Manevi değerleri minik afacanlara nasıl anlatırız

Manevi değerleri ufak afacanlara nasıl anlatırız düşüncelerimizi nasıl anlatabiliriz Günümüzde manevi değerler azar azar daha artı kıymetini yitiriyor Peki bu durumda çocuklarımıza ‘teşekkür ederim’, ‘birşey yok’ demeyi ya da yalan söylememeyi nasıl öğreteceğiz? Belirli olan, dürüst ve yanlışın ne olduğunu bilmeyen çocukların ileride güçlük çekecekleri Günümüzde manevi değerler gitgide daha artı kıymetini yitiriyor Yardımseverlik, başkalarını umursamak, edep veya sorumluluk ifadeleri amaçsız kelimeler haline geldi Peki bu durumda çocuklarımıza ‘teşekkürler’, ‘birşey değil’ demeyi veya yalan söylememeyi nasıl öğreteceğiz? Belli olan, doğru ve yanlışın ne olduğunu bilmeyen çocukların ileride güçlük çekecekleri Küçük Serra’nın kahvaltı tabağı bin parçaya ayrılmış halde mutfak zemininde duruyor Anne babası ona bunun nasıl olduğunu sorduğunda, onlara garip bir hikaye anlatıyor: “Yabancı bir çocuk mutfağa geldi ve tabağımı yere attı! Ebeveynler endişeli, acaba küçük kızları bir yalancı olma yolunda mı? Çocukların ara sıra anne babalarının istedikleri gibi davranmamaları, onların potansiyel birer suçlu olduklarını göstermez Çünkü her çocuk bir bedel sisteminin içinde büyümeli ve yetişkinlerin olaylara yaklaşım biçimlerinden kendi tecrübelerini edinmeli Başlıca yalan söyleyerek karşılarındaki insanın akıl dünyasına girmeye çalışırlar ve ne yazık fakat ufak çocuklar tüm insanların kendileri gibi düşündüklerini sanırlar Takriben 4 yaşından sonra öteki insanlardan öbür görüşler geliştirirler Uzmanlara tarafından; bilinç bu yaşta oluşmaya başlıyor Bundan dolayı çocukların birincil yalanlarının bu ‘roller oyunu’nun dönemine eşit gelmesi bir rastlantı değil Bu dönemde sadece başkalarının düşüncelerini benimsemekle kalmayıp bununla birlikte onların kişiliğine de bürünmeye çalışıyorlar Baba anne çocuk dünyasında jurnal olarak yaşananları daha sonra oyuncak ayılar, bebekler veya komşunun köpeği ile her tarafta canlandırıyor ve bu yaşta uçsuz bucaksız bir hayal dünyasına sahip oluyorlar Çocukların ilk yıllarında kesintisiz onları eleştiren, cebren onları değiştirmeye çalışan ve onlara manevi değerler öğreten ebeveynlere ihtiyaçları değil Çünkü istenilen sosyal zihin ve davranış biçimini özümseyebilmek için kendilerini güvende hissetmeleri gerekir Oldukları gibi sevildiklerini ve anlaşıldıklarını bilmeliler Kesintisiz dürüst olmayan davranışlarda bulunduğunu hisseden çocuk zamanla içine kapanır ve bir zaman sonra bundan böyle erişilemez ışık halkası gelir Bu, çocuğunuzun her şeyi yapmasına izin vereceğiniz ve üzerine dahası dürüst olmayan davranışları için onu ödüllendireceğiniz anlamına gelmiyor Anında tepki göstermeyin Ebevenyler çocuklarına, hatalı bir şey yaptıklarında mutlaka uygun bir dille söylemeliler Ancak yolunda gitmeyen şeyler için büyük hayalkırıklıkları yaşamak için hemen şimdi erken Anne babaların, çocuklarının davranışlarının bir kabahat yok de, bir gelişme safhası olduğunu bilmeleri onları rahatlatır Her çocuk içten faydalanmak ister Hiçbir şey onun için anne babası kadar kabul görmek kadar manâlı değildir Tüm davranışlarını onları mutlu etmeye ve takdir almaya odaklar Natürel buna karşılık onların hoşuna gitmeyecek her türlü eylemi de sakınır Kuşkusuz bunların terbiyeli olmakla hiç ilgisi yok Çünkü bu yaştaki çocukların davranışlarında demin bir anlam mevcut değildir Gelişim döneminin onlara getirdikleri çerçevesinde hareket ederler Dünyaya karşısında sınırsız bir merak içinde, elleri ile onu tanımak, ağızları ile onu iyi anlamak isterler Istenmeyen bir davranışın sonucunda gelen bir şaplağa veya diğer bir cezaya karşısında çocukta, davranışları ile annesinin elini bağdaştıran bir nefret edilen şey gelişir sonuç olarak, çocuk istenildiği gibi davranır! Lakin onu anlayışla karşıladığınızı ve davranışını anladığınızı bu şekilde öğretemezsiniz Sizi örnek alırlar Birincil etapta anne babanın oluşturduğu örnek, çocukların duygu ve düşüncelerini geliştiriyor Otobüste bu vesileyle engelli bir kadının bindiğini görüp sizden yer istemediği halde yerinizden kalkıyorsanız, kişiliğinizi ortaya koymuş olursunuz Bu tavır çocuğunuzun ileride hayat biçimini belirlemesinde asistan olur Muhakkak onun örnek alacağı tek insan siz değilsiniz, lakin birincil yıllarında en manâlı kişi siz olacaksınız Düşünceleriniz ve davranışlarınız çocuğunuz tarafından özümsenir ve onda gelişir Burada manâlı olan ne dek mükemmel olduğunuz değil, çocuğunuzun sizi gördüğü dünyada ne kadar dürüst ve tutarlı olduğunuzdur İşte bu da onun görüp sonra benimseyeceği esas tutum biçimidir En iyi ölçüt sizsiziniz lk yıllarda, düşündükleriniz ve hissettikleriniz çocuklarınız için yol gösterici olacaktır Çocukların çok hassas antenlere sahip olduklarını unutmayın: Söylediklerinizle, çağrıda bulunmak istedikleriniz uyuşmadığında bunu kolayca anlayabilirler Çocuğunuzu toz pembe bir gözlükle görmeye çalışın Onun hoş yanlarına odaklanın, yolunda gitmeyen davranışlarını görmemeye çalışın sık sık ona, onu olduğu gibi sevdiğinizi ve kabul ettiğinizi gösterin Manevi değerlerin temelini meydana getirmek için, ona ilk yaşam yıllarında anlama ve güven gösterin ve onu sınırsız sevin Ona yetişkinlerin değerler sistemine alışabilmesi için süre tanıyın Çocuğunuzu sevdiğiniz ve dikkate aldığınız takdirde sizin davranışınızı örnek alacaktır Onu döverek veya diğer türlü cezalar uygulayarak oysa bütün tersini elde edebilirsiniz Önemli olan, manevi değerleri günlük yaşamınızda uygulamanız Bir çocuk, ailesinde kimsenin diğerinin sözünü bölmediğini ve yanlış davranışların alay konusu olmayacağını görürse bu yaklaşımı benimser Büyüdükçe çocuklar arkadaşlarından ve televizyondan da etkilenmeye başlar Öğrendiği bazı tutum şekilleri sizin devretmek istediklerinizle örtüşmeyecektir Bundan nedeniyle bu tarz faktörlerin etkilerini azaltmaya çalışın id