Mars’taki madencilerimiz bakteriler olacak!

Bir dönem sadece devlet kontrolünde olan uzay seyahatleri, günümüzde özel sektörün de ilgisini çekiyor. Gittikçe hızlanan çalışmalar, yeni keşifleri de beraberinde getiriyor. Edinburgh Üniversitesi‘ndeki araştırmacılar da yaptıkları son çalışmayla uzayda yaşam için önemli bir keşifte gerçekleştirdi.

Uluslararası Uzay İstasyonu‘nda 10 yıldır devam eden araştırmada son aşamalar bitmek üzere. Avrupa Uzay Ajansı (ESA) tarafından yürütülen çalışma, Mars ve Ay’da kurulması planlanan koloni için gerekli olan kaynakları bakteriler ile üretmeyi hedefliyor. Böylelikle ihtiyaç duyulan malzemelerin Dünya’dan gelmesine gerek kalmaması amaçlanıyor. İşte ayrıntılar…

İş gücü insanlardan bakterilere geçiyor

İnsanlık gözünü uzaya dikmiş durumda. Hali hazırda uzay kolonileri için pek çok farklı çalışma yürütülüyor. Ancak en önemli sorun olan kaynak sıkıntısı hala çözülebilmiş değil. Ne yazık ki inşaat malzemelerini roketlerle Dünya‘dan taşımak pratik olmadığı gibi oldukça da pahalı. En iyi çözüm ise Ay ve Mars gibi koloni kurulacak yerlerde bulunan malzemeleri kullanmanın yollarını bulmak.
Uluslararası Uzay İstasyonu‘nda (ISS) yapılan yeni bir deney, bazı bakteri türlerinin Ay ve Mars’ta bulunan kayalardan koloniciler için yararlı olan malzemeleri çıkarabildiğini gösterdi. Söz konusu mikro organizmalar; hava ve su sağlayan sistemleri tedarik etmek için demir, magnezyum ve mineraller üretecek.

Bilim insanları, tek hücreli organizmaları özel kimyasal reaksiyonlar yoluyla kayalardan besinleri ve diğer temel bileşikleri çıkarmak için seçti. Dünya‘da bu bakteriyel işlemler; toplam bakır ve altının yaklaşık yüzde 20‘sini çıkarmak için kullanılıyor. Araştırmacılar mikro organizmaların bu özelliğini düşük yerçekiminde de gösterip göstermediğini öğrenmek istedi.
ESA astronotu Luca Parmitano ile BioRock deneyinin incelenmesi.
Resim kaynağı: ESA (Avrupa Uzay Ajansı)
Temmuz 2019’da SpaceX, kibrit kutusu büyüklüğündeki bu reaktörlerden on sekizini Uluslararası Uzay İstasyonu’na gönderdi. Bu küçük reaktörlerin her biri, bakteriyel bir çözelti içeren bazalt kayalarla (Mars ve Ay’dakilere benzer) doluydu.

BioRock adı verilen 36 deneyin toplamında üç çeşit bakteri test edildi. Sphingomonas desiccabilis bakterisi, mineral ekstraktları üzerinde açık ara en büyük etkiye sahip bakteri türü oldu.

İki bazalt kaya örneğiyle dolu biyomadencilik reaktörlerinden biri.
Resim kaynağı: Charles Cockell

ISS’deki deneyler mikro yerçekimi ortamında üç hafta boyunca devam etti. Bu yerçekimi ortamı, Ay ve Mars koşullarını simüle ediyordu. Çeşitli yerçekimi alanlarında devam eden deneyler sonucunda dünyadakine göre arasında önemli bir fark bulunamadı.

Biyomadencilik uzay yolculuklarını kolaylaştıracak

Yeryüzünde biyomadencilik benzer bir iş için kullanılıyor. Bu süreç ham cevherden bakır, altın ve diğer malzemelerin arıtılmasına yardımcı oluyor. Çalışma; Ay ve Mars’ta madencilik yapan bakterilerin yerleşim süreci boyunca değerli kaynaklar sağlayabileceğini gösterdi.
NASA yaptığı açıklamada, “Uzayda malzeme bulma (yani gelecekteki bir Ay veya Mars üssünü inşa etme) yeteneği işimizi kolaylaştıracak. Bu sayede dünyadaki değerli kaynakların ve ilgili ulaşım kaynaklarının kullanımına duyulan ihtiyacı azaltabiliriz.” diyerek durumu açıkladı.

Yakın zamanda Ay’a insanlı uçuşlar tekrar başlayacak. Araştırmacılar da ay regolitine insan idrarının ekleyerek yapı malzemesi oluşturmaya çalışıyor. Bu sayede Ay’da bir koloni inşa etmek için tüm malzemeyi Dünya’dan götürmemize gerek kalmayacak.
Mars’a yerleşen kolonistler yeni yöntem sayesinde gezegen toprağını karasal bitkiler için verimli hale getirmek üzere çeşitli ürünler yetiştirebilirler. Bu çalışma bize, gezegen yüzeylerinden malzeme çıkarmak için yeni bir yol gösterdi. Ayrıca uzay tarımının kurallarını öğrenmemize olanak sağladı.

Uzay yolcusu kalmasın!

Şu anda SpaceX, 2050 yılına kadar bir milyon insanı Mars’a yerleştirmeyi planlıyor. Bu kadar fazla sayıda insana yiyecek ve malzeme sağlamak, muhtemelen Ay ve Mars’ta bakteri madenciliğini zorunlu kılacak. Gezegen kabuğunun kaşifleri beslemek ve barındırmak için çeşitli malzemelere dönüştürülmesini gerekecek.

Uzay yolculuklarının başlamasına çok az kaldı. Turistik gezilerden ziyade, farklı gezegenlerde kurulacak daimi üslerle evreni keşfetmeye başlayacağız. İlk hedef Ay’a yerleşmek.
Siz uzay seyahatleri hakkında ne düşünüyorsunuz? İmkanınız olsa Dünya’yı terk etmek ister misiniz? Fikirlerinizi yorumlar kısmında ve SDN Forum‘da belirtmeyi unutmayın!