iltasyazilim
FD Üye
Marmara Bölgesinin Gelenek Ve Görenekleri
EVLENME TÖRENLERİ VE BUNLARA BAĞLI ADET VE İNANMALAR
Evlenme törenleri alt bulunduğu kültür tipinin öngördüğü kayıtlı kurallara ve kalıpla uydurularak gerçekleştirilir Evlenme, merasim, töre, adet, gelenek, görenek ve inanma bakımından zengin bir tablo çizer
Evlilik Öncesi
Tekirdağ'da kızlar 1718, erkekler askerlik dönüşü 2223 yaşında evlenme çağına gelmiş olarak kabul edilirler Evlilikte akraba olmaması şartı aranır Evlenmede “sıra gütme adı bahşedilen bir cins sıra gözetimi vardır Ilk Önce abla ve ağabeylerin evlenmelerine dikkat edilir Fakat önemli bir engel değildir
Evlenme yaşına gelen gençler evlenme isteklerini evin büyüklerine söyleyemezler Dağıtılmış yollara başvurarak bu dileklerini kesin ederler Bir kaçını şöylece sıralayabiliriz Ayakkabıları zıt çevirme, devamlı of çekme, süpürgenin üstüne oturma vb
Evlenme Aşamaları Kız bakma – Kız Görme
Tekirdağ'da evlenme çağına gelen oğullarına önce beğendiği bir kız olup olmadığını sorar Eğer oğlan kız beğenmeyi ailesine bırakırsa ailesi önce çevreden soruşturarak kız arar Kız ararken kızda ve ailesinde ahlaki inşa, somut koşul, bedensel vb özellikleri arar Oğlunun beğendiği bir kız varsa aynı özellikler soruşturularak araştırılır Çevredeki evlenme törenleri kızlarla erkeklerin birbirlerini görüp tanışma ortamlarıdır Eğer bir kıza karar verilirse kız evine görücü gönderilir
Görücüler oğlanın annesi, teyzesi, halası, yengesi ve komşu kadınlardır Kız evi bu ziyaretin nedenini sezer Gelin adayı gelenleri güleryüzle karşılar Teker teker ellerini öper El öpme esnasında ve ziyaret baştan başa kız kesin edilmeden incelenir Vücutça bir kusuru olup olmadığına uyarı edilir Yürüyüşü, oturması, kalkması, davranışları gözlenir Evin temizlik ve düzenine bakılır Kız beğenilmişse görücülerden ihtiyar bir bayan, kızı beğendiklerini, yerinde görürlerse kararlaştırılacak bir günde erkeklerin kızı istemeye gelip gelemeyeceklerini sorar Kızın annesi ya da yakınlarından biri bu tekliften hoşnut kalmışsa “Mademki siz münasip gördünüz kısmetse olur, fakat bir kere de erkeklere danışalım der Görücü misafirler uğurlanır
Kız isteme Laf Kesme
Kız evinde erkekler oğlanın mesleğini, iyi ve fena alışkanlıklarını emin etmeden araştırırlar İyi olduğuna kanaat getirilirse erkek çocuk evine bir gün verirler Kız dilemek için oğlanın ailesinden, akrabalarından, meslek arkadaşlarından çevrede saygınlığı ile tanınan kişilerden oluşan bir grupla kızı arzu etmek üzere kız evine giderler
Gelinlik kız her birinin elini öperek,hoş geldiniz der Kadınlar bir daha da erkek misafirlerinin yanına çıkmazlar Yalnız kız ara sıra şeker, kolonya, çay, kahve vbikram etmek üzere odaya girip çıkar Gelinlik kızın üstünde en güzel elbisesi vardır Erkekler selamlaşıp hatır sorduktan sonradan tanışırlar, sohbet ederler Bir vakit sonradan sedirde oturan erkek evinden bir birey ayağa kalkarak “haydin başlayalım diyerek odanın ortasına gelir Bunun üzerine kız evinden bir kişi kalkarak karşısına geçer Bunlar kız ve erkek evinin en yakın akrabalarıdır Önceden seçilirler Bunlar, nişan, takı, karşılıklı hediyeler, eşyalar ve baba hakkı (başlık parası) konusunda konuşup anlaşırlar
Baba hakkı son yıllarda çok azalmıştır Baba hakkının temelinde ekonomi ve evlilik kurumuna hürmet yatmaktadır Baba hakkıyla kızın ailesine düğün masraflarına katkı maddesi, evlenme aracılığıyla evden ayrılan işgücünü ve hesaplı güçlüğü yerine getirmek amaçlamaktadır
Kızın verilmesi kesinleşince laf kesilir Kız evi söz bohçası verir Nikah için kız tarafına, terlik, çorap, ayakkabı, tuvalet takımı, nişan elbisesi ve çeyiz eksiklerini bitirmek için patiska vb verilir Oğlan tarafı da evlerindeki kişi sayısı değin, yakın akrabalar dahil bohça ister
Söz kesiminde erkek tarafı kıza grep, çorap, elbiselik bez, terlik vbolan bohça verir Kız tarafı da söz bohçasını, mendil, gömlek, kravat, çorap, vbsöz kesti alameti olarak koyar Bohçalar ortak verilince söz indirilmiş olur Odada bulunanlar kız ve erkek çocuk babasını “Hayırlı şanslı olsun “ vb şeklinde iyi istek ve temennilerde bulunurlar Kız tarafından birisi lokum ve şeker ikram eder Müstakbel gelin odada bulunan herkesin elini öper, kızın eline bir arz para verilir Nişan günü tespit edilerek dağılırlar
Nişan
Nişan evliliğe atılan birincil adımdır Bu törenle kız ve oğlanın evlenme istekleri çevreye duyurulmuş olur Nişan kız evinde yapılır Nişan günü kız evi erkek çocuk evi göre istenilen bohçaları yanına bir tepsi nişan tatlısını erkek çocuk evine gönderir Oğlan evi nişan tatlısını nişan alameti olarak konu komşu, akrabaya dağıtır Kız ve oğlan tarafının ve köy halkının hazırlanmış bulunduğu bir bahçede nişan töreni yapılır Yüzükler bu törende takılarak gençlerin nişanları ilan edilir Köy halkı bu törenlere büyük ilgi gösterir sonra düğün günü kararlaştırılır *
EVLENME TÖRENLERİ VE BUNLARA BAĞLI ADET VE İNANMALAR
Evlenme törenleri alt bulunduğu kültür tipinin öngördüğü kayıtlı kurallara ve kalıpla uydurularak gerçekleştirilir Evlenme, merasim, töre, adet, gelenek, görenek ve inanma bakımından zengin bir tablo çizer
Evlilik Öncesi
Tekirdağ'da kızlar 1718, erkekler askerlik dönüşü 2223 yaşında evlenme çağına gelmiş olarak kabul edilirler Evlilikte akraba olmaması şartı aranır Evlenmede “sıra gütme adı bahşedilen bir cins sıra gözetimi vardır Ilk Önce abla ve ağabeylerin evlenmelerine dikkat edilir Fakat önemli bir engel değildir
Evlenme yaşına gelen gençler evlenme isteklerini evin büyüklerine söyleyemezler Dağıtılmış yollara başvurarak bu dileklerini kesin ederler Bir kaçını şöylece sıralayabiliriz Ayakkabıları zıt çevirme, devamlı of çekme, süpürgenin üstüne oturma vb
Evlenme Aşamaları Kız bakma – Kız Görme
Tekirdağ'da evlenme çağına gelen oğullarına önce beğendiği bir kız olup olmadığını sorar Eğer oğlan kız beğenmeyi ailesine bırakırsa ailesi önce çevreden soruşturarak kız arar Kız ararken kızda ve ailesinde ahlaki inşa, somut koşul, bedensel vb özellikleri arar Oğlunun beğendiği bir kız varsa aynı özellikler soruşturularak araştırılır Çevredeki evlenme törenleri kızlarla erkeklerin birbirlerini görüp tanışma ortamlarıdır Eğer bir kıza karar verilirse kız evine görücü gönderilir
Görücüler oğlanın annesi, teyzesi, halası, yengesi ve komşu kadınlardır Kız evi bu ziyaretin nedenini sezer Gelin adayı gelenleri güleryüzle karşılar Teker teker ellerini öper El öpme esnasında ve ziyaret baştan başa kız kesin edilmeden incelenir Vücutça bir kusuru olup olmadığına uyarı edilir Yürüyüşü, oturması, kalkması, davranışları gözlenir Evin temizlik ve düzenine bakılır Kız beğenilmişse görücülerden ihtiyar bir bayan, kızı beğendiklerini, yerinde görürlerse kararlaştırılacak bir günde erkeklerin kızı istemeye gelip gelemeyeceklerini sorar Kızın annesi ya da yakınlarından biri bu tekliften hoşnut kalmışsa “Mademki siz münasip gördünüz kısmetse olur, fakat bir kere de erkeklere danışalım der Görücü misafirler uğurlanır
Kız isteme Laf Kesme
Kız evinde erkekler oğlanın mesleğini, iyi ve fena alışkanlıklarını emin etmeden araştırırlar İyi olduğuna kanaat getirilirse erkek çocuk evine bir gün verirler Kız dilemek için oğlanın ailesinden, akrabalarından, meslek arkadaşlarından çevrede saygınlığı ile tanınan kişilerden oluşan bir grupla kızı arzu etmek üzere kız evine giderler
Gelinlik kız her birinin elini öperek,hoş geldiniz der Kadınlar bir daha da erkek misafirlerinin yanına çıkmazlar Yalnız kız ara sıra şeker, kolonya, çay, kahve vbikram etmek üzere odaya girip çıkar Gelinlik kızın üstünde en güzel elbisesi vardır Erkekler selamlaşıp hatır sorduktan sonradan tanışırlar, sohbet ederler Bir vakit sonradan sedirde oturan erkek evinden bir birey ayağa kalkarak “haydin başlayalım diyerek odanın ortasına gelir Bunun üzerine kız evinden bir kişi kalkarak karşısına geçer Bunlar kız ve erkek evinin en yakın akrabalarıdır Önceden seçilirler Bunlar, nişan, takı, karşılıklı hediyeler, eşyalar ve baba hakkı (başlık parası) konusunda konuşup anlaşırlar
Baba hakkı son yıllarda çok azalmıştır Baba hakkının temelinde ekonomi ve evlilik kurumuna hürmet yatmaktadır Baba hakkıyla kızın ailesine düğün masraflarına katkı maddesi, evlenme aracılığıyla evden ayrılan işgücünü ve hesaplı güçlüğü yerine getirmek amaçlamaktadır
Kızın verilmesi kesinleşince laf kesilir Kız evi söz bohçası verir Nikah için kız tarafına, terlik, çorap, ayakkabı, tuvalet takımı, nişan elbisesi ve çeyiz eksiklerini bitirmek için patiska vb verilir Oğlan tarafı da evlerindeki kişi sayısı değin, yakın akrabalar dahil bohça ister
Söz kesiminde erkek tarafı kıza grep, çorap, elbiselik bez, terlik vbolan bohça verir Kız tarafı da söz bohçasını, mendil, gömlek, kravat, çorap, vbsöz kesti alameti olarak koyar Bohçalar ortak verilince söz indirilmiş olur Odada bulunanlar kız ve erkek çocuk babasını “Hayırlı şanslı olsun “ vb şeklinde iyi istek ve temennilerde bulunurlar Kız tarafından birisi lokum ve şeker ikram eder Müstakbel gelin odada bulunan herkesin elini öper, kızın eline bir arz para verilir Nişan günü tespit edilerek dağılırlar
Nişan
Nişan evliliğe atılan birincil adımdır Bu törenle kız ve oğlanın evlenme istekleri çevreye duyurulmuş olur Nişan kız evinde yapılır Nişan günü kız evi erkek çocuk evi göre istenilen bohçaları yanına bir tepsi nişan tatlısını erkek çocuk evine gönderir Oğlan evi nişan tatlısını nişan alameti olarak konu komşu, akrabaya dağıtır Kız ve oğlan tarafının ve köy halkının hazırlanmış bulunduğu bir bahçede nişan töreni yapılır Yüzükler bu törende takılarak gençlerin nişanları ilan edilir Köy halkı bu törenlere büyük ilgi gösterir sonra düğün günü kararlaştırılır *