materyalizm nedir kısaca

Materyalizm Nedir Materyalizm Temsilcileri

Materyalizm butun evrenin, her varlığın ve olgunun, en temelde maddi ozellik gosteren oğelerden oluştuğu, bunlarla ilgili acıklamaların da bu oğelere ve aralarındaki ilişkilere indirgenebileceği yolundaki goruş

Maddecilik ozellikle, dualist ve tinselci goruşler karşısında gelişmiştir bunların ilkinden daha cok tekci ozelliğiyle, ikincisinden ise idealizme karşı gercekci ozelliğiyle ayrılır dualizmdeki apayrı ve birbirine indirgenemeyecek iki varlık goruşune karşı maddecilik, varlığın en temelde tek bir bicimi olduğunu ileri surer buna gore, duşunsel ya da zihinsel denen olgular ya maddi olguların karmaşık bicimleridir ya da varlıkların temellerindeki yapıya indirgenerek acıklanabilir tinselci ve idealist goruşler karşısında da maddecilik duşunsel ya da zihinsel olguların kendi başlarına var olmadıklarını, gorunurdeki var oluşlarının ise onları olanaklı kılan maddi bir temel uzerinde acıklanabileceğini one surer ruhbeden ya da duşuncemadde ayrımının aldatıcı olduğunu bu iki varlık turunun gercekte tek bir maddi temelin iki farklı gorunuşu olduğunu savunur

Maddecilik tarih ve toplum gibi insana ilişkin varlık alanlarının acıklanmasında bunlara bir “amac, “erek, ya da “istek atfetmek yerine, maddi bir temele dayanan anlamlı nedenlere başvurmayı ongorur bu yaklaşıma gore insanların toplum ve tarih icinde urettikleri duşunsel icerikli olgular vardır, ama bunlar tek başlarına ne ortaya cıkabilirler, ne de bu alanlarda etkili olabilirler bunları hem ortaya cıkaran, hem de etkiliymiş gibi gorunmelerini sağlayan maddi ve somut nedenler vardır bu nedenler, tarihsel ve toplumsal değişimlere yol acan asıl etkendir duşunsel icerikli olgular ancak bu asıl etkene başvurularak acıklanabilir

Maddecilik psikoloji gibi bireylerin zihinsel sureclerini inceleyen bilgi dallarında da orneğin duygu, duşunce, amac koyma ve yonelmelerin nedenlerini, bunların temelinde yatan organik, fizyolojik maddi sureclerde arar buna gore, insanın belirli bir duşunceye sahip olması , bedenindeki en yalın fizyolojik sureclerden beynindeki elektromagnetik etkinliğe kadar bir dizi maddi etmenin sonucudur zihinsel sureclerin temelinde yatan maddi surecler yeterince anlaşılırsa, zihin de anlaşılmış olacaktır

Batı felsefesinde maddecilik geleneğinin başlangıcı sokrates oncesi filozoflardan demokritos ve oğretmeni leukippos ’a dayandırılır atomculuğun da ilk bicimini ortaya atan bu filozoflara gore, butun everen daha fazla bolunemeyecek, katı, tek başına var olan kucuk parcalardan (atomlardan) oluşuyordu dunyadaki her olay, bu atomların birbirleriyle etkileşiminin yarattığı sureclerden kaynaklanıyor, algı ve bilgi de bu parcacıkların insanların organları uzerindeki etkilerinden doğuyordu eski yunan ve latin sonrası donemde, hıristiyanlığın etkisiyle maddecilik hemen tumuyle bir yana atıldı

Yeni cağda ceşitli bilimlerde ulaşılan somut sonuclar, felsefede de maddeciliğin yeniden doğmasına yol actı 17 yuzyılda, ingiltere ’de thomas hobbes ve fransa ’da pierre gassendi, eski atomculardan da esinlenerek, maddi temeller uzerine kurulu bir dunya goruşunu işlediler gassendi deneyimle elde edilen olguları acıklarken modern bilimlerin yontemlerini kullandı hobbes ise duyumların beyinde oluşan maddi hareketler olduğunu ileri surdu

Materyalizm 19 yuzyılda doğa bilimlerindeki onemli gelişmeler sonucu yeniden guclendi ozellikle darwin ’in biyolojide yarattığı devrim, doğal duzene ilişkin gorunurdeki kanıtların tumuyle nedensel nedenlere dayanarak acıklanabileceğini gosterdi

20 yuzyılda modern fizikte gorulen devrim niteliğindeki gelişmeler nedensel temellere dayalı yaklaşımları sarsarken, katı ve bolunmez maddi temel sayılan “atom duşuncesinin de sorgulanmasına yol actı bunun sonucunda maddecilik tartışması daha cok bilimsel yontem ve uygulamalar acısından surdu fizikteki gelişmeler nedeniyle madde kavramı gittikce daha az acıklayıcı ve anlaşılır olmaya başladı

Alıntı