi yolu ise onlara doğru beslenmeyi aşılamaktır. Peki ya doğru beslenme çantası ve yeme alışkanlıkları nasıl olmalıdır ?
KAHVALTI OLMAZSA OLMAZIMIZ
Sağlıklı beslenme adına çocuklarınıza kazandırmanız gereken alışkanlıklardan en önemlisi '' güne kahvaltı ile başlamalarıdır .'' Bu konuda yapılan bir çok araştırma güne kahvaltı ile başlayan bireylerin gün içerindeki iştah kontrolünü daha iyi sağladıklarını, konsantrasyon ve başarı seviyelerinin daha yüksek olduğunu göstermektedir. Fakat birçok çocuk erken kalkma saatleri veya okula yetişme telaşı içerisinde bu öğünü atlamaktadır. Bu noktada ise iş siz sevgili ebeveynlere düşmektedir. Evde kahvaltı yapamayan miniklerinizin beslenmesine koymak için hazırlayacağınız tam tahıllı ekmekler ile yapılmış peynirli/ yumurtalı /sebzeli sandviç veya tostlar, gözlemeler, peynirli krepler, ev yapımı börekler/ poğaçalar ve yanına ilave ettiğiniz 1 bardak süt/ ayran/ taze sıkılmış meyve suyu sizler için kurtarıcı olacaktır. Evde kahvaltı seçeneği olan minikler için ise mutlaka kahvaltı sofraları hazırlanmalı ve metabolizmalarına bir günaydın demeleri sağlanmalıdır.
ANA ÖĞÜNLER KADAR ARA ÖĞÜNLER DE ÖNEMLİ
Malesef ki birçok çocuk açlık hissettiğinde beslenmesine koyduğunuz yemeklerin yanı sıra okul kantinindeki abur cubur gıdalara yöneliyor. Ve bunun sonucunda sağlıksız bir beslenme modeli ortaya çıkıyor. İşte bu noktada da yine imdadımıza evde hazırladığınız ve ara öğün yerine geçebilecek olan kurabiye, kek, poğaça, meyve ve kuru yemişler yetişiyor. Ayrıca bu besinlerin yanına koyacağınız 1 bardak süt/ ayran/ taze meyve suyu hem öğünlerin besleyici değerini arttırıyor hem de çocukların tokluk sürelerinin uzun olmasını sağlıyor.
KALSİYUM İLE KEMİKLERİ VE DİŞLERİ GÜÇLENDİRİN
Süt ve süt ürünleri gibi kalsiyum açısından zengin olan, özellikle kemik ve diş sağlığına büyük katkı sağlayan besinleri çocuğunuzun beslenmesinde yıldızlı besinler arasına koyun. Ve mutlaka gün içerisinde en az 2-3 porsiyon bu gruptan bir besin tüketimini sağlayın. Eğer çocuğunuz bu besinleri tüketmekte zorlanıyorsa meyve gibi diğer besinlerle birlikte verebilirsiniz. Bunun için ara öğünlerine evde hazırladığınız meyveli yoğurtları veya sütleri ekleyin, tatlı tercihlerinizi ise sütlü tatlılardan yana kullanın. Ayrıca süt ürünleri harici, yeşil yapraklı sebzeler, susam, badem, keten tohumu gibi besinler de kalsiyum içerdiğinden beslenmelerine mutlaka bu besinleri ekleyin. Fakat tüm bunları yaparken aşırı süt tüketimin ( günlük 5-6 porsiyon ) demir eksikliği ve kabızlığa neden olabileceğini de unutmayın.
LİF TÜKETİMİNİ ARTTIRIN
Çocuklarınızın beslenmesine ilave edeceğiniz lif içeriği yüksek sebze - meyveler ve tam tahıllı ürünler ile sindirim sistemini düzenleyecek ve ileride oluşma riski olan bir takım hastalıklar için önlem almış olacaksınız. Ayrıca posa ( lif ) ile çocuklarınızın kan şeker seviyelerini dengelediğinizden ani acıkma ataklarının önüne geçecek ve gereksiz kalori alımını azaltacaksınız.
TERCİHİNİZ HER ZAMAN TAM TAHILLI OLANDAN YANA OLSUN
Gerek tahıl ürünlerini seçerken gerekse evde yapacağınız besinleri hazırlarken tercihinizi her zaman beyaz undan yana değil tam tahıllı ( tam buğday-kepek-çavdar vs ) olandan yana kullanın. Böylece çocuğunuzun hem tokluk süresini uzatacak hem de lif alımını arttıracaksınız.
TABAKLARI 4' E BÖLEREK HAZIRLAYIN
Çocuğunuz için hazırladığınız öğünlerde ve tabaklarda mutlaka bu modeli uygulayın. Bunun için tabağın yarısına sebze ve meyveleri, 1/4 lük kısmına protein içeren ( et ve et ürünleri) besinleri , diğer 1/4 lük kısmına tam tahıllı besinleri koyun. Ayrıca tabağınızın yanına 1 porsiyon süt ve süt ürünlerini de mutlaka ilave edin. Cips, kola, bisküvi gibi hazır gıdaların besleyici değeri olmadığını unutmayın ve çocuklarınızı bu gıdalardan olabildiğince uzak tutmaya çalışın.
BESLENME ÇANTASINI ÇOCUĞUNUZLA BİRLİKTE HAZIRLAYIN
Beslenme çantasına koyduğunuz besinlerin sağlıklı olması kadar o besinlerin çocuğunuz tarafından tüketilebilir olması da önemlidir. Onların damak tadına hitap eden, sevdiği besinlerden hazırladığınız yemek menüsü ile çocuklarınızın hem dengeli ve sağlıklı beslenmelerini sağlayacak hem de beslenme çantası harici kantin vs yerlerden alışveriş yapmasını engellemiş olacaksınız.
ÖRNEK BESLENME MENÜLERİ
* ekmek arası köfte ve yeşillik + ayran + meyve
* peynir ve söğüş domates salatalık tost + süt + 1 dilim meyveli ev keki
* ev poğaçası/ pizza / börek + ayran + kuruyemiş ve kurumeyve karışımı
* tavuklu sebzeli sandviç + taze sıkılmış meyve suyu + ev kurabiyesi
* fıstık ezmeli sandviç + süt + meyve
Not: ekmekler tam tahıllı olmalıdır.