Mamografi korkusu

Erken tanı bilhassa birtakım kanserlerde ömür kurtarır. Erken tanı için kullanabileceğimiz metotlar: mamografi, PSH ve smear üzere çok sonludur. Kandan bakılan PSH ile prostat, smear testi ile rahim ağzı, mamografi ile de göğüs kanserine erken tanı koymak mümkündür.

Bu üç test PSH, smear ve mamografi, insan hayatı ve insanlık için çok kıymetlidir; zira prostat kanseri erkeklerde, göğüs kanseri ve rahim ağzı kanseri bayanlarda çok sık görülen hastalıklardır. Her 3 kanser çeşidi de hastaya erken tanı konduğunda tedaviye çok yeterli yanıt verir ve marazdan tam olarak kurtulma bahtı vardır.

Tüm yerkürede göğüs kanseri görülme sıklığı süratle artarken, buna karşılık göğüs kanserinden mevt nispetleri mamografi sayesinde azalmaktadır. Mamografi, bayan sıhhati için bu kadar kıymetli iken 40 yaşın üzerinde bayanların ne kadarı mamografilerini çektirip, tertipli göğüs takiplerini yaptırıyordur dersiniz ?

Göğüs kanser ile ilgili memekanseri.com.tr sitesindeki ankete oy veren yaklaşık 1040 bayanın yarıdan ziyadesi hayatında hiç mamografi çektirmemiş. Ankette oy kullanan bu bayanlar, bilgisayar kullanabilen, internete giren ve göğüs kanseri konusunda malumata gereksinim duyup bu siteyi ulaşabilen bireylerdir. Tüm memleket umumunda bayan nüfusunu düşününce bu orantı daha da yüksek olsa gerekir. Pekala neden mamografi çektirmiyoruz ?

Farklı bir anket sorusunda da bayanların neden mamografilerini çektirmedikleri sorulmuş ve altında seçebilecekleri şu dört seçenek sunulmuş:

1) Berbat bir şey çıkmasından korkuyorum,
2)Mamografi çekiminin ağrılı olmasından korkuyorum,
3)Nerede çektireceğimi bilemiyorum,
4)Mamografi çekimi pahalı olduğu için çektiremedim.

Hatunlar % 60 nispetinde korktuğu için mamografi çektirmediklerini söylemiş; korkanların da yarısı beğenilmeyen bir şey çıkmasından öbür yarısı mamografi çekimi sırasında ağrı duymaktan korktuğunu belirtmiştir.
Mamografi korkusu, göğüs kanserine yakalanmaları halinde hatunların, erken tanı bahtını yok eder. Biliyoruz ki artık, her 8 bayandan birisi hayatı boyunca göğüs kanserine yakalanacaktır. Tertipli mamografi yaptıranlar marazı yenerken geç evrede yakalananları kaybediyoruz.

Göğüs kanseri ile ilgilenen bizler tüm bayanları bu mevzuda evvel bilinçli sonra hassas olmaya çağırıyor; mamografinin ağrılı olmadığını anlatmaya çalışıyoruz. Buna karşılık kulaktan kulağa yayılan bir fısıltı gazetesi daima çalışıyor ve hatunlar arasında “mamografi çekimi çok ağrılıdır” bildirisi yayıyor.

Şayet derhal adet öncesi periyotta mamografi çektirirseniz, mamografinizi çeken teknisyen de hoyrat davranırsa ağrı duyabilirsiniz. Bu durum mamografi sürecinin ağrılı olduğunu mu gösterir, yoksa sizin sürecinizin ağrılı geçtiğini mi ?

Varsayalım makûs bir zamanlama ile adet öncesi mamografi çektirmek zorunda kaldınız, analog bir cihaz ve istenilmeyen bir teknisyenin elinde göğüsleriniz iki plaka arasında fazlaca sıkıştı; canınız yandı. “Mamografi çekimi ağrılıdır…” diyen fısıltı gazetesine muhabir olmak oburlarının korkusunu arttırmak kişisi sorumluluk açısından bana yanlış geliyor. Bu türlü bir “uyarma gayretkeşliğinin” insanlığa yararı olmadığı üzere, kimi hatunların gerçek manada canını yakabileceğini unutmamak gerekir.

Mamografi tetkiki hayat kurtaran çok az tetkikten birisidir. Bulunduğu ve tasarrufa girdiği günden beri göğüs kanserinden ölenlerin nispeti mütemadi azalmaktadır. Mamografiye hak ettiği kıymeti vermek yalnızca biz doktorlara değil birebir hengamda medyaya, sivil topluluk kurumlarına ve herkese düşen toplumsal bir sorumluluktur.