Marmara Bolgemizdeki Mani ve Turkuler
Balıkesir ve cevresinde gecmişte soylenmi5, derlenip TRT repertuarına gecmiş veya halen soylenegelen pek cok turku vardır Kemal Ozer'in 1948 yılında yayımladığı Balıkesir Yoruk ve Cetmi Turkuleri ile İsmail Hakkı Akay'ın Balıkesir Halkıyatı C I gibi cok değerli calışmalarını bunlar arasında sayabiliriz Bu turkulerden eskilerde kalmış birkac tanesini orneklemek istiyoruz:
Atina Turkusu:
Hikmet Turhan Dağlıoğlu'nun 1932 yılında Dursunbey'de derlediği bir turkunun bazı dortlukleri ile turkunun hikayesi şoyledir: İstiklal Savaşı sırasında Yunan komutanı gelin giden bir kızı zorla alır ve evlenir Cocukları olur Bu sırada Turk ordusu İzmir'e doğru ilerlerken Yunan komutanı kadını da alarak Atina'ya kacar Kadın, yedi yıl Atina'da yaşadıktan sonra Ahmet Bey isminde bir Turk'un yardımıyla kacar ve eski nişanlısına doner Bu kacış sırasında Yunan komutandan olan cocuklarını da denize atmıştır Turkunun onemli birkac hanesi şoyledir:
Atina da koşeli
İci mermer doşeli
Tam yedi yıl oldu
Ben Yunan'a duşeli
Turnam turnam
Ben Atina'da durmam
Atina'nın urganı
Telli olur yorganı
Uc cocuğu sorarsan
Balıkların kurbanı
Turnam turnam
Ben Atiııa'da durmam
Cete Turkusu:Ceteler, yani efeler Onlar Kurtuluş Savaşımızın kahramanlarıdır Ulkenin karanlık gunlerinde Ataturk'un işaretiyle harekete gecmişler, vatan savunmasına koşmuşlardır Turkude adı gecen Kurban adlı cete, Cağışlıdır Bu nahiyenin Comlekci Koyu ile Değirmenli Koyu arasında Yunan askerleriyle meydana gelen bir catışmada şehit duşmuştur Onların hikayesini anlatan bir turkunun sozleri şoyledir Turku mahalli ağız ozellikleri korunarak alınmıştır
Zabalan gaktım guneş parlıyo
Oturmuş cetele tufek yağlıyo
Yunan esgerleri yaman ağlıyo
Dini bi oğruna olen cetele
Atımı bağladım delikli daşa
On iki gaymakam bi Kemal Paşa
Yaşa, Kemal Paşa, şanınla yaşa
Yunanı dağıttın dağ ile daşa
Atıma binerken fişeğim duştu
Yunan esgerleri peşime duştu
Arkadaşım Gurban ah şehit duştu
Yunan ağzındaki galan cetele
Zabalan gaktım civteme baktım
Ağlıya ağJıya goluma daktım
Ana ben bu canı vatana sattım
Dini bi oğruna olen cetele
Balıkesir ve cevresinde gecmişte soylenmi5, derlenip TRT repertuarına gecmiş veya halen soylenegelen pek cok turku vardır Kemal Ozer'in 1948 yılında yayımladığı Balıkesir Yoruk ve Cetmi Turkuleri ile İsmail Hakkı Akay'ın Balıkesir Halkıyatı C I gibi cok değerli calışmalarını bunlar arasında sayabiliriz Bu turkulerden eskilerde kalmış birkac tanesini orneklemek istiyoruz:
Atina Turkusu:
Hikmet Turhan Dağlıoğlu'nun 1932 yılında Dursunbey'de derlediği bir turkunun bazı dortlukleri ile turkunun hikayesi şoyledir: İstiklal Savaşı sırasında Yunan komutanı gelin giden bir kızı zorla alır ve evlenir Cocukları olur Bu sırada Turk ordusu İzmir'e doğru ilerlerken Yunan komutanı kadını da alarak Atina'ya kacar Kadın, yedi yıl Atina'da yaşadıktan sonra Ahmet Bey isminde bir Turk'un yardımıyla kacar ve eski nişanlısına doner Bu kacış sırasında Yunan komutandan olan cocuklarını da denize atmıştır Turkunun onemli birkac hanesi şoyledir:
Atina da koşeli
İci mermer doşeli
Tam yedi yıl oldu
Ben Yunan'a duşeli
Turnam turnam
Ben Atina'da durmam
Atina'nın urganı
Telli olur yorganı
Uc cocuğu sorarsan
Balıkların kurbanı
Turnam turnam
Ben Atiııa'da durmam
Cete Turkusu:Ceteler, yani efeler Onlar Kurtuluş Savaşımızın kahramanlarıdır Ulkenin karanlık gunlerinde Ataturk'un işaretiyle harekete gecmişler, vatan savunmasına koşmuşlardır Turkude adı gecen Kurban adlı cete, Cağışlıdır Bu nahiyenin Comlekci Koyu ile Değirmenli Koyu arasında Yunan askerleriyle meydana gelen bir catışmada şehit duşmuştur Onların hikayesini anlatan bir turkunun sozleri şoyledir Turku mahalli ağız ozellikleri korunarak alınmıştır
Zabalan gaktım guneş parlıyo
Oturmuş cetele tufek yağlıyo
Yunan esgerleri yaman ağlıyo
Dini bi oğruna olen cetele
Atımı bağladım delikli daşa
On iki gaymakam bi Kemal Paşa
Yaşa, Kemal Paşa, şanınla yaşa
Yunanı dağıttın dağ ile daşa
Atıma binerken fişeğim duştu
Yunan esgerleri peşime duştu
Arkadaşım Gurban ah şehit duştu
Yunan ağzındaki galan cetele
Zabalan gaktım civteme baktım
Ağlıya ağJıya goluma daktım
Ana ben bu canı vatana sattım
Dini bi oğruna olen cetele