Max Adler Kimdir?

Max Adler Kim
Max Adler hayatı
Max Adler hakkında data
Max Adler biyografisi
Max Adler özgeçmişi


Max Adler (18731937)

Avusturyalı düşünür ve siyaset adamıdır

05011873 Viyana doğumludur 28*61937 yılında Viyana'da ölüm etmiştir

Avusturya Marksizminin kurucularından ve Avusturya Sosyal Demokrat Partisi'nin sol kanat temsilcilerindendir 15 Ocak 1873'te Viyana'da doğmuştur 1896'da hukuk öğrenimini bitirmiştir 19041922 arasında MarxStudien dergisinin editörlüğünü yapmıştır

Benzer dönemde Der Kampf dergisinde makaleler yazdı 1907'de Karl Renner ile birlikte Viyana Sosyoloji Topluluğunu kurdu 19201923 arasında Avusturya Sosyal Halkçı Partisi'nin milletvekili olarak parlamentoda bulundu 1934'te Viyana Üniversitesinde sosyoloji dersleri vermeye başladı 28 Haziran 1937'de Viyana'da öldü

Adler, Avusturya Marksizmiolarak bilinen ve 1904'ten sonradan Karl Renner, Rudolf Hilferding ve Otto Bauer tarafından kurulan okulun felsefi kuramcısıdır Sosyalist fikir tarihinde, tarihsel maddeciliğin revizyonudenemelerinin yoğunlaştığı ve felsefeye yeni bir ilginin doğmaya başladığı bir dönemde Adler, Marksizm'in hesaplı kaçınılmaz sona inanma temeline dayanan yorumlarına karşısında çıkmış, tarihsel maddeciliği YeniKantçı felsefeyle bağdaştırmaya çalışmıştır

Marx'ın öğretisini, yaşadığı dönemin sosyal, ekonomik ve siyasal koşullarına aktarmak isterken ve Marxizm'in değişmeye açık bir birleşim olduğunu ileri sürerken, bireylerin düşünsel etkinliğini ön plana çıkaran görüşlerin savunuculuğunu yapmıştır Adler, Kausalitaet und Teleologie im Streite um die Wissenschaft(Bilim Tartışmasında Nedensellik ve Teleoloji) adlı ilk kitabını 1904'te yayımladı Kant'ın sentetik a prioriadını verdiği, insan zihnine ilişkin mutlak sınırları toplumsal düzeyde ele bölge Adler, insan zihninin toplumsal koşullar göre belirlendiğini ileri sürmüş ve bunun yol açtığı sınırlara sosyal a prioriadını vermiştir Adler'e tarafından, insan zihni toplum tarafından sunulan verileri seçerken hür olmakla birlikte, çevre ve şartlar insanın veri ve eyleme ilişkin tercihlerini sınırlandırmaktadır

Bu bağlamda, insan zihninin kendi dışındaki tarafsızbir veriler bütününü dolaysız bir nesnellik içinde edinmesi mümkün değildir, insan zihni faizsiz bir sensor olmakla kalmaz, yöneldiği dışsal gerçeği biçimlendirir de Bu görüşlerden yola meydana çıkan Adler, Lenin ve Kautsky'nin tarihsel maddecilik anlayışını eleştirmiş, bu yaklaşımın bireyi hesaplı güçlerin basit bir aracı durumuna indirgediğini ileri sürmüştür Adler'e tarafından, Marx insan duygu ve düşüncelerini maddenin dolaysız bir yansıması olarak ele almamış, zihnin maddeden görece bağımsız işleyişini de vurgulamıştır Marx, insanı maddesel ve fizyolojik süreçler tarafından belirlenen bir makine olarak tanımlayan kaba maddeci yaklaşımlara karşı çıkmış ve sorunu düşünce ile madde, kişi ile toplum arasındaki mantıkla ilgili bir ilişki olarak ele almıştır

Adler'e göre, toplum, bedensel güçlerin bütünlüğü ile düşünselruhsal çabaların birliğinden oluşmaktadır İnsan pratiği bununla beraber felsefi ideallerin gerçekleştirilmesine de hizmet etmektedir Bu bağlamda, bilim ile ahlak, toplumsal yasaların belirleyiciliği ile amaçlanan idealler, tarihsel maddecilik ile felsefe arasında aşılmaz uçurumlar yoktur Adler, Marx'ın gençlik döneminde yazmış oldu+ğu Zur Kritik der Hegeyschen Rechtsphilosophie(Hegerin Hukuk Felsefesinin Eleştirisi) adlı kitabında Yardımsever Marxizmolarak adlandırılabilecek bir anlayışı doğrulayan kanıtlar olduğunu ileri sürmüştür Lukacs'ın Marx'ın gençlik dönemindeki yazılarını Hegelci bir yaklaşımla yorumlaması gibi, Adler de Marx'ın bu dönemindeki yazılarını Kantçı bir bakış açısıyla her yerde değerlendirmiştir Kişiliğin marifetli bütünselliğini insanın en yüce amacı olarak nitelendiren YeniKantçı felsefeden yola çıkan Adler, daha varlıklı bir bireyselliğe ulaşmış sosyalist insanın oluş+turulması gerektiğini savunmuştur Bir siyaset adamı olarak Adler, 1888'de Victor Adler tarafından kurulan ve içinde öbür siyasal eğilimleri barındıran Avusturya Sosyal Halkçı Partisi'nin sol kanadında yer almıştır

Mücadelesini esas olarak genel oy hakkının elde edilmesi ve parlamenter yoldan iktidara gelinmesi çizgisinde sürdüren Avusturya Sosyal Demokrat Partisi içinde proletarya diktatörlüğünü ve emekçi konseylerini savunmuştur bununla birlikte, Adler'in Avusturya Sosyal Demokrat Hareketi içindeki düşünsel etkinliği, olarak siyasal mücadele düzeyinde değil, felsefi düzeyde olmuştur

ESERLERİ

Kausalitaet und Teleologie im Streite um die Wissenschaft, 1904, (Bilim Tartışmasında Nedensel+lik ve Teleoloji*)
Marx als Denker, 1908, (Bir Düşünür Olarak Marx ’ ’)
Das Soziologische in Kant's Erkenntnis kritiky 1925, (Kant'ınBilgi Eleştirisinde Sosyolojik Öğeler)
Das Raetsel der Gesellschafu 1935, (Toplumun Gizemi) *