Marmara Bölgesinin Coğrafi Yapısı

Marmara bölgesinin coğrafi özellikleri
marmara bölgesinin coğrafi konumu
marmara bölgesinin coğrafi özellikleri nelerdir


Marmara Bölgesi, Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden biridir Balkan Yarımadası ile Anadolu aralarında köprü niteliği ile Avrupa ve Asya'yı birbirine bağladığı söylenebilir Takriben 67000 km2 lik bir yüzölçüme sahip olup Türkiye'nin %8,5'una karşı gelir

Marmara Bölgesinde sanayi, ticaret, turizm ve tarım gelişmiştir Bölgedeki en gelişmiş sanayi İstanbulBursaİzmit şehirlerinde olmakla birlikte bölgenin diğer yörelerinde de yaygın sanayi faaliyetleri vardır Esas sanayi ürünleri olarak; işlenmiş gıda, dokuma, hazır giyim, çimento, kağıt, petrokimya ürünleri, beyaz eşya sayılabilir

Ekili alanların yaklaşık yarısı buğday olup buğdayı şekerpancarı, mısır ve ayçiçeği izler Alan, Türkiye'nin gündöndü üretiminin yaklaşık %73'ünü, darı üretiminin ise yaklaşık %30'unu gerçekleştirir Bağcılık da hayli gelişmiş olup Tekirdağ, Şarköy, Mürefte, Avşa ve Bozcaada üzüm ve şarapları meşhurdur

Yedi coğrafi alan içinde yükseltisi minimum olan bölgedir Ekilidikili arazi oranı %30'dur Ağaçlık alan oranı %11,5'tur Kümes hayvancılığı ve ipek böcekçiliği yaygındır Nüfus ve nüfus yoğunluğu, göç alma nedeniyle fazla yüksektir Enerji tüketimi ve turizm gelirleri en yüksek bölgedir


1 Konumu ve Sınırları

Türkiye ’nin kuzeybatısını oluşturur ismini Marmara Denizi ’nden almıştır Avrupa kıtasındaki topraklarımızın tamamı bölge sınırları içindedir Bölge doğuda Adapazarı ovası ile Bilecik ’in doğusuna kadar uzanır Bölgenin güney sınırı Kazdağı ’ndan başlayarak Balıkesir ovasını içine alır ve Uludağ ’ın güneyinden geçer Çanakkale açıklarındaki Gökçeada ve Bozcaada bölgede bulunur Alan ülkemiz yüzölçümünün %8,5'ine sahiptir Yüzölçümün büyüklüğü bakımından bölgeler arasında altıncı sıradadır

Bölgenin bölümleri Çatalca Kocaeli, Ergene, Yıldız Dağları ve Güney Marmara ’dır

2 Yeryüzü şekilleri

Türkiye ’nin ortalama yükseltisi en az olan bölgesidir En manâlı yükseltilerini kuzeyde Yıldız Dağları, güneyde Samanlı Dağları ile Uludağ oluşturur Uludağ 2543 m ile bölgenin en yüksek yeridir

Bölgede alçak, tepelik alanlar ile dalgalı düzlükler geniş yer kaplar En kayda değer ovaları, Ergene, Adapazarı, Bursa, Karacabey, inegöl, Pamukova, Gönen ve Balıkesir ovalarıdır

Meriç, Ergene, Sakarya ve Susurluk bölgenin en büyük akarsularıdır Bölgenin ortalama yükseltisi az olduğu için akarsuların enerji potansiyelleri düşüktür

Manyas, Ulubat, iznik, Sapanca, Büyük ve Küçük Çekmece ile Durusu (Terkos) bölgede bulunan göllerdir Kuzey Anadolu fay hattının bir kısmı bu bölgeden geçer

3 iklim

Marmara Bölgesi ’nde Akdeniz, Karadeniz ve karasal iklim özelliklerinin hepsi görülür Bölge yılda sıradan 500 700 mm aralarında yağış alır Örneğin, istanbul 677 mm, Bursa 696 mm, Edirne 586 mm yağış almaktadır

Bölgedeki yıllık ortalama sıcaklık 13 15 °C ’dir istanbul ’da, en sıcak ay ortalaması 23,2 °C iken, en soğuk ay ortalaması 5,6 °C dir Güney Marmara Bölümü ’nün dağlık iç kısımlarında ve Ergene Havzası ’nda karasal iklim koşulları etkin iken, Karadeniz kıyı şeridinde Karadeniz iklimi görülür Marmara ve Ege Denizi çevresindeki 300 400 m yüksekliğe değin olan alanlarda ise Akdeniz geçiş iklimi etkilidir

4 Ot Gibi Yaşama

Alan, bitkiler çeşitliliği açısından zengindir Bu koşul, bölgedeki iklim çeşitliliğinin pozitif olmasından kaynaklanır Ergene Havzası ’nın karakteristik ur, ormanların yıkım edilmesi ile oluşmuş antropojen bozkırdır Yıldız Dağları ’nın Karadeniz ’e bakan yamaçları ile Koru ve Işık dağlarında ormanlar yer alır Marmara ve Ege Denizi çevresinde, Akdeniz ikliminin etkisi ile 300 400 m yüksekliğe kadar maki toplulukları bulunur Güney Marmara ’nın yüksek kesimlerinde ise, iğne yapraklı ormanlar yer alır Alan, Türkiye ormanlarının % 13'ünü kaplayarak bölgeler arasında dördüncü sırada bulunur

5 Toprak

Trakya ’nın kuzeyinde, Kocaeli Yarımadası ’nda, Güney Marmara ’nın doğusu ve güneyinde, asitli, koyu renkli ve organik madde bakımından varlıklı topraklar bulunur Ergene çayı havzası ile Güney Marmara Bölümü ’ndeki ovalarda vertisol topraklar, Trakya ’nın batısı Gelibolu ve Biga Yarımadası çevresinde ise rendzina adı bahşedilen kireçli topraklar yer alır

6 Nüfus ve Yerleşme

Nüfus ve nüfus yoğunluğunun en fazla olduğu bölgedir Türkiye ’nin toplam nüfusununun takriben % 20 sinden fazlası bu bölgede yaşar 1997 nüfus sayımına göre alan nüfusu 15,9 milyon, nüfus yoğunluğu km2 ye 236 kişidir

Bölgede kent nüfusu pozitif iken, kır nüfusu epeyce azdır Diğer bölgelerden göç aldığından nüfusu durmadan artmaktadır

7 Ekonomik Özellikler

Marmara Bölgesi, bölge yüzölçümüne göre tarım alanları oranının azami olduğu bölgemizdir Bölge, Türkiye ayçiçeği ve pirinç üretiminde birincidir Zeytin, tütün, şekerpancarı, üzüm, mısır ve buğday tarımı yapılan öteki ürünlerdir

Marmara, ağıl ve kümes hayvancılığının azami geliştiği bölgemizdir Bu koşul, bölgede öncelikle tüketici nüfusun fazlalığı ve pazarlama sorununun açılmış olması ile ilgilidir Yeniden Marmara, Türkiye ’de ipekböcekçiliğinin azami yapıldığı bölgedir

YERALTI ZENGİNLİKLERİ:

Bor: Susurluk, Bigadiç Balıkesir (Türkiye ’de 1), Volfram (Tungsten):UludağBursa, DemirköyKırklareli

(Türkiye ’de 1), Bilye: Güney Marmara, Linyit: Bölgenin genelinde, Barit: LapsekiÇanakkale,

Doğalgaz: Kırklareli, Demir: Kocaeli ve Sakarya, ManyezitMagnezyum: Bilecik, Krom: Bursa,

KurşunÇinko: Balıkesir ve Çanakkale, Seramik Kili: İstanbul ve Çanakkale


ENDÜSTRİ:

Bölge ekonomisi gelişmiştir Milli gelirimizin %20 ’si bu bölgeden karşılanır Sanayi işçilerimizin

yarısı burada çalışır ve sanayi ürünlerinin 13 ’ü bu bölgeden karşılanır Ulaşımını kolay olması,

hammadde teminin basit olması, Hinterlandının geniş olması, işgücünün artı olması, alıcı

nüfusunun artı olması ve pazarlama kolaylığı gibi sebeplerle sanayisi gelişmiştir Enerji

üretimi asgari olan alan olmasına rağmen enerji tüketiminde birincil sıradadır Türkiye ’nin en

büyük sanayi kuşağı olan İstanbulKocaeliAdapazarı bu bölgede yer alır Bursa başka bir

sanayi ilidir İstanbul en işlek ve gelişmiş limanımız olarak en büyük ithalat limanımızdır



İzmit ’te İpraş Petrol Rafinerimiz bulunmaktadır Ambarlıİstanbul ’da Doğalgaz ve Fuel Oil, Bursa

ve Hamitabat ’ta Doğalgaz, Kırklareli ve Orhaneli ’nde termik santraller vardır

Bursa ’da dokumacılık, otomotiv ve konserve sanayisi vardır İzmit ’te ise kağıt, petrokimya ve

İpraş Rafinerisi vardır

Alan, bor mineralleri çıkarımında Türkiye ’de birincidir Misket, linyit, barit, volfram ve doğal gaz bölgede çıkarılan diğer yeraltı zenginlikleridir Endüstrinin en fazla geliştiği bölgedir Türkiye ’deki endüstri kuruluşlarının % 75'i bu bölgededir Makine, kimya, hap, tekstil, tekstil ve yiyecek gibi anında her nesil endüstri kuruluşunu Marmara Bölgesi ’nde görmek mümkündür

Marmara, Türkiye ’de iç ve dış ticaretin azami geliştiği bölgedir Bölge ticaretinin gelişmesinde, tarım ve endüstrinin fazla gelişmiş olması ile ulaşım ağının çok sık ve basit olmasının da rolü vardır Marmara Bölgesi, turizm potansiyellerinin derhal hepsine sahiptir Dolayısı ile turizm gelirlerinin en çok olduğu bölgemizdir



Türkiye'de;

En Fazla toplam nüfus,
Maksimum nüfus yoğunluğu,
Azami şehirleşme oranı,
En Fazla okuryazan oranı,
Azami afiyet hizmetleri,
En Fazla enerji tüketimi,
Maksimum sanayi işçisi,
En Fazla ekili dikili arazi,
Azami ayçiçeği üretimi,
Azami ipekli böcekçiliği,
Maksimum kümes hayvancılığı,
En Fazla nüfusa sahip şehir halkı,
Maksimum pirinç üretimi,
Azami sıradan yükselti,
en az izdüşüm alanı,
En fazla bor mineralleri çıkarılan yer,
En çeşitli iklim,
en düşük kır nüfusu,
en az izohips sayısı,
En çeşitli tarım ürünü Marmara bölgesindedir *