Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Ülkemizde de dünyanın pek çok bölgesinde de son birkaç aydır koronavirüs salgınının tesirlerinin azaldığı bir periyoda girdik. Olay sayıları düştü, kısıtlamalar kalktı. Tam hayat tekrar olağanlaşacak derken Avrupa ve Amerika'dan yeni bir virüs haberi geldi; maymun çiçeği.
Artık virüsler ve neden oldukları bulaşıcı hastalıklar konusunda hassas olan bünyelerimiz çabucak panik havasına geçiş yaptı. Şimdiye kadar 15 ülkede görülen ve maymun çiçeği virüsünün (MPXV) neden olduğu bu hastalık; 17. ve 18. yüzyılda ortaya çıkan ve tesirleri 20. yüzyıla kadar devam eden çiçek hastalığı ile de yakından akraba. Lakin ortalarında natürel ki birtakım farklar da var.
Maymun çiçeği ile çiçek hastalığı, birebir virüs cinsinin altındaki virüsler
Her ikisi de ciltte emsal lezyonlara sebep olan bu iki virüs de omurgalılar ve eklembacaklıların doğal konakçı olduğu Poxviridae virüs ailesinin altında yer alan Chordopoxvirinae alt ailesinde bulunan Orthopoxvirus cinsi virüsler ortasında yer alıyor. Yakından akraba olmalarının nedeni bu.
İki virüsün neden olduğu hastalıkların belirtileri de benziyor;
Her iki hastalıkta da
- Yüksek ateş
- Sırt ağrısı
- Yorgunluk
İki hastalığın belirtileri ortasındaki en büyük fark ise maymun çiçeğinde görülürken çiçek hastalığında görülmeyen lenf düğümlerinin şişmesi durumu. Birebir vakitte maymun çiçeğinin semptomları ortasında titreme de görülüyor.
Bir başka değerli fark öldürücülük oranı
Çiçek hastalığı, tarihin en ölümcül hastalıklarından biriydi ve sırf 20. yüzyılda 300 milyondan fazla insanın vefatına neden olduğu düşünülüyor. Açıklanan datalara nazaran hastalığa yakalanan her 10 bireyden 3'ü hayatını kaybediyordu. Maymun çiçeğinde ise bu oran her 10 bireyden 1'i olarak karşımıza çıkıyor. Yani maymun çiçeği, çiçek hastalığı kadar ölümcül değil.
En tesirli tedavi yolu aşı
Aslında maymun çiçeği hastalığı için geliştirilmiş ve tesiri kanıtlanmış bir aşı yok. Lakin çiçek hastalığı için geliştirilen ve bu hastalık büsbütün ortadan kalktıktan sonra da uygulanmasına son verilen çiçek aşısının maymun çiçeği hadiselerinde da %85 oranından tesirli olabileceği tabir ediliyor. Bu da geçmişte çiçek aşısı olan şahısların (ki bu aşının üretimine 1970'li yılların sonu prestijiyle son verildi.) maymun çiçeğini daha hafif atlatabileceği manasına geliyor.
Tarihte geliştirilen birinci aşı olarak bilinen ve neredeyse 40 yıldır uygulanmayan çiçek aşısının daha gelişmiş bir versiyonu olan 'modifiye virüs Ankara (MVA) 2019 yılında maymun çiçeği tedavisi için onaylandı fakat şimdi yaygın bir biçimde kullanılmıyor. Maymun çiçeği hastalığı için onay alan bir öbür ilaç ise antiviral bir ilaç olan tecovirimat (TPOXX) ve Ocak 2022'de onay aldı.
Kaynak 1, Kaynak 2, Kaynak 3, Kaynak 4
