Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Manyetik Rezonans Goruntuleme
Manyetik Rezonans Goruntuleme MRG ( MR) Nedir?
Manyetik Rezonans Goruntuleme hakkında bilgiler
Hastane Radyoloji Bolumu'ndeki MR sistemi 15 tesla gucunde olup en son teknolojik gelişmeleri iceren bir cihazdır Her bolge icin yeterli ve ozel programlarla donanmış bu cihazla;Beyin, goz, ic kulak ve kulak yapıları, hipofiz, cene eklemi, beyin atardamar ve toplardamar sistemleri gibi kafa bolgesine yonelik incelemeler,Boyun yapısı, gırtlar, yutak, tukuruk bezleri, dil ve cevre yapıları,Akciğerler, kalp ve kalple ilişkili buyuk damarlar,Karın ici organlar, alt karın bolgesi,Boyun, sırt ve bel bolgesi omurga patolojileri,Omuz, kol, dirsek, el bileği, el, kalca, uyluk, diz, bacak, ayak bileği ve ayak gibi uzuvların ve eklemlerin incelemeleri Tum vucut anjiografiMR spektroskopi, Kranial ve abdominal diffuzyon goruntuleme,Perfuzyon MRG,MRCP, MR pyelografi ve MR myelografiBOS akım calışması,Kinematik incelemeler,Tum vucut metastaz taramaDinamik doku ( karaciğer, meme, tumor ) MRBolgesel MR anjiografik incelemeleri
MR (Manyetik Rezonans Goruntuleme) nedir?
Manyetik Rezonans Goruntuleme buyuk mıknatıslarla oluşturulan guclu manyetik alan icinde radyo dalgaları kullanılarak belirli anatomik yapıları, diğer yapılardan net olarak ayırt etmek, sağlıklı ve hastalıklı dokular arasındaki farklılıkları saptamak ve tanımlamak icin kullanılan bir tıbbi tekniktir Bu ozelliğiyle de cok kucuk bebeklerde ve hamilelerde bile ( hamileliğin ilk uc ayında mutlak bir gereklilik olmadıkca tercih edilmez) tanısal amacla guvenle kullanılabilen bir yontemdir Ayrıca MR uyumlu anestezi cihazları yardımıyla kapalı yerde bulunma korkusu olan hastalarda, yaş olarak cok kucuk cocuk ve bebeklerde, iceride hareketsiz kalamayacak hastalarda guvenli bir şekilde cekim yapılabilmektedirMR cekimi hangi durumda yapılır ?
MRG vucudun değişik bolgeleri icin değişik amaclarla uygulanabilir Migren, baş ağrılarında, norolojik rahatsızlıklarda, beyin tumorunden şuphelenilen hastalarda, epileptik nobet geciren hastalarda, goz, kulak, cene eklemi problemi olan hastalarda, omurga problemi, disk kaymaları ve disk fıtıklarında, omuz, diz gibi eklemler ve bağların değerlendirilmesinde, spor yaralanmalarında, kalp hastalıklarında, goğus ve karın ic organ rahatsızlıklarında, kemik yapı rahatsızlıklarında MRG değerlendirme yapılabilirBeyin MR
Beyin tumorleri, felcler, bunama ve multiple skleroz gibi kronik sinir sistemi hastalıklarını saptamak icin en duyarlı yontemdir Ayrıca hipofiz bezi, beyin damarları, goz, ic kulak organlarının hastalıklarını değerlendirmede en duyarlı yontem olarak kullanılmaktadır Manyetik Rezonans Spektroskopi (MRS)
Hucresel duzeyde metabolit değişikliklerini gosterebilen bir goruntuleme yontemidir Bu teknik ile patolojik dokuların biyokimyasal analizlerinin yapılabilmesinin yanı sıra, normal dokularda mevcut biyokimyasal ilişkiler de araştırılabilmektedir Difuzyon Ağırlıklı MR
Difuzyon MR tekniğiyle dokudaki suyun molekuler hareketlerinden kaynaklanan goruntuler elde edilir Difuzyon MR'ın başlıca kullanım alanı, en onemli mortalite (olum) ve morbidite nedenlerinden biri olan inmenin goruntulenmesidir Akut inme tanısında doğruluğu cok yuksek olup BT ya da konvansiyonel MR'a gore ustundur
BT ve standart MR teknikleri 12 saatlik bir enfarktı gosteremezken, difuzyon MR ile enfarkt cok erken donemde kolayca goruntulenebilmektedir Ayrıca difuzyon MR ile kafa ici kistik yapılar birbirinden ayrılabilmekte, tumore bağlı omurga basısı sonucu oluşan kırıklarda iyi huylu kotu huylu tumor ayrımının yapılmasında, MS plaklarında ADC artışının goruntulenmesinde kullanılmaktadır Perfuzyon Ağırlıklı MR ( PA–MR)
Bu teknikle beyin dokusunun fonksiyonel durumu hakkında bilgi edinilir PA MR sayesinde serebral dokuda oluşan hasar ve yer kaplayan lezyonların neden olduğu hemodinamik değişikler izlenmektedir Klinikte, inme, intrakranial (kafa ici) tumorler, epilepsi, demans (bunama), kognitif bozukluklarda ve normal fizyolojik değişimlerin noninvazif değerlendirilmesinde kullanılmaktadır Fonksiyonel MR (fMR)
Beynin oksijenlenme ve kanlanmasındaki değişiklikleri olcerek, cerrahi riskin değerlendirilmesi ve operasyonun planlanmasında cok değerli bir tarama yontemi olarak kullanılmaktadır En onemli ve guncel kullanım alanı duyusalmotor ve konuşma merkezlerine yakın kitle lezyonlarında cerrahi oncesi yeterli kalitede fonksiyonel haritalandırmanın yapılabilmesine imkan tanır MR Anjiografi
Damarlara kateterle girişim yapılmadan ve radyasyonsuz olarak, damarların detaylı goruntulenmesini sağlar İntrakranial (kafa ici) damarların goruntulenmesinde, ayrıca aorta, bobrek, akciğer, kol ve bacak damarlarının goruntulenmesinde kullanılır Kalp ve Damar Sistemi MR
Kabin ve ana damarların yapısı ve fonksiyonu ile kalp adacıklarının boyutu, duvar kalınlıkları, kalp krizi veya ilerleyici kalp hastalığına bağlı gelişen kalp hasarının boyutunu saptamak icin kullanılır Koroner damarların goruntulenmesi, fonksiyonel calışmalar ve eforlu perfuzyon MR calışmaları da gun gectikce daha umut verici olma yolundadır Hipertansiyon hastalarında, bobrek damarlarındaki daralma ve sorunların saptanmasında karaciğer, akciğer, kol ve bacak damarları gibi damarların da değerlendirilmesi işlemi MR anjiografide kolayca ve detaylı bir şekilde yapılabilmektedir Vucut MR
Kalp, ana damarlar, akciğer, karaciğer, bobrekler, dalak, pankreas, safra kesesi, safra yolları, karın ici damarlar detaylı bir şekilde incelenebilmektedir Safra kesesi, safra yolları ve pankreas kanalına yonelik kolanjiopankreatikografi tetkiki ile de lumen yapıları vucut dışından iğne, kateter girişimi yapılmadan cok daha rahat ve detaylı olarak gercekleştirilebilmektedir Ayrıca MR radyasyon icermediğinden kadın ve erkek ureme organları, pelvik organlar ve mesane icin iyi bir goruntuleme alternatifidir Meme MR
Meme MR, mammografi veya USG'nin yerine yapılan bir yontem değil, her iki tanı yontemi ile birlikte kullanılan bir yontemdir Meme goruntulenmesinde MR ve diğer tum yontemler, meme tumorlerinin erken tanısı icin yapılmaktadır Her iki memede coklu odak araştırılması ( meme kanserlerinin onemli bir bolumu coklu odaklar halinde gelişebilmektedir), silikon implant takılmış veya genc hastalarda izlenen yoğun meme dokusu gibi mammografinin zorlandığı alanlarda da tarama amaclı kullanılabilmektedir Ancak mammografide ve USG'de saptanan lezyonların iyi huylu veya kotu huylu olup olmadığının değerlendirilmesinde, meme MR onerilmektedir Prostat MR
MR prostatın en sık gorulen sorunları iltihaplar (prostatit), iyi huylu prostat buyumesi ( benign prostat hipertrofisi, BPH) ve prostat kanseri tanısında kullanılır Ayrıca biyopsi ile prostat kanseri saptanmış hastalarda hastanın tedavi kararını ve surecini belirleyecek olan tumorun buyukluğu ve prostat dışında başka organlara yayılıp yayılmadığını saptamak icin de iyi bir yontemdir Kas İskelet Sistemi MR
Kaslar, tendonlar, bağlar, meniskusler, diğer eklem diskleri, eklem kapsulu ve cevre yumuşak dokular hakkında detaylı bilgiler vermektedir Spor yaralanmalarına bağlı dokuların değerlendirilmesinde diğer uzuv yaralanmalarında, eklemlerin yeni ve eski rahatsızları, iltihaplı durumlarında ( artritler), ayrıca kasiskelet dokusu iltihapları, kitleleri veya başka organlardaki kitlelerden kemiklere olan yayılımın değerlendirilmesinde yaygın olarak kullanılmaktadır Ayrıca disk fıtığı (bel fıtığı veya boyun fıtığı gibi) skolyoz (kamburluk) gibi omurga problemleri ile spinal cerrahi sonrası cerrahinin etkileri ile ilgili değerlendirmelerde kullanılır MR incelemesinde hazırlık ve inceleme sureci
MR icin ekstra bir hazırlığa gerek yoktur Aksine bir uyarı yapılmadıkca hasta yemeklerini yiyip ilaclarını alarak gelebilir Hastanın MR cekimi icin tıbbi gecmişi ile ilgili bir form doldurması gerekmektedir Ayrıca hasta uzerinde bulunan manyetik alandan etkilenecek, saat, kredi kartı, metal eşya vs malzemeleri MR odasına girmeden once cıkarmak zorundadır Eğer mesane doluysa aksi soylenmedikce cekim oncesi idrarını yapmasında bir sakınca yoktur İnceleme suresi genellikle 1545 dakika arasında surmektedir Bu sure icinde hastadan hareketsiz kalması istenecektir En kucuk bir hareketin goruntulerde bozulmaya neden olacağı da hasta tarafından bilinmelidir Bazı durumlarda goruntu kalitesini iyileştirmek ve tanının guvenliğini artırmak icin ozel tasarlanmış MR kontrast ajanlar enjekte edilebilir Bu ilaclar MR goruntulerinin detaylarını netleştirmeye yardımcı olacaktır
Kaynaklar:
Uz Dr Atilla Aslan
Uz Dr Nilgun Guldoğan Yıldırım
Manyetik Rezonans Goruntuleme MRG ( MR) Nedir?
Manyetik Rezonans Goruntuleme hakkında bilgiler
Hastane Radyoloji Bolumu'ndeki MR sistemi 15 tesla gucunde olup en son teknolojik gelişmeleri iceren bir cihazdır Her bolge icin yeterli ve ozel programlarla donanmış bu cihazla;Beyin, goz, ic kulak ve kulak yapıları, hipofiz, cene eklemi, beyin atardamar ve toplardamar sistemleri gibi kafa bolgesine yonelik incelemeler,Boyun yapısı, gırtlar, yutak, tukuruk bezleri, dil ve cevre yapıları,Akciğerler, kalp ve kalple ilişkili buyuk damarlar,Karın ici organlar, alt karın bolgesi,Boyun, sırt ve bel bolgesi omurga patolojileri,Omuz, kol, dirsek, el bileği, el, kalca, uyluk, diz, bacak, ayak bileği ve ayak gibi uzuvların ve eklemlerin incelemeleri Tum vucut anjiografiMR spektroskopi, Kranial ve abdominal diffuzyon goruntuleme,Perfuzyon MRG,MRCP, MR pyelografi ve MR myelografiBOS akım calışması,Kinematik incelemeler,Tum vucut metastaz taramaDinamik doku ( karaciğer, meme, tumor ) MRBolgesel MR anjiografik incelemeleri
MR (Manyetik Rezonans Goruntuleme) nedir?
Manyetik Rezonans Goruntuleme buyuk mıknatıslarla oluşturulan guclu manyetik alan icinde radyo dalgaları kullanılarak belirli anatomik yapıları, diğer yapılardan net olarak ayırt etmek, sağlıklı ve hastalıklı dokular arasındaki farklılıkları saptamak ve tanımlamak icin kullanılan bir tıbbi tekniktir Bu ozelliğiyle de cok kucuk bebeklerde ve hamilelerde bile ( hamileliğin ilk uc ayında mutlak bir gereklilik olmadıkca tercih edilmez) tanısal amacla guvenle kullanılabilen bir yontemdir Ayrıca MR uyumlu anestezi cihazları yardımıyla kapalı yerde bulunma korkusu olan hastalarda, yaş olarak cok kucuk cocuk ve bebeklerde, iceride hareketsiz kalamayacak hastalarda guvenli bir şekilde cekim yapılabilmektedirMR cekimi hangi durumda yapılır ?
MRG vucudun değişik bolgeleri icin değişik amaclarla uygulanabilir Migren, baş ağrılarında, norolojik rahatsızlıklarda, beyin tumorunden şuphelenilen hastalarda, epileptik nobet geciren hastalarda, goz, kulak, cene eklemi problemi olan hastalarda, omurga problemi, disk kaymaları ve disk fıtıklarında, omuz, diz gibi eklemler ve bağların değerlendirilmesinde, spor yaralanmalarında, kalp hastalıklarında, goğus ve karın ic organ rahatsızlıklarında, kemik yapı rahatsızlıklarında MRG değerlendirme yapılabilirBeyin MR
Beyin tumorleri, felcler, bunama ve multiple skleroz gibi kronik sinir sistemi hastalıklarını saptamak icin en duyarlı yontemdir Ayrıca hipofiz bezi, beyin damarları, goz, ic kulak organlarının hastalıklarını değerlendirmede en duyarlı yontem olarak kullanılmaktadır Manyetik Rezonans Spektroskopi (MRS)
Hucresel duzeyde metabolit değişikliklerini gosterebilen bir goruntuleme yontemidir Bu teknik ile patolojik dokuların biyokimyasal analizlerinin yapılabilmesinin yanı sıra, normal dokularda mevcut biyokimyasal ilişkiler de araştırılabilmektedir Difuzyon Ağırlıklı MR
Difuzyon MR tekniğiyle dokudaki suyun molekuler hareketlerinden kaynaklanan goruntuler elde edilir Difuzyon MR'ın başlıca kullanım alanı, en onemli mortalite (olum) ve morbidite nedenlerinden biri olan inmenin goruntulenmesidir Akut inme tanısında doğruluğu cok yuksek olup BT ya da konvansiyonel MR'a gore ustundur
BT ve standart MR teknikleri 12 saatlik bir enfarktı gosteremezken, difuzyon MR ile enfarkt cok erken donemde kolayca goruntulenebilmektedir Ayrıca difuzyon MR ile kafa ici kistik yapılar birbirinden ayrılabilmekte, tumore bağlı omurga basısı sonucu oluşan kırıklarda iyi huylu kotu huylu tumor ayrımının yapılmasında, MS plaklarında ADC artışının goruntulenmesinde kullanılmaktadır Perfuzyon Ağırlıklı MR ( PA–MR)
Bu teknikle beyin dokusunun fonksiyonel durumu hakkında bilgi edinilir PA MR sayesinde serebral dokuda oluşan hasar ve yer kaplayan lezyonların neden olduğu hemodinamik değişikler izlenmektedir Klinikte, inme, intrakranial (kafa ici) tumorler, epilepsi, demans (bunama), kognitif bozukluklarda ve normal fizyolojik değişimlerin noninvazif değerlendirilmesinde kullanılmaktadır Fonksiyonel MR (fMR)
Beynin oksijenlenme ve kanlanmasındaki değişiklikleri olcerek, cerrahi riskin değerlendirilmesi ve operasyonun planlanmasında cok değerli bir tarama yontemi olarak kullanılmaktadır En onemli ve guncel kullanım alanı duyusalmotor ve konuşma merkezlerine yakın kitle lezyonlarında cerrahi oncesi yeterli kalitede fonksiyonel haritalandırmanın yapılabilmesine imkan tanır MR Anjiografi
Damarlara kateterle girişim yapılmadan ve radyasyonsuz olarak, damarların detaylı goruntulenmesini sağlar İntrakranial (kafa ici) damarların goruntulenmesinde, ayrıca aorta, bobrek, akciğer, kol ve bacak damarlarının goruntulenmesinde kullanılır Kalp ve Damar Sistemi MR
Kabin ve ana damarların yapısı ve fonksiyonu ile kalp adacıklarının boyutu, duvar kalınlıkları, kalp krizi veya ilerleyici kalp hastalığına bağlı gelişen kalp hasarının boyutunu saptamak icin kullanılır Koroner damarların goruntulenmesi, fonksiyonel calışmalar ve eforlu perfuzyon MR calışmaları da gun gectikce daha umut verici olma yolundadır Hipertansiyon hastalarında, bobrek damarlarındaki daralma ve sorunların saptanmasında karaciğer, akciğer, kol ve bacak damarları gibi damarların da değerlendirilmesi işlemi MR anjiografide kolayca ve detaylı bir şekilde yapılabilmektedir Vucut MR
Kalp, ana damarlar, akciğer, karaciğer, bobrekler, dalak, pankreas, safra kesesi, safra yolları, karın ici damarlar detaylı bir şekilde incelenebilmektedir Safra kesesi, safra yolları ve pankreas kanalına yonelik kolanjiopankreatikografi tetkiki ile de lumen yapıları vucut dışından iğne, kateter girişimi yapılmadan cok daha rahat ve detaylı olarak gercekleştirilebilmektedir Ayrıca MR radyasyon icermediğinden kadın ve erkek ureme organları, pelvik organlar ve mesane icin iyi bir goruntuleme alternatifidir Meme MR
Meme MR, mammografi veya USG'nin yerine yapılan bir yontem değil, her iki tanı yontemi ile birlikte kullanılan bir yontemdir Meme goruntulenmesinde MR ve diğer tum yontemler, meme tumorlerinin erken tanısı icin yapılmaktadır Her iki memede coklu odak araştırılması ( meme kanserlerinin onemli bir bolumu coklu odaklar halinde gelişebilmektedir), silikon implant takılmış veya genc hastalarda izlenen yoğun meme dokusu gibi mammografinin zorlandığı alanlarda da tarama amaclı kullanılabilmektedir Ancak mammografide ve USG'de saptanan lezyonların iyi huylu veya kotu huylu olup olmadığının değerlendirilmesinde, meme MR onerilmektedir Prostat MR
MR prostatın en sık gorulen sorunları iltihaplar (prostatit), iyi huylu prostat buyumesi ( benign prostat hipertrofisi, BPH) ve prostat kanseri tanısında kullanılır Ayrıca biyopsi ile prostat kanseri saptanmış hastalarda hastanın tedavi kararını ve surecini belirleyecek olan tumorun buyukluğu ve prostat dışında başka organlara yayılıp yayılmadığını saptamak icin de iyi bir yontemdir Kas İskelet Sistemi MR
Kaslar, tendonlar, bağlar, meniskusler, diğer eklem diskleri, eklem kapsulu ve cevre yumuşak dokular hakkında detaylı bilgiler vermektedir Spor yaralanmalarına bağlı dokuların değerlendirilmesinde diğer uzuv yaralanmalarında, eklemlerin yeni ve eski rahatsızları, iltihaplı durumlarında ( artritler), ayrıca kasiskelet dokusu iltihapları, kitleleri veya başka organlardaki kitlelerden kemiklere olan yayılımın değerlendirilmesinde yaygın olarak kullanılmaktadır Ayrıca disk fıtığı (bel fıtığı veya boyun fıtığı gibi) skolyoz (kamburluk) gibi omurga problemleri ile spinal cerrahi sonrası cerrahinin etkileri ile ilgili değerlendirmelerde kullanılır MR incelemesinde hazırlık ve inceleme sureci
MR icin ekstra bir hazırlığa gerek yoktur Aksine bir uyarı yapılmadıkca hasta yemeklerini yiyip ilaclarını alarak gelebilir Hastanın MR cekimi icin tıbbi gecmişi ile ilgili bir form doldurması gerekmektedir Ayrıca hasta uzerinde bulunan manyetik alandan etkilenecek, saat, kredi kartı, metal eşya vs malzemeleri MR odasına girmeden once cıkarmak zorundadır Eğer mesane doluysa aksi soylenmedikce cekim oncesi idrarını yapmasında bir sakınca yoktur İnceleme suresi genellikle 1545 dakika arasında surmektedir Bu sure icinde hastadan hareketsiz kalması istenecektir En kucuk bir hareketin goruntulerde bozulmaya neden olacağı da hasta tarafından bilinmelidir Bazı durumlarda goruntu kalitesini iyileştirmek ve tanının guvenliğini artırmak icin ozel tasarlanmış MR kontrast ajanlar enjekte edilebilir Bu ilaclar MR goruntulerinin detaylarını netleştirmeye yardımcı olacaktır
Kaynaklar:
Uz Dr Atilla Aslan
Uz Dr Nilgun Guldoğan Yıldırım
