Marmara Bölgesinin Gelenek Ve Görenekleri özet

Kız isteme Laf Kesme Geleneği
Kız evinde erkekler oğlanın mesleğini, iyi ve fena alışkanlıklarını emin etmeden araştırırlar İyi olduğuna kanaat getirilirse oğlan evine bir gün verirler Kız arzu etmek için oğlanın ailesinden, akrabalarından, iş arkadaşlarından çevrede saygınlığı ile tanınan kişilerden oluşan bir grupla kızı dilemek üzere kız evine giderler
Gelinlik kız her birinin elini öperek,hoş geldiniz der Kadınlar yeniden da erkek misafirlerinin yanında çıkmazlar Yalnız kız ara sıra şeker, kolonya, çay, kahve vbikram etmek üzere odaya girip çıkar Gelinlik kızın üzerinde en hoş elbisesi vardır Erkekler selamlaşıp hatır sorduktan sonra tanışırlar, sohbet ederler Bir vakit daha sonra sedirde oturan erkek evinden bir kişi ayağa kalkarak “haydin başlayalım diyerek odanın ortasına kazanç Bunun üstüne kız evinden bir birey kalkarak karşısına geçer Bunlar kız ve erkek evinin en yakın akrabalarıdır Evvelden seçilirler Bunlar, nişan, takı, iki taraflı hediyeler, eşyalar ve baba hakkı (başlık parası) konusunda konuşup anlaşırlar
Baba hakkı son yıllarda fazla azalmıştır Baba hakkının temelinde ekonomi ve evlilik kurumuna hürmet yatmaktadır Baba hakkıyla kızın ailesine düğün masraflarına katkı, evlenme yoluyla evden ayrılan işgücünü ve idareli güçlüğü karşılamak amaçlamaktadır

Kızın verilmesi kesinleşince laf kesilir Kız evi söz bohçası verir Düğün için kız tarafına, terlik, çorap, kundura, tuvalet takımı, nişan elbisesi ve çeyiz eksiklerini bitirmek için patiska vb verilir Oğlan tarafı da evlerindeki kişi sayısı değin, yakın akrabalar dahil bohça ister

Laf kesiminde erkek tarafı kıza grep, çorap, elbiselik kumaş, terlik vbolan bohça verir Kız tarafı da söz bohçasını, kaba şaka, gömlek, kravat, çorap, vblaf kesti alameti olarak koyar Bohçalar ortak verilince söz kesilmiş olur Odada bulunanlar kız ve oğlan babasını “Uğurlu uğurlu olsun “ vb biçiminde iyi dilek ve temennilerde bulunurlar Kız göre birisi lokum ve şeker ikram eder Müstakbel gelin odada bulunan herkesin elini öper, kızın eline bir tedarik para verilir Nişan günü saptama edilerek dağılırlar

Nişan
Nişan evliliğe atılan birincil adımdır Bu törenle kız ve oğlanın evlenme istekleri çevreye duyurulmuş olur Nişan kız evinde yapılır Nişan günü kız evi erkek çocuk evi tarafından istenilen bohçaları yanında bir tepsi nişan tatlısını oğlan evine gönderir Erkek Çocuk evi nişan tatlısını nişan alameti olarak konu komşu, akrabaya dağıtır Kız ve erkek çocuk tarafının ve köy halkının hazırlanmış bulunduğu bir bahçede nişan töreni yapılır Yüzükler bu törende takılarak gençlerin nişanları ilan edilir Köy halkı bu törenlere büyük alaka gösterir sonradan düğün günü kararlaştırılır

Nikah
Düğünler bazen salı günü başlayıp pazar günü sona erer Bu düğünler “perşembe düğünü ve “pazar düğünü olarak adlandırılır Köylerde daha fazla pazar düğünü yapılmaktadır Düğüne cuma gecesi kız evinde, cumartesi günü erkek çocuk evinde başlanır Düğüne komşular, akrabalar ve köylüler katılır Oğlan evine yakın bir yerde komşu evinde veya bir kahve ocağına giderek düğünü kutlarlar dere kahve içilir
Kadınlar hediyeleriyle birlikte düğün evine giderler Kız evinde ve erkek evinde eğlence vardır Kızlar rengarenk elbiseleri pırıl pırıl parlayan oyalı grepleriyle maniler, türküler söyleyip oynarlar

Köyde delikanlılar oynayan kızları 3040 metre öteden seyrederler Kızlara yaklaşıp laf atmak güzel karşılanmaz Eğlenceler kızlarla delikanlıların müşterek bakışmaları, kızların delikanlıların imalı maniler söylemesiyle sürer

Çeyiz Götürme Çeyiz Görüntü
Kız evinin düğün tarihinden önce çeyiz adı verilen bir takım eşyaları hazırlayıp alması adettir Düğünden bir müddet önce damat ve gelin kendi yakınlarından bir kaç kişiyle giyecek ve ev eşyası almak için alışverişe çıkarlar Buna “ çeyiz düzme denir
bu vesileyle gelinlik alınır ya da diktirilir Kızın çeyizi tamamlanınca konu komşuya gösterilir Çeyiz düğüne bir hafta kala ya da alay gününde damat evine davul zurna eşliğinde bayraklagötürülür Tekirdağ'da çeyiz taşınırken sandığın üstüne oturma adedi vardır Bahşiş alınmadan kalkılmaz Çeyiz oğlan evinde duvarlara asılır, masalar üzerinde sergilenir Bu hazırlık tamamlanınca düğüne bir kaç gün kala adına “okuyucu , “fike veya “yiğitbaşı adı bahşedilen çoğunlukla yoksul ve dul bir bayan komşuları, hısım akrabayı ve öteki köylüleri tek tek gelin hamamı, hamam gecesi, esas kınası ve kız kınası için çağırır Okuyucu kadının sepetinde yaşlılar için kına, gençler için kırmızı kurdeleyle emrindeki tel bulunur Köyün yaşlı kadınlarına birer fincan kına verir Genç kızlar kız kınası için yapılacak olan peksimet yapımı için kız evine çağırır Okuyucu kadına çağırdığı evlerden şamata, havlu, bez, para ve gıda gibi şeyler verir Köy kahyası da muhtelif yerlerde bağırarak düğüne misafir etme eder

Gelin Hamamı
Köyün kadınları hamama çağırılır Hamam parasını erkek çocuk evi verir Hamamda türküler söylenir, maniler atılır, tef eşliğinde oynanır Gelinin arkadaşları gelinle oynarlar Hamam sonrası kız evi yemek yemek verir Bu yemekte bilhassa yufka böreği yapılır Pirinç çorbası, dolma ve aşure vbikram edilir

Hamam Gecesi
Bu gece hamama gelen kadınlar arasında yapılan bir eğlencedir Gelin kız en hoş elbisesini giyer Genç kızlar darbuka çalar, mani söyler Oynarken gelinin başına hamam tası konur Bunun içine para atılır Toplanan bu paralar tellaklara bahşiş olarak verilir

Kına Gecesi (Başlıca Kınası)

Tekirdağ'da kına adedi fazla yaygındır Kına yakılırken gelinin ve güveyin avucuna konan para kısmet içindir Onları ömür boyu kötülüklerden koruyacağına inanılır Geline kına yakılırken başına al örtmesi al basmasından korunmak içindir Kötülük ve dan korunmak için gelinin yüzü örtülür

Tekirdağ'da genelde cuma günü gecesi kız evinde ana kınasını hatırasına yapmak için toplanırlar Konuklar gelin evinin en yakın komşuları, akrabalarıdır Ara Sıra kınaya oğlan kadar kızlar da gelirler Mevsim yazsa dışarıda, kışsa içeride toplanırlar Gelin kına gecesinde gelinlik giymez Ya nişan elbisesini yada başka bir elbise giyer Gelin kızın başı mum çiçekleriyle süslenir Bazen kına gecesi için ince çalgı anlatım tarzı edilen keman, cümbüş, darbukadan oluşan çalgıcılar tutulur Çalgıcı tutulmazsa kızların çaldığı darbuka eşliğinde, türküler söylenir, oyunlar oynanır

Kına yakılmadan önce genç kızlar çeşitli kılıklara girerek oyun çıkarırlar Mani atışırlar Kına gecesinin son saatlerine dürüst geline kına yakılır Kına yakılacağı vakit gelini bir sandalyeye oturtup yüzünü kırmızı greple örterler Gelin bu sırada ağlamaya başlar Eğer ağlamazsa kınanır, ayıplanır Gelinin kınasını yengeler yakar Kına yakmadan önce gelinin omzuna bir şamata koyarlar Gelinin ellerine ve ayaklarına kına yakarlar Gelinin ellerini, gelinin çeyiz sandığından çıkarılan oyalı kına bezleriyle sararlar Kına yakılırken kızlar kına dövme türküsünü söylerler Eğer gelin uzaktan bir yere gidiyorsa kına yakılırken hasretliği, gurbetliği anlatan türküler söylenir Gelini kına için bağlanmış elleriyle oynatırlar Kına yakılırken para yapıştırırlar ya da gelinin avucuna para koyarlar Gelinin arkadaşları gelinin yanına kalarak, sabaha değin eğlenirler, hiç uyumazlar

Güneş doğmadan önce çalgılar alınarak, köy içinde yakın bir çeşmeye gidilir Gelinin annesi ve babası genç kızlara gelinin kınasını yıkatırlar Gelinin avucundan meydana çıkan paraların bir kısmını arkadaşlarına verirler, bir kısmını ise gelinin sandığına ve damadın cebine kısmeti açılsın diye koyarlar

Gelin Salınması ( Kız Kınası)
Oğlan evi cumartesi günü genç kızları sabahleyin berbere götürür Akşam için ince enstrüman tutulur öğleye dek iş biter Kızlar düğün evine dönerler Cumartesi öğleden sonradan erkek çocuk tarafı kız evine gider İki tarafın davetlileri bir araya kazanç Davetlilere akşam kız evinde yemek yemek verilir Bu sırada gelin salınması için davetliler toplanmıştır Gelin o gece gelinlik giyer Ağır bir müzik çalar Bu müzik daha fazla “kırmızı gül “ türküsüdür Ortaya bir sandık, sandığın üstünde içi su batmış bozuk paraların konduğu bir tas konur Önde, başında yeşil bir başörtü bulunan gelin ve kollarında iki yenge, arkada ikişer ikişer grup olmuş kızlar tasın etrafında üç kez dönerler Gelin üçüncü turun sonunda sandığa bir tekme vurur Tas devrilir, bozuk paralar etrafa saçılır Çocuklar bu paraları kapışırlar Gelin önce yengelerin sonra davetlilerin elini öper

Gelin Alayı
Pazar sabahı gelini almaya gidecek olan alay arabalarını erkek çocuk tarafı hazırlar Kız tarafı da kızın eşyalarını gönderme hazırlıkları yapar Alay arabalarının üstleri renk renk kilimlerle sarılır Arabalar kapalı ayla getirilir Gelinin bindiği araba en yakın komşusunun arabasıdır Son zamanlarda bu arabaların yerine özel taksi, minibüs ve traktörler almıştır Gelin arabasına güveyin komşuları, hala, teyze ve yenge gibi yakın akrabalarından biri biner çalgıcılar öndedir Bunların ardında gelin arabası ve diğer arabalar güle oynaya kız evine içten yola çıkarlar

Alaya atlarıyla katılan gençler gelin arabasının önünde dururlar Mendil ya da çevre isterler Gençlerin bu arzuları gelinin bu iş için hazırlanmış bohçasından karşılanır Alay köyün dışında yerinde bir alanda durur Çalgıcılar “koşu havası çalmaya başlarlar Atlı gençler beygir koşusuna geçerler Koşu menzili 34 kmdir Verilen sinyâl üstüne koşu başlar Birinci gelen atlı gelinin arabasına gider, gelin alayının geldiğini müjdeleyen koşu yastığını alır ve damadın evine yollanır öte yandan bahçede tıraş edilmekte olan damadın sağdıcı koşuda birinci gelen atlının elinden bu yastığı alır Hediyesini verir Yastık yerinde bir yere konur ve günün hatırası olarak saklanır

Şimşir (Ahret Dalı)
Gelinin ahret kardeşi veya arkadaşları tarafından hazırlanır Köylerde kızlar birbirleriyle ahret tutarlar Bunlardan hangisi önce evlenirse ona ahreti ya da ahretleri şimşir hazırlarlar şimşire iğneden ipliğe ne varsa ondan konur (iğne, iplik, meyve, oyuncak, tarak vb) Bunlar bir çam dalına iplikle tutturulur Dalın ucu toprakla dolu bir tenekeye ya da saksıya yerleştirilir Alay geleceğine yakın bütün davetliler çalgılar önde, gelin arkada ahretin evine gidilir Orada bir saat oynadıktan sonradan şimşir ve bohça alınarak eve gelinir Buna karşılık erkek çocuk evinde ahretliğe çamaşır ve elbiselik verilir Delikanlılar göre alayın geldiği haber verilir Gelini içeriye sokarlar

Telli Horoz
Köyün gençleri gelin alayı gelmeden önce çalgıcılarla birlikte sabahtan ezanı okunduğu zaman oynayarak erkek çocuk evine giderler Oğlan evinde damadı ve damadın yakın arkadaşlarını birer birer uyandırırlar Bahçede oynarlar, eğlenirler
Buradaki eğlenceler bitince tekrar çalgılarla birlikte kız evine gidilir Kız evi köy gençlerine ya bir bilezik ya da bir elbise asar Bitmiş oynanır Gelin, erkek göre gelenlerin ellerini öper Her elini öptüren para verir Gelinin yengesi de birer havlu verir Köyün gençlerine büyük bir tepside, tüm her tarafı telle sarılmış bir pişmiş horoz, yanında çeşitli içkiler, peksimet denilen küçük kurabiye gibi şeyler verirler Telli horozu yiyen içkileri içen gençler coşarlar, oynarlar ve tabanca atarlar

Çömlek Kırma
Gelin alayı kız evine gelince önce gelin çıkartılmaz Gelinin arkadaşları türkü söyleyerek gelini kaynananın yanında getirirler Kaynana bu kızlara para verir Kızlar gelini kaynananın önüne getirerek bırakırlar Gelin kaynanasının ve akrabaların ellerini öper Gelinle kaynana oynarken aralarında çömlek kırar

Toprak Bastı
Oğlan tarafı gelin almağa gittiği vakit kız tarafının bayrağı ve çalgıları erkek çocuk tarafının bayrağı ve çalgılarıyla birleşerek toplanırlar Gençlerle konuşulur, kavranabilir Bir arz para ile kaba şaka, çevre, havlu vb verilir

Gelin İndirme
Alay koşudan daha sonra yavaşça köy içine girmeğe başlar Alayın köye dönüşü ağır yapılır ve nihayet erkek çocuk evine gelinir Gelin arabası avluya çekilir Diğer arabalardakiler, davetliler daha önceden yerlerini almışlardır Erkek Çocuk damatlık elbiselerini giymiş hazır beklemektedir Gelin arabadan indirilir Başı al bir greple örtülüdür Güvey, tıraşında yer alan arkadaşlarının gerisinde odasına çıkarDamadın çeyiz odasını terk etmesinden sonra gelin içeriden çıkartılırBir sandalye üzerine çıkarılarak hazırlanmış bulunanlara gösterilir

Gelin Paçası
Düğünün ertesi gün düzenlenen törene Tekirdağ'da “Gelin Paçası adı verilir Gelin paçası bayan ve kızlar aralarında yapılır Bu günde gelinin gelin gittiği evin erkeklerinin karıları dallı giyerler Diğer kadınlar olağan giysiler içerisindedir Kadınlar farklı alanlara yönlendirilmiş oyunlar oynarlar, mani türkü söylerler, eğlenirler

Düğün Tatlısı
Düğünden bir hafta sonra kız evi baklava, revani vstatlılar yapar Gelinle damat çağrılır Bunların yanısıra kız ve oğlan evinden davetliler çağrılır Yemekten sonradan gençler bir odada, yaşlılar bir odada toplanır, kendi aralarında eğlenirler *