Maraş işi nakış

Maraş işi,
maraş işi desenleri,
maraş işi modelleri,
maraş işi nasıl yapılır



Maraş işi orjinal el yapımı sırmanın tarihi Selçuklulara kadar uzanır Kahramanmaraş ve çevresinde hüküm süren Dulkadiroğlu Emine Hatun ve Sıtki Hatun Prenses Osmanlı sarayına gelin bu vesileyle çeyizlerinde Maraş'ın sırma işinden yapılan çeyizleri ( Yatak örtüsü, Bohçalar, seccadeler, şaseler, sabahlıklar, Kuran kapları, Bindalli model, düğün ve nişan kıyafetleri ) kullanmışlardır

Maraş işi tek yüzlü bir işlemedir Desenin altı özel olarak hazırlanan karton ile kabartılıp yedi kat sırma desen üzerinden atlatılarak kenarlarda içlik ile iki taraflı tutturulur Benzer işlem yanyana uygulanarak işlenir İşleme tekniği vasıta ve gereçleri diğer işlemelerden farklıdır

Bu işleme Maraş ilimizde yapıldığı için MARAŞ İŞİadını almıştır Maraş'ta millet aralarında SIRMA İŞİolarak adlandırılır Araştırmalara ve Maraş'ta bu işi yapan ustaların verdikleri bilgiye takriben Maraş işi XVI Yüzyılda ülkemize Arap yarımadasından geçmiştir O tarihten beri kurulmuş, benimsenmiş ve geliştirilerek bünyemize uydurulmuş, ulusal işimiz haline getirilmiştir Bugün Maraş'ta bu işlemeyi sanat haline getiren 45 sanatçı vardır Bu ustaların yaptığı işlemeler şaheserdir Mesleklerini oğullarına öğreterek devam ettireceklerini söylemektedirler

Maraş işi birincil zamanlarda Çukurova beylerinin binici ekip ve başlıklarına gümüş sırmalarla işlenirdi Daha sonraları Maraş'ta, Antep ve Kilis'te erkeklerin kullandıkları fesleri süslemiştir XVIII Yüzyılda silah kılıflarında, palaskalarda kemer ve erkek yeleklerinde görülür Zamanla millet kadar öğrenilmiş ve zengin ailelerin kızlarına çeyizler hazırlanmıştır Mesela yatak örtüsü, sedir örtüsü, seccade, bohça ve gelinlik Folklor ekibi kıyafetlerinde kullanılarak zamanımıza değin gelmiştir Son yıllarda, milli işimiz olarak benimsediğimiz Maraş işini daha artı geliştirip dağıtmak üzere Milli Eğitim Bakanlığı tarafından seminerler düzenlenmektedir Maraş Kız Enstitüsünde, Ankara ve İstanbul olgunlaşma enstitülerinde özel olarak kurulan atölyelerde araştırmalar sürdürülmektedir

Maraş işinde sırası ile aşağıdaki işlemler uygulanır
Bu işlemler birbirini tamamlayıcısı olduğu için sıralarını değiştirmemek uygun olur

Maraş işinde desen kağıdı hazırlama
Maraş işinde graf kağıdı hazırlama
Maraş işinde desen teyelleme
Maraş işinde deseni oyma
Maraş işinde deseni kumaşa yapıştırma
araş işinde kumaşı işlemeye hazırlama
Maraş işinde hazırlanan kumaşın tezgaha sıkıştırma
Sim ya da sırma ile Maraş işi yapma
Maraş işini gri mukavvadan temizleme
Kabartma kartonu hazırlama
Maraş işinin pesent iğnesini yapma
Maraş işinin verev pesent iğnesini yapma
Maraş işinin hasır iğnesini yapma


111213 numaralı işlemler desene uygun şekilde düz iğnesi ile beraber ya da başlı başına işlenir Maraş işi san ve gümüş rengi sırma, sim ile işlendiği gibi motiflerin tamamı veya bir kısmı koton ve ipliklerle de işlenir

İşlenen motifi zenginleştirmek için gerektiğinde boncuk pul stras değişik taş ve toplar kullandır

Uygulandığı Yerler:
Gelin elbiseleri, hırka, sabahlık, tuvalet, fantezi elbiseler, dekoratif eşyalar, kemer, iğne, yüzük, gözlük ve tarak şaseleri, ayakkabı, terlik

Kullanılan Kumaşlar:
Sire saten, kadife, organza, şifon, dağıtılmış ipekli kumaşlardır İnce kumaşlar üstüne işlenirken altı organza ya da kaplı kumaşlarla duble edilirKullanılan İplikler:
Altın ve gümüş sırma, sim, ipek, keten ve pamuklu ipliklerdir Sırmaları desen kenarlarında tutturmak üzere çamaşır ipeği kullanılır Çamaşır ipeği işlenecek kumaşın renginde olmalıdır Çamaşır ipeği iki kat yapılarak mumlanır Pak bir bezle pozitif mumlan silinerek kullandır

Desen İçin Faydalanılan Kaynaklar:
Çeşitli model ve mecmualar, üretilmiş örnekler, geometrik şekiller, beyaz meslek desenleridir

Maraş İşi Yapılırken Uyarı Edilecek Teknik Esaslar

İpliğin tek veya çift kat olarak mumlanması
Desenin sert bir kurşun kalemle çizilmesi
Sırmayı tutturmada çamaşır ipeği kullanılması
Tutturma ipliğinin işleme esnasında dibinden tutulup çekilmesi
Desen möhlüke ile oyulurken oyma işlemine desenin ortasından başlanmasıkaymaması içinkeserken rahatlıkla görülebilir olması için desenin kendinize doğru bakması
Möhlükenin tahta kısmının sağ avuçla adamakıllı kavranması, sağ elin işaret parmağının keskinin ucu de birlikte kartona değdirilmesi
Möhlükenin ucunun kağıda batırılıp çıkarılarak ve itderek kesme işleminin yapılması
Keskinin ucu kaymıyorsa kuru sabun sürülmesi
Kartonları keski de keserken altına iki kat gri mukavva ya da tahta konulması
Keskinin ara ara biley taşı ile bileylenmesi
Bizle iğnenin karşılaştırılması
Biz de iğnenin sağ elde birlikte tutulması
Deseni beyaz kartona yapıştıran çirişin sulu olması
San kartonun altına sürülecek çirişin koyu olması
Sırmanın dolaşmaması için büyük mandardan ufak makaralara çıkrık de sarılması
İşleme yapılırken sırmaların alt yana gelmesi ve yerine oturması


Maraş işi nakış örnekleri *