Mayoz Bolunme Hakkında Bilgi

Mayoz Bolunme Hakkında
Mayoz Bolunme Hakkında Bilgiler

Mayoz Bolunme Hakkında Bilgi
Butun dollerde kromozom sayısının değişmez kalabilmesi icin (sperm ve yumurtanın birleşmesinden kromozom sayısı iki katına cıkacağından dolayı) farklı bir hucre bolunmesi gelişmiştir Mayoz bolunme ismini alan bu tip bolunmede, kromozom sayısı yarıya indirgenir Mayoz bolunmenin sonunda meydana gelen gametler diğer vucut hucrelerinin aksine n sayıda kromozom taşır (bazı bitkilerde ve bir hucrelilerde bireyin kendisi yaşantısı boyunca haploid kromozomlu olduğundan mayoz bolunmeye gerek kalmaz) Normal olarak soma hucrelerinde 2n kromozomlardan homolog olanlar, boyuna, sinaps dediğimiz aralıklarla birbirinin yakınında uzanırlar Bu homolog kromozomların her biri ayrı bir kutba giderek, yalnız bir tanesinin bir gamete verilmesi sağlanır Homolog kromozomlar aynı buyukluğe ve şekle, keza benzer kalıtsal faktorlere sahiptir Gerek yumurta gerekse sperm oluşumu son iki hucre bolunmesine kadar aynı kurallara gore yurutulur Daha sonra spermatogenezis (sperm oluşumu) ve oogenesiz (yumurta oluşumu) farklı şekilde meydana gelir
imagesmayozbolunmehakkindabilgi5af64631f1bb8

Mayozda da mitoz gibi profaz, metafaz, anafaz ve telofaz diye dort evre vardır Bu evreler arada interfaz olmaksızın peş peşe iki kez gercekleşir ve sonucta dort yavru hucre meydana gelir Mayoz bolunme ile mitoz bolunme arasındaki en buyuk farka profazda rastlanır

İnterfaz
Bolunmeye hazırlık evresidir Mitozdaki interfaza benzemekle birlikte hucrelerin mitozdaki gibi buyukluklerinin ve hacimlerinin artması gercekleşmez

Profaz
Kromozomlar kısalıp kalınlaşmaya başlarken, anadan ve babadan gelen homolog kromozomlar sinaps halinde ya yan yana parelel uzanırlar ya da birbirinin uzerine kıvrılırlar Kısalma sonucunda kromozomlar mitozdaki gibi gorulmeye başlar Her kromozom iki kromatitten yapıldığından, homolog kromozomlar dortlu demetler halinde gorulur, bu gorunuşe tetrat denir Canlının vucudunda homolog kromozom kadar tetrata rastlanılır (insanda 23 tane) Kromozomların sentromerleri ayrılmamıştır 4 kromatid icin iki sentromer vardır

Ayrıca mitozdan farklı olarak bu evrede tetratlar arasında parca değişimi gercekleşir Krossingover denilen bu parca değişimi tur icinde ceşitliliği sağlar Bu evrenin sonunda cekirdek zarı parcalanarak kaybolur

Metafaz
Cekirdek zarının parcalanması sona ermiş, sentrozomlar kutupulara cekilmiş ve iğ iplikleri ortaya cıkmıştır Sentromerleri cift olan tetratlar ekvatoral duzlem uzerine dizilir

Anafaz
Bu evrede tetratlar ikiye ayrılarak kutuplara giderler Ana ve babadan gelen kromozomlar rasgele olarak birbirlerinden ayrılırlar (ozelliklerimizin bazılarının anadan bazılarının babadan gecmesinin nedeni) Bu evrede kromozom sayısı indirgendiğinden kutuplara taşınan yani oğul hucrelere gececek olan kromozom sayısı vucut hucrelerinin kromozom sayısının yarısı kadardır

Telofaz
Hucrenin iki kutbunda bulunan kromozomlar uzayıp incelmeye başlar Etraflarında cekirdek zarı oluşur Sitoplazmanın boğumlanmasıyla da haploid sayıda kromozoma sahip iki yavru hucre oluşur
Buraya kadar gecen olaylar mayozI olarak adlandırılır Bundan sonra mitozdakinin aksine arada interfaz evresi olmaksızın profazIInin başlamasıyla mayozII başlar MayozII mitoz bolunmenin hemen hemen aynısıdır Hucrelerdeki haploid kromozom sayısı korunarak profazII, metafazII, anafazII ve telofazII gercekleşerek mayoz bolunmenin sonunda n kromozom sayısına sahip 4 yavru hucre meydana gelir