Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), mayıs ayı süreksiz dış ticaret bilgilerini açıkladı. Mayıs ayında ihracat, Genel Ticaret Sistemi’ne (GTS) nazaran yüzde 40,9 düşüşle 9 milyar 964 milyon dolar oldu. Son 12 aylık ihracat ise yüzde 8,4 düşüşle 165 milyar 732 milyon dolara ulaştı.
Salgının tesiriyle birçok ülkenin ihracatının son yılların en dramatik düşüşüyle karşı karşıya kaldığını söyleyen TİM Lideri İsmail Gülle, “ Almanya’nın ihracatı mart ayında aylık bazda son 30 yılın en sert düşüşünü yaşarken, Japonya’nın ihracatı da nisan ayında son 11 yılın en sert düşüşünü kaydetti. Elbette yaşanan bu global şokun tesiriyle, ülkemiz ihracatı da Mart ayının ortalarından itibaren geçtiğimiz yılın birebir devrine nazaran aylık bazda düşüşlerle karşı karşıya kaldı. Ülkemiz daha evvel kriz devirlerinde ihracatta kaçınılmaz olarak misal düşüşler yaşamış olsa da, kayıplarını her vakit süratle telafi ederek ihracatta yeni rekorlara ulaşmayı başardı. O denli ki, 2001 krizi sonrası ülkemiz ihracatında 3 yıl içerisinde yüzde 100 artış gerçekleşti. Tekrar 2008- 2009 global finans krizi sonrası ihracatımızda yeniden 3 yıl içerisinde yüzde 50 artış gerçekleşti. Salgının ihraç pazarlarında ağır olarak hissedildiği bir dönemin geride bırakıyoruz. Olağanlaşma periyodu ve sonrasında, ihracatta beklentimiz ‘Normalin de ötesi’. İnanıyoruz ki, salgının sona ermesinin akabinde ihracatçılarımız yaşanan bu kaybı ziyadesiyle telafi edecek, Türkiye’nin global ticaretin ‘güvenilir limanı’ olduğunun tescillenmesiyle yeni rekorlara imza atmayı kaldığı yerden sürdürecektir” dedi.
Türk ihracatçısı başarılı bir imtihan verdi
Salgın sürecinde yerli ve ulusal üretime verilen kıymetin daha uygun anlaşılması için yaşanan global tedarik zincirinden çıkarılacak çok ders olduğunu söyleyen Gülle, şunları kaydetti:
“Ülkemiz, imalat endüstrimizin üretimdeki çeşitliliği ve esnekliği ile salgın sürecinde rastgele bir eserde tedarik sorunu yaşamadı, fakat ne yazık ki bu üslup örnekleri pek çok ülke, en çok muhtaçlık duydukları anda yaşadı. Şoklara güçlü bir yapıya sahip olan ticaret kültürümüz ülkemizin her alanda global virüs salgınından en az etkilenen ülkelerden biri olmasında büyük rol oynadı. Salgın sürecinde Türk ihracatçısı tedarikte sağladığı itimat ve değişen şartlarda süratle aldığı aksiyonlarla başarılı bir imtihan verdi. Türk ihracatçılarının tek çatı kuruluşu olan TİM olarak bizler de yalnızca süreci yakından takip etmekle kalmadık. Tüm imkânlarımızı seferber ederek, ihracatta yaşanan her türlü sıkıntıyla direkt ilgilendik.Yeni periyodun getirdiği meselelerin süratlice tahlile kavuşturulabilmesi ismine tüm birimlerimizle gerek alanda, gerekse sanalda ışıklarımızı bir gün dahi söndürmeden çalıştık. Harikulâde şartların, olağanüstü fırsatları barındırdığına inanıyoruz. Gerek salgın sürecinin yönetilmesi, gerekse salgın sonrasında ortaya çıkacak fırsatların öngörülmesi ve kıymetlendirilmesi manasında birçok farklı çalışmaya imza attık. Türkiye İhracatçılar Meclisi olarak, dış ticarette olağanın ötesi için sürat kesmeden çalışmaya devam edeceğiz.”
Sanal Ticaret Heyetleri Hindistan ve Güney Kore ile devam edecek
Bu süreçte Türkiye’nin ve ihracatın geleceği için TİM tarafından yürütülen aksiyon planlarına ait bilgi veren Gülle, ülkemizde tıbbi gözetici gereçte sorun yaşanmaması maksadıyla başlatılan ‘ÜreTİM Seferberliğini’nde günlük 50 milyon maske üretimine ulaşıldığını, büyükelçilerin iştirakiyle düzenlenen TİM Export Talks panellerinde Covid-19 süreci ve sonrasında ticaretin istikametinin çizildiğini ve DHL Express işbirliğiyle maksat pazarlardaki büyük alıcılara, ticari dernek temsilcilerine, basın mensuplarına ve kanaat liderlerine #GoodnessFromTürkiye etiketiyle özel tasarım hijyen kitleri gönderildiğini belirtti. Ekonomik İstikrar Kalkanı Paketi’nde ihracatçıların 49 sorun ve talebine tahlil getirildiğini hatırlatan Gülle, ihracatçıların yeni taleplerini de TİM Bölümler Kurulu toplantısında Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’a aktardıklarını söyledi. Gülle, yürütülen “Yeni Jenerasyon Ticaret Diplomasisi” faaliyetleriyle ilgili ise şu bilgileri verdi:“Salgının ülkemiz ihracatına olumsuz tesirlerini ve ihracatçı firmaların uğradığı pazar kayıplarını en aza indirmek gayesiyle Ticaret Bakanlığımızın uyumu ile içinde bulunduğumuz bu global değişim ve dönüşüm sürecinde, çağımızın getirdiği tüm imkanları seferber ederek, “Yeni Jenerasyon Ticaret Diplomasisi” faaliyetlerimiz kapsamında “Sanal Ticaret Heyetlerimizi” gerçekleştiriyoruz. Sanal heyetlerimizden birincisini Özbekistan, ikincisini ise Kenya’ya gerçekleştirdik. Sanal Ticaret Heyetlerimize, 15-19 Haziran’da Hindistan, 22-23 Haziran’da ise Güney Kore ile devam edeceğiz.”
Mayıs’ta 1.117 firma ihracat ailesine katıldı
Mayıs ayı ihracatına ait ayrıntılara değinen TİM Lideri Gülle, şu bilgileri verdi: “Türkiye iktisadının bugünü ve geleceği açısından vazgeçilmez bir sacayağı olduğu perçinlenmiş olan ihracatımıza yönelik farkındalık ve TİM olarak ülkemizin her noktasında yürüttüğümüz KOBİ ihracat Seferberliği eğitimlerimizin en net sonucu olarak; mayıs ayında ihracat ailemize 1.117 firmamızın katıldığını bildirmekten memnuniyet duyuyorum. İhracata yeni başlayan bu firmalarımız mayıs ayında 83 milyon 284 bin dolarlık ihracat gerçekleştirdi. Firma özelinde bakıldığında, mayıs ayı içerisinde toplam 32.651 firmamız ihracat gerçekleştirdi.”
31 ülkeye ihracat 129,8 milyon dolar arttı
Türkiye global ticaretteki olumsuz tabloya karşın mayıs ayında 31 ülkeye ihracatını 129,8 milyon dolar artırmayı başardı. Bu 31 ülkenin 25’inde artış yüzde 10’un, 17’sinde ise yüzde 50’nin üzerinde gerçekleşti. Bu ülkeler ortasında, geçtiğimiz yılın mayıs ayına nazaran 44,4 milyon dolar ihracat artışıyla İsviçre, 39,1 milyon dolar ihracat artışıyla Azerbaycan ve 15,9 milyon dolar ihracat artışıyla Venezuela dikkat çekti.
Otomotiv başkan oldu
Mayıs ayının başkanı, 1 milyar 203 milyon dolarlık ihracat ile Otomotiv bölümü olurken, 1 milyar 177 milyon dolar ihracat ile Kimyevi Unsurlar bölümü ikinci, 840 milyon 203 bin dolara ulaşan Hazırgiyim kesimi üçüncü oldu. Geçtiğimiz yılın tıpkı ayına nazaran Otomotiv kesiminde yüzde 56,3, Kimyevi Hususlar dalında yüzde 39,1, Hazırgiyimde yüzde 48,2 oranında düşüş gerçekleşti.Mayıs ayının en güçlü performansına imza atanlar ise yüzde 13,4 artışla 159,6 milyon dolar ihracata ulaşan Yaş Meyve Zerzevat, yüzde 7,8 artışla 58,2 milyon dolara ulaşan Gemi ve Yat kesimleri oldu.
AB’nin ihracattaki hissesi yüzde 45,4’e geriledi
Mayıs ayında ihracatçılar, ülkemizin bayrağını 205 ülke ve bölgede dalgalandırmayı başardı. En çok ihracat gerçekleştirilen birinci 3 ülke ise 919 milyon dolar ile Almanya, 881,6 milyon dolar ile ABD ve 602,9 milyon dolar ile Irak oldu. Birinci 10 ülkenin ihracattaki hissesi yüzde 49,2 olurken, birinci 20 ülkede bu hisse yüzde 67,4’e yükseldi.Aralarında ABD, Almanya, İspanya ve Irak’ın da yer aldığı tam 16 ülkeye her kesim ihracat gerçekleştirmeyi başardı. En büyük pazar olan Avrupa Birliği’nin ihracattaki hissesi 4,53 milyar dolarlık bir hacim ile yüzde 45,4 düzeyine düştü.
En dikkat alımlı artış Yalova’da görüldü
Vilayetlerin ihracatına bakıldığında; mayıs ayında 13 vilayet ihracatını artırdı. En çok ihracat gerçekleştiren birinci 3 vilayet sırasıyla; 3 milyar 822 milyon dolarla İstanbul, 626 milyon dolarla Kocaeli ve 589 milyon dolarla İzmir oldu. En dikkat cazibeli artışlar ise; yüzde 981 artışla 42 milyon dolar ihracata imza atan Yalova, yüzde 460 artışla 38 milyon dolara ulaşan Kastamonu ve yüzde 324 artışla 7 milyon dolar ihracat yapan Gümüşhane’de yaşandı. Yalova’da Gemi ve Yat kesimi ihracatını 3491 kat artırırken, Kastamonu’da Demir-Demir Dışı Metaller kesimi ihracatını 320 katına çıkarttı. Zonguldak’ta Çelik dalının ihracatını yüzde 544, Balıkesir’de ise Elektrik- Elektronik dalının ihracatını yüzde 449 artırdığı görüldü.
160 ülkeye 2,9 milyar TL ile ihracat yapıldı
Ay boyunca 160 ülkeye ihracatta 2 milyar 926 milyon TL fiyatında ihracat gerçekleştirildi. 4.929 firma ihracat süreçlerinde Türk Lirasını tercih etti.
Paritenin olumsuz tesiri 129,4 milyon dolar oldu
Ölçü bazında ihracat ise mayısta geçen yılın birebir ayına nazaran yüzde 23,5 düşüşle 10,7 milyon ton olarak gerçekleşti. Son olarak, mayıs ayında Euro dolar paritesinin negatif tesiri 129 milyon 451 bin dolar oldu.