Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Manavların Yaşayış Tarzları ,Manavların Karakteristik Özellikleri,Manav Türkleri hakkında bilgi
MANAV TÜRKLERİ
Manavlar, bilhassa Batı Anadolu'da yoğunlaşan Türk soylu ahali Türkologlara kadar manavlık, Anadolu'da birincil oturmuş hayata geçen Türkleri tanımlamada kullanılan bir sıfattır
Anadolu'ya göç ederek gelen Türklerden bazıları yerleşik hayata geçerek tarım faaliyetlerinde bulunmaya başlamışlardır Buna yan olarak manavlık,
“Batı Anadolu ’ya dıştan gelen (göçmenmuhacir) ve göçebelikten belirlenmiş (Yörük) nüfus dıştan vaktiyle yerleşmiş köylere köylülere bahşedilen isim ya da “Yerli Insanlar, “Oturmuş Türk Türkmen Topluluğu ya da “Yerli olan, muhacir olmayan ve yahut “hareketli nüfusa rağmen yerini değiştirmeyen, devamlı olarak orada oturan “Türkçe dışarıda dil bilmeyen topluluk üyeleri olarak tanımlanmaktadır
Manavların günümüzde geleneksel yapılarını iyi korudukları, en manâlı ikâmetgâh alanı Taraklı İlçesi ve köyleridir Kitle iletişim ve ulaşım araçlarının nispeten daha geç ulaştığı bu bölüm, diğer mesken alanlarına kadar geleneğini daha artı muhafaza etmiştir Fazla geleneksel anlayışa delil olarak yörede anlatılan söylencede: Akşemseddin ’in, Fatih Sultan Mehmed ’in yanından ayrıldıktan daha sonra, yerleşmek için yer ararken yanında bulunanlar O ’na Taraklı ’yı önerdiğinde, O ’nun da, “Taraklı ’nın Kıblesi Kapalı diyerek bu öneriyi geri çevirdiği anlatılmaktadır Akşemseddin ’in, Taraklı halkını utangaç ve geleneksel bulunduğuna karşın olarak anlatılan söylence, yöre halkı göre günümüzde de dile getirilmektedir
Batı Anadolu ’ya ve Taraklı yöresine, Manavların (Yerli Türklerin) birincil yerleşimin 1291 tarihinden hemen sonra yapıldığı sanılmaktadır Ayrıca Şimşek Bayezıd döneminde İstanbul ’un alınması nedeniyle yapılan abluka kaldırılırken, yapılan uzlaşma gereği Sirkeci ’de bir Türk mahallesi kurulması şartına uygun şekilde Göynük ve Taraklı ’dan 760 hane Manav İstanbul ’a yerleştirilmiştirYani İstanbul ’a yerleştirilen ilk yerli Türklerin, bu yöreden giden “Manavlar olduğu kaynaklarca da doğrulanmaktadır
Manav Sözcüğü
Manav kelimesi, özTürkçe bir sözcüktür Manav deyimine Orhun kitabelerinde de rastlanmaktadır Bey anlamına gelmektedir Manav sözcüğünün; Türkistan ’daki KazakKırgız ve Sibirya ’daki Yakut (Saha) Türklerinde kullanılan, koruyucu asilzade birey ve tepe beyi anlamına gelen “Manap ve “Managdan geldiği sanılmaktadır
Eski Türkçe de “v sesinin olmamasından dolayı, “Manap sözcüğündeki “p ve “Manag sözcüğündeki “g sesinin yumuşayarak “Manav sözcüğünün ortaya çıktığı düşünülmektedir (Örneğin; berim verim, takuk tavuk, kagun kavun vb gibi) “Manapın; Çağatay Türkçesi ’nde “asilzâde, asâlet, beyzadelik, Kırgız Türkçesi ’nde “feodal kabilelik üst tabakasının mümessili veya “Kırgız Lideri, Kazak Türkçesi ’nde “ağa, bey ile “Managın; Yakut (Saha) Türkçesi ’nde “koruyucu, güdücü, bakıcı anlamlarını taşıması ve de Türkistan ’ın kuzey bozkırlarında yaşamış Kırgız ve Kazakların yükseklik ve yontmak başlarına “Manap demeleri ile 1 ’larda Kırgızlardan Bugu (Geyik) kabilesi ve Sari Bağış boylarının başlarında Manapların yer alması olguları da, “Manavlar Yerli TürkTürkmen görüşünü desteklemektedir Kırgızistan'daki Manas destanında bulunan ve asilzade beylere verilen Manap ifadesi Manavların Manas destanıyla ilgili olduklarını da gösterir
Bazı köylerde yapılan araştırmalarda , Balkanlar'dan Anadolu'ya geçen ve Bizanslılar tarafından Batı Anadolu'ya tampon maksatlı yerleştirilen KumanKıpçakPeçenek Türklerinin Oğuz Türkleriyle kaynaşmasıyla ortaya meydana çıkan Türk grubu olduğu görüşünü benimseyen Türkologlar da mevcuttur
Manavların Karakteristik Özellikleri:
Manav Türkleri, uzun yıllar Rum köyleri ile komşuluk yapmışlar ve uyumlu kişilikleriyle onlarla iyi geçinmeyi başarabilmişlerdir Oysa kız alıp verme konusunda son derece bağnaz davranıp Rumlarla kaynaşmamış ve kendi geleneklerini koruyabilmişlerdir
Birinci Dünya savaşı sonucunda Osmanlı'nın gitgide toprak kaybetmesiyle, eski Osmanlı topraklarından Boşnak, Arnavut, Çerkez , Laz, Gürcü gibi anadili Türkçe olmayan göçmenler ile Muhacir diye adlandırılan ve Balkanlar'dan gelen Türk kökenli gruplar Anadolu'ya göçmüşlerdir Bu dönemde yerli köyler kendilerini göçmenlerden bozmak anlamında Manav olduklarını belirtmeye başlamışlardır
Manavlar dışa açılmayı o kadar seçim etmediklerinden uzun yıllar bu Müslüman göçmenlerle zeka evlilik yapmamışlardır Manavlar geleneklerine emrindeki olduklarından daha çok köy yaşamını tercih etmişlerdir O yüzden şehirlerde manav sayısı daha azdır
Manavların Yaşadığı Yerler:
Manavlar ağırlıklı olarak Marmara bölgesinde; Sakarya, Düzce, Eskişehir, Bilecik, Bursa, Kocaeli, Balıkesir ve Çanakkale civarında yaşamaktadır İstanbul'un Anadolu yakasındaki eski yerleşimlerden ( bugün kentleşmiş eski köylerden) bazıları da (Şile, Ağva, Ömerli) Manav yerleşimleridir Ayrıca; Tekirdağ, Manisa, İzmir, AntalyaManavgat, Konya, Afyon, Uşak, Kütahya, Bolu, AnkaraNallıhan, Bolu, Zonguldak, Kastamonu, Mersin, Isparta ve Yalova'nın çoğu köyünde, kendilerini Manav olarak ifade eden Türkler yaşamaktadır Keza Güneydoğu Anadolu ’nun Çermik ve Çüngüş ilçelerinde de Manavlar olduğu bilinmektedir
Manavların Yaşayış Tarzları
Manavların gelenekgörenek itibariyle ve yaşam biçimi itibariyle incelendiğinde, kültür bakımından Yörükler ile çok büyük bir çeşitlilik olmadığı görülmektedir Farklılaşma noktası, yerleşikliğin getirdiği özelliklerde görülür
Manav köyleri başlıca düzlük ve ova yerleşmeleridir Manav köyleri plansız ve tesadüfen oluşmuş köylerdir Genelde dağınık ve meydanı olmayan köylerdir Evler derme çatmadır Kayıtlı bir plan yoktur Köylerdeki ve evlerdeki plansızlık göçebe hayatın en büyük izleridir Köyler başlıca, her gelenin plansızca yerleştiği bir öbek şeklindedir
Güney Marmara'daki manav köyleri ile Antalya, Bergama ve Mersin civarındaki manav köylerinde gerekse Kastamonu manav köylerinde; bengi, mengiya da bengüadı bahşedilen Şamanizlerinin bulunduğu ritüelleşmiş oyunlara rastlanmaktadır Bu data, Anadolu'daki Manavların karşılıklı özelliklere sahip olduğu ve Orta Asya kültürüne sahip olduğunu göstermektedir
Manav köylerindeki Eşikte yani kapıda oturulmaz, eşiğe basılmaz, yanan alev söndürülmezbiçimindeki manav inanışlar, Şaman dönemini izlerini yansıtmaktadır
Manav köylerinde şehirlerde kullanılmayan eski özTürkçe sözcüklere de rastlanır: bengi, bengü, mengü, künge, kiğiz, katun, yavuz, yavuklu, eybek, yaşmak, pörtlek, zorbek, aka, anigibi
Özellikle Eskişehir, Bilecik, Konya ve Sakarya manav köylerinde oyunlar Yörüklerde olduğu gibi kaşıkla oynanmaktadır
Bütün manav köyleri dini açıdan SünniHanefidir *
MANAV TÜRKLERİ
Manavlar, bilhassa Batı Anadolu'da yoğunlaşan Türk soylu ahali Türkologlara kadar manavlık, Anadolu'da birincil oturmuş hayata geçen Türkleri tanımlamada kullanılan bir sıfattır
Anadolu'ya göç ederek gelen Türklerden bazıları yerleşik hayata geçerek tarım faaliyetlerinde bulunmaya başlamışlardır Buna yan olarak manavlık,
“Batı Anadolu ’ya dıştan gelen (göçmenmuhacir) ve göçebelikten belirlenmiş (Yörük) nüfus dıştan vaktiyle yerleşmiş köylere köylülere bahşedilen isim ya da “Yerli Insanlar, “Oturmuş Türk Türkmen Topluluğu ya da “Yerli olan, muhacir olmayan ve yahut “hareketli nüfusa rağmen yerini değiştirmeyen, devamlı olarak orada oturan “Türkçe dışarıda dil bilmeyen topluluk üyeleri olarak tanımlanmaktadır
Manavların günümüzde geleneksel yapılarını iyi korudukları, en manâlı ikâmetgâh alanı Taraklı İlçesi ve köyleridir Kitle iletişim ve ulaşım araçlarının nispeten daha geç ulaştığı bu bölüm, diğer mesken alanlarına kadar geleneğini daha artı muhafaza etmiştir Fazla geleneksel anlayışa delil olarak yörede anlatılan söylencede: Akşemseddin ’in, Fatih Sultan Mehmed ’in yanından ayrıldıktan daha sonra, yerleşmek için yer ararken yanında bulunanlar O ’na Taraklı ’yı önerdiğinde, O ’nun da, “Taraklı ’nın Kıblesi Kapalı diyerek bu öneriyi geri çevirdiği anlatılmaktadır Akşemseddin ’in, Taraklı halkını utangaç ve geleneksel bulunduğuna karşın olarak anlatılan söylence, yöre halkı göre günümüzde de dile getirilmektedir
Batı Anadolu ’ya ve Taraklı yöresine, Manavların (Yerli Türklerin) birincil yerleşimin 1291 tarihinden hemen sonra yapıldığı sanılmaktadır Ayrıca Şimşek Bayezıd döneminde İstanbul ’un alınması nedeniyle yapılan abluka kaldırılırken, yapılan uzlaşma gereği Sirkeci ’de bir Türk mahallesi kurulması şartına uygun şekilde Göynük ve Taraklı ’dan 760 hane Manav İstanbul ’a yerleştirilmiştirYani İstanbul ’a yerleştirilen ilk yerli Türklerin, bu yöreden giden “Manavlar olduğu kaynaklarca da doğrulanmaktadır
Manav Sözcüğü
Manav kelimesi, özTürkçe bir sözcüktür Manav deyimine Orhun kitabelerinde de rastlanmaktadır Bey anlamına gelmektedir Manav sözcüğünün; Türkistan ’daki KazakKırgız ve Sibirya ’daki Yakut (Saha) Türklerinde kullanılan, koruyucu asilzade birey ve tepe beyi anlamına gelen “Manap ve “Managdan geldiği sanılmaktadır
Eski Türkçe de “v sesinin olmamasından dolayı, “Manap sözcüğündeki “p ve “Manag sözcüğündeki “g sesinin yumuşayarak “Manav sözcüğünün ortaya çıktığı düşünülmektedir (Örneğin; berim verim, takuk tavuk, kagun kavun vb gibi) “Manapın; Çağatay Türkçesi ’nde “asilzâde, asâlet, beyzadelik, Kırgız Türkçesi ’nde “feodal kabilelik üst tabakasının mümessili veya “Kırgız Lideri, Kazak Türkçesi ’nde “ağa, bey ile “Managın; Yakut (Saha) Türkçesi ’nde “koruyucu, güdücü, bakıcı anlamlarını taşıması ve de Türkistan ’ın kuzey bozkırlarında yaşamış Kırgız ve Kazakların yükseklik ve yontmak başlarına “Manap demeleri ile 1 ’larda Kırgızlardan Bugu (Geyik) kabilesi ve Sari Bağış boylarının başlarında Manapların yer alması olguları da, “Manavlar Yerli TürkTürkmen görüşünü desteklemektedir Kırgızistan'daki Manas destanında bulunan ve asilzade beylere verilen Manap ifadesi Manavların Manas destanıyla ilgili olduklarını da gösterir
Bazı köylerde yapılan araştırmalarda , Balkanlar'dan Anadolu'ya geçen ve Bizanslılar tarafından Batı Anadolu'ya tampon maksatlı yerleştirilen KumanKıpçakPeçenek Türklerinin Oğuz Türkleriyle kaynaşmasıyla ortaya meydana çıkan Türk grubu olduğu görüşünü benimseyen Türkologlar da mevcuttur
Manavların Karakteristik Özellikleri:
Manav Türkleri, uzun yıllar Rum köyleri ile komşuluk yapmışlar ve uyumlu kişilikleriyle onlarla iyi geçinmeyi başarabilmişlerdir Oysa kız alıp verme konusunda son derece bağnaz davranıp Rumlarla kaynaşmamış ve kendi geleneklerini koruyabilmişlerdir
Birinci Dünya savaşı sonucunda Osmanlı'nın gitgide toprak kaybetmesiyle, eski Osmanlı topraklarından Boşnak, Arnavut, Çerkez , Laz, Gürcü gibi anadili Türkçe olmayan göçmenler ile Muhacir diye adlandırılan ve Balkanlar'dan gelen Türk kökenli gruplar Anadolu'ya göçmüşlerdir Bu dönemde yerli köyler kendilerini göçmenlerden bozmak anlamında Manav olduklarını belirtmeye başlamışlardır
Manavlar dışa açılmayı o kadar seçim etmediklerinden uzun yıllar bu Müslüman göçmenlerle zeka evlilik yapmamışlardır Manavlar geleneklerine emrindeki olduklarından daha çok köy yaşamını tercih etmişlerdir O yüzden şehirlerde manav sayısı daha azdır
Manavların Yaşadığı Yerler:
Manavlar ağırlıklı olarak Marmara bölgesinde; Sakarya, Düzce, Eskişehir, Bilecik, Bursa, Kocaeli, Balıkesir ve Çanakkale civarında yaşamaktadır İstanbul'un Anadolu yakasındaki eski yerleşimlerden ( bugün kentleşmiş eski köylerden) bazıları da (Şile, Ağva, Ömerli) Manav yerleşimleridir Ayrıca; Tekirdağ, Manisa, İzmir, AntalyaManavgat, Konya, Afyon, Uşak, Kütahya, Bolu, AnkaraNallıhan, Bolu, Zonguldak, Kastamonu, Mersin, Isparta ve Yalova'nın çoğu köyünde, kendilerini Manav olarak ifade eden Türkler yaşamaktadır Keza Güneydoğu Anadolu ’nun Çermik ve Çüngüş ilçelerinde de Manavlar olduğu bilinmektedir
Manavların Yaşayış Tarzları
Manavların gelenekgörenek itibariyle ve yaşam biçimi itibariyle incelendiğinde, kültür bakımından Yörükler ile çok büyük bir çeşitlilik olmadığı görülmektedir Farklılaşma noktası, yerleşikliğin getirdiği özelliklerde görülür
Manav köyleri başlıca düzlük ve ova yerleşmeleridir Manav köyleri plansız ve tesadüfen oluşmuş köylerdir Genelde dağınık ve meydanı olmayan köylerdir Evler derme çatmadır Kayıtlı bir plan yoktur Köylerdeki ve evlerdeki plansızlık göçebe hayatın en büyük izleridir Köyler başlıca, her gelenin plansızca yerleştiği bir öbek şeklindedir
Güney Marmara'daki manav köyleri ile Antalya, Bergama ve Mersin civarındaki manav köylerinde gerekse Kastamonu manav köylerinde; bengi, mengiya da bengüadı bahşedilen Şamanizlerinin bulunduğu ritüelleşmiş oyunlara rastlanmaktadır Bu data, Anadolu'daki Manavların karşılıklı özelliklere sahip olduğu ve Orta Asya kültürüne sahip olduğunu göstermektedir
Manav köylerindeki Eşikte yani kapıda oturulmaz, eşiğe basılmaz, yanan alev söndürülmezbiçimindeki manav inanışlar, Şaman dönemini izlerini yansıtmaktadır
Manav köylerinde şehirlerde kullanılmayan eski özTürkçe sözcüklere de rastlanır: bengi, bengü, mengü, künge, kiğiz, katun, yavuz, yavuklu, eybek, yaşmak, pörtlek, zorbek, aka, anigibi
Özellikle Eskişehir, Bilecik, Konya ve Sakarya manav köylerinde oyunlar Yörüklerde olduğu gibi kaşıkla oynanmaktadır
Bütün manav köyleri dini açıdan SünniHanefidir *
