Maymunlar doğuştan bencil mi yoksa paylaşma eğiliminde mi?

Araştırmacılar yeni bir çalışmada maymunların sosyal olarak yaptıkları seçimlerin ve partnerlerinin seçimlerinin altında yatan değerlendirmelerin nedenlerine dair ipuçları buldu

Araştırmacılar yeni yaptıkları bir deneyde maymunlara, karşındakinin düşüncesini eş zamanlı olarak tahmin etmeye dayanan tutsak ikilemi oyunu oynattı Bu deneyle birlikte maymunların yaptıkları seçimlerin ve partnerlerinin seçimlerinin altında yatan değerlendirmelerin nedenlerine dair ipuçları bulundu

Harvard Üniversitesi’ndeki sinirbilimi uzmanları rhesus maymunlarının beynindeki ödül ve karar almadan sorumlu bölgeye elektrotlar yerleştirdi Bu elektrotlar sayesinde beyinde gerçekleşen yüzlerce sinir hücresinin etkinliği tespit edilebildi Maymunlar ilk olarak tutsak ikilemi oyununu bir bilgisayar ekranı karşısında daha sonra ise bir partnerle birlikte oynadı Elde edilen sonuçlar maymunların bir başka maymun eşliğinde daha fazla işbirliği yapmaya yatkın olduğunu gösterdi

Beyne yerleştirilen elektrotlar sayesinde, maymunun verdiği farklı kararların farklı sinir hücrelerini uyardığı ve dolayısıyla farklı beyin devrelerini çalıştırdığı gösterildi Maymunların kendi işbirliği kararları ile partnerlerinin işbirliği kararları durumunda da farklı türde sinir hücrelerini uyardığı bulundu Bu uyarıları elektrotlarla tespit eden araştırmacılar yüzde 80 doğrulukla bir maymunun hangi kararı vereceğini öngörebildi

Araştırmacılar ayrıca işbirliği yapma kararı sırasında etkin hale gelen sinirleri elektrik şoku vererek durdurduklarında maymunların işbirliği yapmaktaki yatkınlıklarının azaldığını gösterdi Bu bulgu, sosyal iletişimle ilgili beyin devrelerinin, kalıtsal olarak aktarıldığı düşünülen bencil davranışları ortadan kaldırdığını da göstermiş oldu Bu devreleri yakından incelemek ve çeşitli ilaçlarla hormonların bu beyin etkinliklerini nasıl etkileyeceğini bulmak bilim insanlarının bundan sonraki araştırmaları için büyük önem taşıyor

Bu hormonlar arasında uzmanların en çok ilgisini çeken oksitosin Oksitosin hormonu sosyal bağları kuvvetlendirmesi sebebiyle otizm tedavisinde de sıklıkla kullanılıyor Ayrıca araştırmalar insanlarla yapılan tutsak ikilemi deneyinde oksitosin koklatılan erkeklerin işbirliği yapmaya daha yatkın olduğunu gösteriyor Harvard Üniversitesi’ndeki araştırmacılar aynı etkinin maymunlar üzerinde de varolduğunu gördü Bu sebeple yeni çalışmalar oksitosinin beyindeki işbirliği yapma etkinliğini nasıl tetiklediği üzerine yoğunlaşıyor

Hormonların yanısıra elektriksel uyarıların da beyin devrelerini nasıl etkilediğini araştırmak ilgi çeken başlıklar arasında Bu alandaki yeni elde edilen veriler beynin belli kısımlarındaki sinirlerin uyarılmasıyla kişilerin daha fazla empati yeteneği kazandığı biliniyor Dolayısıyla hem hormonlarla hem de elektriksel uyaranlarla yapılacak yeni araştırmalar paylaşım, empati ve sosyal ilişkilerin kuvvetlendirilmesi açısından gelecekte yol gösterici olacak Elde edilen bulgular sayesinde tedavisinde hormon ya da elektriksel uyarı gerektiren otizm benzeri rahatsızlıklarla ilgili olarak da daha büyük adımlar atılması bekleniyor



Tutsak ikilemi oyunu: 1950’de geliştirilen tutsak ikilemi oyunu sosyal bilimlerde yaygın olarak kullanılan bir strateji oyunudur Temelde iki zanlının alacağı ceza birbirleriyle işbirliği yapma veya bir diğerini ele verme üzerinden belirlenir Maymunlarda yapılan deneyde, maymunların önüne iki farklı şekil konulur Biri paylaşmayı diğeri ise paylaşmamayı temsil eder Eğer iki maymun da paylaşmayı temsil eden şekli seçerse ödül olarak verilen elma suyunu paylaşırlar İkisi de paylaşmamayı temsil eden şekli seçerse ikisine de fazla elma suyu verilmez Eğer biri paylaşmayı diğeri paylaşmamayı tercih ederse paylaşımcı olmayan daha fazla meyve suyu alır Ama bu durumda partneri gelecekte bu maymunla paylaşımda bulunma eğiliminde olmayacaktır

Linkleri sadece kayıtlı üyelerimiz görebilirForumTR üyesi olmak için tıklayınız