iltasyazilim
FD Üye
Mantık Ne Çağırmak Mantık Hakkında Bilgi
Düşüncenin düşünceyle doğrulanması bilimi
Aristoteles, düşüncelerin doğru olup olmadığını denetlemek için bilimsel bir us yöntemi aramış ve dürüst düşünmenin kurallarını saptamaya çalışarak Bunlara Yunanca ‘makine ’ anlamına gelen ‘organon ’ adını vermiştir Aristoteles ’e göre mantık kuralları içten düşünmenin aletleridir ‘Biçimsel mantık ’ denilen mantık, Aristoteles ’in kurduğu mantıktır
Mantık bilimi yüzyıllardır çeşitli düzenlemelerden geçtiği halde daima Aristoteles ’in tanımına yerinde ve biçimsel kalmıştır; çünkü düşüncenin yine düşünceyle doğrulanabileceği iddiasındadır Ancak us ancak pratikle doğrulanabilir, kuramı denetleyen ve doğru olup olmadığını ortaya koyan eylemdir
Biçimsel mantık şu üç ilkenin üzerine kurulmuştur:
Özdeşlik ilkesi: Bir şey kendisinin aynısıdır
Çelişmezlik ilkesi: Bir şey ayrıca doğru hem yanlış olamaz
Üçüncü durumun olanaksızlığı ilkesi: Bir şey ya içten ya yanlıştır, üçüncü bir ihtimal yoktur
Eytişimsel (mantıkla ilgili) mantık, eytişimsel özdekçiliğe mantık açısından verilen bir addır ve eytişimin, doğanın ve tarihin olduğu kadar, düşünmenin de genel yasalarının bilgisidir İnsan, doğayı ve tarihi, oysa doğanın ve tarihin işleyiş yasalarıyla işleyen bir düşünceyle kavrayabilirdi İnsanın şahsen kendisi de doğanın ve tarihin(toplumun) bir parçasıdır İnsan, düşüncesiyle doğayı ve tarihi biçimlendirmemiş, tersine düşüncesi, doğayla ve tarihle biçimlenmiştir (Doğa ve tarih(toplum) insanı, düşünceyi biçimlendirir, insan, us de doğa ve tarihi(toplumu) biçimlendirir Diyalektik bir birlik olarak ortak etkileşirler N) Düşüncesini doğaya ve tarihe etkin kılabilmek için, doğayı ve tarihi kavraması gerekir
‘ ’Mantığın yasaları, nesnel gerçekliğin, insanın öznel bilincinde yansımasının yasalarıdır ’ ’
Eytişimsel mantığın esas görevi; devimi, değişmeyi, nesne ve olayların kesintisiz gelişmelerini insansal kavramlarla dile getirmektir Eytişimsel mantık, düşüncenin mantıklı gelişmesiyle nesnenin tarihsel gelişmesi arasındaki ilişkiyi saptar *
Düşüncenin düşünceyle doğrulanması bilimi
Aristoteles, düşüncelerin doğru olup olmadığını denetlemek için bilimsel bir us yöntemi aramış ve dürüst düşünmenin kurallarını saptamaya çalışarak Bunlara Yunanca ‘makine ’ anlamına gelen ‘organon ’ adını vermiştir Aristoteles ’e göre mantık kuralları içten düşünmenin aletleridir ‘Biçimsel mantık ’ denilen mantık, Aristoteles ’in kurduğu mantıktır
Mantık bilimi yüzyıllardır çeşitli düzenlemelerden geçtiği halde daima Aristoteles ’in tanımına yerinde ve biçimsel kalmıştır; çünkü düşüncenin yine düşünceyle doğrulanabileceği iddiasındadır Ancak us ancak pratikle doğrulanabilir, kuramı denetleyen ve doğru olup olmadığını ortaya koyan eylemdir
Biçimsel mantık şu üç ilkenin üzerine kurulmuştur:
Özdeşlik ilkesi: Bir şey kendisinin aynısıdır
Çelişmezlik ilkesi: Bir şey ayrıca doğru hem yanlış olamaz
Üçüncü durumun olanaksızlığı ilkesi: Bir şey ya içten ya yanlıştır, üçüncü bir ihtimal yoktur
Eytişimsel (mantıkla ilgili) mantık, eytişimsel özdekçiliğe mantık açısından verilen bir addır ve eytişimin, doğanın ve tarihin olduğu kadar, düşünmenin de genel yasalarının bilgisidir İnsan, doğayı ve tarihi, oysa doğanın ve tarihin işleyiş yasalarıyla işleyen bir düşünceyle kavrayabilirdi İnsanın şahsen kendisi de doğanın ve tarihin(toplumun) bir parçasıdır İnsan, düşüncesiyle doğayı ve tarihi biçimlendirmemiş, tersine düşüncesi, doğayla ve tarihle biçimlenmiştir (Doğa ve tarih(toplum) insanı, düşünceyi biçimlendirir, insan, us de doğa ve tarihi(toplumu) biçimlendirir Diyalektik bir birlik olarak ortak etkileşirler N) Düşüncesini doğaya ve tarihe etkin kılabilmek için, doğayı ve tarihi kavraması gerekir
‘ ’Mantığın yasaları, nesnel gerçekliğin, insanın öznel bilincinde yansımasının yasalarıdır ’ ’
Eytişimsel mantığın esas görevi; devimi, değişmeyi, nesne ve olayların kesintisiz gelişmelerini insansal kavramlarla dile getirmektir Eytişimsel mantık, düşüncenin mantıklı gelişmesiyle nesnenin tarihsel gelişmesi arasındaki ilişkiyi saptar *